Εσωτερική Περιφερειακή Οδός Θεσσαλονίκης

Το νέο σήμα της Περιφερειακής Οδού.

Η Περιφερειακή Οδός Θεσσαλονίκης είναι ένας αστικός αυτοκινητόδρομος που αποτελεί την βασική οδική αρτηρία της πόλης, καθώς συνδέει περιμετρικά τις περιοχές του Πολεοδομικού Συγκροτήματος και παρακάμπτει τον πολεοδομικό ιστό της πόλης. Το δυτικό άκρο της διαδρομής ξεκινά από τη διασταύρωση με τους Α1/Α2 αυτοκινητόδρομους στην Λαχαναγορά και κατευθύνεται βορειοανατολικά γύρω από την πόλη, περνώντας μέσα από τα βορειοδυτικά προάστια, το δάσος του Σέιχ Σου και μέσα στα νοτιοανατολικά προάστια στο Δήμο Καλαμαριάς. Ο αυτοκινητόδρομος καταλήγει σε μια μεγάλη διασταύρωση με τον αυτοκινητόδρομο A25 , ο οποίος στη συνέχεια συνεχίζει νότια προς τη Χαλκιδική.

Το όριο ταχύτητας σε αυτό το αυτοκινητόδρομο είναι 90 χιλιόμετρα ανά ώρα , έχει σήμερα τρεις λωρίδες κυκλοφορίας για κάθε κατεύθυνση και αποτελεί πλέον ζωτικής σημασίας οδική αρτιρία της πόλης. Εξυπηρετεί περισσότερα από 120.000 οχήματα την ημέρα, αντί των 30.000 που ήταν σήμαινε να χειριστεί όταν σχεδιάστηκε το 1975.

Ιστορικά

Η σχεδιασμός της περιφερειακής οδού ξεκίνησε το 1975, αλλά ο δρόμος κατασκευάστηκε στη δεκαετία του 90'. Αρχικά η κυκλοφορία διεξαγαγόταν με φωτεινούς σηματοδότες αλλά μετά την αναβάθμιση του 2005 σε μεγαλύτερο του μήκος είναι κλειστός αυτοκινητόδρομος. Το κομμάτι που έχει μείνει από τη Λαχαναγορά μέχρι την Ευκαρπία είναι η αναβάθμιση υπό κατασκεύη και αναμένεται να οληκληροθεί το 2016.

Εξωτερική Περιφερειακή Οδός

Η εξωτερική Περιφερειακή Οδός ήταν ένας σχεδιαζόμενος αυτοκινητόδρομος που θα αντικαθηστούσε την υπάρχουσα περιφερειακή οδό. Η εξωτερική περιφερειακή οδός Θεσσαλονίκης θα εκτεινόταν από τον κόμβο του ΤΙΤΑΝ μέχρι στο Σχολάρι, στην εθνική οδό Θεσσαλονίκης - Νέων Μουδανιών. Ο σχεδιασμός της προμελέτης περιλάμβανε τη χάραξη αυτοκινητόδρομου, μήκους 34,5 χλμ., με τρεις λωρίδες κυκλοφορίας συν μια βοηθητική, ανά κατεύθυνση. Ο δρόμος, με σήραγγες, γέφυρες αλλά και επιφανειακά, θα περνούσε από τους λόφους πίσω από το νοσοκομείο "Παπαγεωργίου", και μέσω Φιλύρου και Πεύκων και λίγο βορειότερα από το Ασβεστοχώρι, θα συναντούσε τον κόμβο Χορτιάτη. Αμέσως μετά, με τούνελ και γέφυρες, ο δρόμος θα οδηγόυσε στον Ελαιώνα Πανοράματος. Περνώντας κάτω από το Πανόραμα και βγαίνει στον Κισσό, θα συνέχιζε με γέφυρες και μικρές σήραγγες έως το Τριάδι, μεταξύ Ραιδεστού, Θέρμης και Τριαδίου. Από εκεί ένας κλάδος του θα κατέληγε στο αεροδρόμιο "Μακεδονία", ενώ ένας δεύτερος θα συνεχίζε πάνω από τους Ταγαράδες, καταλήγοντας μετά το Σχολάρι στην εθνική οδό Θεσσαλονίκης - Νέων Μουδανιών. Τελικά η ιδέα ακύρωθηκε γιατί

