Τίμαιος (διάλογος): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
+interwiki |
||
Γραμμή 50: | Γραμμή 50: | ||
*Πλάτων, Τίμαιος ή Περί φύσεως, φυσικός, εκδ. Ζήτρος, 2010 ISBN 978-960-463-086-8 |
*Πλάτων, Τίμαιος ή Περί φύσεως, φυσικός, εκδ. Ζήτρος, 2010 ISBN 978-960-463-086-8 |
||
{{έργα του Πλάτωνα}} |
{{έργα του Πλάτωνα}} |
||
{{Μύθοι |
{{Πλάτωνα Μύθοι}} |
||
[[Κατηγορία:Φιλοσοφία]] |
[[Κατηγορία:Φιλοσοφία]] |
||
[[Κατηγορία:Πλατωνικοί διάλογοι]] |
[[Κατηγορία:Πλατωνικοί διάλογοι]] |
||
[[ar:طيمايوس]] |
|||
[[bs:Timaj]] |
|||
[[ca:Timeu (diàleg)]] |
|||
[[de:Timaios]] |
|||
[[en:Timaeus (dialogue)]] |
|||
[[eo:Timeo]] |
|||
[[es:Timeo (diálogo)]] |
|||
[[fa:تیمائوس (افلاطون)]] |
|||
[[fi:Timaios (dialogi)]] |
|||
[[fr:Timée (Platon)]] |
|||
[[hu:Timaiosz (dialógus)]] |
|||
[[id:Timaios (dialog)]] |
|||
[[is:Tímajos (Platon)]] |
|||
[[it:Timeo dialogo]] |
|||
[[ja:ティマイオス]] |
|||
[[ko:티마이오스 (플라톤)]] |
|||
[[la:Timaeus]] |
|||
[[nl:Timaeus (Plato)]] |
|||
[[pl:Timajos (dialog)]] |
|||
[[pt:Timeu]] |
|||
[[ro:Timaios (Platon)]] |
|||
[[ru:Тимей (Платон)]] |
|||
[[sh:Timaj (Platon)]] |
|||
[[sr:Timaj (dijalog)]] |
|||
[[sv:Timaios (Platon)]] |
|||
[[uk:Тімей (Платон)]] |
Έκδοση από την 08:56, 23 Φεβρουαρίου 2013
Ο Τίμαιος είναι φιλοσοφικός διάλογος του Πλάτωνα, που εμφανίζεται ως συνέχεια κατά κάποιο τρόπο της Πολιτείας του Πλάτωνα. Ο Σωκράτης ανοίγει τη συζήτηση με αναφορά στα βασικά σημεία που εξέθεσε στην ίδια συντροφιά προσώπων την προηγούμενη ημέρα [17b-19b]. και η ανακεφαλαίωση που γίνεται συμπίπτει απολύτως με τα περιεχόμενα των πρώτων πέντε βιβλίων (A-E) της "Πολιτείας". Ο Κικέρων μετέφρασε ή (διασκεύασε) τον Τίμαιο, αλλά το μεγαλύτερο μέρος του έργου του έχει χαθεί.
Δομή του διαλόγου
Το έργο χωρίζεται σε τρία ευδιάκριτα μέρη:
α) την εισαγωγική ανακεφαλαίωση των περιεχομένων των πρώτων πέντε βιβλίων της "Πολιτείας" [172-19b] από τον Σωκράτη με έκφραση της έντονης επιθυμίας υλοποίησης της θεωρίας σε συγκεκριμένα επιτεύγματα [19b-20c].
β) την αφήγηση του Κριτία με τη φημολογούμενη αντίσταση και νίκη της Αθήνας κατά των βασιλέων της Ατλαντίδας ([20c-26d] και
γ) την κοσμολογική ομιλία του Τίμαιου χωρίς παρεμβολές προσώπων του ακροατηρίου του εκτός από κάποιες σποραδικές παρεμβολές του Σωκράτη με λόγια συγκατάθεσης [27c-92c].
Προκαταρτικός μύθος
Σε ένα προκαταρτικό μύθο, ο Κριτίας αφηγείται την κατάκτηση από τους Αθηναίους της αυτοκρατορίας της Ατλαντίδας, μια Ηπείρου που, σύμφωνα με τον μύθο, βρισκόταν δυτικά από τις Ηράκλειες στήλες (Γιβραλτάρ) και η οποία βυθίστηκε στη θάλασσα. Ο μύθος συνεχίζεται στο διάλογο Κριτίας.
Η ομιλία του Τίμαιου
Η αφήγηση του Τίμαιου εισάγει δύο αρχές:
Τα αισθητά ανήκουν στον κόσμο της γενέσεως, είναι δημιουργημένα. Επίσης, κάθε δημιουργημένη υπόσταση, κάθε γιγνόμενον, έχει κάποια αιτία. Η αιτία του αισθητού κόσμου είναι δημιουργός, που, όπως κάθε τεχνίτης, εργάζεται με βάση κάποιο υπόδειγμα. Ο δημιουργός, ως άριστος, επέλεξε το υπόδειγμα, το οποίο, επειδή συγκεντρώνει κάθε είδους ωραιότητητα και τελειότητα, είναι ποιοτικώς υπέρτερο και συνεπώς αιώνιο και αμετάβλητο. Δημιουργήθηκε, λοιπόν, ο αισθητός κόσμος ως εικόνα του αιώνιου και άριστου υποδείγματος.[1]
Επιδράσεις στους μεταγενέστερους
Ο Τίμαιος αποτελεί απόπειρα για ερμηνεία της φύσης, υπό την ευρύτερη έννοιά της, με βάση την αριθμητική και τη γεωμετρία. Η επίδρασή του ήταν ισχυρή από την αρχαιότητα και παρέμεινε μέχρι τους νεότερους χρόνους. Οι διατυπώσεις της Πλατωνικής κοσμογονίας, η διερεύνηση των οντολογικών περιοχών σε σχέση με τον αισθητο κόσμο, έργο και εικόνα της θεότητας, η κίνηση της κοσμικής ψυχής, η αναγωγή της φυσικής επιστήμης στα μαθηματικά κλπ., είναι αντικείμενα που άσκησαν σημαντική επίδραση στο έργο του Καρτεσίου, Λάιμνιτς, του Σπινόζα κ.α.
Παραπομπές
- ↑ Πλάτων, Τίμαιος και Κριτίας, σ. 24 έκδ. Κάκτος ISBN 960-352-194-9
Βιβλιογραφία
- Πλούταρχος, Ηθικά, Περί της εν Τιμαίω ψυχογονίας, εκδ. Κάκτος
- Κ.Δ. Γεωργούλης, Τίμαιος, Κριτίας, άρθρα για τους διαλόγους στο Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν
«Ηλίου».
- Taylor A.E., Πλάτων. Ο άνθρωπος και το έργο του, μετ. Ιορδ. Αρζόγλου, Αθήνα 1990
- Πλάτων, Τίμαιος ή Περί φύσεως, φυσικός, εκδ. Ζήτρος, 2010 ISBN 978-960-463-086-8
|