Αρτεμίδωρος Δαλδιανός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

Ενδογραμμικά

Έκδοση από την 06:07, 22 Οκτωβρίου 2006

Ο Αρτεμίδωρος ο Δαλδιανός (ή Ονειροκριτικός) ήταν γνωστός ερμηνευτής ονείρων και μάντης, που που έζησε το δεύτερο μισό του 2ου μ.Χ. αιώνα στην Έφεσο. Αν και ο πατέρας του ονομαζόταν Φωκάς, ο Αρτεμίδωρος υιοθέτησε την προσωνυμία Δαλδιανός από την Δάλδη, μια πόλη στα σύνορα Μυσίας, Φρυγίας και Λυδίας, από την οποία καταγόταν η μητέρα του.

Λίγα πράγματα είναι γνωστά για τη ζωή του Αρτεμίδωρου και κυρίως όσα ο ίδιος μας παραθέτει μέσα στο έργο του.

Το γνωστό, βυζαντινό εγκυκλοπαιδικό λεξικό, Σούδα γράφει για τον ίδιο:

"Αρτεμίδωρος Δαλδιανός (πόλις δε έστι Λυδίας η Δάλδις), φιλόσοφος, έγραψεν Ονειροκριτικά [...] Οιωνοσκοπικά και Χειροσκοπικά."

(Σούδα, α', 4025)

Αν και το έργο του δεν μπορεί να καταλάβει σημαντική θέση στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας, καθώς ούτε θέτει, ούτε λύνει φιλολογικά προβλήματα, αναμφισβήτητα όμως έχει μεγάλη σημασία για την ιστορία του πολιτισμού.

Το Έργο του

Από τα έργα που αναφέρονται στο λεφικό Σούδα, μας διασώθηκε το πρώτο, τα Ονειροκριτικά, που απαρτίζεται από 5 βιβλία. Ο Αρτεμίδωρος είχε εκδώσει καταρχάς τα δύο πρώτα βιβλία, αφιερωμένα σε κάποιον ρήτορα Κάσσιο Μάξιμο, και αποτελούν το κύριο μέρος του έργου, στο οποίο, μετά από κάποιες θεωρητικές διευκρινίσεις, δίνει τις πιθανές ερμηνείες κάθε ονείρου προχωρώντας με βάση την πορεία της ανθρώπινης ζωής από τη γέννηση ως το θάνατο. Σ' αυτά πρόσθεσε ένα τρίτο βιβλίο με τίτλο Φιλάληθες ή Ενόδιον, όπου περιλαμβάνει κάποια ασύνδετα μεταξύ τους θέματα τα οποία είχε παραλείψει από τα δύο προηγούμενα βιβλία και αργότερα πρόσθεσε ένα τέταρτο βιβλίο με μια σειρά από θεωρητικούς προβληματισμούς και υποδείξεις για την ερμηνεία των ονείρων. Το πέμπτο βιβλίο είναι μια συλλογή 95 ονείρων τα οποία βγήκαν αληθινά και είναι αφιερωμένο, όπως και το τέταρτο, στο γιο του που ονομαζόταν επίσης Αρτεμίδωρος, και ασκούσε την τέχνη του πατέρα του.

Το έργο του Αρτεμίδωρου εντάσσεται σε μια γενικότερη παράδοση του ελληνικού, και όχι μόνο, χώρου, κατά την οποία τα περίεργα και θαυμαστά οράματα των ονείρων εθεωρούντο συχνά, προάγγελοι των μελλοντικών συμβάντων. Όλη η αρχαία ελληνική γραμματεία, αρχής γενομένης από τον Όμηρο, είναι γεμάτη από ονειρομαντικές αναφορές και απόπειρες.

Όλο αυτό το υλικό συνέλεξε ο Αρτεμίδωρος ταξιδεύοντας στην ηπειρωτική Ελλάδα, στα ελληνικά νησιά και στην Ιταλία, όπου έψαξε στις λαϊκές συναθροίσεις και στις γιορτές, τη σοφία που διαιώνιζε η λαϊκή παράδοση με παραδείγματα και εξηγήσεις.

Στην εποχή του, όπως μας πληροφορεί ο ίδιος, ήταν πολλοί οι "πυθαγορισταί, φυσιογνωμικοί, αστραγαλομάντεις, τυρομάντεις, κοσκινομάντεις, μορφοσκόποι, χειροσκόποι, λεκανομάντεις, νεκρομάντεις" που αναλάμβαναν να στηρίξουν ψυχικά και συναισθηματικά τους ανθρώπους. Αυτή την κοινωνική κατάσταση απηχεί και το έργο του Αρτεμίδωρου.

Έγραψε έναν πρακτικό ονειροκρίτη και μνημονεύει εκεί τα όνειρα όπως τα άκουσε, χωρίς φιλοδοξία και πρωτοτυπία, και διακρίνεται η άρνηση του να προσχωρήσει σε προσπάθειες θεατρινισμού ή προσποιητής ερμηνείας που έχει ως μοναδικό στόχο της την απόκτηση μιας επιφανειακής δόξας.

