Ύπνος (μυθολογία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
επιμέλεια |
||
Γραμμή 2: | Γραμμή 2: | ||
[[Αρχείο:Hypnos pushkin02.jpg||thumb|Χυτή προτομή του Ύπνου στο [[Μουσείο Πούσκιν]] της Μόσχας]] |
[[Αρχείο:Hypnos pushkin02.jpg||thumb|Χυτή προτομή του Ύπνου στο [[Μουσείο Πούσκιν]] της Μόσχας]] |
||
Στην [[ελληνική μυθολογία]] ο '''Ύπνος''' ήταν θεός ή δαίμονας, που αποτελούσε την προσωποποίηση του [[ύπνος|ύπνου]]. Σύμφωνα με τον [[Ησίοδος|Ησίοδο]] στη ''[[Θεογονία]]'' ο Ύπνος και ο δίδυμος αδελφός του, ο [[Θάνατος (μυθολογία)|Θάνατος]], ήταν «δεινοί Θεοί» που κατοικούσαν στον [[Τάρταρος|Τάρταρο]], παιδιά της [[Νυξ|Νύχτας]] και του [[Έρεβος|Ερέβους]].<ref>[[Ησίοδος]], [[s:Θεογονία|Θεογονία, 759]]</ref> Ο Ύπνος μυθολογείται ότι είχε είτε χίλιους, είτε τρεις γιους ή αδελφούς (εκτός από τον Θάνατο): τον [[Μορφέας|Μορφέα]], τον [[Φοβήτορας|Φοβήτορα]] και τον [[Φάντασος|Φάντασο]]. |
Στην [[ελληνική μυθολογία]] ο '''Ύπνος''' ήταν θεός ή δαίμονας, που αποτελούσε την προσωποποίηση του [[ύπνος|ύπνου]]. Σύμφωνα με τον [[Ησίοδος|Ησίοδο]] στη ''[[Θεογονία]]'' ο Ύπνος και ο δίδυμος αδελφός του, ο [[Θάνατος (μυθολογία)|Θάνατος]], ήταν «δεινοί Θεοί» που κατοικούσαν στον [[Τάρταρος|Τάρταρο]], παιδιά της [[Νυξ|Νύχτας]] και του [[Έρεβος|Ερέβους]].<ref>[[Ησίοδος]], [[s:Θεογονία|Θεογονία, 759]]</ref> Ο Ύπνος μυθολογείται ότι είχε είτε χίλιους, είτε τρεις γιους ή αδελφούς (εκτός από τον Θάνατο): τον [[Μορφέας|Μορφέα]], τον [[Φοβήτορας|Φοβήτορα]] και τον [[Φάντασος|Φάντασο]]. |
||
Κατά τον [[Όμηρος|Όμηρο]], που τον αποκαλεί ''νήδυμο'' (γλυκύ),<ref> [[s:Ιλιάς/Β|Ιλιάδα Β2]], [[s:Ιλιάς/Κ|Ιλιάδα Κ 91]], [[s:Ιλιάς/Ξ|Ιλιάδα Ξ 242]] </ref> τόπος κατοικίας του Ύπνου ήταν η νήσος [[Λήμνος]], <ref>[[s:Ιλιάς/Ξ|Ιλιάδα Ξ 230]]</ref> ενώ από τους μεταγενέστερους συγγραφείς του αποδιδόταν μια δική του φανταστική πατρίδα, η «Νήσος των Ονείρων». Ο Ύπνος λατρευόταν πολύ στην κυρίως Ελλάδα. Σημαντικά κέντρα της λατρείας του Ύπνου ήταν η [[Επίδαυρος]], η [[Τροιζήνα]] και η [[Ολυμπία]]. |
|||
Τον θεωρούσαν ήσυχο και πράο θεό ή δαίμονα, που πλανιόταν στη γη και τον απεικόνιζαν πότε ως ωραίο νέο, που έσπερνε στη Γη γλυκά όνειρα ή κοιμόταν σε μια κλίνη, πότε ως δαίμονα με φτερά, που μετέφερε ένα νεκρό με το θάνατο.<ref>Γιάννης Λάμψας, Λεξικό του αρχαίου κόσμου, τόμ. Δ, σ. 738 ISBN 960-666-935-1</ref> |
|||
==Ο ύπνος στην τέχνη== |
==Ο ύπνος στην τέχνη== |
||
{{Quote box |
