Μονή Κάτω Παναγιάς: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
| Γραμμή 4: | Γραμμή 4: | ||
<br /> |
<br /> |
||
Η '''Ιερά [[Μονή Γεννήσεως Θεοτόκου ή Κάτω Παναγίας(γνωστότερη ως Παναγιάς) |
Η '''Ιερά [[Μονή Γεννήσεως Θεοτόκου ή Κάτω Παναγίας]]'''(γνωστότερη ως Παναγιάς) ή της οδού της βρύσεως όπως παλιώτερα αναφέρεται στις πηγές, είναι χτισμένη στους πρόποδες του λόφου [[Περάνθη]] 20 λεπτά περίπου δυτικά από την [[Άρτα]], σε ειδυλλιακή τοποθεσία δίπλα στον ποταμό [[Αραχθο]]. Iδρύθηκε το [[1250]] μχ από τον δεσπότη της Ηπείρου [[Μιχαήλ Β΄Δούκα]] και την συζυγό του, μετέπειτα Αγία, [[Θεοδώρα (]]εορτή [[11 Μαρτίου]]). Η ιδρυσή της συμπίπτει με την περίοδο που ήκμαζε το [[Δεσποτάτο της Ηπείρου]]. <br /> |
||
Το όνομα Κάτω Παναγιά, δώθηκε στη μονή για να διακρίνεται σε σχέση με την [[Παρηγορήτισσα]], η οποία είναι κτισμένη σε ψηλότερο επίπεδο απ΄αυτό της μονής. Είναι ένα από τα τρία μοναστήρια που ο Μιχαήλ έχτισε ως ένδειξη της ειλικρινούς μετανοίας του (όπως μας πληροφορεί ο βιογράφος της Αγίας Θεοδώρας [[Ιώβ μοναχός]] ιζ΄ αιων.) για τη συζυγική απιστία στη οποία περιέπεσε με μία αρτινή αρχόντισα,την Γαγγρινή, από τη οποία μάλιστα απέκτησε και δύο νόθους γιούς. Οι άλλες δύο μονές είναι της Παναγίας των [[Βλαχερνών]], στο ομώνυμο χωριό του [[δήμου Βλαχέρνας]] και του Αγίου Γεωργίου, όπου και ο σημερινός [[ναός της Αγίας Θεοδώρας]] εντός της πόλεως της Άρτας. Σε αυτή τήν τελευταία μάλιστα η Αγία Θεοδώρα έζησε ως μοναχή τα τελευταία 10 χρόνια της ζωής της μέχρι και της κοιμησεώς της το [[1280]], οπότε και η μονή μετωνομάστηκε σε μονή της Αγίας Θεοδώρας. <br /> |
Το όνομα Κάτω Παναγιά, δώθηκε στη μονή για να διακρίνεται σε σχέση με την [[Παρηγορήτισσα]], η οποία είναι κτισμένη σε ψηλότερο επίπεδο απ΄αυτό της μονής. Είναι ένα από τα τρία μοναστήρια που ο Μιχαήλ έχτισε ως ένδειξη της ειλικρινούς μετανοίας του (όπως μας πληροφορεί ο βιογράφος της Αγίας Θεοδώρας [[Ιώβ μοναχός]] ιζ΄ αιων.) για τη συζυγική απιστία στη οποία περιέπεσε με μία αρτινή αρχόντισα,την Γαγγρινή, από τη οποία μάλιστα απέκτησε και δύο νόθους γιούς. Οι άλλες δύο μονές είναι της Παναγίας των [[Βλαχερνών]], στο ομώνυμο χωριό του [[δήμου Βλαχέρνας]] και του Αγίου Γεωργίου, όπου και ο σημερινός [[ναός της Αγίας Θεοδώρας]] εντός της πόλεως της Άρτας. Σε αυτή τήν τελευταία μάλιστα η Αγία Θεοδώρα έζησε ως μοναχή τα τελευταία 10 χρόνια της ζωής της μέχρι και της κοιμησεώς της το [[1280]], οπότε και η μονή μετωνομάστηκε σε μονή της Αγίας Θεοδώρας. <br /> |
||
Έκδοση από την 11:25, 5 Ιανουαρίου 2007
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές ορθογραφικής και συντακτικής ποιότητας ή μορφοποίησης. Γίνετε περισσότερο συγκεκριμένοι ως προς το τι χρειάζεται το λήμμα με {{επιμέλεια|αίτιο}} ή χρησιμοποιήστε ένα πρότυπο όπως το {{μορφοποίηση}}.Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε τα λήμματα πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα και τον οδηγό μορφοποίησης λημμάτων. |
Ιστορία
Η Ιερά Μονή Γεννήσεως Θεοτόκου ή Κάτω Παναγίας(γνωστότερη ως Παναγιάς) ή της οδού της βρύσεως όπως παλιώτερα αναφέρεται στις πηγές, είναι χτισμένη στους πρόποδες του λόφου Περάνθη 20 λεπτά περίπου δυτικά από την Άρτα, σε ειδυλλιακή τοποθεσία δίπλα στον ποταμό Αραχθο. Iδρύθηκε το 1250 μχ από τον δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ Β΄Δούκα και την συζυγό του, μετέπειτα Αγία, Θεοδώρα (εορτή 11 Μαρτίου). Η ιδρυσή της συμπίπτει με την περίοδο που ήκμαζε το Δεσποτάτο της Ηπείρου.