Διαχωρίζει τα όνειρα σε μη προφητικά, όπου η ψυχή απλώς θυμάται τα άγχη και τις αγωνίες της ημέρας, και σε προφητικά, τα οποία προμηνύουν το μέλλον. Έτσι, για την σωστή ερμηνεία κάθε ονείρου είναι απαραίτητη η γνώση όχι μόνο του επαγγέλματος αλλά και των κάθε είδους συνηθειών του ανθρώπου που βλέπει το όνειρο. Για το λόγο αυτό, οι σημασίες των ονείρων δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας μεταφυσικής διαδικασίας, αλλά λογικής ερμηνείας ομοιοτήτων, και έτσι επιτρέπεται η διαφοροποίηση της ερμηνείας των ονειρικών συμβόλων ανάλογα με το άτομο που τα βλέπει.

Το έργο του Αρτεμίδωρου αγαπήθηκε πολύ και κατά τη μεσαιωνική εποχή και αργότερα, ενώ μας σώθηκε σε αρκετά χειρόγραφα από τον 11ο, μέχρι και τον 16ο αι.

Χαρακτηριστικό είναι το άρθρο του Γ. Σεφέρη "Γλώσσες στον Αρτεμίδωρο τον Δαλδιανό" (1970), όπου ο ποιητής αναφέρεται στο έργο του και υπογραμμίζει τη σημασία των λαϊκών Ονειροκριτών και τη σχέση τους με το παλαιό έργο του Αρτεμίδωρου.

Εξωτερικοί δεσμοί

[http://www.stoa.org/sol-bin/search.pl?db=REAL&search_method=QUERY&login=guest&enlogin=guest&user_list=LIST&page_num=1&searchstr=Artemidoros%2C+Artemidorus&field=hw_eng&num_per_page=100

Suda Online: Artemidorus]

