Μουαμάρ Καντάφι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Xqbot (συζήτηση | συνεισφορές) μ r2.7.2) (Ρομπότ: Τροποποίηση: sr:Муамер ел Гадафи |
μ r2.5.2) (Ρομπότ: Τροποποίηση: bs:Muammar el-Gaddafi |
||
| Γραμμή 102: | Γραμμή 102: | ||
[[bn:মুয়াম্মার আল গদ্দাফি]] |
[[bn:মুয়াম্মার আল গদ্দাফি]] |
||
[[br:Mu'ammar al-Qaddafi]] |
[[br:Mu'ammar al-Qaddafi]] |
||
[[bs:Muammar |
[[bs:Muammar el-Gaddafi]] |
||
[[ca:Moammar al-Gaddafi]] |
[[ca:Moammar al-Gaddafi]] |
||
[[ckb:موعەمەر قەزافی]] |
[[ckb:موعەمەر قەزافی]] |
||
Έκδοση από την 20:03, 19 Αυγούστου 2011
Ο Μουαμάρ αλ Καντάφι είναι Λίβυος στρατιωτικός (συνταγματάρχης) και πολιτικός, ντε φάκτο ηγέτης της Λιβύης από το 1969. Το πλήρες όνομά του είναι Muammar Abu Minyar al-Qaddafi. Κατάγεται από οικογένεια Βεδουίνων νομάδων. Eίναι πατέρας 8 παιδιών, με μεγαλύτερο γιο τον Muhammad Qaddafi, επικεφαλής σήμερα της Ολυμπιακής Επιτροπής της Λιβύης.
Πρώτα χρόνια
Γεννήθηκε στις 7 Ιουνίου του 1942. Το 1961 διώχθηκε από τη Sebha εξαιτίας της δράσης του ως ακτιβιστής. Σπούδασε Νομικά και στη συνέχεια ακολούθησε στρατιωτική καριέρα στη Βεγγάζη. Την 1η Σεπτεμβρίου του 1969, μια μικρή ομάδα από αξιωματικούς του στρατού υπό την ηγεσία του Καντάφι έκανε πραξικόπημα και ανέτρεψε τον βασιλιά Ίντρις, ενώ ο τελευταίος παραθέριζε στην Ελλάδα (στα Καμένα Βούρλα), για λόγους υγείας. Βασιλιάς ανακηρύχθηκε ο ανιψιός του και διάδοχος του θρόνου, Sayyid Hasan arκ-Rida al-Mahdi as-Sanussi.
Μέσα στη Λιβύη
Μαζικές διαδήλωσες ενάντια στο καθεστώς Μοαμάρ Καντάφι άρχισαν από 1974. Για χρόνια, οι Λίβυοι είχαν υποφέρει από ένα κατασταλτικό στρατιωτικό καθεστώς. Στερημένοι από τον ογκώδη πλούτο πετρελαίου της Λιβύης, οι κοινωνικοί και οικονομικοί πόροι επιδεινώθηκαν γρήγορα, και το εκπαιδευτικό σύστημα συντριβή από την πίεση του στρατιωτικού ελέγχου. Στις 7 Απριλίου 1976, πανεπιστημιακοί φοιτητές από τη Βεγγάζη και την Τρίπολη οργάνωσαν τις μαζικές διαδήλωσες ενάντια στο καθεστώς Μοαμάρ Καντάφι. Το καθεστώς του Καντάφι αντέδρασε με τη βία, τα κυβερνητικά στρατεύματα στάλθηκαν στα σχολεία, όπου επιτέθηκαν και συνέλαβαν διάφορους σπουδαστές. Άλλοι πυροβολήθηκαν και αρκετοί σκοτώθηκαν, άλλοι κρεμάστηκαν δημόσια. Και αυτό που συνέβη θα αποτυπωνόταν οδυνηρά στα μυαλά των Λίβυων για πάντα. . Εκείνη την ημέρα, πολίτες και σπουδαστές από το πανεπιστήμιο Al-Fateh κρεμάστηκαν δημόσια στην κεντρική πλατεία της Βεγγάζης. Το καθεστώς μετέδωσε τις εκτελέσεις στη λιβυκή κρατική τηλεόραση περισσότερο για να εκβιάσει και να εκφοβίσει το λαό ώστε να μη ξανά τολμήσει να διαμαρτύρεται. Το καθεστώς θα άρχιζε να χαρακτηρίζει την επέτειο της εξέγερσης του 1976 με καινούργιες εκτελέσεις. Ημέρες αργότερα, οι διαφωνούντες ανώτεροι στρατιωτικοί κρεμάστηκαν επίσης. Κάθε χρόνο μετά από αυτό, και στη διάρκεια της δεκαετίας του '80, ο μήνας Απρίλιος έφερνε έναν καινούργιο κύκλο εκτελέσεων.[1]
Διεθνείς σχέσεις
Η πολιτική φιλοσοφία του Καντάφι περιλαμβάνεται στο «Πράσινο Βιβλίο», το οποίο εκδόθηκε το 1976. Όντας οπαδός της παναραβικής ιδέας, οι σχέσεις του με τη Δύση εντάθηκαν τις δεκαετίες του 1970 και του του 1980.
