Ακρωτήριο Μαλέας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
→Φυσικό περιβάλλον: γεωλογία, έχει και συνέχεια |
→Φυσικό περιβάλλον: απολιθωμένο δάσος ή απολιθωμένες καμινάδες |
||
| Γραμμή 15: | Γραμμή 15: | ||
Το ακρωτήριο είναι απότομο, με γκρεμούς ύψους 600 μέτρων. Το τοπίο του ακρωτηρίου είναι ερημικό με [[φρύγανα|φρυγανική βλάστηση]] ([[ασφάκα]], [[σχίνος|σχίνο]], [[φασκόμηλο]] και ασπαλάθους) και λίγους ελαιώνες. Επιπλέον, στο ακρωτήριο απαντόνται σπάνια ενδημικά φυτά της Ελλάδας, όπως το nepeta scordotis, linaria hellenica και άλλα. Στο ακρωτήρι ζουν επίσης μερικά [[τσακάλι]]α και στις κατα ποντισμένες σπηλιές και άλλες απόμερες περιοχές έχουν καταγραφεί [[μεσογειακή φώκια|μεσογειακές φώκιες]].<ref>[http://www.myrtidiotissa.gr/index_files/prosklisi.htm Πρόσκληση για το διεθνές συμπόσιο] Σύνδεσμος Βελανιδιωτών «Η Μυρτιδιώτισσα» (2011) Ανακτήθηκε 4 Μαΐου 2012.</ref> |
Το ακρωτήριο είναι απότομο, με γκρεμούς ύψους 600 μέτρων. Το τοπίο του ακρωτηρίου είναι ερημικό με [[φρύγανα|φρυγανική βλάστηση]] ([[ασφάκα]], [[σχίνος|σχίνο]], [[φασκόμηλο]] και ασπαλάθους) και λίγους ελαιώνες. Επιπλέον, στο ακρωτήριο απαντόνται σπάνια ενδημικά φυτά της Ελλάδας, όπως το nepeta scordotis, linaria hellenica και άλλα. Στο ακρωτήρι ζουν επίσης μερικά [[τσακάλι]]α και στις κατα ποντισμένες σπηλιές και άλλες απόμερες περιοχές έχουν καταγραφεί [[μεσογειακή φώκια|μεσογειακές φώκιες]].<ref>[http://www.myrtidiotissa.gr/index_files/prosklisi.htm Πρόσκληση για το διεθνές συμπόσιο] Σύνδεσμος Βελανιδιωτών «Η Μυρτιδιώτισσα» (2011) Ανακτήθηκε 4 Μαΐου 2012.</ref> |
||
Το ακρωτήριο γεωλογικά αποτελείται από [[ασβεστόλιθος|ασβεστόλιθους]] της Τρίπολης και μεταμορφωσηγενή πετρώματα. Τα πιο ορεινά τμήματα της περιοχής της χερσονήσου του Μαλέα, του οποίου μέρος είναι και το ακρωτήριο, αποτελείται από τριασσικούς και ιουρασικούς ασβεστόλιθους και [[δολομίτης|δολομίτες]], οι οποίοι υπερτίθενται κλαστικά, ανθρακικά και ηφαιστειακά πετρώματα και μεταμορφωσιγενή πετρώματα από [[φυλλίτης|φυλλίτες]] και [[χαλαζίας|χαλαζίες]]. Οι υψομετρικά χαμηλότερες περιοχές αποτελούνται από [[ίζημα|ιζήματα]], καθώς και θαλάσσιους και λιμναίους πελίτες, [[ψαμμίτης|ψαμμίτες]], κροκαλοπαγή και ανθρακικά πετρώματα, τα οποία σχηματίστηκαν στο [[Πλείοκαινο]] και το [[Πλειστόκαινο]].<ref>D Sakellariou, I Fountoulis (2010) ''[https://geolib.geo.auth.gr/ojs-2.2.2/index.php/bgsg/article/viewPDFInterstitial/6754/6513 Evidence of cold seeping in plio-pleistocene sediments of se Peloponese: the fossil carbonate chimneys of Neapolis region]'' Βιβλιοθήκη ΑΠΘ, τμήμα Γεωλογίας. Ανακτήθηκε την 12 Μαΐου 2012</ref> |
Το ακρωτήριο γεωλογικά αποτελείται από [[ασβεστόλιθος|ασβεστόλιθους]] της Τρίπολης και μεταμορφωσηγενή πετρώματα. Τα πιο ορεινά τμήματα της περιοχής της χερσονήσου του Μαλέα, του οποίου μέρος είναι και το ακρωτήριο, αποτελείται από τριασσικούς και ιουρασικούς ασβεστόλιθους και [[δολομίτης|δολομίτες]], οι οποίοι υπερτίθενται κλαστικά, ανθρακικά και ηφαιστειακά πετρώματα και μεταμορφωσιγενή πετρώματα από [[φυλλίτης|φυλλίτες]] και [[χαλαζίας|χαλαζίες]]. Οι υψομετρικά χαμηλότερες περιοχές αποτελούνται από [[ίζημα|ιζήματα]], καθώς και θαλάσσιους και λιμναίους πελίτες, [[ψαμμίτης|ψαμμίτες]], κροκαλοπαγή και ανθρακικά πετρώματα, τα οποία σχηματίστηκαν στο [[Πλείοκαινο]] και το [[Πλειστόκαινο]].