Ευρωπός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Robbot (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Ρομπότ: Προσθήκη: mk:Ашиклар
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτα: μεγάλη προσθήκη
Γραμμή 23: Γραμμή 23:
[[bg:Ашиклар]]
[[bg:Ашиклар]]
[[mk:Ашиклар]]
[[mk:Ашиклар]]
Η κοινότητα αναγνωρίσθηκε με τον ονομασία Ασικλάρ με Βασιλικό Διάταγμα στις 28-6-1918, Φ.Ε.Κ. 152/τεύχος Α΄/1918. Διοικητικά η Κοινότητα ανήκε στην Υποδιοίκηση Γιαννιτσών. Με Βασιλικό Διάταγμα, Β.Δ. 13-11-1919, Φ.Ε.Κ. 274/τεύχος Α΄/1919, υπήχθη στην Υποδιοίκηση Γουμένισσας Παιονίας. Με την Α.Υ. Εσωτ. 27939/1925 απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία δημοσιεύθηκε στο Φ.Ε.Κ. 78/τ. Β΄/1925, η Κοινότητα μετονομάσθηκε σε Κοινότητα Ευρωπού.
Ο πληθυσμός της Κωμόπολης αριθμούσε :
• Το έτος 1920 κατοίκους 896
• Το έτος 1928 κατοίκους 1.338
• Το έτος 1940 κατοίκους 1.671
• Το έτος 1951 κατοίκους 1.632
• Το έτος 1961 κατοίκους 1.874
• Το έτος 1971 κατοίκους 1.750
• Το έτος 1981 κατοίκους 1.756
• Το έτος 1991 κατοίκους 2.345, και
• Το έτος 2001 κατοίκους 2.425 (ως Δ.Δ. Ευρωπού του Δήμου Ευρωπού).
Με την Συνθήκη της Λωζάνης (24-7-1923), έγινε η ανταλλαγή πληθυσμών. Οι κάτοικοι, μουσουλμάνοι το θρήσκευμα, που βρέθηκαν να κατοικούν στον Ευρωπό (τότε Ασικλάρ) , αντικαταστάθηκαν από τις πρώτες Ελληνικές προσφυγικές οικογένειες , τον Σεπτέμβριο του 1924. Ο Ευρωπός (τότε Ασικλάρ) βρέθηκε ανέτοιμος να υποδεχθεί τους νέους κατοίκους. ΄Ηταν ένα μικρό χωριό κομματιασμένο με βαθιές χαράδρες, κτηνοτροφικό, με 150 περίπου πλιθόχτιστα σπίτια κι αυτά των δύο δωματίων. Κάθε δωμάτιο φιλοξενούσε και μία οικογένεια. Οι πρόσφυγες δεν είχαν «που την κεφαλήν κλείναι». Η εγκατάστασή τους έγινε σε αποθήκες, σε σταύλους, σε παραπήγματα και στο ύπαιθρο. Πίσω τους, σαν όνειρο πια, άφησαν στις Αλησμόνητες Πατρίδες , καταστραμμένα τα διόροφα σπίτια και τις αποθήκες που ήταν γεμάτες, με όλο τον πλούτο του νοικοκυριού τους. Η μαύρη περιπέτεια του ξεριζωμού, μετά από τέσσερα (4) χρόνια περιπέτειας στην Κωνσταντινούπολη, την Μυτιλήνη, την Καλαμάτα, τον Βόλο και την Καλαμαριά Θεσσαλονίκης, έληξε, αλλά άρχισε μια καινούργια περιπέτεια. Η στέγαση, η αποκατάσταση. Το χωριό ήταν χτισμένο ανάμεσα σε δύο μεγάλες χαράδρες, την Βόρεια και την Νότια. Μία τρίτη άρχιζε από το Δυτικό μέρος, που ήταν η αφετηρία τη Βόρειας χαράδρας, διέσχιζε το κέντρο του χωριού και κατέληγε πιο κάτω από αυτό. Μετά τις χαράδρες άρχιζαν οι βοσκότοποι. Στους βοσκότοπους αυτούς ήρθε το Κράτος το 1925, με τη φροντίδα του Οργανισμού Αποκαταστάσεως Προσφύγων, έχτισε γύρω από το παλιό χωριό τα καινούργια σπίτια του Εποικισμού. Σε κάθε καινούργια γειτονιά αντιστοιχούσε και μία υπαίθρια βρύση. Δύο βρύσες μεγάλες με στενόμακρες ποτίστρες (γούρνες), προϋπήρχαν στη μεγάλη κεντρική πλατεία του χωριού, που χρησίμευε σαν τόπος συγκέντρωσης της αγέλης και τόπος ανάπαυσης των ζώων. Σ’αυτό το χωριό εγκαταστάθηκαν από το Φουλατζίκι της Νικομηδείας της Μ.Ασίας 277 οικογένειες. Τη Τζαντώ της Ανατολικής Θράκης 83 οικογένειες. Τα Μεγάλα Λειβάδια Πάϊκου 11 οικογένειες. Το Κιζδεβρέντ της Μ.Ασίας 9 οικογένειες. Τον Πόντο 7 οικογένειες. Και τέλος από την Αρμενία 2 οικογένειες.