• Το συνολικό κόστος του έργου εκτιμάται από κυβερνητικούς κύκλους ότι θα άγγιζε τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ, καθώς περίπου το μισό του συνολικού μήκους του δρόμου (18 από τα 34,5 χιλιόμετρα) θα ήταν σήραγγες με τρεις λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση.
• Λόγω της διέλευσής του από το δάσος του Σέιχ Σου αλλά και των προβλημάτων της χάραξης στην περιοχή της Θέρμης εκτιμάται ότι το έργο δεν επρόκειτο να πάρει περιβαλλοντική αδειοδότηση. «Στην καλύτερη περίπτωση θα μπαίναμε σε μία ατέρμονη δικαστική διελκυστίνδα με επίκεντρο τα περιβαλλοντικά, η οποία θα ακύρωνε ουσιαστικά την κατασκευή του έργου», σημειώνει κυβερνητικός παράγων.
• Σοβαρές ενστάσεις υπήρξαν και ως προς τη λειτουργικότητα του σχεδιαζόμενου δρόμου. «Η εξωτερική περιφερειακή θα μετέφερε σημαντικό κυκλοφοριακό φορτίο πέριξ της πόλης, με αποτέλεσμα να προκληθούν μεγάλα μποτιλιαρίσματα και συγκέντρωση ρύπων σε ορισμένα κομβικά σημεία.

Άλλες προτάσεις

Υπερυψωμένος Αυτοκινητόδρομος με θέα τον Θερμαϊκό

Υπερυψωμένη ταχεία λεωφόρος συζητήθηκε να γίνει πάνω από την εσωτερική περιφερειακή οδό, δίπλα στο δάσος του Σέιχ Σου και με θέα τον Θερμαϊκό Κόλπο. Η «ιπτάμενη» περιφερειακή περιλαμβάνεται στο έργο της Κυκλοφοριακής Αναβάθμισης της Εσωτερικής Περιφερειακής στο τμήμα από τον κόμβο Κ5, στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου, μέχρι τον κόμβο Κ10, στα Κωνσταντινουπολίτικα.

Το έργο προβλέπει την κατασκευή μιας υπερυψωμένης ταχείας λεωφόρου που θα εξυπηρετεί τους οδηγούς των αυτοκινήτων οι οποίοι μετακινούνται από το βορά προς το νότο και αντίστροφα, ή από τη δυτική πλευρά της πόλης προς το αεροδρόμιο και τη Χαλκιδική και αντίστροφα. Έτσι θα αποσυμφορηθεί το υπάρχον τμήμα της εσωτερικής περιφερειακής που θα χρησιμοποιείται από όσους επιθυμούν να κινηθούν τοπικά, ανάμεσα στις διάφορες εισόδους και εξόδους κάθε περιοχής.

Ειδικότερα, ξεκινώντας από τον κόμβο Κ5 προβλέπεται να δημιουργηθεί ένα υπέργειο τμήμα της υπερυψωμένης ταχείας λεωφόρου, μήκους 650 μέτρων, και ύψους 7 μέτρων, ακριβώς πάνω από την υπάρχουσα περιφερειακή. Ο δρόμος θα συνεχίζεται στο ίδιο ύψος, παράλληλα από την περιφερειακή οδό προς την πλευρά του Σέιχ Σου μέχρι να φτάσει στο επόμενο υπέργειο τμήμα πάνω από την περιφερειακή, που θα δημιουργηθεί από τον κόμβο Κ9 με κατεύθυνση τον κόμβο Κ10, στο ύψος της Μαλακοπής και για άλλα 550 μέτρα. Σε όλη αυτή τη διαδρομή, η λεωφόρος συνολικού μήκους 4 χιλιομέτρων, θα διαθέτει δύο λωρίδες ανά ρεύμα κυκλοφορίας και μία μεσαία νησίδα.