Το 1985 ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας Ανδρέας Παπανδρέου, με μια επιτυχημένη πρωτοβουλία διαιτησίας, κατάφερε την ιστορική συνάντηση στην Κρήτη του προέδρου της Γαλλίας Φρανσουά Μιτεράν με τον Καντάφι, κατά τη μεγάλη διένεξη που τους χώριζε το θέμα του Τσαντ, όπου και επήλθε συμβιβαστική λύση με τη γνωστή "συμφωνία της Ελούντας".
Στις 14 Απριλίου 1986, ο Πρόεδρος Ρήγκαν διέταξε βομβαρδισμό κατά της Λιβύης στην επιχείρηση «El Dorado Canyon», με αποτέλεσμα το θάνατο 60 ανθρώπων. Η επίθεση έγινε με αφορμή, όπως δηλώθηκε τότε, τις καταγγελίες περί εμπλοκής της Λιβύης στη βομβιστική επίθεση σε αμερικανική ντισκοτέκ του Βερολίνου, στις 5 Απριλίου 1986, με 3 νεκρούς, από τους οποίους οι 2 ήταν Αμερικανοί στρατιώτες. Το περίεργο όμως της επίθεσης ήταν ότι πραγματοποιήθηκε αμέσως μετά την αυθαίρετη (;) απόφαση της Λιβύης να κλείσει τον Κόλπο της Σύρτης, σε νοητή ευθεία και να θεωρήσει όλο τον θαλάσσιο χώρο αυτής «χωρικά ύδατα». Αμέσως μετά την αεροπορική κυρίως επίθεση, η Λιβύη παραιτήθηκε της προγενέστερης απόφασής της.
Το 1991, οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρετανία κατηγόρησαν επίσημα το καθεστώς του Καντάφι για την τραγωδία στο Λόκερμπι της Σκωτίας, στις 21 Δεκεμβρίου 1988, όταν ανατινάχθηκε η πτήση 103 αεροσκάφους της Pan Am, με απολογισμό 270 νεκρούς. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ απαίτησε από την Λιβύη να παραδώσει στη δικαιοσύνη τους 2 υπόπτους για το τρομοκρατικό χτύπημα, να καταβάλλει αποζημίωση στις οικογένειες των θυμάτων, να συνεργαστεί επίσημα με τις ομάδες έρευνας για την τραγωδία και να σταματήσει κάθε μορφή υποστήριξης προς τις αραβικές τρομοκρατικές ομάδες. Η άρνηση της Λιβύης να υπακούσει, οδήγησε τον ΟΗΕ σε επιβολή διεθνών κυρώσεων εναντίον της χώρας, από τις 31 Μαρτίου 1992.
Τον Οκτώβριο του 1993, ψήγματα του λιβυκού στρατού επιχείρησαν να δολοφονήσουν τον Καντάφι, χωρίς αποτέλεσμα. Το 1994 η χώρα αποχώρησε από το Τσαντ.
Τελικώς, τον Απρίλιο του 1999, έπειτα από συνεχιζόμενες πιέσεις του ΟΗΕ, η Λιβύη παρέδωσε στη δικαιοσύνη τους 2 υπόπτους για την τραγωδία στο Λόκερμπι και τον Αύγουστο του 2003, η ίδια η χώρα ανέλαβε επίσημα την ευθύνη αλλά και την αποζημίωση στις οικογένειες των θυμάτων, επειδή διατηρούσε πολλά στρατόπεδα εκπαίδευσης αραβικών τρομοκρατικών ομάδων.[2] Σταδιακά αποκαταστάθηκαν οι σχέσεις της χώρας με τη Δύση. Τον Μάρτιο του 2004 ο πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας Τόνι Μπλερ επισκέφθηκε επίσημα την Τρίπολη. Στις 15 Μαΐου του 2006, το State Department ανακοίνωσε την επαναφορά των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Λιβύης. Επίσης ήρθησαν οι -σε ισχύ από το 1992- κυρώσεις (μποϋκοτάζ) που είχαν επιβληθεί στη Λιβύη.
Τον Δεκέμβριο του 2007 ο Λίβυος ηγέτης επισκέφθηκε για πρώτη φορά επίσημα τη Γαλλία, όμως στις 11 Δεκεμβρίου[3] η επίσκεψή του στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση πυροδότησε αντιδράσεις.
