Εβλιγιά Τσελεμπή: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Ggia (συζήτηση | συνεισφορές) →Αξιολόγηση του έργου του: μέρμηγκα εντελώς άκυρη η εισαγή εικόνας από το βιβλίο του Mantran την οποία έφερα στην αγορά |
||
| Γραμμή 8: | Γραμμή 8: | ||
Αφού περιηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έγραψε λεπτομερώς για κτίρια, αγορές, ήθη, έθιμα και πολιτισμό, από το 1050/1640 μέχρι το 1087/1676 ξεκίνησε τις περιηγήσεις του εκτός της Πόλης. Οι γραπτές του εντυπώσεις συγκεντρώθηκαν σε ένα δεκάτομο έργο, το «Seyahatnâme» (Σεγιαχατναμέ - «Βιβλίο των ταξιδιών») ή σύμφωνα με το χειρόγραφο της Βιέννης ''Tarikh-i Seyyah'' («Χρονικό του περιηγητή»). Εκεί περιλαμβάνονται εντυπώσεις από ταξίδια του στον ελλαδικό χώρο, τη Βαλκανική, την [[Αυστρία]], τη Βόρειο [[Αφρική]], την Ανατολία, την Περσία και το [[Κάιρο]]. Χρησιμοποιεί την καθομιλουμένη γλώσσα της εποχής. |
Αφού περιηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έγραψε λεπτομερώς για κτίρια, αγορές, ήθη, έθιμα και πολιτισμό, από το 1050/1640 μέχρι το 1087/1676 ξεκίνησε τις περιηγήσεις του εκτός της Πόλης. Οι γραπτές του εντυπώσεις συγκεντρώθηκαν σε ένα δεκάτομο έργο, το «Seyahatnâme» (Σεγιαχατναμέ - «Βιβλίο των ταξιδιών») ή σύμφωνα με το χειρόγραφο της Βιέννης ''Tarikh-i Seyyah'' («Χρονικό του περιηγητή»). Εκεί περιλαμβάνονται εντυπώσεις από ταξίδια του στον ελλαδικό χώρο, τη Βαλκανική, την [[Αυστρία]], τη Βόρειο [[Αφρική]], την Ανατολία, την Περσία και το [[Κάιρο]]. Χρησιμοποιεί την καθομιλουμένη γλώσσα της εποχής. |
||
==Αξιολόγηση του έργου του== |
==Αξιολόγηση του έργου του== |
||
[[Εικόνα:Robert Mantran H kathhmerini zwh sth kwnstantinoupolh ton aiwna toy souleima toy megaloprepous sel 296 297.jpg|thumb|right|300px|σελίδα 296-297 "Η Καθημερινή ζωή στην Κωνσταντινούπολη τον Αιώνα του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς".]] |
|||
Το "βιβλίο των ταξιδιών" του θεωρήθηκε στην εποχή του ως ψυχαγωγική περιγραφή, ιδιαίτερα για τις γυναίκες του χαρεμιού. Περιέγραψε εκτός των άλλων και χώρες που ποτέ δεν επισκέφτηκε, ενώ χρησιμοποίησε με θράσος τη φαντασία του. Είναι όμως φανερό ποια μέρη του κειμένου είναι αληθινά, και ποια είναι φανταστικά, έτσι ώστε να ξεχωρίζει το ψεύτικο και το αληθινό μέσα στο έργο του. Ότι απομένει έχει μεγάλη αξία ως ντοκουμέντο. Το ύφος με το οποίο περιγράφει είναι πολλές φορές υπερβολικό. Ο Εβλιγιά Τσελεμπή προτιμά συχνά τους μύθους από τα ιστορικά γεγονότα και δε διστάζει να αφηγηθεί κωμικές εξιστορήσεις. Το έργο του τοποθετείται έτσι σε ένα είδος ελαφρύτερης λογοτεχνίας που πρωταρχικός σκοπός της δεν είναι η ιστορική αλήθεια. Παρόλο που πολλές φορές αναφέρεται διεξοδικά και με ακρίβεια, ειδικά στα γεγονότα στα οποία ήταν παρών, άλλες φορές μπλέκει το μύθο με την ιστορία. Προσπαθεί να παρουσιάσει το έργο του με λογοτεχνικό τρόπο και γι' αυτό χρησιμοποιεί πολλές φορές τον εαυτό του ως παρόντα σε γεγονότα.