BMW Isetta

BMW Isetta 250 του 1955, στο μουσείο της BMW, στο Μόναχο, Γερμανία.

Το BMW Isetta ήταν ένα μικροσκοπικό αυτοκίνητο πόλης που κατασκευαζόταν από την γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία BMW, μεταξύ του 1955 και του 1962. Το όχημα ήταν αρχικά διαθέσιμο με κινητήρα 247 cm³ (ισχύος 12 hp) και από την σεζόν του 1957 κυβισμού 298 cm³ (ισχύος 13 hp).

Iso Isetta

Εδώ φαίνεται το πως όταν άνοιγε η πόρτα του BMW Isetta, στην οποία στηριζόταν ο άξονας του τιμονιού και το ταχύμετρο, αμφότερα «τραβιόντουσαν» μαζί της προς τα έξω.

Το εσωτερικό του BMW Isetta. Διακρίνεται το 4-τάχυτο κιβώτιο και το μοναδικό όργανο - ταχύμετρο έως τα 100 km/h (62 mph), με κόκκινη ζώνη από τα 80 km/h (50 mph).

Βασίστηκε στο ιταλικό Iso Isetta που παρουσιάστηκε επίσημα στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Τορίνο, τον Noέμβριο του 1953. Ήταν μία εντυπωσιακή και πρωτότυπη ιδέα κατασκευής ενός μικροσκοπικού φθηνού αυτοκινήτου πόλης από την εταιρία ISO. Το όνομά του (με την υποκοριστική κατάληξη -etta) σήμαινε «μικρή Iso» στα ιταλικά.

Είχε μήκος μόλις 2,27 μέτρα και βάρος μόλις 330 κιλά. Ο κινητήρας του προήλθε από μία μοτοσικλέτα της Iso, ήταν 2-κύλινδρος, 2-χρονος, κυβισμού 236 cm³, με ισχύ μόλις 9,5 hp στις 4.750 στροφές / λεπτό. Το εντυπωσιακό είναι ότι παρά τον μικρό κυβισμό του, κυκλοφόρησε εξ' αρχής με 4-τάχυτο μηχανικό κιβώτιο. Η επιτάχυνση του Isetta ήταν 0 - 50 km/h (31 mph) σε πάνω από 30 δευτερόλεπτα και η τελική του ταχύτητα ήταν 75 km/h (47 mph).

Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του Isetta, ήταν ότι διέθετε μόνο μία μπροστινή πόρτα που άνοιγε σαν πόρτα ψυγείου και στην εσωτερική πλευρά της είχε τοποθετηθεί το μινιμαλιστικό (με μόλις ένα ταχύμετρο) ταμπλό και στηριζόταν ο άξονας του τιμονιού. Και τα δύο, όταν άνοιγε η πόρτα, «τραβιόντουσαν» μαζί της προς τα έξω. Η ιδέα της μπροστινής πόρτας, προήλθε από τα οικιακά ψυγεία που κατασκεύαζε η εταιρία Iso πριν ασχοληθεί με μοτοσικλέτες και μικρά αυτοκίνητα.

BMW Isetta 250

BMW Isetta 250

Την στιγμή που η BMW κινδύνευε με χρεωκοπία, ένα στέλεχος της εταιρίας εκτίμησε ιδιαίτερα το Iso Isetta στο ίδιο Σαλόνι Αυτοκινήτου και διαπραγματεύτηκε για τα δικαιώματα τις κατασκευής του στην Γερμανία. Τελικώς το πέτυχε, αν και από την άλλη ωστόσο, η BMW δεν έβγαλε ένα σκέτο αντίγραφο του Isetta, αλλά το διαμόρφωσε σε μία εντελώς δική της εκδοχή. Ο κινητήρας του προήλθε από ανασχεδιασμό του κινητήρα της μοτοσικλέτας BMW R25/3, ώστε να προσαρμοστεί στο σασί του αυτοκινήτου. Ο κινητήρας αυτός ήταν μονοκύλινδρος, 4-χρονος, κυβισμού 247 cm³, με ισχύ 10 kW (13 hp).

Aν και τα βασικά στοιχεία του ιταλικού ντιζάιν του Iso Isetta παρέμειναν ίδια, η BMW προέβη σε πάρα πολλές διαφοροποιήσεις της εξωτερικής εμφάνισης. Αντίθετα με το Iso Isetta, οι εμπρόσθιοι προβολείς ήταν ξεχωριστοί από το σασί και βιδωμένοι πάνω στα πλαϊνά του αμαξώματος, αντί για αναπόσπαστα μέρη του σασί. Επίσης, το πίσω μέρος του σασί ανασχεδιάστηκε, ώστε να προσαρμοστεί σε αυτό ο κινητήρας της BMW και η μπροστινή ανάρτηση άλλαξε. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών των αισθητικών αλλαγών και της τοποθέτησης του νέου κινητήρα, δεν υπάρχουν κοινά ανταλλάξιμα μηχανικά μέρη μεταξύ του Iso Isetta και του BMW Isetta Moto Coupe, όπως το ονόμασε η BMW (υποδηλώνοντας έτσι ότι ήταν κάτι ανάμεσα σε αυτοκίνητο και μηχανάκι).