@@ Γραμμή 12: / Γραμμή 12: @@
 ==Το Έργο του==
-Από τα έργα που αναφέρονται στο λεφικό ''Σούδα'', μας διασώθηκε το πρώτο, τα ''Ονειροκριτικά'', που απαρτίζεται από 5 βιβλία. Ο Αρτεμίδωρος είχε εκδώσει καταρχάς τα δύο πρώτα βιβλία, αφιερωμένα σε κάποιον ρήτορα ''Κάσσιο Μάξιμο'', και αποτελούν το κύριο μέρος του έργου όπου μετά από κάποιες θεωρητικές διευκρινίσεις δίνει τις πιθανές ερμηνείες κάθε ονείρου προχωρώντας με βάση την πορεία της ανθρώπινης ζωής από τη γέννηση ως το θάνατο. Σ' αυτά πρόσθεσε ένα τρίτο [[βιβλίο]] με τίτλο ''Φιλάληθες'' ή ''Ενόδιον'', όπου περιλαμβάνει κάποια ασύνδετα μεταξύ τους θέματα τα οποία είχε παραλείψει από τα δύο προηγούμενα βιβλία και αργότερα πρόσθεσε ένα τέταρτο βιβλίο με μια σειρά από θεωρητικούς προβληματισμούς και υποδείξεις για την ερμηνεία των [[Όνειρο|ονείρων]]. Το πέμπτο βιβλίο είναι μια συλλογή 95 ονείρων τα οποία βγήκαν αληθινά και είναι αφιερωμένο, όπως και το τέταρτο, στο γιο του που ονομαζόταν επίσης Αρτεμίδωρος, και ασκούσε την τέχνη του πατέρα του.
+Από τα έργα που αναφέρονται στο λεφικό ''Σούδα'', μας διασώθηκε το πρώτο, τα ''Ονειροκριτικά'', που απαρτίζεται από 5 βιβλία. Ο Αρτεμίδωρος είχε εκδώσει καταρχάς τα δύο πρώτα βιβλία, αφιερωμένα σε κάποιον ρήτορα ''Κάσσιο Μάξιμο'', και αποτελούν το κύριο μέρος του έργου, στο οποίο, μετά από κάποιες θεωρητικές διευκρινίσεις, δίνει τις πιθανές ερμηνείες κάθε ονείρου προχωρώντας με βάση την πορεία της ανθρώπινης ζωής από τη γέννηση ως το θάνατο. Σ' αυτά πρόσθεσε ένα τρίτο [[βιβλίο]] με τίτλο ''Φιλάληθες'' ή ''Ενόδιον'', όπου περιλαμβάνει κάποια ασύνδετα μεταξύ τους θέματα τα οποία είχε παραλείψει από τα δύο προηγούμενα βιβλία και αργότερα πρόσθεσε ένα τέταρτο βιβλίο με μια σειρά από θεωρητικούς προβληματισμούς και υποδείξεις για την ερμηνεία των [[Όνειρο|ονείρων]]. Το πέμπτο βιβλίο είναι μια συλλογή 95 ονείρων τα οποία βγήκαν αληθινά και είναι αφιερωμένο, όπως και το τέταρτο, στο γιο του που ονομαζόταν επίσης Αρτεμίδωρος, και ασκούσε την τέχνη του πατέρα του.
-:Το έργο του Αρτεμίδωρου εντάσσεται σε μια γενικότερη παράδοση του ελληνικού, και όχι μόνο, χώρου, κατά την οποία τα περίεργα και θαυμαστά οράματα των ονείρων εθεωρούντο προάγγελοι των μελλοντικών συμβάντων. Όλη η [[αρχαία ελληνική γραμματεία]], αρχής γενομένης από τον [[Όμηρος|Όμηρο]], είναι γεμάτη από ονειρομαντικές αναφορές και απόπειρες.
+:Το έργο του Αρτεμίδωρου εντάσσεται σε μια γενικότερη παράδοση του ελληνικού, και όχι μόνο, χώρου, κατά την οποία τα περίεργα και θαυμαστά οράματα των ονείρων εθεωρούντο συχνά, προάγγελοι των μελλοντικών συμβάντων. Όλη η [[αρχαία ελληνική γραμματεία]], αρχής γενομένης από τον [[Όμηρος|Όμηρο]], είναι γεμάτη από ονειρομαντικές αναφορές και απόπειρες.
-Όλο αυτό το υλικό συνέλεξε ο Αρτεμίδωρος ταξιδεύοντας σε διάφορα μέρη: στην [[Ελλάδα]], στην [[Ιταλία]], στα ελληνικά νησιά, όπου έψαξε στις λαϊκές συναθροίσεις και στις γιορτές, τη σοφία που διαιώνιζε η λαϊκή [[παράδοση]] με παραδείγματα και εξηγήσεις.
+Όλο αυτό το υλικό συνέλεξε ο Αρτεμίδωρος ταξιδεύοντας στην ηπειρωτική [[Ελλάδα]], στα ελληνικά νησιά και στην [[Ιταλία]], όπου έψαξε στις λαϊκές συναθροίσεις και στις γιορτές, τη σοφία που διαιώνιζε η λαϊκή [[παράδοση]] με παραδείγματα και εξηγήσεις.
-Στην εποχή του, όπως μας πληροφορεί ο ίδιος, είναι πολλοί οι ''"πυθαγορισταί, φυσιογνωμικοί, αστραγαλομάντεις, τυρομάντεις, κοσκινομάντεις, μορφοσκόποι, χειροσκόποι, λεκανομάντεις, νεκρομάντεις"'' που αναλαμβάνουν να στηρίξουν τους ψυχικά και συναισθηματικά τους ανθρώπους. Αυτή την καινωνική κατάσταση απηχεί και το έργο του Αρτεμιδώρου.
+Στην εποχή του, όπως μας πληροφορεί ο ίδιος, ήταν πολλοί οι ''"πυθαγορισταί, φυσιογνωμικοί, αστραγαλομάντεις, τυρομάντεις, κοσκινομάντεις, μορφοσκόποι, χειροσκόποι, λεκανομάντεις, νεκρομάντεις"'' που αναλάμβαναν να στηρίξουν ψυχικά και συναισθηματικά τους ανθρώπους. Αυτή την κοινωνική κατάσταση απηχεί και το έργο του Αρτεμίδωρου.
-:Έγραψε έναν πρακτικό [[Ονειροκρίτης|ονειροκρίτη]] και μνημονεύει τα όνειρα του, όπως τα άκουσε, χωρίς φιλοδοξία και πρωτοτυπία, και διακρίνεται η άρνηση του να προσχωρήσει κάθε προσπάθειες θεατρινισμού ή προσποιητής ερμηνείας που έχει ως μοναδικό στόχο της την απόκτηση μιας επιφανειακής δόξας.
+:Έγραψε έναν πρακτικό [[Ονειροκρίτης|ονειροκρίτη]] και μνημονεύει εκεί τα όνειρα όπως τα άκουσε, χωρίς φιλοδοξία και πρωτοτυπία, και διακρίνεται η άρνηση του να προσχωρήσει σε προσπάθειες θεατρινισμού ή προσποιητής ερμηνείας που έχει ως μοναδικό στόχο της την απόκτηση μιας επιφανειακής δόξας.
 Διαχωρίζει τα όνειρα σε ''μη [[Προφητεία|προφητικά]]'', όπου η [[ψυχή]] απλώς θυμάται τα άγχη και τις αγωνίες της ημέρας, και σε ''προφητικά'', τα οποία προμηνύουν το μέλλον. Έτσι, για την σωστή ερμηνεία κάθε ονείρου είναι απαραίτητη η γνώση όχι μόνο του επαγγέλματος αλλά και των κάθε είδους συνηθειών του ανθρώπου που βλέπει το όνειρο. Για το λόγο αυτό, οι σημασίες των ονείρων δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας μεταφυσικής διαδικασίας, αλλά λογικής ερμηνείας ομοιοτήτων, και έτσι επιτρέπεται η διαφοροποίηση της ερμηνείας των ονειρικών συμβόλων ανάλογα με το άτομο που τα βλέπει.