<ref>{{cite book | title=Οδοιπορικό στην Ελλάδα (1688-1671) | author=Εβλιγιά Τσελεμπή (Μετάφραση Δ. Λούπης) | year=Α' Έκδοση - 1994 | publisher=Εκάτη | pages=366 | isbn=960-7437-07-1}}, σελ. 14-18</ref>. Την εποχή του το βιβλίο εθεωρείτο ψυχαγωγικό και καλό για τις γυναίκες του χαρεμιού και αντίθετα με τους μεγάλους φιλόλογους της εποχής το έργο είναι γραμμένο σε γλώσσα απλή, χρησιμοποιώντας και τοπικές εκφράσεις οι οποίες ήταν συχνά γλαφυρές <ref name="mantran_book_kwnstantinoupolh"/>. Ορισμένες αφηγήσεις του θεωρούνται επιπλέον φανταστικές ή βασισμένες σε άλλες πηγές. Χρησιμοποιώντας την φαντασία του περιέγραψε χώρες τις οποίες ποτέ δεν επισκέφτηκε <ref name="mantran_book_kwnstantinoupolh"/>. Οι μελετητές του έργου του μπορούν σήμερα να ξεχωρίσουν το ψεύτικο και το αληθινό, έτσι το δεκάτομο έργο του παραμένει πολύτιμο για τις εκτενείς πληροφορίες που παρέχει γύρω από την κατάσταση που βρίσκονταν οι πόλεις και τα χωριά κατά την εποχή εκείνη, την ιστορία, τον πολιτισμό και τη γεωγραφία τους. Στο πρώτο τόμο του «Seyahatnâme» γίνεται περιγραφή της Κωνσταντινούπολης και θεωρείται από τους μελετητές καλή πηγή για να γνωρίσει κάποιος την οθωμανική πρωτεύουσα του 17ου αιώνα <ref name="mantran_book_kwnstantinoupolh"/>. |
Το "βιβλίο των ταξιδιών" του θεωρήθηκε στην εποχή του ως ψυχαγωγική περιγραφή, ιδιαίτερα για τις γυναίκες του χαρεμιού. Περιέγραψε εκτός των άλλων και χώρες που ποτέ δεν επισκέφτηκε, ενώ χρησιμοποίησε με θράσος τη φαντασία του. Είναι όμως φανερό ποια μέρη του κειμένου είναι αληθινά, και ποια είναι φανταστικά, έτσι ώστε να ξεχωρίζει το ψεύτικο και το αληθινό μέσα στο έργο του. Ότι απομένει έχει μεγάλη αξία ως ντοκουμέντο. Το ύφος με το οποίο περιγράφει είναι πολλές φορές υπερβολικό. Ο Εβλιγιά Τσελεμπή προτιμά συχνά τους μύθους από τα ιστορικά γεγονότα και δε διστάζει να αφηγηθεί κωμικές εξιστορήσεις. Το έργο του τοποθετείται έτσι σε ένα είδος ελαφρύτερης λογοτεχνίας που πρωταρχικός σκοπός της δεν είναι η ιστορική αλήθεια. Παρόλο που πολλές φορές αναφέρεται διεξοδικά και με ακρίβεια, ειδικά στα γεγονότα στα οποία ήταν παρών, άλλες φορές μπλέκει το μύθο με την ιστορία. Προσπαθεί να παρουσιάσει το έργο του με λογοτεχνικό τρόπο και γι' αυτό χρησιμοποιεί πολλές φορές τον εαυτό του ως παρόντα σε γεγονότα.<ref>{{cite book | title=Οδοιπορικό στην Ελλάδα (1688-1671) | author=Εβλιγιά Τσελεμπή (Μετάφραση Δ. Λούπης) | year=Α' Έκδοση - 1994 | publisher=Εκάτη | pages=366 | isbn=960-7437-07-1}}, σελ. 14-18</ref>. Την εποχή του το βιβλίο εθεωρείτο ψυχαγωγικό και καλό για τις γυναίκες του χαρεμιού και αντίθετα με τους μεγάλους φιλόλογους της εποχής το έργο είναι γραμμένο σε γλώσσα απλή, χρησιμοποιώντας και τοπικές εκφράσεις οι οποίες ήταν συχνά γλαφυρές <ref name="mantran_book_kwnstantinoupolh"/>. Ορισμένες αφηγήσεις του θεωρούνται επιπλέον φανταστικές ή βασισμένες σε άλλες πηγές. Χρησιμοποιώντας την φαντασία του περιέγραψε χώρες τις οποίες ποτέ δεν επισκέφτηκε <ref name="mantran_book_kwnstantinoupolh"/>. Οι μελετητές του έργου του μπορούν σήμερα να ξεχωρίσουν το ψεύτικο και το αληθινό, έτσι το δεκάτομο έργο του παραμένει πολύτιμο για τις εκτενείς πληροφορίες που παρέχει γύρω από την κατάσταση που βρίσκονταν οι πόλεις και τα χωριά κατά την εποχή εκείνη, την ιστορία, τον πολιτισμό και τη γεωγραφία τους. Στο πρώτο τόμο του «Seyahatnâme» γίνεται περιγραφή της Κωνσταντινούπολης και θεωρείται από τους μελετητές καλή πηγή για να γνωρίσει κάποιος την οθωμανική πρωτεύουσα του 17ου αιώνα <ref name="mantran_book_kwnstantinoupolh"/>. |
||
Έκδοση από την 09:46, 31 Δεκεμβρίου 2011
Ο Εβλιγιά Τσελεμπή (τουρκ. Evliya Çelebi, αραβ. اوليا چلبي, Μουχαράμ 1020 / 25 Μαρτίου 1611 - περίπου 1095/1684 [1]) ήταν Τούρκος χρονογράφος και περιηγητής.
