Νεότουρκοι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
MerlIwBot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Ρομπότ: Προσθήκη: eu:Gazte Turkoak
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 6: Γραμμή 6:
Με την υποστήριξη του στρατού εκδηλώθηκε το Κίνημα των Νεότουρκων το [[1908]]. Μετά την επιτυχή εκδήλωση του κινήματος τον Ιούλιο του 1908 και την επίτευξη του σκοπού της, την εφαρμογή του Συντάγματος του [[1876]] αποτέλεσε επανάσταση για τα τουρκικά δεδομένα. Η ένωση υπό την οποία συνασπίστηκαν ήταν η ''Ένωση και Πρόοδος'' (Ittihad ve Terraki). Ένας από τους συντελεστές του κινήματος ήταν και ο [[Κεμάλ Ατατούρκ]] που από το [[1907]] υπηρετούσε στο Τρίτο Σώμα Στρατού στη Θεσσαλονίκη.
Με την υποστήριξη του στρατού εκδηλώθηκε το Κίνημα των Νεότουρκων το [[1908]]. Μετά την επιτυχή εκδήλωση του κινήματος τον Ιούλιο του 1908 και την επίτευξη του σκοπού της, την εφαρμογή του Συντάγματος του [[1876]] αποτέλεσε επανάσταση για τα τουρκικά δεδομένα. Η ένωση υπό την οποία συνασπίστηκαν ήταν η ''Ένωση και Πρόοδος'' (Ittihad ve Terraki). Ένας από τους συντελεστές του κινήματος ήταν και ο [[Κεμάλ Ατατούρκ]] που από το [[1907]] υπηρετούσε στο Τρίτο Σώμα Στρατού στη Θεσσαλονίκη.


Οι λόγοι που οδήγησαν στην επικράτηση του κινήματος των Νεοτούρκων σχετίζονται άμεσα με την [[Οικονομία|οικονομική]] κρίση της [[Οθωμανική αυτοκρατορία|αυτοκρατορίας]] στις αρχές του 20ού αιώνα καθώς και με την ιδιαίτερη θέση του στρατού στην οθωμανική [[κοινωνία]]. Η οικονομική κρίση της χώρας -έλλειψη ρευστότητας, επενδυτικών κεφαλαίων, και χρόνια ελλείμματα του κρατικού προϋπολογισμού- η επιδείνωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και οι άσχημες [[κλίμα|κλιματολογικές]] συνθήκες του 1907, με τις συναφείς επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα και τη μείωση των εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων. προκάλεσε επιδείνωση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο της αυτοκρατορίας. Αδυνατώντας το κράτος να πληρώσει τους μισθούς των στρατιωτικών, όξυνε την ήδη υπάρχουσα δυσαρέσκεια προς το καθεστώς του [[Σουλτάνος|Σουλτάνου]]. Τέλος οι εξελίξεις στον μακεδονικό χώρο με τα αντιμαχόμενα κινήματα Ελλήνων, Σέρβων και Βουλγάρων θεωρήθηκαν ως ακόμα μια ένδειξη έλλειψης υποστήριξης του στρατού από την κυβέρνηση του Σουλτάνου, που οδήγησαν στην ενίσχυση των επαναστατικών του τάσεων. Βάση των Νεοτούρκων καθ' όλη τη διάρκεια του κινήματος αποτέλεσε η [[Μακεδονία]].
Οι λόγοι που οδήγησαν στην επικράτηση του κινήματος των Νεοτούρκων σχετίζονται άμεσα με την [[Οικονομία|οικονομική]] κρίση της [[Οθωμανική αυτοκρατορία|αυτοκρατορίας]] στις αρχές του 20ού αιώνα καθώς και με την ιδιαίτερη θέση του στρατού στην οθωμανική [[κοινωνία]]. Η οικονομική κρίση της χώρας -έλλειψη ρευστότητας, επενδυτικών κεφαλαίων, και χρόνια ελλείμματα του κρατικού προϋπολογισμοσαδασσαχαΧΑχΑΑΣΑΣΨΑΣΨΑΨΑΣΨΔΧΑΣΧΣΑύ- η επιδείνωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και οι άσχημες [[κλίμα|κλιματολογικές]] συνθήκες του 1907, με τις συναφείς επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα και τη μείωση των εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων. προκάλεσε επιδείνωση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο της αυτοκρατορίας. Αδυνατώντας το κράτος να πληρώσει τους μισθούς των στρατιωτικών, όξυνε την ήδη υπάρχουσα δυσαρέσκεια προς το καθεστώς του [[Σουλτάνος|Σουλτάνου]]. Τέλος οι εξελίξεις στον μακεδονικό χώρο με τα αντιμαχόμενα κινήματα Ελλήνων, Σέρβων και Βουλγάρων θεωρήθηκαν ως ακόμα μια ένδειξη έλλειψης υποστήριξης του στρατού από την κυβέρνηση του Σουλτάνου, που οδήγησαν στην ενίσχυση των επαναστατικών του τάσεων. Βάση των Νεοτούρκων καθ' όλη τη διάρκεια του κινήματος αποτέλεσε η [[Μακεδονία]].


