Παστιάς Γιατσόπουλος

Ο Παστιάς Γιατσόπουλος (1897-1979) ήταν Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ την περίοδο 1926-1927 και ένας από τους σημαίνοντες Έλληνες Τροτσκιστές ηγέτες.

Ιστορικό

Ο Γιατσόπουλος γεννήθηκε στην Αγχίαλο της Ανατολικής Ρωμυλίας. Αργότερα, η οικογένειά του μετακόμισε στην Κωνσταντινούπολη, όπου σπούδασε στην Εμπορική Σχολή της Χάλκης. Το 1919 μετακινήθηκε στην Αθήνα, όπου εργάστηκε ως υπάλληλος τραπέζης και λογιστής. Την περίοδο αυτή εντάχθηκε στο ΣΕΚΕ. Το 1923 έγινε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του. Τότε συνδέθηκε με τις οργανώσεις Δράμας και Θεσσαλονίκης για να επανέλθει στην Αθήνα. Ωστόσο, εξορίστηκε την περίοδο 1924-1926. Με την επιστροφή του εκλέχθηκε Γενικός Γραμματέας του κόμματος στη θέση του Σταυρίδη. Επηρεασμένος από τις ζυμώσεις στο παγκόσμιο Κομμουνιστικό κίνημα, ο Γιατσόπουλος τάχθηκε με τον Παντελή Πουλιόπουλο και το Γιώργη Νίκολη. Η ομάδα αυτή επηρεαζόταν έντονα από τη σκέψη του Λέοντος Τρότσκι. Η τροτσκιστική τάση ζητούσε από την Κεντρική Επιτροπή ολοκληρωμένη ενημέρωση για τις ζυμώσεις στο ΚΚΣΕ, ενώ υποστήριζε πως το ΚΚΕ διαθέτει χαμηλή Μαρξιστική ιδεολογικοπολιτική συγκρότηση και πως έχει κακή ποιοτική σύνθεση με πολλά λούμπεν στοιχεία στο εσωτερικό του. Το 1927 ο Γιατσόπουλος απομακρύνθηκε από τη θέση του Γενικού Γραμματέα και διαγράφηκε κατόπιν με ολόκληρη την τροτσκιστική κίνηση, ως λικβινταριστής. Αμέσως μετά τη διαγραφή τους, οι τροτσκιστές συγκρότησαν την αντιπολιτευτική στο ΚΚΕ Οργάνωση Σπάρτακος. Με το Σπάρτακο συντάχθηκαν και οι Κεντριστές Σεραφείμ Μάξιμος, Τάσος Χαϊνογλου, Κώστας Σκλάβος, οι οποίοι μόλις είχαν επίσης μόλις διαγραφεί. Ο Παστιάς Γιατσόπουλος έπαιξε τότε σημαντικό ρόλο στη συγκρότηση της Ενωμένης Αντιπολίτευσης στην Ελλάδα. Ωστόσο το 1929 ο Γιατσόπουλος θα μείνει ανάπηρος όταν θα καταρρεύσει το καφενείο Πανελλήνιον, ενώ στο ίδιο ατύχημα θα σκοτωθεί ο Νίκολης. Το ατύχημα αυτό θα τον αναγκάσει να αποστασιοποιηθεί από την ενεργό δράση. Το 1947 το καθεστώς θα τον στείλει στην εξορία. Ασχολήθηκε κυρίως με μεταφράσεις μαρξιστικών βιβλίων.

Πηγές

• Άγγελος Ελεφάντης: Η επαγγελία της αδύνατης Επανάστασης:ΚΚΕ και αστισμός στο Μεσοπόλεμο, Εκδόσεις Θεμέλιο
• Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α' Τόμος 1918-1949, Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή
• Αλέξανδρος Δάγκας:Ο χαφιές, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα
• Δημήτρης Κατσορίδας, Δημήτρης Λιβιεράτος, Κώστας Παλούκης:Ο ελληνικός τροτσκισμός, ένα χρονικό 1923-1946, Εκδόσεις Φιλίστωρ
• Οι εφημερίδες των στρατιωτών του Μικρασιατικού Μετώπου 1921-22