Επιπλέον σε όλο το μήκος της υπάρχουσας εσωτερικής περιφερειακής από τον κόμβο Κ5 μέχρι τον κόμβο Κ10 θα αυξηθούν οι λωρίδες κυκλοφορίας από δύο σε τρεις ανά κατεύθυνση ενώ θα δημιουργηθεί και λωρίδα έκτακτης ανάγκης. Στο ύψος των δύο τούνελ στα Κωνσταντινουπολίτικα θα δημιουργηθούν δύο ακόμη σήραγγες από όπου τα αυτοκίνητα θα κατευθύνονται από τα ανατολικά προς τα δυτικά και τα υπάρχοντα τούνελ θα μονοδρομηθούν με κατεύθυνση από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Πεζογέφυρες θα δημιουργηθούν και θα διαμορφωθούν στον 'Αγιο Παύλο, τα Μετέωρα, τα Πεύκα, την Τούμπα και την οδό Περραιβού.

Για το υπόλοιπο τμήμα της ανατολικής περιφερειακής οδού, από τα Κωνσταντινουπολίτικα μέχρι την Καλαμαριά, μήκους περίπου 3 χιλιομέτρων, προβλέπεται διαπλάτυνση κατά μία λωρίδα ανά ρεύμα κυκλοφορίας, με ΛΕΑ ή αντίστοιχες εσοχές έκτακτης ανάγκης, καθώς και η ανακατασκευή του κόμβου Κ11 (Πυλαίας - Πανοράματος).Μετά τη διαπλάτυνση θα υπάρχουν, δηλαδή, τέσσερις λωρίδες ανά κατεύθυνση και ΛΕΑ.

