Χαλιφάτο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ r2.7.3) (Ρομπότ: Αλλαγή kk:Хилафат σε kk:Халифат
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
Με τον όρο '''χαλιφάτο''' εννοείται το πολιτικό-θρησκευτικό κράτος, ιστορική πλέον μορφή κεντρικής διακυβέρνησης του [[Ισλάμ]], που διαμορφωνόταν από τη μουσουλμανική κοινότητα τη γη και τους διαφορετικούς λαούς που είχε υπό την κυριαρχία της η [[ισλαμική αυτοκρατορία]], κατά τους αιώνες που ακολούθησαν τον θάνατο του προφήτη [[Μωάμεθ]] το [[632]]<ref>Caliphate. (2009). In ''Encyclopædia Britannica''. Ανάκτηση 28 Ιουνίου, 2009, από Encyclopædia Britannica Online: http://www.britannica.com/EBchecked/topic/89739/Caliphate</ref>. Το όνομα αντλείται από την [[Αραβική γλώσσα|αραβική]] λέξη ''καλίφα'' ([[χαλίφης]]) που σημαίνει «υπηρέτης του [[θεός|θεού]]» ή «διάδοχος του Προφήτη του». Προτεραιότητες αυτής της κεντρικής διακυβέρνησης ήταν η επιβολή του νόμου ([[σαρία]]), η άμυνα και η επέκταση της επικράτειας του Ισλάμ, και η γενική επίβλεψη σε οικονομικά θέματα. Παρόλο που δεν ήταν πνευματικό λειτούργημα, ο θεσμός του χαλιφάτου ήταν εμποτισμένος με [[πολιτική|πολιτικό]] και [[θρησκεία|θρησκευτικό]] συμβολισμό, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορούσε στην ενότητα του μουσουλμανικού κόσμου<ref>"Caliph/Caliphate" Oxford Dictionary of Islam. John L. Esposito, ed. Oxford University Press Inc. 2003. Oxford Reference Online. Ανάκτηση 28 Ιουνίου 2009 <http://www.oxfordreference.com/views/ENTRY.html?subview=Main&entry=t125.e400></ref>.
Με τον όρο '''χαλιφάτο''' εννοείται το πολιτικό-θρησκευτικό κράτος, ιστορική πλέον μορφή κεντρικής διακυβέρνησης του [[Ισλάμ]], που διαμορφωνόταν από τη μουσουλμανική κοινότητα τη γη και τους διαφορετικούς λαούς που είχε υπό την κυριαρχία της η [[ισλαμική αυτοκρατορία]], κατά τους αιώνες που ακολούθησαν τον θάνατο του προφήτη [[Μωάμεθ]] το [[632]]<ref>Caliphate. (2009). In ''Encyclopædia Britannica''. Ανάκτηση 28 Ιουνίου, 2009, από Encyclopædia Britannica Online: http://www.britannica.com/EBchecked/topic/89739/Caliphate</ref>. Το όνομα αντλείται από την [[Αραβική γλώσσα|αραβική]] λέξη ''χαλίφα'' ([[χαλίφης]]) που σημαίνει «υπηρέτης του [[θεός|θεού]]» ή «διάδοχος του Προφήτη του». Προτεραιότητες αυτής της κεντρικής διακυβέρνησης ήταν η επιβολή του νόμου ([[σαρία]]), η άμυνα και η επέκταση της επικράτειας του Ισλάμ, και η γενική επίβλεψη σε οικονομικά θέματα. Παρόλο που δεν ήταν πνευματικό λειτούργημα, ο θεσμός του χαλιφάτου ήταν εμποτισμένος με [[πολιτική|πολιτικό]] και [[θρησκεία|θρησκευτικό]] συμβολισμό, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορούσε στην ενότητα του μουσουλμανικού κόσμου<ref>"Caliph/Caliphate" Oxford Dictionary of Islam. John L. Esposito, ed. Oxford University Press Inc. 2003. Oxford Reference Online. Ανάκτηση 28 Ιουνίου 2009 <http://www.oxfordreference.com/views/ENTRY.html?subview=Main&entry=t125.e400></ref>.