Iστορια
Τα στοιχεία για την πόλη της Ευρωπού προέρχονται στη συντριπτική τους πλειονότητα από το νεκροταφείο της πόλης. Η ανασκαφική έρευνα ξεκίνησε δειλά, μόλις το 1989, με δοκιμαστικές τομές, μετά από επιτυχή εφαρμογή προγράμματος γεωφυσικών διασκοπήσεων σε αγρόκτημα της περιοχής. Η αποκάλυψη τμήματος της νεκρόπολης της Ευρωπού μετέτρεψε τους τάφους των πολιτών της σε “λαλούντα” μνημεία/σύμβολα της ανάπτυξης, του πολιτισμού και της ιστορίας της πόλης τους. Οι αρχαιότερες ενδείξεις κατοίκησης της πόλης προέρχονται από τον προϊστορικό οικισμό στην καρδιά του σημερινού Δήμου Ευρωπού. Κορυφαίο εύρημα των αρχαϊκών χρόνων, όχι μόνο από την Ευρωπό, αλλά από ολόκληρη την περιοχή του νομού, αποτελεί ο κούρος. Βρέθηκε σε αγροτεμάχιο της περιοχής κατά τη διάρκεια άροσης, το 1966. Πρόκειται για ένα γλυπτό υπερφυσικού μεγέθους, νεαρού άνδρα, στον αγαλματικό τύπο του Κούρου. Είναι προϊόν νησιώτικου και πιθανότατα κυκλαδίτικου εργαστηρίου, όπως φανερώνει η σύσταση προέλευσης του μάρμαρου. Χρονολογείται στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. και μπορεί να θεωρηθεί από τα οψιμότερα παραδείγματα της σειράς των Κούρων, επειδή τα χέρια και τα πόδια έχουν σχεδόν αποκολληθεί από το σώμα. Παριστάνεται με κοντά μαλλιά, χωρίς τη χαρακτηριστική κόμμωση των υπολοίπων. Προφανώς αποτελούσε “επιτάφιο σήμα”, σύμφωνα με το έθιμο της εποχής, επιφανούς Ευρωπαίου πολίτη ντόπιου ή και αποίκου από τη Νότια Ελλάδα, εγκαταστημένου στην πόλη. Η ανεύρεση του επιβεβαιώνει τις πρώιμες εμπορικές και κοινωνικο-οικονομικές σχέσεις της Ευρωπού με τις υπόλοιπες Ελληνικές πόλεις.Μάρτυρες αυτών των σχέσεων είναι τα όστρακα - κομμάτια αγγείων - κορινθιακής ή αττικής μελανόμορφης και ερυθρόμορφης εισαγμένης κεραμικής που αποκαλύπτει η ανασκαφική έρευνα.Στη διάρκεια του 5ου - 4ου αιώνα π.Χ., φαίνεται ότι ήταν από τις πλέον αναπτυγμένες και οχυρές πόλεις της Βοττιαίας. Για το λόγο αυτό ο Σιτάλκης κατέβαλε προσπάθεια να την εκπορθήσει και να εξασφαλίσει έτσι το στρατιωτικό έλεγχο ης περιοχής. Η ανεπιτυχής προσπάθεια του θράκα εισβολέα υποδηλώνει την ύπαρξη ισχυρού τείχους που ενίσχυε την όντως οχυρή θέση της πόλης. Οι πολίτες της επισκέπτονταν τα μεγάλα κοινά ιερά των Ελλήνων, όπως προκύπτει από τον κατάλογο των θεωροδόκων των Δελφών. Τα ονόματα και τα πατρωνυμικά