Οι Νεότουρκοι κατά τον [[Α' Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκόσμιο Πόλεμο]] τάχθηκαν με το πλευρό της [[Γερμανία|Γερμανίας]] και χτύπησαν τις οικονομικές θέσεις των Αγγλογάλλων, ενώ με επιθέσεις κατά του ελληνικού και του αρμενικού στοιχείου πέτυχαν μεγάλη δημογραφική αλλοίωση.
Οι Νεότουρκοι κατά τον [[Α' Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκόσμιο Πόλεμο]] τάχθηκαν με το πλευρό της [[Γερμανία|Γερμανίας]] και χτύπησαν τις οικονομικές θέσεις των Αγγλογάλλων, ενώ με επιθέσεις κατά του ελληνικού και του αρμενικού στοιχείου πέτυχαν μεγάλη δημογραφική αλλοίωση.

Έκδοση από την 13:46, 22 Φεβρουαρίου 2013

Διαδήλωση κατά του Σουλτάνου στην Κωνσταντινούπολη (1908)

Με τον όρο Νεότουρκοι (τουρκ. Jöntürkler) εννοείται το τουρκικό εθνικιστικό κόμμα «Ένωση και Πρόοδος» της μεταρρύθμισης που ξεκίνησε στην τουρκοκρατούμενη τότε Θεσσαλονίκη το 1908. Στα συμφραζόμενα του όρου Νεότουρκοι εντάσσονται αξιωματικοί, πολιτικοί και διανοούμενοι, οι οποίοι ξεσηκώθηκαν για την επαναφορά του Συντάγματος του 1876, υιοθετώντας το σύνθημα Ελευθερία (Hurriyet), Ισότητα (Musavat) και Δικαιοσύνη (Adelat). Βασικοί στόχοι του κινήματος ήταν η κατάλυση της απολυταρχίας του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β' και η εγκαθίδρυση ενός εκσυγχρονισμένου κράτους στο ευρωπαϊκό πρότυπο, που θα μπορούσε να διατηρήσει την εδαφική ακεραιότητα της αυτοκρατορίας, καθώς και να αντισταθεί στις επεμβάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων. Το κίνημα των Νεοτούρκων υπήρξε, αρχικά, σε μεγάλο βαθμό, συνέχεια του κινήματος των Νεο-οθωμανιστών του 1876.

Τα αίτια της επιτυχίας του Κινήματος

Ο Ισμαήλ Εμβέρ πασάς, Τούρκος αξιωματικός, ηγετική μορφή του νεοτουρκικού κινήματος.

Με την υποστήριξη του στρατού εκδηλώθηκε το Κίνημα των Νεότουρκων το 1908. Μετά την επιτυχή εκδήλωση του κινήματος τον Ιούλιο του 1908 και την επίτευξη του σκοπού της, την εφαρμογή του Συντάγματος του 1876 αποτέλεσε επανάσταση για τα τουρκικά δεδομένα. Η ένωση υπό την οποία συνασπίστηκαν ήταν η Ένωση και Πρόοδος (Ittihad ve Terraki). Ένας από τους συντελεστές του κινήματος ήταν και ο Κεμάλ Ατατούρκ που από το 1907 υπηρετούσε στο Τρίτο Σώμα Στρατού στη Θεσσαλονίκη.