<ref name=fossil2010>D Sakellariou, I Fountoulis (2010) ''[https://geolib.geo.auth.gr/ojs-2.2.2/index.php/bgsg/article/viewPDFInterstitial/6754/6513 Evidence of cold seeping in plio-pleistocene sediments of se Peloponese: the fossil carbonate chimneys of Neapolis region]'' Βιβλιοθήκη ΑΠΘ, τμήμα Γεωλογίας. Ανακτήθηκε την 12 Μαΐου 2012</ref> |
||
Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της περιοχής είναι |
Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της περιοχής είναι η παρουσιά μεγάλων κυλινδρικών και κωνικών μορφών που σχηματίστηκαν πριν 2-3 εκατομμύρια χρόνια. Σύμφωνα με μία άποψη πρόκειται για απολιθωμένο δάσος που αποτελείται από φοίνικες (του γένους ριζοπαλμόξυλο), πλατύφυλλα και κωνοφορά. Πιστεύεται ότι, σε αντίθεση με το [[απολιθωμένο δάσος της Λέσβου]], το οποίο δημιουργήθηκε όταν υλικά ηφαιστειακής προέλευσης κάλυψαν τους κορμούς, το απολιθωμένο δάσος δημιουργήθηκε από την [[ασβεστοποίηση]] των κορμών, όταν ανέβηκε το επίπεδο της θάλασσας. Έχει πληθώρα ριζικών κόμβων και κορμών, οι οποίοι φτάνουν σε ύψος μέχρι τα δύο μέτρα και διάμετρο ένα μέτρο. Ο μεγάλυτερο από αυτούς ονομάζεται από τους ντόπιους «Ο άνθρωπος». Οι κορμοί αποτελούν το Γεωπάρκο του Καβομαλιά και 33 από αυτούς έχουν αδιαβροχοποιηθεί ώστε να προστατευθούν από τη [[διάβρωση]] της θαλάσσης.<ref>[http://www.ethnos.gr/entheta.asp?catid=23521&subid=2&pubid=26462948 Ελαφόνησος - Νεάπολη: Τo ακρωτήρι των θαυμάτων] Έθνος. 12 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε 4 Μαΐου 2012.</ref> Μια έρευνα του 2010 παρουσιάζει ότι οι απολιθωμένοι κορμοί είναι στη πραγματικότητα σωλήνες από τους οποίους ανήλθε στην επιφάνεια κάποιο ρευστό, πιθανόν [[μεθάνιο]]. |
||
Στην περιοχή της Αγίας Μαρίνας, κοντά στο Ακρωτήριο, μέσα στα πιο πρόσφατα ιζήματα υπάρχουν κολώνες - σωλήνες, με ύψος μέχρι 2,5 μέτρα, ενώ στη περιοχή του Κόρακα φτάνουν σε ύψος τα τέσσερα μέτρα. Είναι γνωστοί ως καμινάδες. Οι σωλήνες είναι από ανθεκτικό ανθρακικό υλικό και είναι γεμάτοι με ιζηματογενές υλικό, όμοιο με αυτό που τους περιβάλλει. Βρίσκονται κύριως στα σημεία όπου δύο στρώματα κροκαλοπαγών με διαφορετική διεύθυνση συναντώται. Θεωρήθηκε ότι σχηματίστηκαν όταν η έντονη ροή ενός υγρού το ώθησε προς τα πάνω στα σημεία που τα δύο στρώματα συναντώταν, σχηματίζοντας σωλήνες με σκληρά τοιχώματα. Σύμφωνα με έρευνα του 2010, αυτοί οι σχηματισμοί αναγνωρίζονταν στο παρελθόν ως απολιθώμενοι κορμοί και [[σπόγγος|σπόγγοι]].<ref name=fossil2010/> |
|||
== Παραπομπές == |
== Παραπομπές == |
||
Έκδοση από την 16:54, 12 Μαΐου 2012
Συντεταγμένες: 36°26′17″N 23°11′55″E / 36.4381°N 23.1986°E
Το Ακρωτήριο Μαλέας, ή Κάβο Μαλιάς, ή Καβομαλιάς, (Akra Maleas or Kavo Malias), βρίσκεται στα νοτιοανατολικά της Πελοποννήσου στο Νομό Λακωνίας, όπου και απολήγει η χερσόνησος της Επιδαύρου Λιμηράς, (γεωγραφικό στίγμα: φ = 36° 26΄10΄΄ Β. και λ = 23° 11΄58΄΄ Α.). Είναι το δεύτερο νοτιότερο σημείο της ηπειρωτικής Ελλάδας, μετά το ακρωτήριο Ταίναρο.