τους είναι γνωστά και συνήθη, και επιχωριάζουν σ’ ολόκληρο το Μακεδονικό χώρο. (Φίλιππος, Βηδέτας, Νικαία, Αγάθων, Μαχάτας, Παράμονος, Σέλευκος και Αργαίος). Το εμπόριο με κοντινές ή και απομακρυσμένες πόλεις ανθούσε και τα τεράστια πιθάρια που αποκαλύφθηκαν σε κάθε οικιακό χώρο προδίδουν την οικονομική ευμάρεια και την αφθονία των προϊόντων της γης της. Συνεπίκουρη η έρευνα των νεκροταφείων, προσφέρει στοιχεία για την κοινωνική διαστρωμάτωση και το βιοτικό επίπεδο των πολιτών ης. Η οικονομική κατάσταση είναι πρόδηλη από το υλικό κατασκευής, το μέγεθος και τον τύπο των ταφικών μνημείων. Η μεσαία και κατώτερη τάξη προτιμά κιβωτιόσχημους, κεραμοσκεπείς ή απλούς λακκοειδείς τάφους. Η πλειονότητα των τάφων είναι ακτέριστοι. Υπάρχουν και τάφοι κτερισμένοι με αγγεία, όπλα, εργαλεία, ειδώλια, κοσμήματα και νομίσματα, λακκοειδείς και κεραμοσκεπείς, που αποδεικνύουν την ομοιογένεια των ταφικών εθίμων και πρακτικών με την υπόλοιπη Μακεδονία. Η ποικιλία των κτερισμάτων επιτρέπει να προσεγγίσουμε την καθημερινή ζωή, τις ασχολίες και τις μεταφυσικές δοξασίες των ανθρώπων. Τη φιλαρέσκεια, γυναικείο γνώρισμα όλων των εποχών, αποκαλύπτουν ευρήματα τάφων πυξίδες - συγκεκριμένο είδος πήλινων αγγείων στα οποία τοποθετούσαν οι γυναίκες τα κοσμήματά τους, μολύβδινες θήκες για καλλωπιστικές κρέμες “ψιμύθια”, κοσμήματα όλων των τύπων από χρυσό ή άργυρο. Δε λείπουν ακόμη και οι παραδοσιακές γυναικείες ασχολίες - οικιακή οικοτεχνία και υφαντική -όπως προκύπτει από την ανεύρεση υφαντικών βαρών και σφοντυλιών. Η παρουσία της τάξης των εταίρων επιβεβαιώνεται από την επιβλητική παρουσία ενός συλημένου και κατεστραμμένου σήμερα Μακεδονικού τάφου. Ο τύπος του τάφου, ιδιαίτερα προσφιλής στη Μακεδονική αριστοκρατία, αντιπροσωπευόταν στο νομό από το γνωστό Μακεδονικό τάφο της Τούμπας. Η απρόσμενη και ανέλπιστη ανακάλυψη αυτού του τάφου, για την ύπαρξη του οποίου δεν υπήρχε η παραμικρή υποψία, επειδή δε σώζεται ο τύμβος του, είναι προάγγελος της συνέχειας των ανασκαφών. Εταίρος θα πρέπει να ήταν επίσης και ο άνδρας, τα υπολείμματα της καύσης του οποίου εναποτέθηκαν σε κιβωτιόσχημη θήκη, η οποία περιείχε επίσης ένα χρυσό στεφάνι με φύλλα δάφνης, ασημένιο νόμισμα Αλεξάνδρου και διάφορα άλλα αντικείμενα. Τις οικονομικές δυνατότητες της τάξης υποθέτουμε και από