Βιογραφία
Εικάζεται πως το όνομα Εβλιγιά είναι ψευδώνυμο που υιοθέτησε προς τιμή του δασκάλου του Εβλιγιά Μεχμέτ Εφέντη, του οποίου υπήρξε «πνευματικό τέκνο», αν και στο έργο του ο ίδιος δεν κάνει καμία σχετική αναφορά[2]. Γεννήθηκε το 1020/1611 στη συνοικία Ουνκαπάν της Κωνσταντινούπολης. Όσα παραδίδει ο ίδιος σχετικά με την καταγωγή του πατέρα του είναι αντιφατικά και σε ορισμένες περιπτώσεις απίθανα. Θεωρείται πιθανό πως η οικογένεια του πατέρα του καταγόταν από την Κιουτάχεια και εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη μετά την κατάκτησή της από τους Οθωμανούς. Ο πατέρας του ήταν χειροτέχνης κοσμημάτων στην Αυλή του Σουλτάνου. Η μητέρα του καταγόταν από τον Καύκασο και κατά τον Εβλιγιά Τσελεμπή ήταν συγγενής του Μελέκ Αχμέντ Πασά χωρίς να είναι σαφές το είδος της συγγένειάς του. Ο ίδιος παραδίδει ακόμα πως είχε έναν αδελφό και μία αδελφή. Για επτά χρόνια ήταν μαθητής στο μεντρεσέ του Χαμίντ Εφέντη στην Κωνσταντινούπολη και εκπαιδεύτηκε ακόμα ως αφηγητής του Κορανίου. Το 1045/1636 διακρίθηκε με μία αφήγησή του κατά τη διάρκεια του «Λεϊλάτ αλ καντρ» («Νύχτα του Πεπρωμένου») και παρουσιάστηκε από τον σιλαχντάρ Μεχμέντ Αχμέντ Αγά ενώπιον του σουλτάνου, ο οποίος έδωσε εντολή να γίνει δεκτός στο παλάτι. Εκεί εκπαιδεύτηκε στην καλλιγραφία, στη μουσική και στην αραβική γραμματική.
Seyahatnâme - «Βιβλίο των ταξιδιών»
Αφού περιηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έγραψε λεπτομερώς για κτίρια, αγορές, ήθη, έθιμα και πολιτισμό, από το 1050/1640 μέχρι το 1087/1676 ξεκίνησε τις περιηγήσεις του εκτός της Πόλης. Οι γραπτές του εντυπώσεις συγκεντρώθηκαν σε ένα δεκάτομο έργο, το «Seyahatnâme» (Σεγιαχατναμέ - «Βιβλίο των ταξιδιών») ή σύμφωνα με το χειρόγραφο της Βιέννης Tarikh-i Seyyah («Χρονικό του περιηγητή»). Εκεί περιλαμβάνονται εντυπώσεις από ταξίδια του στον ελλαδικό χώρο, τη Βαλκανική, την Αυστρία, τη Βόρειο Αφρική, την Ανατολία, την Περσία και το Κάιρο. Χρησιμοποιεί την καθομιλουμένη γλώσσα της εποχής.
