Παρθενογένεση

Η παρθενογένεση είναι μια μορφή ασεξουαλικής αναπαραγωγής που εμφανίζεται σε θηλυκά άτομα, όταν η αύξηση και η ανάπτυξη των εμβρύων συμβαίνουν χωρίς γονιμοποίηση από ένα αρσενικό. Στα φυτά, η παρθενογένεση αναφέρεται στην ανάπτυξη ενός εμβρύου από ένα μη γονιμοποιημένο ωάριο, και η διαδικασία ονομάζεται απόμειξη .

Ο όρος είναι μερικές φορές χρησιμοποιείται λανθασμένα για να περιγράψει τους τρόπους αναπαραγωγής στα ερμαφρόδιτα είδη που μπορούν να αναπαραχθούν από μόνα τους, επειδή περιέχουν τα αναπαραγωγικά όργανα και των δύο φύλων στο σώμα ενός μόνο ατόμου.

Παρθενογένεση εμφανίζεται φυσικά σε μερικά ασπόνδυλα είδη ζώων (π.χ., οι ψύλλοι του νερού, αφίδες, νηματώδεις, ορισμένες μέλισσες, κάποια είδη σκορπιού) καθώς και σε μερικά σπονδυλωτά (π.χ. αμφίβια, κάποια ερπετά, στα ψάρια, και πολύ σπάνια στα πουλιά). Παρθενογένεση έχει προκληθεί τεχνητά σε ψάρια και αμφίβια.

Συνήθως τα ωάρια που σχηματίζονται μετά από την διαδικασία της μείωσης είναι απλοειδή, με τον μισό αριθμό χρωμοσώμάτων από τα κύτταρα του σώματος της μητέρας τους. Ωστόσο, τα απλοειδή άτομα, είναι συνήθως μη βιώσιμα, και οι παρθενογενετικοί απογόνοι έχουν συνήθως διπλοειδή αριθμό χρωμοσωμάτων. Εάν ο αριθμός των χρωμοσωμάτων του απλοειδούς ωαρίου διπλασιάζεται κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης, οι απόγονοι είναι «μισό-κλώνοι" της μητέρας τους. Αν το ωάριο σχηματίστηκε χωρίς μειωτική διαδικασία, είναι ένας πλήρης κλώνος της μητέρας του.

Οι απόγονοι παράγονται από παρθενογένεση σε είδη που χρησιμοποιούν το σύστημα φυλο- καθορισμού XY, έχουν δύο Χ χρωμοσώματα και είναι γυναίκες. Σε είδη που χρησιμοποιούν το σύστημα φυλο- καθορισμού ZW, έχουν δύο χρωμοσώματα Z (αρσενικά) ή δύο W χρωμοσώματα (μη βιώσιμα ή θηλυκά), ή (θεωρητικά) αν εμφανίζεται κλωνική παρθενογένεση (η οποία ονομάζεται επίσης απόμειξη), θα μπορούσαν να έχουν ένα Z και ένα W χρωμόσωμα (θηλυκό).

Περαιτέρω ανάγνωση

• Dawley, Robert M. & Bogart, James P. (1989). Evolution and Ecology of Unisexual Vertebrates. Albany, New York: New York State Museum. ISBN 1-55557-179-4.
• Fangerau, H (2005). «Can artificial parthenogenesis sidestep ethical pitfalls in human therapeutic cloning? An historical perspective». Journal of Medical Ethics 31 (12): 733–5. doi:10.1136/jme.2004.010199. PMID 16319240. 
• Futuyma, Douglas J. & Slatkin, Montgomery. (1983). Coevolution. Sunderland, Mass: Sinauer Associates. ISBN 0-87893-228-3.
• Hore, T; Rapkins, R; Graves, J (2007). «Construction and evolution of imprinted loci in mammals». Trends in Genetics 23 (9): 440–8. doi:10.1016/j.tig.2007.07.003. PMID 17683825. 
• Maynard Smith, John. (1978). The Evolution of Sex. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-29302-2.
• Michod, Richard E. & Levin, Bruce R. (1988). The Evolution of Sex. Sunderland, Mass: Sinauer Associates. ISBN 0-87893-459-6.
• Watts, Phillip C.; Buley, Kevin R.; Sanderson, Stephanie; Boardman, Wayne; Ciofi, Claudio; Gibson, Richard (2006). «Parthenogenesis in Komodo dragons». Nature 444 (7122): 1021–2. doi:10.1038/4441021a. PMID 17183308. 
• Schlupp, Ingo (2005). «THE EVOLUTIONARY ECOLOGY OF GYNOGENESIS». Annual Review of Ecology, Evolution, and Systematics 36: 399–417. doi:10.1146/annurev.ecolsys.36.102003.152629. 
• Simon, J (2002). «Ecology and evolution of sex in aphids». Trends in Ecology & Evolution 17: 34–9. doi:10.1016/S0169-5347(01)02331-X. 
• Stearns, Stephan C. (1988). The Evolution of Sex and Its Consequences (Experientia Supplementum, Vol. 55). Boston: Birkhauser. ISBN 0-8176-1807-4.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Reproductive behavior in whiptails at Crews Laboratory
• Types of asexual reproduction
• Parthenogenesis in Incubated Turkey Eggs from Oregon State University
• National Geographic NEWS: Virgin Birth Expected at Christmas – By Komodo Dragon
• BBC NEWS: 'Virgin births' for giant lizards (Komodo dragon)
• REUTERS: Komodo dragon proud mum (and dad) of five
• Female sharks capable of virgin birth
• Scientists confirm shark's ‘virgin birth’ Article by Steve Szkotak AP updated 1:49 a.m. ET, Fri., Oct. 10, 2008