{{Quote box |
Έκδοση από την 07:02, 18 Μαρτίου 2013
Στην ελληνική μυθολογία ο Ύπνος ήταν θεός ή δαίμονας, που αποτελούσε την προσωποποίηση του ύπνου. Σύμφωνα με τον Ησίοδο στη Θεογονία ο Ύπνος και ο δίδυμος αδελφός του, ο Θάνατος, ήταν «δεινοί Θεοί» που κατοικούσαν στον Τάρταρο, παιδιά της Νύχτας και του Ερέβους.[1] Ο Ύπνος μυθολογείται ότι είχε είτε χίλιους, είτε τρεις γιους ή αδελφούς (εκτός από τον Θάνατο): τον Μορφέα, τον Φοβήτορα και τον Φάντασο. Κατά τον Όμηρο, που τον αποκαλεί νήδυμο (γλυκύ),[2] τόπος κατοικίας του Ύπνου ήταν η νήσος Λήμνος, [3] ενώ από τους μεταγενέστερους συγγραφείς του αποδιδόταν μια δική του φανταστική πατρίδα, η «Νήσος των Ονείρων». Ο Ύπνος λατρευόταν πολύ στην κυρίως Ελλάδα. Σημαντικά κέντρα της λατρείας του Ύπνου ήταν η Επίδαυρος, η Τροιζήνα και η Ολυμπία. Τον θεωρούσαν ήσυχο και πράο θεό ή δαίμονα, που πλανιόταν στη γη και τον απεικόνιζαν πότε ως ωραίο νέο, που έσπερνε στη Γη γλυκά όνειρα ή κοιμόταν σε μια κλίνη, πότε ως δαίμονα με φτερά, που μετέφερε ένα νεκρό με το θάνατο.[4]
Ο ύπνος στην τέχνη
Ο Ύπνος απασχόλησε την τέχνη με πολλές μορφές και συχνά τον απεικονίζουν με φτερά αετού ή πεταλούδας στο μέτωπο ή με ένα κέρας, από το οποίο σκορπίζονται τα όνειρα. Στην αρχαία τέχνη, ο Ύπνος απεικονίζεται ως γυμνός νέος, μερικές φορές με γενειάδα και φτερά στο κεφάλι, ή ως κοιμώμενος άνδρας πάνω σε κρεβάτι από πούπουλα με μαύρες κουρτίνες γύρω, ενώ ο Μορφέας αποτρέπει τυχόν θορύβους που θα μπορούσαν να τον ξυπνήσουν. Αρχικά τα όνειρα εμφανίζονταν ως αδελφοί ή αδελφές του Ύπνου, αλλά αργότερα το όνειρο καθιερώθηκα ως γιος του Ύπνου. Ο Ερμής ήταν κι αυτός θεός του Ύπνου. Στην κιβωτό του Κυψέλου, στην Ολυμπία, τα δύο αδέλφια, δηλαδή ο Ύπνος και ο θάνατος, εικονίζονται σαν αγοράκια που κοιμούνται στην αγκαλιά της μητέρας τους, ο θάνατος ζωγραφισμένος με μαύρο χιτώνα και ο Ύπνος με άσπρο. Στη Σπάρτη η απεικόνισή του συνοδεύεται πάντα από εκείνη του Θανάτου. Σε μεταγενέστερα χρόνια ο θάνατος και ο Ύπνος συγχωνεύτηκαν σε μία θεότητα.[5]
Παραπομπές
- ↑ Ησίοδος, Θεογονία, 759
- ↑ Ιλιάδα Β2, Ιλιάδα Κ 91, Ιλιάδα Ξ 242
- ↑ Ιλιάδα Ξ 230
- ↑ Γιάννης Λάμψας, Λεξικό του αρχαίου κόσμου, τόμ. Δ, σ. 738 ISBN 960-666-935-1
- ↑ Παυσανίας Ελλάδος περιήγησις V 18, 1
Πηγή
- Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969
- Ο αστεροειδής 14827 Ύπνος (14827 Hypnos), που ανακαλύφθηκε το 1986, πήρε το όνομά του από τον μυθικό αυτό θεό.