Οι λόγοι που οδήγησαν στην επικράτηση του κινήματος των Νεοτούρκων σχετίζονται άμεσα με την οικονομική κρίση της αυτοκρατορίας στις αρχές του 20ού αιώνα καθώς και με την ιδιαίτερη θέση του στρατού στην οθωμανική κοινωνία. Η οικονομική κρίση της χώρας -έλλειψη ρευστότητας, επενδυτικών κεφαλαίων, και χρόνια ελλείμματα του κρατικού προϋπολογισμοσαδασσαχαΧΑχΑΑΣΑΣΨΑΣΨΑΨΑΣΨΔΧΑΣΧΣΑύ- η επιδείνωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και οι άσχημες κλιματολογικές συνθήκες του 1907, με τις συναφείς επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα και τη μείωση των εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων. προκάλεσε επιδείνωση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο της αυτοκρατορίας. Αδυνατώντας το κράτος να πληρώσει τους μισθούς των στρατιωτικών, όξυνε την ήδη υπάρχουσα δυσαρέσκεια προς το καθεστώς του Σουλτάνου. Τέλος οι εξελίξεις στον μακεδονικό χώρο με τα αντιμαχόμενα κινήματα Ελλήνων, Σέρβων και Βουλγάρων θεωρήθηκαν ως ακόμα μια ένδειξη έλλειψης υποστήριξης του στρατού από την κυβέρνηση του Σουλτάνου, που οδήγησαν στην ενίσχυση των επαναστατικών του τάσεων. Βάση των Νεοτούρκων καθ' όλη τη διάρκεια του κινήματος αποτέλεσε η Μακεδονία.

Οι Νεότουρκοι κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο τάχθηκαν με το πλευρό της Γερμανίας και χτύπησαν τις οικονομικές θέσεις των Αγγλογάλλων, ενώ με επιθέσεις κατά του ελληνικού και του αρμενικού στοιχείου πέτυχαν μεγάλη δημογραφική αλλοίωση.

Πολιτική

Το νεοτουρκικό κίνημα του 1908 με τις αρχικά φιλελεύθερες επαγγελίες του στάθηκε αφορμή να τερματιστεί ο Μακεδονικός Αγώνας και η δράση των Ελλήνων αξιωματικών. Η Έλληνική κυβέρνηση ανακάλεσε τον Ιούνιο του 1908 όσους αξιωματικούς βρίσκονταν ακόμα στη Μακεδονία και τους απέσπασε, ώσπου να τοποθετηθούν σε κανονικές μονάδες, στο «Ειδικό Γραφείο Εθνικής Δράσεως». Ο Αλέξανδρος Μαζαράκης σημειώνει: «Ολοι όσοι επανήλθαμεν εκ Μακεδονίας, μετά την κατάπαυσιν του εκεί αγώνος, εφέρομεν μαζί μας την πεποίθησιν, ότι πολύ ταχέως ο αγών επικρατήσεως μεταξύ των Βαλκανικών λαών, ο προς στιγμήν ανασταλείς και ο αγών κατά των Νεοτούρκων θα εξελίσσετο εις πόλεμον και ότι αλλοίμονο εις τήν Ελλάδα αν τήν εύρισκε ο πόλεμος αυτός ασθενή στρατιωτικώς...»[1]

Οι Νεότουρκοι επιχείρησαν να εκτουρκίσουν όλους τους πληθυσμούς του ευρωπαϊκού τμήματος της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Υπό την πίεση του κινήματος τα βαλκάνια προετοιμάστηκαν από κοινού αγώνα κατά των Τούρκων[2]. Σε αρκετές περιπτώσεις οι Νεότουρκοι προσπάθησαν να προσεταιριστούν τους βαλκανικούς λαούς και ιδίως τους Έλληνες, τις αντάρτικες ομάδες των οποίων χρησιμοποίησαν συχνά, ώστε να διασχίζουν με ασφάλεια τη Μακεδονία. Οι διαβαλκανικές προστριβές της περιόδου, ήταν επίσης η κατάλληλη ευκαιρία για την εφαρμογή μιας πολύπλοκης εξωτερικής πολιτικής, στόχος της οποίας υπήρξε η ενίσχυση της βαλκανικής έριδας, μέσω μιας υποθετικής προστασίας σε περίπτωση επικείμενης εισβολής κατά βαλκανικής χώρας από μία άλλη.[3].

Παραπομπές

  1. Αλέξανδρος Μαζαράκης, Αι ιστορικαί περιπέτειαι της Μακεδονίας, 1912
  2. Σκουλάτου, Δημακόπουλου, Κόνδη, Ιστορία νεότερη και σύγχρονη 1789-1909, 302.
  3. Douglas Dakin, Η ενοποίηση της Ελλάδας 1770-1923, 265-9.

Σχετική Βιβλιογραφία

  • David Kushner, The rise of Turkish Nationalism, 1876-1908, London, 1977