Λειτουργική: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Synthebot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ r2.6.4) (Ρομπότ: Τροποποίηση: ko:전례
μ r2.7.3) (Ρομπότ: Προσθήκη: be-x-old:Літургія
Γραμμή 22: Γραμμή 22:
[[ar:طقس ديني]]
[[ar:طقس ديني]]
[[bat-smg:Lėtorgėjė]]
[[bat-smg:Lėtorgėjė]]
[[be-x-old:Літургія]]
[[bg:Литургия]]
[[bg:Литургия]]
[[bs:Bogoslužje]]
[[bs:Bogoslužje]]

Έκδοση από την 23:41, 15 Οκτωβρίου 2012

Λειτουργική ονομάζεται η επιστήμη της έρευνας και ερμηνείας του τύπου της λατρείας. Αποτελεί δε κλάδο της Θεολογίας και διακρίνεται σε εόυ εφαρμοσμένους κλάδους: στη Λειτουργική της λατρείας και στην Λειτουργική της τελετουργικής.

Σε αντίθεση με τη Θρησκευτική ή Θεία Λειτουργία και τις άλλες ιεροπραξίες (τελετές) που αποτελούν τελετουργικές πράξεις λατρείας, η Λειτουργική ασχολείται με τη θεωρητική έρευνα και ερμηνεία αυτών καθαυτών των πράξεων (τελετών) και τρόπων της Θείας λατρείας. Δηλαδή εξηγεί πως προέκυψαν ιστορικά αυτές οι τελετές καθώς και την ερμηνεία αυτών σε κάθε θρησκευτικό δόγμα.

Πηγές της Λειτουργικής είναι τα ιερά κείμενα και οι ιερές παραδόσεις που αναφέρονται σε θρησκευτικά συγγράμματα και σε λειτουργικά βιβλία.

Η Λειτουργική ως θεολογική επιστήμη εμφανίσθηκε μόλις τον 18ο αιώνα. Πρώτη συγγραφή λειτουργικής έγινε από τον Kohler το 1788, με τίτλο Principia Theologiae Liturgicae.

Χριστιανικές Εκκλησίες

Πηγές της Χριστιανικής Λειτουργικής και ειδικότερα της Ορθόδοξης είναι η Αγία Γραφή και οι περί της αρχαίας λατρείας παραδόσεις των χριστιανών που αναφέρονται στα συγγράμματα των Αποστολικών Πατέρων και των πρώτων εκκλησιαστικών συγγραφέων καθώς και οι λειτουργικές δέλτοι και τα Λειτουργικά βιβλία.[1]

Κλάδος της Λειτουργικης ειναι και το Τυπικό, δηλαδή το σύνολο των διατάξεων που ορίζουν την δομή και το περιεχόμενο των εκκλησιαστικών ακολουθιων. Το Τυπικο διαφέρει από την Λειτουργική, διότι εχει χαρακτηρα πρακτικο και χρηστικό. Η ιστορία και εξέλιξη του Τυπικου ομως εντάσσεται σαφως στο περιεχόμενο της θεωρητικης Λειτουργικης. Το Τυπικό επίσης διαφέρει και από την Τελετουργική, διότι η Τελετουργική αναφέρεται κυρίως στους τελετουργούς, δηλαδη στους κληρικους και στις ενέργειες και πράξεις που πρέπει να τελέσουν κατα την διάρκεια των ακολουθιων, ενώ το Τυπικο αναφέρεται κυρίως και πρωτίστως στους ψάλτες. Πολλα σημεία ομως ειναι κοινα σε Τυπικό, Λειτουργικη και Τελετουργική. Το επίσημο τυπικο σήμερα στον χωρο της ελληνόφωνης Ορθοδοξίας είναι το Τυπικόν της Μεγάλης Εκκλησίας, του Γεωργίου Βιολάκη, Κωνσταντινούπολις 1888.[2] Στην Ελλάδα χριστιανική Λειτουργική έγραψαν πρώτοι οι Παναγιώτης Ρομπότης, Ιωάννης Μεσολωράς και Φίλιππος Παπαδόπουλος.

Το αντίστοιχο της Λειτουργικής στο πολιτικό χώρο είνα η Εθιμοτυπία.

Υποσημειώσεις

  1. Χριστιανικά "λειτουργικά βιβλία" ονομάζονται όλα εκείνα τα βιβλία τα προς τέλεση των χριστιανικών ιεροτελεστιών. Από αυτά οι λειτουργοί (κληρικοί), οι ψάλτες και οι πιστοί εκφωνούν, ψάλλουν και αναγινώσκουν ευχές, ύμνους και άλλα αναγνώσματα. Αυτά κυρίως είναι το «Τυπικό» (όπου κανονίζεται η τάξη και ο τρόπος της τέλεσης των διαφόρων ακολουθιών), η «Λειτουργία» (όπου περιέχει τις λειτουργίες του Ιωάννου του Χρυσοστόμου, του Βασιλείου του Μεγάλου και των Προηγιασμένων), το «Ευχολόγιο», το «Αρχιερατικό» (που χρησιμοποιείται από τους Αρχιερείς), το «Ευαγγέλιο», ο «Απόστολος», το «Ψαλτήριο», το «Ωρολόγιο» (που περιέχει τις κατά τις διάφορες ώρες της ημέρας ακολουθίες) και τέλος τα βιβλία που περιέχουν ύμνους και τροπάρια η «Οκτώηχος» κ.ά.
  2. Εκτός απο το Τυπικον του Γ. Βιολάκη εκδίδονται σήμερα και αλλα ετήσια τυπικά, ενω κάποια παρουσιάζονται και στο διαδίκτυο. Βλέπε ιστοσελίδα Οικουμενικού Πατριαρχείου και την ιστοσελίδα typikon.gr.