Ιστορία
Στην αρχαιότητα ήταν σημαντικό ναυτικό πέρασμα. Ωστόσο οι συχνές εναλλαγές του καιρού («αντίπνοια»), προκαλούσαν πολλά προβλήματα ιδίως με τους έντονους τοπικούς ριπαίους ανέμους που παρατηρούνται και σήμερα. Γνωστή και η παροιμία - έκφραση των αρχαίων Ελλήνων, που αναφέρει ο Στράβων: «Μαλέαν δε κάμψας, επιλάθου των οίκαδε» (= αν αποφασίσεις να περάσεις τον Μαλέα ξέχνα πως έχεις οικογένεια). Όπως έχει καταγράψει ο Πολύβιος, ο φόβος των τρικυμιών, αλλά και των εκεί πειρατών είχε επιβάλλει στους εκ της Ιταλίας Αφρικής και Ασίας εμπόρους να μη χρησιμοποιούν «της Μαλέας» τον περίπλου αλλά να διακομίζουν τα εμπορεύματά τους μέσω Ισθμού της Κορίνθου. Επίσης και ο Στράβων το ονομάζει στο πληθυντικό του θηλυκού τύπου «αι Μαλεαί». Επίσης ο Παυσανίας τονίζει την ύπαρξη δύο αρχαίων ιερών στη περιοχή του «ανεμόπληκτου» ακρωτηρίου, δυτικά, εκείνο προς τιμή του Ποσειδώνος (προς τον Λακωνικό Κόλπο) και ανατολικά, εκείνο του Απόλλωνα (προς το Μυρτώο Πέλαγος).
Στα τέλη του 18ου αιώνα υπήρχε στο Ακρωτήριο του Μαλέα ερημοκκλήσιο προς τιμή των Ταξιαρχών, του οποίου ο ερημίτης σήμαινε τη μικρή καμπάνα κάθε φορά που έβλεπε να διέρχεται κοντά κάποιο ιστιοφόρο προκειμένου να τον εφοδιάσουν με τρόφιμα, που πρόθυμα γινόταν όταν βεβαίως οι καιρικές συνθήκες επέτρεπαν «καθαίρεση λέμβου», εξ ου και η τότε ονομασία του "Κάβο Σαντάτζελο".
Στη σύγχρονη εποχή το ακρωτήριο Μαλέας ίσως είναι το σημαντικότερο ελληνικό ακρωτήριο στο οποίο γίνονται αλλαγές πορειών πλοίων που κατευθύνονται από Δυτική Μεσόγειο προς Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Δαρδανέλια, Τουρκία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ρωσία, Γεωργία, Αρμενία και αντίστροφα. Έτσι δεν έχασε τη μεγάλη σημασία του για τη ναυσιπλοΐα, αφού τα σκάφη που χρησιμοποιούν τη Διώρυγα της Κορίνθου για να περάσουν από το Ιόνιο στο Αιγαίο πέλαγος (και αντίθετα) είναι ελάχιστα σε σχέση με αυτά που περνούν το ακρωτήρι ανατολικά της Ελαφονήσου.
- Σημειώνεται ότι το 1883 παρά την άκρη του ανεγέρθηκε σπουδαίος πέτρινος Φάρος πελαγοδρομίας με ύψος πύργου 15 μέτρων και απόσταση φωτοβολίας 40 μιλίων. Είναι ένας από τους σημαντικότερους φάρους του ελληνικού φαρικού δικτύου.