ένα ακόμη πολύτιμο αντικείμενο ενός κιβωτιόσχημου τάφου που διασώθηκε καλυμμένο από πέτρα και δεν έγινε αντιληπτό από τους αρχαίους τυμβωρύχους. Πρόκειται για ένα απαράμιλλης τέχνης χρυσό βραχιόλι που τα άκρα του απολήγουν σε μορφές αιγάγρων. Τα υπόλοιπα κτερίσματα, κυρίως πήλινα αγγεία, ευτελούς και μηδαμινής αξίας για τους αρχαίους τυμβωρύχους, αφέθηκαν ανέπαφα. Περισσότερα στοιχεία διαθέτουμε για τη ρωμαϊκή εποχή και τα παλαιοχριστιανικά χρόνια. Η πόλη γνώρισε περιόδους ειρήνης και ανάπτυξης αλλά αντιμετώπισε και βίαιες επιθέσεις βαρβαρικών φυλών (Βέσσων, Σκορδίστων, Γαλατών, Θρακών και λοιπών εισβολέων), οι οποίες αποτράπηκαν μετά τη δυναμική επέμβαση και βοήθεια ρωμαίων αξιωματούχων. Για την προσφορά τους μάλιστα αυτή τιμήθηκαν με ανδριάντες από την πόλη, στις βάσεις των οποίων υπήρχαν επιγραφές για να υπενθυμίζουν την αιτία της τιμής. Οι ανασκαφές στην ακρόπολη αποκάλυψαν μικρό τμήμα του πολεοδομικού ιστού και μάλιστα στη φάση της ερήμωσης και εγκατάλειψής του, γύρω στον 6ο αιώνα μ.Χ. Σε ορισμένα τμήματα του ανασκαμμένου χώρου η καταστροφή είναι πλήρης, ενώ άλλα είχαν καταλάβει διάφορα εργαστήρια (κεραμικοί κλίβανοι και εργαστήρια μεταλλεύματος). Διαπιστώθηκαν ακόμη δύο προγενέστερες της ερήμωσης χρονολογικές φάσεις, οι οποίες δεν ολοκληρώθηκαν ανασκαφικά. Η εικόνα της εποχής συμπληρώνεται από την ανασκαφή του υστερορωμαϊκού νεκροταφείου της πόλης, Το οποίο εξακολουθεί να χρησιμοποιείται και μετά τον 4ο αιώνα μ.Χ. Μεγάλοι, αλλά περιορισμένοι σε αριθμό, μνημειακού μεγέθους καμαροσκέπαστοι τάφοι, και απλοί λακκοειδείς 4 κεραμοσκεπείς, δείχνουν εύγλωττα τη διάρθρωση του κοινωνικού ιστού. Τα ευρήματά τους συνήθως αγγεία, ή μερικές φορές κοσμήματα, αποδεικνύουν την οικονομική κατάσταση των πολιτών. Μεταγενέστερες επεμβάσεις στους καμαροσκέπαστους τάφους προδίδουν την επανάχρησή τους από τους μυημένους στη νέα θρησκεία, χριστιανούς. Η προσθήκη των περιβόλων για την τελετουργική διαδικασία των νεκρόδειπνων και των προσφορών στους νεκρούς, σε καθιερωμένες τακτές ημέρες(τρίμερα, εννιάμερα, τρίμηνα, εξάμηνα κλπ), συνδέουν την αρχαιότητα με την εποχή μας, υπενθυμίζοντας ότι ο φόβος του ανθρώπου μπροστά στο αναπότρεπτο του θανάτου και ο πόνος για το βίαιο αποχωρισμό των προσφιλών προσώπων, παρά την τεχνολογική εξέλιξη της εποχής μας,

