Δεποτάτος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Dkat (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 2: Γραμμή 2:




Ο '''δεποτάτος''' είναι εκκλησιαστικός αξιωματούχος της Μεγάλης Εκκλησίας.<br>
Ο '''Δεποτάτος''' αποτελούσε παλαιότερα εκκλησιαστικό οφφίκιο (αξίωμα) και διακόνημα. Ο Δεποτάτος ως υπηρεσία ήταν επιφορτισμένος να προσκαλεί τους άρχοντες προ του Αρχιεπισκόπου (καθήκοντα γραμματέως), να προηγείται αυτού στις λιτανείες και σε άλλες πορείες, ν΄ ακολουθεί στους ναούς τους κοινωνούντες της [[Θεία Ευχαριστία|Θείας Ευχαριστίας]], να προπορεύεται, κρατόντας λαμπάδα, του ιερού [[Ευαγγέλιο|Ευαγγελίου]] στον [[άμβωνας|άμβωνα]] προς ανάγνωση, την μεταφορά των [[Τίμια Δώρα|Τιμίων Δώρων]] στην [[Αγία Τράπεζα]] καθώς και την επανατοποθέτησή τους στη [[Πρόθεση (εκκλησιαστική)| Πρόθεση]].
Κατατάσσεται υπό του Κωδίνου του Κουροπαλάτη («Περί των οφφικίων της Μεγάλης Εκκλησίας») στην ένατη πεντάδα τέταρτος τη τάξει. Ενώ από τον κατάλογο του Συντάγματος Ιερών Κανόνων (έκδοση Ράλλη - Ποτλή) κατατάσσεται τέταρτος στην τρίτη πεντάδα του αριστερού χορού των οφφικίων. Από το [[Μέγα Ευχολόγιο]] δέκατος τέταρτος στον αριστερό χορό, ενώ όσον αφορά στην τάξη των οφφικίων και των αρχόντων της Μεγάλης Εκκλησίας είναι τελευταίος απ' όλα τα οφφίκια.<br>
Τα καθήκοντα των δεποτάτων είναι:<br>
α) να καλούν τους άρχοντες ενώπιον του αρχιερέα,<br>
β) να προπορεύονται του αρχιερέα στις λιτανείες ή σε άλλες τελετές,<br>
γ) να προπορεύονται κρατώντας λαμπάδα του διακόνου ή του ιερέα που πηγαίνει στον άμβωνα να διαβάσει το ευαγγέλιο,<br>
δ) να προπορεύονται με λαμπάδα των τιμίων δώρων όταν τα πηγαίνει, στη Μεγάλη Είσοδο, στην Αγία Τράπεζα ο ιερέας και όταν, μετά τη Θεία Κοινωνία, τα ξαναφέρνει στην Πρόθεση,<br>
ε) προ του ιερού βήματος να οδηγούν όσους θέλουν να λάβουν τα άχραντα μυστήρια.<br>
Κατά τον Νικήτα τον Χαρτοφύλακα, ο δίγαμος δεποτάτος «φιλανθρώπως» αποκαθίσταται εις την του δεποτάτου ενέργειαν, εκτελέσας πρότερον το κανονικώς επιβληθέν αυτώ επιτίμιον του διγάμου.<br>
Σημειωτέον ότι δεποτάτος του ναού της Αγίας Σοφίας ονομαζόταν ο Βυζαντινός αυτοκράτορας κατά την τελετή της στέψης του.<br>
Σήμερα τα καθήκοντα του άλλοτε Δεποτάτου έχουν επιφορτισθεί αντίστοιχα οι Γραμματείς των [[Μητροπολίτης|Μητροπολιτών]], οι επισκοπικοί τελετάρχες, συνήθως [[Πρωτοσύγκελος|Πρωτοσύγκελοι]] καθώς και βοηθητικό προσωπικό όπως [[νεωκόρος|νεωκόροι]] και τα λεγόμενα «[[παπαδάκια]]».