Το μοντέλο παρουσιάστηκε επίσημα τον Aπρίλιο του 1955 και ο μονοκύλινδρος, 4-χρονος, 247 cm³ κινητήρας του απέδιδε 9 kW (12 hp) στις 5.800 στροφές / λεπτό. Ο μοναδικός του κύλινδρος ήταν φτιαγμένος από χυτοσίδηρο (κοινώς μαντέμι) και η κυλινδροκεφαλή από αλουμίνιο. Ωστόσο, η κυλινδροκεφαλή είχε αναστραφεί κατά 180° σε σύγκριση με τον κινητήρα της μοτοσικλέτας. Η τελική ταχύτητα του BMW Isetta 250 ήταν 85 km/h (53 mph). Όπως ακριβώς συνέβη και με το Iso Isetta, παρά τον μικρό κυβισμό του, κυκλοφόρησε εξ' αρχής με 4-τάχυτο μηχανικό κιβώτιο.

Τον ίδιο μήνα, τα πρώτα BMW Isetta 250 κύλησαν από την γραμμή παραγωγής και στους επόμενους 8 μήνες παρήχθησαν γύρω στα 10.000 αντίτυπα. Στη Γερμανία, το όχημα μπορούσε να οδηγηθεί ακόμα και με άδεια μοτοσικλέτας.

BMW Isetta 300

BMW Isetta 300, στο Bad Tölz, Γερμανία, σε φωτογραφία του 1987.

Το 1956, η Γερμανική κυβέρνηση άλλαξε τις απαιτούμενες προδιαγραφές των οχημάτων. Όσες άδειες οδήγησης Κατηγορίας IV εκδίδονταν από το έτος αυτό και μετά, επέτρεπαν μόνο την οδήγηση μικρών δικύκλων και όχι πλέον αυτοκινήτων με κυβισμούς μικρότερους από 250 cm³. Αντιθέτως, οι παλαιότερες άδειες οδήγησης Κατηγορίας IV διατήρησαν την ίδια νόμιμη ισχύ. Ταυτόχρονα επίσης, ο μέγιστος επιτρεπόμενος κυβισμός για την φορολογική τάξη όπου υπαγόταν το BMW Isetta ήταν 300 cm³.

Όλα αυτά ώθησαν την BMW να προβεί σε ανάλογη αύξηση του κυβισμού του Isetta. Τον Οκτώβριο του 1956, η εταιρεία εισήγαγε το ισχυρότερο BMW Isetta Moto Coupe DeLuxe. Tα παράθυρα τύπου φυσαλίδας (bubble windows) αντικαταστάθηκαν από μακρύτερα συρόμενα παράθυρα. Οι μηχανικοί της BMW είχαν μεγαλώσει τον μοναδικό κύλινδρο του κινητήρα και συγκεκριμένα την διάμετρο του κυλίνδρου (bore) σε 72 mm και την διαδρομή του εμβόλου (stroke) σε 73 mm, φτάνοντας έτσι συνολικό κυβισμό 298 cm³. Ταυτόχρονα, είχαν αυξήσει την σχέση συμπίεσης από 6,8:1 σε 7,0:1.

Ως αποτέλεσμα, ο κινητήρας απέδιδε πλέον 10 kW (13 hp) στις 5.200 στροφές / λεπτό και η ροπή αυξήθηκε στα 18.4 N·m στις 4.600 στροφές/λεπτό. Η τελική ταχύτητα του BMW Isetta 300 διατηρήθηκε στα 85 km/h (53 mph), αλλά η επιτάχυνση και η οδική συμπεριφορά σαφώς βελτιώθηκαν.

BMW 600

BMW 600

Από τον Δεκέμβριο του 1957 έως τον Νοέμβριο του 1959, η BMW παρήγαγε επίσης και μία 4-θέσια εκδοχή της 2-θέσιας BMW Isetta, με μακρύτερο μεταξόνιο και μεγαλύτερη ισχύ, υπό την ονομασία BMW 600.

Tο μπροστινό μέρος του BMW 600 με την ανοιγόμενη μπροστινή πόρτα ήταν κοινό με της Isetta, αλλά το μεταξόνιο ήταν μακρύτερο, έχοντας έτσι 4-θέσιο εσωτερικό και διέθετε, εκτός της μπροστινής πόρτας, μία επιπλέον πόρτα στο πίσω δεξιό μέρος του σασί, επιτρέποντας πρόσβαση στα πίσω καθίσματα. Λόγω των αυξημένων διαστάσεων και βάρους, το 600 χρησιμοποίησε έναν ισχυρότερο 2-κύλινδρο κινητήρα 582 cm³ από την μοτοσικλέτα R67, ισχύος 14,5 kW (19,4 hp). Η τελική ταχύτητα του 600 ήταν 103 km/h (64 mph).

Στα 2 έτη παραγωγής του, μόλις 34.813 BMW 600 παρήχθησαν, εν μέρει λόγω του ανταγωνισμού από το Volkswagen Beetle (σκαθάρι), αλλά ίσως και λόγω της ενεργειακής κρίσης του 1956 που προκλήθηκε από την κρίση της Διώρυγας του Σουέζ.

Αντικατάσταση

Το BMW 600 αντικαταστάθηκε από το πολύ μεγαλύτερο BMW 700, που ξεκίνησε να παράγεται τον Aύγουστο του 1959. Τον Μάιο του 1962, σχεδόν 3 έτη μετά την παρουσίαση του BMW 700, η BMW σταμάτησε την παραγωγή όλων των Isetta. Συνολικά κατασκευάστηκαν 161.728 αντίτυπα όλων των εκδοχών του μοντέλου. Μία παρόμοια κατασκευή, επίσης, ήταν το Ελληνικό Αττικά, που βασιζόταν στο Γερμανικό Fuldamobil.

Βιβλιογραφία

• Werner Oswald: Alle BMW Automobile seit 1928. Motor Buch Verlag, S. 112 & S. 144.
• Andy Schwietzer & Manfred Seehusen: Isetta: Ein Auto bewegt die Welt.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημη ιστοσελίδα (Γερμανικά)