Άρκευθος

Άρκευθος
Άρκευθος η οξύκεδρος
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά (Plantae) Συνομοταξία: Κωνοφόρα (Pinophyta) Ομοταξία: Πευκόψιδα (Pinopsida) Τάξη: Πευκώδη (Pinales) Οικογένεια: Κυπαρισσοειδή (Cupressaceae) Γένος: Άρκευθος (Juniperus) L.
Είδη
Δείτε κείμενο

Κωνοφόρο γυμνόσπερμο φυτό η Άρκευθος (επιστ. ονομασία Juniperus) είναι γένος που ανήκει στην τάξη των Πευκωδών και στην οικογένεια των Κυπαρισσοειδών με 60 είδη αρωματικών αειθαλών δέντρων ή θάμνων. Είναι γνωστός στην Ελλάδα και με τις ονομασίες γιουνίπερος και κέδρος.

Οι Άρκευθοι έχουν δύο ειδών φύλλα, βελονοειδή και μυτερά και διατάσσονται ανά δύο ή τρία. Ορισμένα είδη έχουν μικρά φύλλα με λέπια. Το ξύλο τους υφίσταται εύκολα κατεργασία, ενώ είναι εξαιρετικά ανθεκτικό στους μύκητες και στις επιθέσεις των εντόμων. Χρησιμοποιείται στην επιπλοποιία και στην οικοδομική βιομηχανία.

Από μερικά είδη βγαίνει έλαιο που χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία καθώς και στη φαρμακευτική. Οι αποξηραμένοι καρποί ορισμένων ειδών χρησιμοποιούνται στην Αυστρία και Γερμανία ως καρίκευμα στη μαγειρική. Το αφέψημα πιστεύεται ότι βοηθά στη χώνεψη και δρα ως διουρητικό. Τα σπουδαιότερα είδη μερικά εκ των οποίων φύονται και στην Ελλάδα είναι:

1. Άρκευθος η κοινή (Juniperus communis). Μικρό δέντρο που βρίσκεται στην Ήπειρο, Μακεδονία και Θεσσαλία. Το ξύλο του είναι ανθεκτικό, δεν σαπίζει και χρησιμοποιείται στην κατασκευή μολυβιών και διάφορων εργαλείων. Οι καρποί του έχουν γεύση πικάντικη, ελαφρώς πικρή με ευχάριστο άρωμα και χρησιμοποιούνται στον αρωματισμό κυρίως των αλκοολούχων ποτών π.χ. τζιν. Χρησιμοποιούνται επίσης στη μαγειρική για αρωματισμό διαφόρων σαλτσών και στη φαρμακευτική ως διουρητικό.
2. Άρκευθος η μακρόκαρπος (Juniperus macrocarpa) . Δέντρα με ύψος 10 περίπου μέτρων, πλούσιου φυλλώματος. Το ξύλο τους καλής ποιότητας χρησιμοποιείται στην κατασκευή επίπλων.
3. Άρκευθος η οξύκεδρος Κέδρο ή αγριόκεδρο (Juniperus oxycedrus - ). Μικρό δέντρο ή θάμνος με πολλά κλαδιά και διακλαδισμένους βλαστούς. Φτάνει τα 6 μέτρα ύψος και βρίσκεται σχεδόν σε όλη την Ελλάδα.
4. Άρκευθος η νανοφυής( Juniperus nana). Δέντρο μικρού ύψους, βρίσκεται στις περιοχές του Αγίου Όρους και στον Παρνασσό.
5. Αγριοκυπαρίσσι (Juniperus communis). Μικρό δέντρο ή θάμνος, απαντάται στην Αττική και στα νησιά του Αιγαίου. Το ξύλο του υφίσταται εύκολα κατεργασία.
6. Άρκευθος η φοινικική (Juniperus phoenicea)
7. Άρκευθος η υψικάρηνος (Juniperus excelsa)
8. Άρκευθος η κάκοσμος (Juniperus foeditissima)

Πηγές

• Λεξικόν φυτολογικόν περιλαμβάνον το ονόματα, την ιθαγένειαν και τον βίον υπερδεκακισχιλίων φυτών, εν οις και τα λόγω χρησιμότητος ή κόσμου καλλιεργούμενα, των οποίων περιγράφονται και η ιστορία, η καλλιέργεια, τα προιόντα και αι νόσοι. Π.Γ. Γεννάδιος, Αθήνα 1914.
• http://www.gothassos.com/gr/arkeuthos.htm
• http://nefeli.lib.teicrete.gr/browse/steg/theka/2009/SfakakisDimitrios/attached-document/Sfakakis2009.pdf