Ζεύξη Θερμαϊκού

Η πραγματοποίηση της ζεύξης που προτείνεται αποτελεί την απάντηση στις ανάγκες του μητροπολιτικού κέντρου της Θεσσαλονίκης και στις πολλαπλές απαιτήσεις του σύγχρονου πληθυσμού, αποτελώντας μέρος της Εγνατίας Οδού, ολοκληρώνοντας το δακτύλιο του νέου Περιφερειακού της πόλης και βελτιώνοντας το οδικό δίκτυο. Το νέο τμήμα του αυτοκινητοδρόμου που συνδέει την Εγνατία Οδό με τη Θεσσαλονίκη-Μουδανιών είναι το αποτέλεσμα ενδελεχούς παρατήρησης και εις βάθους έρευνας της σύγχρονης αρχιτεκτονικής και πολεοδομίας. Ο σχεδιασμός βασίζεται στις πραγματικές ανάγκες της περιοχής, λαμβάνοντας υπόψη την κοινωνική, οικονομική και πολιτική θέση της Θεσσαλονίκης, σεβόμενος την ιστορική σημασία της καθώς και το οικοσύστημα του Κόλπου. Η προτεινόμενη γέφυρα θα μπορεί να αποτελέσει τη νέα Πύλη της πόλης, ενισχύοντας την αρχιτεκτονική αισθητική της. Λόγω της προστατευόμενης, από τη συνθήκη Ramsar, περιοχής γύρω από τον Αξιό πάρθηκε η απόφαση να υπογειοποιηθεί ένα τμήμα της σύνδεσης, ούτως ώστε να μη διαταραχθεί η χλωρίδα και η πανίδα της περιοχής. Αυτό επιτυγχάνεται με την κατασκευή μίας σήραγγας 4,5 χλμ. με την τεχνική της κλειστής κατασκευής. Η είσοδος του τούνελ βρίσκεται 5,5 χλμ από τον κόμβου των Ευζώνων στην Εγνατία Οδό. Λόγω της επέκτασης του περιορισμού και μέσα στον κόλπο, η σήραγγα συνεχίζει μέχρι να βρεθεί πλέον εκτός των προστατευμένων υδάτων. Στο σημείο εξόδου της σήραγγας θα κατασκευαστεί ένα τεχνητό νησί, περίπου 2,5 χλμ από την ακτή, διαστάσεων 500x250 μ. Από εκείνο το σημείο μέχρι το Αγγελοχώρι ο αυτοκινητόδρομος μετατρέπεται από υπόγειος σε υπέργειο, μέσω μίας γέφυρας μήκους 4,5 χμλ. Η επιλογή μίας τοξωτής γέφυρας είναι ιδανική για την περιοχή, καθώς η κρεμαστή ή καλωδιωτή τυπολογία δεν είναι εφικτή λόγω της συνεχούς εναέριας κυκλοφορίας από και προς το αεροδρόμιο. Παράλληλα αυτές οι λύσεις, λόγω του αυξημένου ύψους που χρειάζονται, θα έρχονταν σε πλήρη αντίθεση με τον Όλυμπο, μόλις μερικά χιλιόμετρα μακρύτερα, δυσχεραίνοντας τη θέα από την Θεσσαλονίκη. Για τη δημιουργία ενός ομογενοποιημένου σχεδίου, κομψού και συνεχούς, αποφασίστηκε ο σχεδιασμός υποτοξωτής γέφυρας για τα υπόλοιπα ανοίγματα πέρα του κεντρικού, αντί του πιο διαδεδομένου τρόπου στήριξης (σε πυλώνες). Η επιλογή αυτή έγινε λαμβάνοντας υπόψη και την μεγαλύτερη σταθερότητα που προσφέρουν τα τόξα σε σύγκριση με τους πυλώνες σε περίπτωση σεισμού. Η λύση των πυλώνων προτιμήθηκε μόνο στις δύο άκρες της γέφυρας όπου το ύψος του καταστρώματος από την επιφάνεια της θάλασσας δεν επέτρεπε τη χρήση τοξωτών κατασκευών. Στη συνέχεια μελετήθηκε η φόρμα που θα έπρεπε να έχουν τα τόξα. Ο στόχος ήταν η δημιουργία μιας κατασκευής κατά το πλείστον διάτρητης και ελαφριάς ώστε να μην περιορίζει τη θέα. Για αυτό το λόγο αποφασίστηκε να έχουν ιδιαιτέρως μεγάλο άνοιγμα. Τα 16 συνεχή τόξα έχουνε μεταβλητή τομή. Το άνοιγμα τους ξεκινά από τα 168μ. και φτάνει μέχρι τα 228μ. Αντίστοιχα το ύψος τους κυμαίνεται από τα 16,4 μ. έως τα 42,8 μ. για τα ανοίγματα που βρίσκονται παραπλεύρως του κεντρικού τόξου. Το κεντρικό άνοιγμα της γέφυρας, όπου το κατάστρωμα βρίσκεται 52 μ. από το επίπεδο της θάλασσας, δημιουργείται από ένα τόξο ανοίγματος 350 μ. και ύψους 105 μ. Αυτό στηρίζει το κατάστρωμα με 52 καλώδια διαμέτρου 15 εκ. Το κατάστρωμα αποτελείται από δοκούς κιβωτοειδούς διατομής σε σχήμα ανάποδου φτερού αεροπλάνου. Η λύση αυτή είναι επιβεβλημένη λόγω των ισχυρών ανέμων που πνέουν στην περιοχή. Τα στοιχεία του φωτισμού της γέφυρας αναπαράγουν τη φόρμα του προστατευτικού σκέπαστρου που είναι τοποθετημένο στην άκρη της γέφυρας προς τη μεριά του τεχνητού νησιού.