== Η σειρά διαδοχής ==
==Η σειρά διαδοχής==
Ως πρώτος χαλίφης αναφέρεται ο [[Αμπού Μπακρ]]. Στη σειρά διαδοχής αναφέρονται οι [[Ουμάν ιμπν αλ-Χαττάμπ]], [[Ουθμάν ιμπν Αφφάν]] και [[Αλής|Αλί]], επίσης αποκαλούμενοι ''[[Χαλιφάτο Ρασιντούν|ρασιντούν]]''<ref>Ορθά καθοδηγημένοι χαλίφες.</ref>. Μετά το θάνατο του Αλί κατά το 661, οι [[Σιίτες]] Μουσουλμάνοι αναγνώρισαν τους διαδόχους του Ιμάμ(ηδες) ως αληθινούς διαδόχους της εξουσίας του Προφήτη. Το υπόλοιπο Ισλάμ αναγνώρισε ως αληθινούς συνεχιστές τη [[δυναστεία των Ομεϋαδών]], η οποία υπερκεράστηκε από τη [[δυναστεία των Αββασιδών]] περί το 750.


Μετά την παρέλευση δύο αιώνων περίπου η δυναστεία των Αββασιδών περιήλθε σε τουρκικό έλεγχο. Η δυναστεία των Ομεϋαδών βρήκε τη συνέχειά της στην [[Ισπανία]], με τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου [[εμιράτο|εμιράτου]] το 756. Με τη σειρά του οι ιμάμ(ηδες) των [[Ισμαηλίτες|Ισμαηλιτών]] δημιούργησαν στη βόρεια [[Αφρική]] σιιτικό χαλιφάτο υπό τη [[δυναστεία των Φατιμιδών]]. Μετά την κατάληψη της [[Βαγδάτη|Βαγδάτης]] από τους [[Μογγόλοι|Μογγόλους]], η κεντρική διοίκηση του ισλαμικού κόσμου πέρασε στους [[Μαμελούκοι|Μαμελούκους]] κυβερνήτες της [[Αίγυπτος|Αιγύπτου]] και από εκεί στους [[σουλτάνος|σουλτάνους]] της [[οθωμανική αυτοκρατορία|Οθωμανικής αυτοκρατορίας]], το 1517<ref>"caliphate" ''A Dictionary of World History''. Oxford University Press, 2000. Oxford Reference Online. Ανάκτηση 28 Ιουνίου 2009 <http://www.oxfordreference.com/views/ENTRY.html?subview=Main&entry=t48.e635></ref>. Ο όρος καταργήθηκε το 1924, από τον Τούρκο ηγέτη [[Κεμάλ Ατατούρκ]].
Ως πρώτος χαλίφης αναφέρεται ο [[Αμπού Μπακρ]]. Στη σειρά διαδοχής αναφέρονται οι [[Ουμάν ιμπν αλ-Κατάμπ]], [[Ουτμάν]] και [[Αλί]], επίσης αποκαλούμενοι ''[[Χαλιφάτο Πασιντούν|ρασιντούν]]''<ref>Ορθά καθοδηγημένοι χαλίφες.</ref>. Μετά το θάνατο του Αλί κατά το 661, οι [[Σιίτες]] Μουσουλμάνοι αναγνώρισαν τους διαδόχους του Ιμάμ(ηδες) ως αληθινούς διαδόχους της εξουσίας του Προφήτη. Το υπόλοιπο Ισλάμ αναγνώρισε ως αληθινούς συνεχιστές τη [[δυναστεία των Ομεϊαδών]], η οποία υπερκεράστηκε από τη [[δυναστεία των Αβασιδών]] περί το 750.

Μετά την παρέλευση δύο αιώνων περίπου η δυναστεία των Αβασιδών περιήλθε σε τουρκικό έλεγχο. Η δυναστεία των Ομαγιαδών βρήκε τη συνέχειά της στην [[Ισπανία]], με τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου [[εμιράτο|εμιράτου]] το 756. Με τη σειρά του οι ιμάμ(ηδες) των [[Ισμαηλίτες|Ισμαηλιτών]] δημιούργησαν στη βόρεια [[Αφρική]] σιιτικό χαλιφάτο υπό τη [[δυναστεία των Φατιμιδών]]. Μετά την κατάληψη της [[Βαγδάτη|Βαγδάτης]] από τους [[Μογγόλοι|Μογγόλους]], η κεντρική διοίκηση του ισλαμικού κόσμου πέρασε στους [[Μαμελούκοι|Μαμελούκους]] κυβερνήτες της [[Αίγυπτος|Αιγύπτου]] και από εκεί στους [[σουλτάνος|σουλτάνους]] της [[οθωμανική αυτοκρατορία|Οθωμανικής αυτοκρατορίας]], το 1517<ref>"caliphate" ''A Dictionary of World History''. Oxford University Press, 2000. Oxford Reference Online. Ανάκτηση 28 Ιουνίου 2009 <http://www.oxfordreference.com/views/ENTRY.html?subview=Main&entry=t48.e635></ref>. Ο όρος καταργήθηκε το 1924, από τον Τούρκο ηγέτη [[Κεμάλ Ατατούρκ]].