Στη διάρκεια συνδιάσκεψης στη χώρα του, στις 10 Ιουνίου του 2008, ο Καντάφι τάχθηκε εναντίον της σχεδιαζόμενης Μεσογειακής Ένωσης[4].
Προεδρία της Αφρικανικής Ένωσης
Ο Καντάφι εξελέγη πρόεδρος της Αφρικανικής Ένωσης στις 2 Φεβρουαρίου του 2009. Σε δήλωσή του, κατά τη διάσκεψη κορυφής του διεθνούς οργανισμού στην Αιθιοπία, ο Καντάφι επανέλαβε ότι οι ανεξάρτητες χώρες της Αφρικής μπορούν να εργαστούν για να πετύχουν μια ένωση, που θα ονομαστεί Ηνωμένες Πολιτείες της Αφρικής.[5] Στις 29 Μαρτίου του 2009, χαρακτήρισε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο ως "μια νέα μορφή διεθνούς τρομοκρατίας"[6]. Στις 31 Ιανουαρίου του 2010 τον διαδέχθηκε στην προεδρία της Αφρικανικής Ένωσης ο Μπίνγκου γουά Μουταρίκα.
Σχέσεις με την Ελλάδα
Ο πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας Ανδρέας Παπανδρέου το 1977 χαρακτήρισε το καθεστώς της Λιβύης "διακυβέρνηση στα πρότυπα του δήμου των αρχαίων Αθηναίων".[7] Σύμφωνα με το γιο του Ανδρέα Παπανδρέου και σημερινό πρωθυπουργό της Ελλάδας, Γιώργο Παπανδρέου, ο Καντάφι διατηρούσε στενές σχέσεις με τον πατέρα του.[8]
Από της αρχές της δεκαετίας του 1980, ο Καντάφι άρχισε να ενοχλείται από τους Λίβυους που ζούσαν στο εξωτερικό. Μετά τη μεγάλη σφαγή του 1974 - 1976 στα πανεπιστήμια, κατάφερε να σιωπήσει την όποια θέση ή ομιλία ήταν εναντίον του στην Λιβύη. Αλλά στο εξωτερικό οι Λίβυοι εκφράστηκαν εναντίον του ελεύθερα. Μετά από μια μεγάλη απόπειρα εναντίον του το 1984, ο Καντάφι έστελνε εκτελεστές δολοφόνους να καθαρίσουν την Ευρώπη και τον κόσμο από τα «κοπρόσκυλα» όπως τους είχε τότε αποκαλέσει. Δύο Λίβυοι φοιτητές 23 και 24 ετών, δολοφονήθηκαν στο διαμέρισμά τους στην Αθήνα το 1984, καθώς και ένας Λίβυος, πατέρας δύο παιδιών, πυροβολήθηκε σε δρόμο της Αθήνας. Στους ύποπτους εκτελεστές του Καντάφι δόθηκε άδεια για να αποχωρήσουν από την Ελλάδα και δεν φυλακίστηκαν ποτέ. Λόγω της φιλίας της Ελληνικής Κυβέρνησης τότε με τον Καντάφι, η Ελλάδα ήταν αφιλόξενη στους Λίβυους που δεν θέλανε τον Καντάφι. Υπήρξαν και πολλές άλλες απόπειρες εναντίων Λίβυων στο Χαλάνδρι, στη Γλυφάδα και σε άλλες περιοχές.[9]
Μερικοί από τους ανθρώπους που δολοφονηθήκαν στην Ελλάδα:
Abu Bakr Abd Al Rahman, προηγούμενος στρατιωτικός ανώτερος υπάλληλος - Αθήνα, Μάιος 1980
Leiutenant Senoussi Al Atyoush, Μοναρχικός στρατιωτικός - Αθήνα, Ιανουάριος 1981
Saleh Abu Zaid Al Shteyte, επιχειρηματίας - Αθήνα, Ιούλιος 1984
Atyah Saleh Al Fartass, φοιτητής - Αθήνα, Ιούλιος 1984
Abd Al Mounam, student – φοιτητής - Αθήνα, Ιούλιος 1984
Mohammad Ashour Afhema, επιχειρηματίας - Αθήνα, Ιανουάριος 1987[10]
Στις 10 Ιουνίου του 2010, ο Γιώργος Παπανδρέου μεταβαίνοντας στην Τρίπολη της Λιβύης, συναντήθηκε με τον πρόεδρο Καντάφι.[11] Στην συνάντηση αυτή πραγματοποιήθηκε συμφωνία συνεργασίας με την Λιβύη. Την συμφωνία υπέγραψαν ο υπουργός Επικρατείας Χάρης Παμπούκης και ο υπουργός Οικονομικών και Σχεδιασμού της Λιβύης. Περιλαμβάνει τομείς όπως οι τηλεπικοινωνίες, οι μεταφορές, η ενέργεια, ο τουρισμός, τα γεωργικά προϊόντα, η αρχαιολογία, η κατασκευή έργων υποδομής κυρίως λιμενικών, το real estate, οι φαρμακοβιομηχανίες, η υγεία και η παιδεία[12].