Έκδοση από την 13:58, 17 Ιουλίου 2010

Συντεταγμένες: 40°53′50″N 22°33′12″E / 40.89722°N 22.55333°E / 40.89722; 22.55333

Ευρωπός
Ευρωπός is located in Greece
Ευρωπός
Ευρωπός
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΔήμοςΕυρωπός
Γεωγραφία και Στατιστική
ΝομόςΚιλκίς
Υψόμετρο78
Έκταση25,9 km²[1]
Πληθυσμός2.425 (2001)
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΙσικλάρ
Ταχ. κώδικας61007
Τηλ. κωδικός2343

Ο Ευρωπός ή Εύρωπος είναι κωμόπολη του νομού Κιλκίς, της επαρχίας Παιονίας και έδρα του ομώνυμου δήμου. Έχει πραγματικό πληθυσμό 2.425 κατοίκους (2001).

Ο Εύρωπος βρίσκεται δυτικά του Κιλκίς, σε απόσταση 44 χιλιομέτρων από το κέντρο του.

Παραπομπές

Η κοινότητα αναγνωρίσθηκε με τον ονομασία Ασικλάρ με Βασιλικό Διάταγμα στις 28-6-1918, Φ.Ε.Κ. 152/τεύχος Α΄/1918. Διοικητικά η Κοινότητα ανήκε στην Υποδιοίκηση Γιαννιτσών. Με Βασιλικό Διάταγμα, Β.Δ. 13-11-1919, Φ.Ε.Κ. 274/τεύχος Α΄/1919, υπήχθη στην Υποδιοίκηση Γουμένισσας Παιονίας. Με την Α.Υ. Εσωτ. 27939/1925 απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία δημοσιεύθηκε στο Φ.Ε.Κ. 78/τ. Β΄/1925, η Κοινότητα μετονομάσθηκε σε Κοινότητα Ευρωπού. Ο πληθυσμός της Κωμόπολης αριθμούσε : • Το έτος 1920 κατοίκους 896 • Το έτος 1928 κατοίκους 1.338 • Το έτος 1940 κατοίκους 1.671 • Το έτος 1951 κατοίκους 1.632 • Το έτος 1961 κατοίκους 1.874 • Το έτος 1971 κατοίκους 1.750 • Το έτος 1981 κατοίκους 1.756 • Το έτος 1991 κατοίκους 2.345, και • Το έτος 2001 κατοίκους 2.425 (ως Δ.Δ. Ευρωπού του Δήμου Ευρωπού).

Με την Συνθήκη της Λωζάνης (24-7-1923), έγινε η ανταλλαγή πληθυσμών. Οι κάτοικοι, μουσουλμάνοι το θρήσκευμα, που βρέθηκαν να κατοικούν στον Ευρωπό (τότε Ασικλάρ) , αντικαταστάθηκαν από τις πρώτες Ελληνικές προσφυγικές οικογένειες , τον Σεπτέμβριο του 1924. Ο Ευρωπός (τότε Ασικλάρ) βρέθηκε ανέτοιμος να υποδεχθεί τους νέους κατοίκους. ΄Ηταν ένα μικρό χωριό κομματιασμένο με βαθιές χαράδρες, κτηνοτροφικό, με 150 περίπου πλιθόχτιστα σπίτια κι αυτά των δύο δωματίων. Κάθε δωμάτιο φιλοξενούσε και μία οικογένεια. Οι πρόσφυγες δεν είχαν «που την κεφαλήν κλείναι». Η εγκατάστασή τους έγινε σε αποθήκες, σε σταύλους, σε παραπήγματα και στο ύπαιθρο. Πίσω τους, σαν όνειρο πια, άφησαν στις Αλησμόνητες Πατρίδες , καταστραμμένα τα διόροφα σπίτια και τις αποθήκες που ήταν γεμάτες, με όλο τον πλούτο του νοικοκυριού τους. Η μαύρη περιπέτεια του ξεριζωμού, μετά από τέσσερα (4) χρόνια περιπέτειας στην Κωνσταντινούπολη, την Μυτιλήνη, την Καλαμάτα, τον Βόλο και την Καλαμαριά Θεσσαλονίκης, έληξε, αλλά άρχισε μια καινούργια περιπέτεια. Η στέγαση, η αποκατάσταση. Το χωριό ήταν χτισμένο ανάμεσα σε δύο μεγάλες χαράδρες, την Βόρεια και την Νότια. Μία τρίτη άρχιζε από το Δυτικό μέρος, που ήταν η αφετηρία τη Βόρειας χαράδρας, διέσχιζε το κέντρο του χωριού και κατέληγε πιο κάτω από αυτό. Μετά τις χαράδρες άρχιζαν οι βοσκότοποι. Στους βοσκότοπους αυτούς ήρθε το Κράτος το 1925, με τη φροντίδα του Οργανισμού Αποκαταστάσεως Προσφύγων, έχτισε γύρω από το παλιό χωριό τα καινούργια σπίτια του Εποικισμού. Σε κάθε καινούργια γειτονιά αντιστοιχούσε και μία υπαίθρια βρύση. Δύο βρύσες μεγάλες με στενόμακρες ποτίστρες (γούρνες), προϋπήρχαν στη μεγάλη κεντρική πλατεία του χωριού, που χρησίμευε σαν τόπος συγκέντρωσης της αγέλης και τόπος ανάπαυσης των ζώων. Σ’αυτό το χωριό εγκαταστάθηκαν από το Φουλατζίκι της Νικομηδείας της Μ.Ασίας 277 οικογένειες. Τη Τζαντώ της Ανατολικής Θράκης 83 οικογένειες. Τα Μεγάλα Λειβάδια Πάϊκου 11 οικογένειες. Το Κιζδεβρέντ της Μ.Ασίας 9 οικογένειες. Τον Πόντο 7 οικογένειες. Και τέλος από την Αρμενία 2 οικογένειες.