Κατάλογος κόμβων

Περιφερειακή Οδός Θεσσαλονίκης
Κόμβος	Κατεύθ. Καλαμαριά	Κατεύθ. Λαχαναγορά	Σημειώσεις	Λωρίδες
Κ12 Kαλαμαριά	Αυτοκινητόδρομος 25 (Ελλάδα) : Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική  ΕΟ 16 : Θεσσαλονίκη, Πολύγυρος, Ουρανούπολη
Κ11 Πυλαία
	Σήραγγα Πυλαίας 100m
Κ10 Κωνσταντινουπολίτικα
Κ9 Άνω Τούμπα
Κ8 Τριανδρία
Κ7Α Άγιος Παύλος
Κ7 Επταπύργιο
Κ6 Νεάπολη-Ασβεστοχώρι
Κ5 Παπαγεωργίου	Εγνατία Οδός Δυτικά: Θεσσαλονίκη, Βέροια, Κοζάνη, Ιωάννινα, Ηγουμενίτσα Ανατολικά: Λαγκαδάς, Καβάλα, Ξάνθη, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη
Ευκαρπίας		ΕΟ 11	Οδός ταχείας κυκλοφορίας, προβλέπεται να γίνει Α/Κ.
Σταυρούπολης (Οδού Λαγκαδά)	ΕΟ 2: Βόρεια: Λαγκαδάς, Ασπροβάλτα, Καβάλα, Ξάνθη, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη Νότια: Θεσσαλονίκη κέντρο   ΕΟ 11		Οδός ταχείας κυκλοφορίας, προβλέπεται να γίνει πλήρως Α/Κ.
Νικόπολης (Οδού Ωραιοκάστρου)			Οδός ταχείας κυκλοφορίας
Ηλιούπολης (Οδού Μακρυγιάννη)			Οδός ταχείας κυκλοφορίας, προβλέπεται να γίνει Α/Κ.
Ευόσμου (Οδού Μαιάνδρου)			Οδός ταχείας κυκλοφορίας, προβλέπεται να γίνει Α/Κ.
3ης Σεπτεμβρίου			Ημικόμβος, Οδός ταχείας κυκλοφορίας
Κορδελιού (Οδός Αθ. Διάκου)			Οδός ταχείας κυκλοφορίας
Μοναστηρίου			Ημικόμβος, Οδός ταχείας κυκλοφορίας
	Διάβαση οδού Μοναστηρίου και Σιδηροδρομικών γραμμών
Φυλακές Διαβατών			Οδός ταχείας κυκλοφορίας
Λαχαναγοράς			Οδός ταχείας κυκλοφορίας
Κ16 ΠΑΘΕ - Νέα Δυτική Είσοδος	Εγνατία Οδός : Θεσσαλονίκη, Βέροια, Κοζάνη, Ιωάννινα, Ηγουμενίτσα  Αυτοκινητόδρομος 1 : Θεσσαλονίκη, Κατερίνη, Λάρισα, Βόλος, Λαμία, Θήβα, Χαλκίδα, Αθήνα		Α/Κ υπό κατασκευή. Επίσης:  Ευρωπαϊκή Οδός 75  Ευρωπαϊκή Οδός 90

Πηγή: Ιστοσελίδα Motorway exit list

Φωτογραφίες

• Η Περιφερειακή Οδός της Θεσσαλονίκης
  Η Περιφερειακή Οδός της Θεσσαλονίκης
• Η Περιφερειακή Οδός κοντά στην Ευκαρπία
  Η Περιφερειακή Οδός κοντά στην Ευκαρπία
• Σήραγγα στην Περιφερειακή Οδό.
  Σήραγγα στην Περιφερειακή Οδό.

Χάρτης

• Περιφερειακή Οδός A16 Goolge Maps

Πηγές

• ΑΦΙΕΡΩΜΑ: πρόταση για την ζεύξη του Θερμαϊκού με δημιουργία τεχνητού νησιού!
• Εξωτερική Περιφερειακή Οδός
• Greek Motorway Net