Εμφύλιος πόλεμος 2011
Στις 17 Φεβρουαρίου 2011 ξέσπασαν πολιτικές ταραχές στη Λιβύη εναντίον της κυβέρνησης του Καντάφι. Οι διαδηλώσεις κορυφώθηκαν στα τέλη Φεβρουαρίου, με τον αριθμό των νεκρών να ξεπερνά τους 1.000.[13]
Τον Μάρτιο παραιτήθηκαν πολλοί πρώην συνεργάτες του Καντάφι, ανάμεσά τους και υπουργοί, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την πολιτική καταστολής που ακολουθούσε προς τους διαδηλωτές. Πολλά μέλη των δυνάμεων ασφαλείας αυτομόλησαν προς το μέτωπο της αντιπολίτευσης.[14] Ο πρώην υπουργός δικαιοσύνης, Μουσταφά Αμπντέλ Τζαλίλ σχημάτισε προσωρινή κυβέρνηση και τα Ηνωμένα Έθνη επέβαλαν στις 17 Μαρτίου 2011 ζώνη εναέριου αποκλεισμού στην Λιβύη, με σκοπό να προστατευτεί ο άμαχος πληθυσμός.[15] Στις 30 Απριλίου 2011 σκοτώθηκε ένας από τους γιους του Καντάφι σε αεροπορικό βομβαρδισμό του NATO, καθώς επίσης και 3 από τους εγγονούς του, στην Τρίπολη. Ο Καντάφι, ο οποίος μαζί με την σύζυγό του επισκεπτόταν το σπίτι του γιου του, όπου έλαβε χώρα ο βομβαρδισμός, δεν τραυματίστηκαν.
Ένταλμα συλλήψεως
Στις 27 Ιουνίου 2011 το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εξέδωσε ένταλμα σύλληψης εναντίον του Καντάφι, κατηγορώντας τον για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που τελέστηκαν κατά τον εμφύλιο πόλεμο. Παράλληλα εκδόθηκαν εντάλματα κατά του γιου του Καντάφι, Σαΐφ αλ-Ισλάμ, και του επικεφαλής των λιβυκών μυστικών υπηρεσιών Αμπντάλα αλ-Σενούσι.[16]
Παραπομπές
- ↑ Libya.gr
- ↑ (2003), "Libya", Global Policy Forum. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2006.
- ↑ in.gr
- ↑ Εξπρές, Λιβύη. Οι ηγέτες των αραβικών χωρών του Μάγρεμπ, με τον Μ. Καντάφι επικεφαλής, απορρίπτουν την ιδέα ίδρυσης της Μεσογειακής Ένωσης, 10 Ιουνίου 2008
- ↑ «Gaddafi vows to push Africa unity». BBC News. 02-02-2009. Ανακτήθηκε στις 03-02-2009. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο:
|accessdate=, |date=(βοήθεια) - ↑ Εξπρές, Ο Μουάμαρ Καντάφι χαρακτήρισε το ΔΠΔ ως "μία νέα μορφή διεθνούς τρομοκρατίας", 29 Μαρτίου 2009.
- ↑ http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=4578618
- ↑ http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=4578812
- ↑ Libya.gr
- ↑ Libya.gr
- ↑ http://news.pathfinder.gr/photoscope/greece/politics/14918.html
- ↑ http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=4578812
- ↑ «Libya protests: Pressure mounts on isolated Gaddafi». BBC News. 23-2-2011. http://www.bbc.co.uk/news/mobile/world-middle-east-12550719. Ανακτήθηκε στις 23-2-2011. BBC report regarding the death toll of the uprising, and listing disaffected officials.
- ↑ «Interior minister resigns rather than carry out Gadhafi orders». CNN. 2-3-1999. http://articles.cnn.com/2011-02-22/world/libya.protests_1_libyan-state-libyan-leader-moammar-gadhafi-libyan-people?_s=PM:WORLD. Ανακτήθηκε στις 23-2-2011. Report summary of status of protests as of 23 Feb..
- ↑ Winnett, Robert; Swaine, Jon; Spencer, Richard (17-3-2011). «Libya: UN approves no-fly zone as British troops prepare for action». The Telegraph (London). http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/africaandindianocean/libya/8389565/Libya-UN-approves-no-fly-zone-as-British-troops-prepare-for-action.html. Ανακτήθηκε στις 18-5-2011.
- ↑ Τα Νέα, Ένταλμα σύλληψης σε βάρος του Καντάφι, 28-6-2011.