== Πηγή ==
Στη [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία]] κατά τη στέψη των [[Αυτοκράτορας|Αυτοκρατόρων]] τους απονέμονταν το «οφφίκιο του Δεποτάτου» στον μεγαλοπρεπή ναό της [[Αγιά Σοφιά|Αγιάς Σοφιάς]].
*Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Πυρσός, τόμος 9, σελ. 48

Σήμερα τα καθήκοντα του άλλοτε Δεποτάτου έχουν επιφορτισθεί αντίστοιχα οι Γραμματείς των [[Μητροπολίτης|Μητροπολιτών]], οι επισκοπικοί τελετάρχες, συνήθως [[Πρωτοσύγγελος|Πρωτοσύγγελοι]] καθώς και βοηθητικό προσωπικό όπως [[νεωκόρος|νεωκόροι]] και τα λεγόμενα «[[παπαδάκια]]».


[[Κατηγορία:Χριστιανικοί θρησκευτικοί τίτλοι και βαθμοί]]
[[Κατηγορία:Χριστιανικοί θρησκευτικοί τίτλοι και βαθμοί]]

Έκδοση από την 21:18, 27 Ιουνίου 2012



Ο δεποτάτος είναι εκκλησιαστικός αξιωματούχος της Μεγάλης Εκκλησίας.
Κατατάσσεται υπό του Κωδίνου του Κουροπαλάτη («Περί των οφφικίων της Μεγάλης Εκκλησίας») στην ένατη πεντάδα τέταρτος τη τάξει. Ενώ από τον κατάλογο του Συντάγματος Ιερών Κανόνων (έκδοση Ράλλη - Ποτλή) κατατάσσεται τέταρτος στην τρίτη πεντάδα του αριστερού χορού των οφφικίων. Από το Μέγα Ευχολόγιο δέκατος τέταρτος στον αριστερό χορό, ενώ όσον αφορά στην τάξη των οφφικίων και των αρχόντων της Μεγάλης Εκκλησίας είναι τελευταίος απ' όλα τα οφφίκια.
Τα καθήκοντα των δεποτάτων είναι:
α) να καλούν τους άρχοντες ενώπιον του αρχιερέα,
β) να προπορεύονται του αρχιερέα στις λιτανείες ή σε άλλες τελετές,
γ) να προπορεύονται κρατώντας λαμπάδα του διακόνου ή του ιερέα που πηγαίνει στον άμβωνα να διαβάσει το ευαγγέλιο,
δ) να προπορεύονται με λαμπάδα των τιμίων δώρων όταν τα πηγαίνει, στη Μεγάλη Είσοδο, στην Αγία Τράπεζα ο ιερέας και όταν, μετά τη Θεία Κοινωνία, τα ξαναφέρνει στην Πρόθεση,
ε) προ του ιερού βήματος να οδηγούν όσους θέλουν να λάβουν τα άχραντα μυστήρια.
Κατά τον Νικήτα τον Χαρτοφύλακα, ο δίγαμος δεποτάτος «φιλανθρώπως» αποκαθίσταται εις την του δεποτάτου ενέργειαν, εκτελέσας πρότερον το κανονικώς επιβληθέν αυτώ επιτίμιον του διγάμου.
Σημειωτέον ότι δεποτάτος του ναού της Αγίας Σοφίας ονομαζόταν ο Βυζαντινός αυτοκράτορας κατά την τελετή της στέψης του.
Σήμερα τα καθήκοντα του άλλοτε Δεποτάτου έχουν επιφορτισθεί αντίστοιχα οι Γραμματείς των Μητροπολιτών, οι επισκοπικοί τελετάρχες, συνήθως Πρωτοσύγκελοι καθώς και βοηθητικό προσωπικό όπως νεωκόροι και τα λεγόμενα «παπαδάκια».

Πηγή

  • Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Πυρσός, τόμος 9, σελ. 48