Έρημος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μ r2.7.1) (Ρομπότ: Προσθήκη: fiu-vro:Kõrbõ |
μ Ρομπότ: Προσθήκη: si:කාන්තාර |
||
| Γραμμή 182: | Γραμμή 182: | ||
[[scn:Disertu]] |
[[scn:Disertu]] |
||
[[sh:Pustinja]] |
[[sh:Pustinja]] |
||
[[si:කාන්තාර]] |
|||
[[simple:Desert]] |
[[simple:Desert]] |
||
[[sk:Púšť]] |
[[sk:Púšť]] |
||
Έκδοση από την 02:34, 22 Ιανουαρίου 2011
Η έρημος αποτελεί γεωλογικό σχηματισμό ή περιοχή η οποία δέχεται πολύ λίγες βροχοπτώσεις (υετούς). Ως έρημοι ορίζονται οι περιοχές που δέχονται κατά μέσο όρο λιγότερα από 250 χιλιοστά υετού ετησίως[1][2], ή περιοχές όπου το νερό που χάνεται στο έδαφος είναι περισσότερο από το νερό που πέφτει από τους υετούς[3]. Στο σύστημα κλιματικής κατάταξης Κοέπεν (Köppen climate classification system) οι έρημοι κατατάσσονται ως BWh (θερμές έρημοι) ή BWk (ήπιες έρημοι). Στο σύστημα κλιματικής κατάταξης Θορνθγουάιτ (Thornthwaite climate classification system) οι έρημοι κατατάσσονται ως ξηρά μεγαθερμικά κλίματα[4][5].
Γεωγραφία
Οι έρημοι καταλαμβάνουν το ένα τρίτο της εδαφικής επιφάνειας της Γης[1]. Οι θερμές έρημοι έχουν συνήθως μεγάλο ημερήσιο και περιοδικό εύρος θερμοκρασιών, με υψηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της μέρας και χαμηλές κατά τη διάρκεια της νύκτας, λόγω των εξαιρετικά χαμηλών ποσοστών υγρασίας. Στις θερμές ερήμους η θερμοκρασία αγγίζει τους 45 °C ή και υψηλότερα κατά τη διάρκεια της ημέρας το καλοκαίρι και πέφτει ως και τους 0 °C βαθμούς ή και χαμηλότερα το χειμώνα. Το νερό παγιδεύει την υπέρυθρη ακτινοβολία τόσο από τον Ήλιο όσο και από το έδαφος και ο ξηρός αέρας της ερήμου είναι αδύνατο να εμποδίσει την ηλιοφάνεια κατά τη διάρκεια της μέρας ή να παγιδεύει τη θερμότητα κατά τη διάρκεια της νύχτας. Έτσι κατά τη διάρκεια της ημέρας το μεγαλύτερο ποσοστό της ηλιακής θερμότητας φτάνει στο έδαφος, ενώ μόλις ο Ήλιος δύσει η έρημος ψύχεται γρήγορα αποβάλλοντας την ζέστη προς το διάστημα.
Οι έρημοι αποτελούνται συχνά από αμμώδη και πετρώδη εδάφη. Οι αμμόλοφοι, που ονομάζονται Εργκ, και οι πετρώδεις επιφάνειες, που ονομάζονται χαμάντα, αποτελούν την μειοψηφία των εδαφών μίας ερήμου.
Οι ψυχρές έρημοι, που είναι επίσης γνωστές ως πολικές έρημοι, έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά με τις θερμές, με μόνη διαφορά ότι η κύρια μορφή υενούς είναι το χιόνι αντί της βροχής. Η Ανταρκτική είναι η μεγαλύτερη ψυχρή έρημος του κόσμου και αποτελείται από 98% παχύ πάγο και μόλις 2% από βραχώδη εδάφη.
Η μεγαλύτερη θερμή έρημος είναι η έρημος Σαχάρα.
Οι έρημοι αρκετές φορές περιέχουν συγκεντρώσεις πολύτιμων μεταλλευμάτων τα οποία δημιουργούνται από το ξηρό περιβάλλον. Λόγω της μεγάλης και συνεχούς ξηρότητας, κάποιες έρημοι είναι ιδανικές για την φυσική διατήρηση απολιθωμάτων και τέχνεργων.
| Θέση | Έρημος | Έκταση (km²) | Έκταση (mi²) |
|---|---|---|---|
| 1 | Ανταρκτική έρημος (Ανταρκτική) | 13 829 430 | 5 339 573 |
| 2 | Αρκτική | 13 700 000+ | 5 300 000+ |
| 3 | Σαχάρα (Αφρική) | 9 100 000+ | 3 320 000+ |
| 4 | Αραβική έρημος (Μέση Ανατολή) | 2 330 000 | 900 000 |
| 5 | Έρημος Γκόμπι (Ασία) | 1 300 000 | 500 000 |
| 6 | Έρημος Καλαχάρι (Αφρική) | 900 000 | 360 000 |
| 7 | Έρημος Παταγονίας (Νότια Αμερική) | 670 000 | 260 000 |
| 8 | Μεγάλη Έρημος της Βικτόρια (Αυστραλία) | 647 000 | 250 000 |
| 9 | Έρημος της Συρίας (Μέση Ανατολή) | 520 000 | 200 000 |
| 10 | Έρημος της Μεγάλης Λεκάνης (Βόρεια Αμερική) | 492 000 | 190 000 |
Παραπομπές
- ↑ 1,0 1,1 What is a desert?
- ↑ According to What is a desert?, this definition is due to Peveril Meigs
- ↑ «desert». Encyclopædia Britannica online. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2008.
- ↑ Fredlund, D.G. (1993). Soil Mechanics for Unsaturated Soils (pdf). Wiley-Interscience. ISBN 978-0471850083. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2008. Unknown parameter
|coauthors=ignored (|author=suggested) (βοήθεια) - ↑ Glossary of Meteorology. Megathermal Climate. Retrieved on 2008-05-21.
Εξωτερικές συνδέσεις
- «The Desert Biome». Μουσείο Παλαιοντολογίας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια. 1996.
- «Global Deserts Outlook». United Nations Environment Programme (UNEP). 2006., έκθεση της σειράς Global Environment Outlook (GEO).
- Χάρτης βιοποικιλότητας για της ερήμους από το Global Deserts Outlook.
 
|
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Desert της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες). |