Σαραντάπορο Λάρισας

Το Σαραντάπορο είναι ένα ιστορικό χωριό που ανήκει στην επαρχία Ελασσόνας του νομού Λάρισας, (στα σύνορα με το νομό Κοζάνης). Βρίσκεται σε στρατηγική θέση των ομώνυμων "Στενών του Σαρανταπόρου", (που αποτελεί φυσικό πέρασμα μεταξύ της Θεσσαλίας και της Δυτικής Μακεδονίας), που σχηματίζεται μεταξύ της οροσειράς των Καμβουνίων και της οροσειράς των Πιερίων. Ο πληθυσμός του ανέρχεται σε 907 κατοίκους. Η κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η γεωργία και η κτηνοτροφία.

Ιστορία

Η στρατηγική σημασία των Στενών του Σαραντάπορου είχε επισημανθεί από την αρχαιότητα. Tα στενά αυτά πέρασ ο Ξέρξης το 480 π.Χ. όταν κατέρχονταν προς την αρχαία Αθήνα.
Την περίοδο της τουρκοκρατίας έφερε το όνομα Γλίκοβο. Απελευθερώθηκε από τον τουρκικό ζυγό στις 9 Οκτωβρίου του 1912 κατά τη διάρκεια του Α' Βαλκανικού Πολέμου, στη περιοχή του οποίου, παρά τον ομώνυμο χείμαρρο, η ελληνική στρατιά υπό την αρχιστρατηγία του Διαδόχου Κωνσταντίνου έδωσε την ομώνυμη σπουδαία Μάχη του Σαραντάπορου, κατά την οποία, υπό την άτακτη φυγή του τουρκικού στρατού, (Στρατιάς νοτίου Μακεδονίας), περιήλθαν στους Έλληνες, ως λάφυρα, 22 τουρκικά πυροβόλα και πληθώρα πυρομαχικών. Σήμερα στον ίδιο χώρο λειτουργεί το Μουσείο της Μάχης του Σαρανταπόρου που βρίσκεται επί της αμαξιτής οδού Λάρισας - Κοζάνης, απέναντι από το τουρκικό Χάνι του Χατζηγώγου.
Στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο,και ειδικότερα κατά τη γερμανική κατοχή οι Γερμανοί εισβάλλοντας στο Σαραντάπορο κατέστρεψαν εκ του συνόλου των 145 οικιών, ολοσχερώς τις 137 και μερικώς τις 7.

Σημειώνεται ότι στα όρια του χωριού βρίσκεται αρχαιολογικός χώρος προκλασικής εποχής, ο οποίος είναι επισκέψιμος για το κοινό.

Πηγές

• "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τομ.16ος, σελ.868.
• ΔΕΚ/ΓΕΣ "Στρατιωτική Ιστορία τηςΝεωτέρας Ελλάδος" Αθήναι 1980, σελ.38.