Χούντα του Ιωαννίδη

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου προκάλεσε μια σειρά γεγονότων, που έβαλαν ένα απότομο τέλος στις προσπάθειες του Παπαδόπουλου για τη φιλελευθεροποίηση του Καθεστώτος. Ο Ταξίαρχος Δημήτριος Ιωαννίδης, ένας δυσαρεστημένος αδιάλλακτος χουντικός, υποδαύλιζε την εξέγερση με σκοπό να καταλάβει την εξουσία με πραξικόπημα. Χρησιμοποίησε λοιπόν την εξέγερση ως πρόφαση για να αποκαταστήσει την δημόσια τάξη, και οργάνωσε ένα Κίνημα για την ανατροπή του Γ. Παπαδόπουλου και του Σ. Μαρκεζίνη στις 25 Νοεμβρίου 1973.

Επιβλήθηκε ο στρατιωτικός νόμος, και η νέα χούντα διόρισε το στρατηγό Φαίδωνα Γκιζίκη Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον οικονομολόγο Α. Ανδρουτσόπουλο ως Πρωθυπουργό, αν και Ιωαννίδης παρέμεινε ο ισχυρός άνδρας στο παρασκήνιο. Η βαριά και καιροσκοπική επέμβαση του Ιωαννίδη είχε αποτέλεσμα την καταστροφή του μύθου ότι η χούντα ήταν ιδεαλιστική ομάδα ανώτερων στελεχών του στρατού.

Το νέο Καθεστώς κατηγόρησε την προηγούμενη φατρία για παρέκκλιση από τις «Αρχές της Επαναστάσεως της 21ης Απριλίου» και διακήρυξε ότι έσωσε την Επανάσταση από τη φατρία Παπαδόπουλου.

Την ημέρα του Κινήματος αναπτύχθηκαν τεθωρακισμένα σε κεντρικά σημεία των πόλεων ενώ μέσω ραδιοφώνου, με μουσική υπόκρουση τα κλασικά στρατιωτικά εμβατήρια, γινόντουσαν ανακοινώσεις απαγόρευσης της κυκλοφορίας, και ότι ο στρατός έπαιρνε πίσω τα ηνία της εξουσίας προκειμένου να σωθούν οι αρχές της επανάστασης.

Η νέα Κυβέρνηση Αδαμαντίου Ανδρουτσόπουλου 1973 ορκίστηκε στίς 25 Νοεμβρίου από τον μητροπολίτη Ιωαννίνων και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο, Σεραφείμ και όχι κατά το τυπικό από τον Αρχιεπίσκοπο. Ο τότε Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος υπέβαλλε την παραιτησή του δια διεγγέλματος στις 15 Δεκεμβρίου 1973. Την επόμενη ημέρα μετά την ορκωμοσία (26 Νοεμβρίου 1973) ο Ανδρουτσόπουλος ως πρωθυπουργός παρεχώρησε συνέντευξη τύπου και ανακοίνωσε ότι καταργούνται το ΑΣΔΥ, το Συνταγματικόν Δικαστήριον, αι Περιφερειακαί Διοικήσεις, και ότι η χώρα θα οδηγηθή εις εκλογάς όταν θα είναι ετοίμη. Στις 17 Δεκεμβρίου 1973 η κυβέρνησή του, ψήφισε Νέο Σύνταγμα. Το νέο τους σύνταγμα προέβλεπε μείωση των Προεδρικών αρμοδιοτήτων.

Ο Ιωαννίδης επέβαλε σκληρότερη δικτατορία από εκείνη του Παπαδόπουλου. Όλοι οι αμνηστευμένοι πολιτικοί εξορίστηκαν εκ νέου ακόμα και αριστεροί πολίτες και ηθοποιοί όπως ο Σταύρος Παράβας που δεν αποτελούσαν κίνδυνο για το νέο καθεστώς. Επίσης έκανε μία φαινομενική δήθεν αλλαγή σε μερικούς τομείς. Εξάγγειλε πως ήταν μαζί με τον λαό, μαζί με τον αγρότη, και ότι ήταν υπέρ των Ελληνοχριστιανικών αρχών. Ήθελε να παραδώσει την εξουσία στους πολιτικούς όταν θα ήταν μεγάλοι σε ηλικία κατά την πενταετία του 1985, συγκεκριμένα το 1987, και όταν ο κομμουνισμός δεν θα αποτελούσε απειλή. Η χούντα του Ιωαννίδη προκάλεσε εκτεταμένη ζημιά στη Ελληνική οικονομία. Ο ρυθμός ανάπτυξης το 1974 ήταν -6,4%.

Ο Ιωαννίδης προτιμούσε να εργάζεται παρασκηνιακά και δεν κράτησε ποτέ οποιαδήποτε επίσημη θέση στη χούντα ενώ προσπαθούσε πάντα να αποφύγει την περιττή δημοσιότητα. Ήταν ο de facto ηγέτης ενός καθεστώτος μαριονετών.

Το τέλος της Χούντας του Ιωαννίδη

Η νέα χούντα, παρά τη μάλλον ατυχή προέλευσή της, ακολούθησε μια επιθετική εσωτερική καταστολή και μια επεκτατική εξωτερική πολιτική και οδήγησε την Χώρα στην τραγωδία της Κύπρου. Τελικά κατέρρευσε στις 24 Ιουλίου του 1974. Η εισβολή στην Κύπρο πραγματοποιήθηκε 4 ημέρες νωρίτερα (στις 20 Ιουλίου 1974) και η Χούντα του Ιωαννίδη, που είχε την ευθύνη για την προάσπιση του νησιού, δεν αντέδρασε όπως θα έπρεπε, παραπλανημένη από τις διαβεβαιώσεις των Αμερικανών και έχασε τον πόλεμο, που οδήγησε στην διχοτόμηση του νησιού.

Την ίδια ημέρα έφθασε στην Αθήνα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με το αεριωθούμενο αεροπλάνο της γαλλικής προεδρίας, το οποίο έθεσε στη διάθεση του ο Γάλλος πρόεδρος Βαλερί Ζισκάρ ντ' Εσταίν, στενός προσωπικός του φίλος. Οι πραξικοπηματίες αργότερα συνελήφθησαν και παραπέμφθηκαν σε δίκη.

Πηγές

• Ορκωμοσία της κυβερνήσεως Ανδρουτσοπούλου. ΕΟΑ

• Συνεδρίαση του Υπουργικού συμβουλίου του Ανδρουτσόπουλου. ΕΟΑ