== Παραπομπές-σημειώσεις ==
== Παραπομπές-σημειώσεις ==

Έκδοση από την 21:59, 3 Φεβρουαρίου 2013

Με τον όρο χαλιφάτο εννοείται το πολιτικό-θρησκευτικό κράτος, ιστορική πλέον μορφή κεντρικής διακυβέρνησης του Ισλάμ, που διαμορφωνόταν από τη μουσουλμανική κοινότητα τη γη και τους διαφορετικούς λαούς που είχε υπό την κυριαρχία της η ισλαμική αυτοκρατορία, κατά τους αιώνες που ακολούθησαν τον θάνατο του προφήτη Μωάμεθ το 632[1]. Το όνομα αντλείται από την αραβική λέξη χαλίφα (χαλίφης) που σημαίνει «υπηρέτης του θεού» ή «διάδοχος του Προφήτη του». Προτεραιότητες αυτής της κεντρικής διακυβέρνησης ήταν η επιβολή του νόμου (σαρία), η άμυνα και η επέκταση της επικράτειας του Ισλάμ, και η γενική επίβλεψη σε οικονομικά θέματα. Παρόλο που δεν ήταν πνευματικό λειτούργημα, ο θεσμός του χαλιφάτου ήταν εμποτισμένος με πολιτικό και θρησκευτικό συμβολισμό, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορούσε στην ενότητα του μουσουλμανικού κόσμου[2].

Η σειρά διαδοχής

Ως πρώτος χαλίφης αναφέρεται ο Αμπού Μπακρ. Στη σειρά διαδοχής αναφέρονται οι Ουμάν ιμπν αλ-Χαττάμπ, Ουθμάν ιμπν Αφφάν και Αλί, επίσης αποκαλούμενοι ρασιντούν[3]. Μετά το θάνατο του Αλί κατά το 661, οι Σιίτες Μουσουλμάνοι αναγνώρισαν τους διαδόχους του Ιμάμ(ηδες) ως αληθινούς διαδόχους της εξουσίας του Προφήτη. Το υπόλοιπο Ισλάμ αναγνώρισε ως αληθινούς συνεχιστές τη δυναστεία των Ομεϋαδών, η οποία υπερκεράστηκε από τη δυναστεία των Αββασιδών περί το 750.

Μετά την παρέλευση δύο αιώνων περίπου η δυναστεία των Αββασιδών περιήλθε σε τουρκικό έλεγχο. Η δυναστεία των Ομεϋαδών βρήκε τη συνέχειά της στην Ισπανία, με τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου εμιράτου το 756. Με τη σειρά του οι ιμάμ(ηδες) των Ισμαηλιτών δημιούργησαν στη βόρεια Αφρική σιιτικό χαλιφάτο υπό τη δυναστεία των Φατιμιδών. Μετά την κατάληψη της Βαγδάτης από τους Μογγόλους, η κεντρική διοίκηση του ισλαμικού κόσμου πέρασε στους Μαμελούκους κυβερνήτες της Αιγύπτου και από εκεί στους σουλτάνους της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, το 1517[4]. Ο όρος καταργήθηκε το 1924, από τον Τούρκο ηγέτη Κεμάλ Ατατούρκ.

Παραπομπές-σημειώσεις

  1. Caliphate. (2009). In Encyclopædia Britannica. Ανάκτηση 28 Ιουνίου, 2009, από Encyclopædia Britannica Online: http://www.britannica.com/EBchecked/topic/89739/Caliphate
  2. "Caliph/Caliphate" Oxford Dictionary of Islam. John L. Esposito, ed. Oxford University Press Inc. 2003. Oxford Reference Online. Ανάκτηση 28 Ιουνίου 2009 <http://www.oxfordreference.com/views/ENTRY.html?subview=Main&entry=t125.e400>
  3. Ορθά καθοδηγημένοι χαλίφες.
  4. "caliphate" A Dictionary of World History. Oxford University Press, 2000. Oxford Reference Online. Ανάκτηση 28 Ιουνίου 2009 <http://www.oxfordreference.com/views/ENTRY.html?subview=Main&entry=t48.e635>

Περαιτέρω ανάγνωση

Δικτυακοί τόποι