Φυσικό περιβάλλον
Το ακρωτήριο είναι απότομο, με γκρεμούς ύψους 600 μέτρων. Το τοπίο του ακρωτηρίου είναι ερημικό με φρυγανική βλάστηση (ασφάκα, σχίνο, φασκόμηλο και ασπαλάθους) και λίγους ελαιώνες. Επιπλέον, στο ακρωτήριο απαντόνται σπάνια ενδημικά φυτά της Ελλάδας, όπως το nepeta scordotis, linaria hellenica και άλλα. Στο ακρωτήρι ζουν επίσης μερικά τσακάλια και στις κατα ποντισμένες σπηλιές και άλλες απόμερες περιοχές έχουν καταγραφεί μεσογειακές φώκιες.[1]
Το ακρωτήριο γεωλογικά αποτελείται από ασβεστόλιθους της Τρίπολης και μεταμορφωσηγενή πετρώματα. Τα πιο ορεινά τμήματα της περιοχής της χερσονήσου του Μαλέα, του οποίου μέρος είναι και το ακρωτήριο, αποτελείται από τριασσικούς και ιουρασικούς ασβεστόλιθους και δολομίτες, οι οποίοι υπερτίθενται κλαστικά, ανθρακικά και ηφαιστειακά πετρώματα και μεταμορφωσιγενή πετρώματα από φυλλίτες και χαλαζίες. Οι υψομετρικά χαμηλότερες περιοχές αποτελούνται από ιζήματα, καθώς και θαλάσσιους και λιμναίους πελίτες, ψαμμίτες, κροκαλοπαγή και ανθρακικά πετρώματα, τα οποία σχηματίστηκαν στο Πλείοκαινο και το Πλειστόκαινο.[2]
Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της περιοχής είναι η παρουσιά μεγάλων κυλινδρικών και κωνικών μορφών που σχηματίστηκαν πριν 2-3 εκατομμύρια χρόνια. Σύμφωνα με μία άποψη πρόκειται για απολιθωμένο δάσος που αποτελείται από φοίνικες (του γένους ριζοπαλμόξυλο), πλατύφυλλα και κωνοφορά. Πιστεύεται ότι, σε αντίθεση με το απολιθωμένο δάσος της Λέσβου, το οποίο δημιουργήθηκε όταν υλικά ηφαιστειακής προέλευσης κάλυψαν τους κορμούς, το απολιθωμένο δάσος δημιουργήθηκε από την ασβεστοποίηση των κορμών, όταν ανέβηκε το επίπεδο της θάλασσας. Έχει πληθώρα ριζικών κόμβων και κορμών, οι οποίοι φτάνουν σε ύψος μέχρι τα δύο μέτρα και διάμετρο ένα μέτρο. Ο μεγάλυτερο από αυτούς ονομάζεται από τους ντόπιους «Ο άνθρωπος». Οι κορμοί αποτελούν το Γεωπάρκο του Καβομαλιά και 33 από αυτούς έχουν αδιαβροχοποιηθεί ώστε να προστατευθούν από τη διάβρωση της θαλάσσης.[3] Μια έρευνα του 2010 παρουσιάζει ότι οι απολιθωμένοι κορμοί είναι στη πραγματικότητα σωλήνες από τους οποίους ανήλθε στην επιφάνεια κάποιο ρευστό, πιθανόν μεθάνιο. Στην περιοχή της Αγίας Μαρίνας, κοντά στο Ακρωτήριο, μέσα στα πιο πρόσφατα ιζήματα υπάρχουν κολώνες - σωλήνες, με ύψος μέχρι 2,5 μέτρα, ενώ στη περιοχή του Κόρακα φτάνουν σε ύψος τα τέσσερα μέτρα. Είναι γνωστοί ως καμινάδες. Οι σωλήνες είναι από ανθεκτικό ανθρακικό υλικό και είναι γεμάτοι με ιζηματογενές υλικό, όμοιο με αυτό που τους περιβάλλει. Βρίσκονται κύριως στα σημεία όπου δύο στρώματα κροκαλοπαγών με διαφορετική διεύθυνση συναντώται. Θεωρήθηκε ότι σχηματίστηκαν όταν η έντονη ροή ενός υγρού το ώθησε προς τα πάνω στα σημεία που τα δύο στρώματα συναντώταν, σχηματίζοντας σωλήνες με σκληρά τοιχώματα. Σύμφωνα με έρευνα του 2010, αυτοί οι σχηματισμοί αναγνωρίζονταν στο παρελθόν ως απολιθώμενοι κορμοί και σπόγγοι.[2]
Παραπομπές
- ↑ Πρόσκληση για το διεθνές συμπόσιο Σύνδεσμος Βελανιδιωτών «Η Μυρτιδιώτισσα» (2011) Ανακτήθηκε 4 Μαΐου 2012.
- ↑ 2,0 2,1 D Sakellariou, I Fountoulis (2010) Evidence of cold seeping in plio-pleistocene sediments of se Peloponese: the fossil carbonate chimneys of Neapolis region Βιβλιοθήκη ΑΠΘ, τμήμα Γεωλογίας. Ανακτήθηκε την 12 Μαΐου 2012
- ↑ Ελαφόνησος - Νεάπολη: Τo ακρωτήρι των θαυμάτων Έθνος. 12 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε 4 Μαΐου 2012.