Αξιολόγηση του έργου του
Το "βιβλίο των ταξιδιών" του θεωρήθηκε στην εποχή του ως ψυχαγωγική περιγραφή, ιδιαίτερα για τις γυναίκες του χαρεμιού. Περιέγραψε εκτός των άλλων και χώρες που ποτέ δεν επισκέφτηκε, ενώ χρησιμοποίησε με θράσος τη φαντασία του. Είναι όμως φανερό ποια μέρη του κειμένου είναι αληθινά, και ποια είναι φανταστικά, έτσι ώστε να ξεχωρίζει το ψεύτικο και το αληθινό μέσα στο έργο του. Ότι απομένει έχει μεγάλη αξία ως ντοκουμέντο. Το ύφος με το οποίο περιγράφει είναι πολλές φορές υπερβολικό. Ο Εβλιγιά Τσελεμπή προτιμά συχνά τους μύθους από τα ιστορικά γεγονότα και δε διστάζει να αφηγηθεί κωμικές εξιστορήσεις. Το έργο του τοποθετείται έτσι σε ένα είδος ελαφρύτερης λογοτεχνίας που πρωταρχικός σκοπός της δεν είναι η ιστορική αλήθεια. Παρόλο που πολλές φορές αναφέρεται διεξοδικά και με ακρίβεια, ειδικά στα γεγονότα στα οποία ήταν παρών, άλλες φορές μπλέκει το μύθο με την ιστορία. Προσπαθεί να παρουσιάσει το έργο του με λογοτεχνικό τρόπο και γι' αυτό χρησιμοποιεί πολλές φορές τον εαυτό του ως παρόντα σε γεγονότα.[3]. Την εποχή του το βιβλίο εθεωρείτο ψυχαγωγικό και καλό για τις γυναίκες του χαρεμιού και αντίθετα με τους μεγάλους φιλόλογους της εποχής το έργο είναι γραμμένο σε γλώσσα απλή, χρησιμοποιώντας και τοπικές εκφράσεις οι οποίες ήταν συχνά γλαφυρές [1]. Ορισμένες αφηγήσεις του θεωρούνται επιπλέον φανταστικές ή βασισμένες σε άλλες πηγές. Χρησιμοποιώντας την φαντασία του περιέγραψε χώρες τις οποίες ποτέ δεν επισκέφτηκε [1]. Οι μελετητές του έργου του μπορούν σήμερα να ξεχωρίσουν το ψεύτικο και το αληθινό, έτσι το δεκάτομο έργο του παραμένει πολύτιμο για τις εκτενείς πληροφορίες που παρέχει γύρω από την κατάσταση που βρίσκονταν οι πόλεις και τα χωριά κατά την εποχή εκείνη, την ιστορία, τον πολιτισμό και τη γεωγραφία τους. Στο πρώτο τόμο του «Seyahatnâme» γίνεται περιγραφή της Κωνσταντινούπολης και θεωρείται από τους μελετητές καλή πηγή για να γνωρίσει κάποιος την οθωμανική πρωτεύουσα του 17ου αιώνα [1].
Παραπομπές
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Mantran Robert (Μετάφραση Γιάννης Αγγέλου) (Τρίτη Έκδοση - 2008). Η καθημερινή ζωή στην Κωνσταντινούπολη τον αιώνα του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Ιπποκράτους 8 - Αθήνα: Εκδόσεις Δημ. Ν. Παπαδήμα. σελίδες 296–297. ISBN 978-960-206-205-0. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο:
|year=(βοήθεια) - ↑ Οδοιπορικό, σελ. 11
- ↑ Εβλιγιά Τσελεμπή (Μετάφραση Δ. Λούπης) (Α' Έκδοση - 1994). Οδοιπορικό στην Ελλάδα (1688-1671). Εκάτη. σελ. 366. ISBN 960-7437-07-1. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο:
|year=(βοήθεια), σελ. 14-18
Πηγές
- "Ewliya Celebi", The Encyclopedia of Islam, Vol. II, E.J. Brill, Leiden: 1997, σ. 717
- Dankoff, Robert. An Ottoman mentality : the world of Evliya Çelebi, Brill, 2004
- Robert Mantran, επιμ. (1999). Η καθημερινή ζωή στην Κωνσταντινούπολη τον αιώνα του Σουλεϊμάν του μεγαλοπρεπούς. Αθήνα: Δημ. Ν. Παπαδήμας. σελίδες 296–297.
Δικτυακοί τόποι
- Çelebi, Evliya (1834): Narrative of travels in Europe, Asia, and Africa, in the seventeenth century (1834), vol 1
- Çelebi, Evliya (1834): Narrative of travels in Europe, Asia, and Africa, in the seventeenth century (1834), vol 2