Μουσώνες

Σύννεφα των μουσώνων του Ινδικού πάνω από την Καλκούτα.

Με την ονομασία Μουσώνες φέρονται ισχυροί εποχικοί άνεμοι που δημιουργούνται κυρίως στον Ινδικό Ωκεανό και στη Ν. Σινική θάλασσα (ΝΑ. Ασία), καθώς και σε άλλες περιοχές της Γης. Το όνομα τους προέρχεται από την αραβική λέξη "μονσούν", που σημαίνει εποχικός.

Οι Μουσώνες ανάλογα της εποχής που πνέουν διακρίνονται σε χειμερινούς και σε θερινούς μουσώνες, που παρουσιάζουν αντίθετες μεταξύ τους φορές (διευθύνσεις). Κατά μεν τους χειμερινούς μήνες πνέουν από τις Ηπείρους προς τους Ωκεανούς, κατά δε τους θερινούς μήνες αντίστροφα, από τους Ωκεανούς προς τις Ηπείρους. Οφείλονται κυρίως στη διαφορά της θερμοκρασίας αέρος και κατά συνέπεια, της ατμοσφαιρικής πίεσης που παρατηρείται μεταξύ των Ηπείρων και των Ωκεανών, τόσο το χειμώνα, όσο και το καλοκαίρι.

Γενικά οι Μουσώνες εξαφανίζουν το σύστημα των αληγών ανέμων στις περιοχές του Βoρείου Ινδικού και της Ινδικής θάλασσας.

Μουσώνες Ινδικού

Χειμερινοί και θερινοί μουσώνες του Ινδικού πάνω από την Ινδία, με τις ημερομηνίες άφιξης.

Οι λεγόμενοι "Μουσώνες Ινδικού" είναι μουσώνες που πνέουν ιδιαίτερα στον Ινδικό Ωκεανό και που χαρακτηρίζονται ανάλογα της εποχής σε χειμερινούς και σε θερινούς μουσώνες, εκ των οποίων περισσότερο επικίνδυνοι είναι οι θερινοί.

Χειμερινοί μουσώνες

Οι χειμερινοί μουσώνες Ινδικού, οφείλονται κυρίως στην επικράτηση, κατά τους μήνες από Οκτώβριο μέχρι Απρίλιο, (στο Β. Ημισφαίριο) υψηλών βαρομετρικών πιέσεων πάνω από την Ασιατική Ήπειρο, (Αντικυκλώνας της Σιβηρίας), σε αντίθεση με τον Ινδικό Ωκεανό, όπου παρατηρείται μεγαλύτερη θερμοκρασία της θάλασσας κατά τον Χειμώνα, (σε σύγκριση με τις παρακείμενες ηπειρωτικές περιοχές), με συνέπεια να επικρατούν εκεί χαμηλότερες πιέσεις. Έτσι ο αντικυκλώνας της Σιβηρίας αρχίζει να κατέρχεται νοτιότερα και να δημιουργούνται άνεμοι με διεύθυνση Β. ΒΑ. και με ταχύτητα 28 μέχρι 32 κόμβους που πλησιάζουν την ταχύτητα της μέτριας θύελλας. Οι χειμερινοί αυτοί μουσώνες πνέουν με την ίδια σταθερότητα των αληγών ανέμων.

Οι γενικές καιρικές συνθήκες που επικρατούν κατά τη διάρκεια των χειμερινών μουσώνων είναι αίθριος καιρός, δηλαδή ανέφελος ουρανός, με μικρή περιορισμένη βροχόπτωση και χαμηλές θερμοκρασίες. Περιοχές που προσβάλλονται απ΄ αυτούς τους ανέμους είναι όλες οι χώρες του Αραβικού κόλπου, το Ιράν, το Πακιστάν, ελάχιστα το Αφγανιστάν, η Ινδία, οι χώρες της ΝΑ. Ασίας και εντονότερα όλος ο Ινδικός Ωκεανός.

Θερινοί μουσώνες

Οι θερινοί μουσώνες του Ινδικού οφείλονται στο ότι κατά τους θερινούς μήνες στο Β. Ημισφαίριο ο Σιβηρικός αντικυκλώνας αποσύρεται από τις περιοχές της Ν. Ασίας και περιορίζεται αποκλειστικά στη Σιβηρία. Αντίθετα με την υπερθέρμανση των νοτίων ηπειρωτικών περιοχών δημιουργείται εκτεταμένο πεδίο χαμηλών βαρομετρικών πιέσεων που το κέντρο του φθάνει πάνω από τις νότιες ηπειρωτικές περιοχές. Ταυτόχρον και επειδή ο Ινδικός Ωκεανός δεν θερμαίνεται το ίδιο, δημιουργούνται υψηλές βαρομετρικές πιέσεις εγγύτερα των περιοχών. Η παραπάνω διάταξη των βαρομετρικών πιέσεων έχει ως συνέπεια να δημιουργούνται άνεμοι (μουσώνες - εποχικοί) σφοδρότεροι των χειμερινών με διεύθυνση ΝΔ., πάνω από τον Ινδικό Ωκεανό και των Σινικών θαλασσών (Βορείας και Νοτίου).

Γενικά οι Θερινοί μουσώνες του Ινδικού συνοδεύονται από καταρρακτώδεις βροχές. Οι βροχές αυτές εκδηλώνονται κυρίως στις υπήνεμες ακτές και στη ηπειρωτικές ζώνες της νότιας και ΝΑ. Ασίας και προέρχονται από απότομη άνοδο του αέρα είτε από πρόσκρουση στις ορεινές ακτές, ή παραθαλάσσιους ορεινούς όγκους, είτε από υπερθέρμασή του. Είναι δε πολύ συχνές στις ακτές της Ινδίας και ΝΑ. Ασίας που όμως χρονικά είναι περιορισμένες. Γίνεται συνεπώς αντιληπτό πως όταν πνέουν οι θερινοί μουσώνες μέσα στον Ινδικό δεν συνοδεύονται με βροχές. .

• Κατά τον ίδιο τρόπο δημιουργούνται και οι θερινοί μουσώνες που παρατηρούνται στις δυτικές ακτές της Αφρικής από Μαρόκο και νότια.

Δείτε επίσης

• Μουσώνες εκτός Ινδικού