Το όνομα Κάτω Παναγιά, δώθηκε στη μονή για να διακρίνεται σε σχέση με την Παρηγορήτισσα, η οποία είναι κτισμένη σε ψηλότερο επίπεδο απ΄αυτό της μονής. Είναι ένα από τα τρία μοναστήρια που ο Μιχαήλ έχτισε ως ένδειξη της ειλικρινούς μετανοίας του (όπως μας πληροφορεί ο βιογράφος της Αγίας Θεοδώρας Ιώβ μοναχός ιζ΄ αιων.) για τη συζυγική απιστία στη οποία περιέπεσε με μία αρτινή αρχόντισα,την Γαγγρινή, από τη οποία μάλιστα απέκτησε και δύο νόθους γιούς. Οι άλλες δύο μονές είναι της Παναγίας των Βλαχερνών, στο ομώνυμο χωριό του δήμου Βλαχέρνας και του Αγίου Γεωργίου, όπου και ο σημερινός ναός της Αγίας Θεοδώρας εντός της πόλεως της Άρτας. Σε αυτή τήν τελευταία μάλιστα η Αγία Θεοδώρα έζησε ως μοναχή τα τελευταία 10 χρόνια της ζωής της μέχρι και της κοιμησεώς της το 1280, οπότε και η μονή μετωνομάστηκε σε μονή της Αγίας Θεοδώρας.
Το καθολικό
Από το αρχικό κτιριακό συγκρότημα σώζεται μόνο το καθολικό, εκπληκτικής αρχιτεκτονικής σταυρεπίστεγος ναός, με κεραμικό περίτεχνο διάκοσμο και εντοιχισμένους όγκους μαρμάρου παρμένους από τα ερείπια της γειτονικής Αμβρακίας, στη δυτική εξωτερική πλευρά του οποίου υπάρχει ευδιάκριτο το μονόγραμμα του Μιχαήλ Δούκα δεσπότου της Ηπείρου κατά τα χρόνια 1237 - 1270.Ο ναός είναι αγιογραφημένος σε διάφορες περιόδους με αρχαιότερη εκείνη του διακονικού που φέρεται ως σύγχρονη της κατασκευής του, δηλαδή τα μέσα του 13ου αιώνα. Όσον αφορά τα κελλιά και τά άλλα βοηθητικά κτίρια είναι μεταγενέστερα.
Σύγχρονη ιστορία
Μέχρι το 1953 η μονή ήταν ανδρώα, οπότε και μετατράπηκε σε γυναικεία όταν ήταν Μητροπολίτης Αρτης ο μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Σεραφείμ (Τίκας). Πρώτη Ηγουμένη της Μονής διετέλεσε η μακαριστή μοναχή ηπειρωτικής καταγωγής (Μέτσοβο) Γερόντισσα Αγνή Παπαδημητρίου(+22-5-1999), χάρη στη οποία η Μονή ξαναβρήκε ζωή και απέκτησε τη μορφή την οποία σήμερα βλέπουμε.Η μονή συνεχίζει και λειτουργεί ως γυναικεία με κύρια απασχόληση των μοναχών την υφαντουργία.
Γεωργίου Λαδά, "Συνοπτική Ιστορία της Ιεράς Μονής Κάτω Παναγιάς"', (Αθήναι 1982),σελ.9/16. [1]