Κατάλογος πόλεων της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης

Αρχείο:Sarajevoatnight.jpg

To Σαράγεβο την νύχτα

Ελλείψει πρόσφατης απογραφής (η τελευταία απογραφή πληθυσμού στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη πραγματοποιήθηκε το 1991 όσο η χώρα ήταν ακόμα ομόσπονδη δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας) υπάρχουν μόνο εκτιμήσεις για τον πληθυσμό των βοσνιακών πόλεων.

Σύμφωνα με κάποιες απ' αυτές οι 10 μεγαλύτερες πόλεις της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης είναι οι εξής:

• Σαράγεβο 419,000
• Μπάνια Λούκα 165,000
• Τούζλα 100,000
• Ζένιτσα 91,000
• Μόσταρ 90,000
• Μπίχατς 47,000
• Μπιέλινα 45,000
• Πριέντορ 42,000
• Μπρετσκό 41,000
• Ντόμποϊ 25,000

Προπολεμικά οι πόλεις της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης ως επί το πλείστον αποτελούσαν περιφερειακά βιομηχανικά κέντρα με εθνοτικά μεικτό σε αρκετά μεγάλο βαθμό πληθυσμό, πράγμα που ευνόησε την καλλιέργεια μιας σύνθετης κουλτούρας και της γιουγκοσλαβικής ταυτότητας, σε αντίθεση με τη βοσνιακή επαρχία, όπου η εθνοτική ταυτότητα παρέμενε πιο ισχυρή (σε άμεση συνάρτηση με το μεγαλύτερο βαθμό θρησκευτικότητας της υπαίθρου).

Κατά τον πόλεμο του 1992-1995 ωστόσο, οι βοσνιακές πόλεις ομογενοποιήθηκαν εθνοτικά, με την εθνοτική ομάδα η οποία έλεγχε στρατιωτικά την κάθε πόλη να αυξάνει κατακόρυφα το ποσοστό της και τις μειονότητες να διώκονται ή/και να καταφεύγουν σε άλλες πόλεις που έλεγχαν οι ομοεθνείς τους.

Μεταπολεμικά οι πόλεις της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης παρουσιάζουν δύο βασικά χαρακτηριστικά: Κατ' αρχήν έχουν παρατηρηθεί ραγδαίοι ρυθμοί αστικοποίησης, που οφείλεται στο ότι πολλοί εκτοπισμένοι από τη βοσνιακή επαρχία βρήκαν καταφύγιο στις πόλεις και στη συνέχεια παρέμειναν σ' αυτές, όχι μόνο γιατί ενδεχομένως το χωριό τους πέρασε στον έλεγχο άλλης εθνοτικής ομάδας, αλλά και γιατί γνώρισαν τις μεγαλύτερες ευκαιρίες που τους παρέχει η πόλη. Κατά δεύτερον τα αστικά κέντρα δέχονται τη μεγαλύτερη επιστροφή προσφύγων και εκτοπισμένων (σε σύγκριση με την επαρχία, αλλά πάντα όχι σε αρκετό βαθμό, ώστε να αποκατασταθεί έστω και στο ελάχιστο το προπολεμικό εθνοτικό μωσαϊκό της χώρας). Αν και οι καταγραφές για τις επιστροφές στην επαρχία δεν απέχουν πολύ από αυτές των πόλεων, ωστόσο οι πρώτες είναι εν πολλοίς πλασματικές (δηλαδή οι πρόσφυγες και οι εκτοπισμένοι επιστρέφουν, αλλά μόνο για να πουλήσουν ή να νοικιάσουν τις περιουσίες τους και να ξαναφύγουν), καθώς στα χωριά κατά παράδοση η εθνοτική ταυτότητα είναι πιο σημαντικός παράγοντας κοινωνικοποίησης και ο κοινωνικός περίγυρος πιο άμεσος, επομένως πιο δύσκολο για τα άτομα διαφορετικού εθνοτικού υποβάθρου από αυτό της πλειοψηφίας να επανενταχθούν, σε αντίθεση με τις πόλεις.