Iστορια

Τα στοιχεία για την πόλη της Ευρωπού προέρχονται στη συντριπτική τους πλειονότητα από το νεκροταφείο της πόλης. Η ανασκαφική έρευνα ξεκίνησε δειλά, μόλις το 1989, με δοκιμαστικές τομές, μετά από επιτυχή εφαρμογή προγράμματος γεωφυσικών διασκοπήσεων σε αγρόκτημα της περιοχής. Η αποκάλυψη τμήματος της νεκρόπολης της Ευρωπού μετέτρεψε τους τάφους των πολιτών της σε “λαλούντα” μνημεία/σύμβολα της ανάπτυξης, του πολιτισμού και της ιστορίας της πόλης τους. Οι αρχαιότερες ενδείξεις κατοίκησης της πόλης προέρχονται από τον προϊστορικό οικισμό στην καρδιά του σημερινού Δήμου Ευρωπού. Κορυφαίο εύρημα των αρχαϊκών χρόνων, όχι μόνο από την Ευρωπό, αλλά από ολόκληρη την περιοχή του νομού, αποτελεί ο κούρος. Βρέθηκε σε αγροτεμάχιο της περιοχής κατά τη διάρκεια άροσης, το 1966. Πρόκειται για ένα γλυπτό υπερφυσικού μεγέθους, νεαρού άνδρα, στον αγαλματικό τύπο του Κούρου. Είναι προϊόν νησιώτικου και πιθανότατα κυκλαδίτικου εργαστηρίου, όπως φανερώνει η σύσταση προέλευσης του μάρμαρου. Χρονολογείται στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. και μπορεί να θεωρηθεί από τα οψιμότερα παραδείγματα της σειράς των Κούρων, επειδή τα χέρια και τα πόδια έχουν σχεδόν αποκολληθεί από το σώμα. Παριστάνεται με κοντά μαλλιά, χωρίς τη χαρακτηριστική κόμμωση των υπολοίπων. Προφανώς αποτελούσε “επιτάφιο σήμα”, σύμφωνα με το έθιμο της εποχής, επιφανούς Ευρωπαίου πολίτη ντόπιου ή και αποίκου από τη Νότια Ελλάδα, εγκαταστημένου στην πόλη. Η ανεύρεση του επιβεβαιώνει τις πρώιμες εμπορικές και κοινωνικο-οικονομικές σχέσεις της Ευρωπού με τις υπόλοιπες Ελληνικές πόλεις.Μάρτυρες αυτών των σχέσεων είναι τα όστρακα - κομμάτια αγγείων - κορινθιακής ή αττικής μελανόμορφης και ερυθρόμορφης εισαγμένης κεραμικής που αποκαλύπτει η ανασκαφική έρευνα.Στη διάρκεια του 5ου - 4ου αιώνα π.Χ., φαίνεται ότι ήταν από τις πλέον αναπτυγμένες και οχυρές πόλεις της Βοττιαίας. Για το λόγο αυτό ο Σιτάλκης κατέβαλε προσπάθεια να την εκπορθήσει και να εξασφαλίσει έτσι το στρατιωτικό έλεγχο ης περιοχής. Η ανεπιτυχής προσπάθεια του θράκα εισβολέα υποδηλώνει την ύπαρξη ισχυρού τείχους που ενίσχυε την όντως οχυρή θέση της πόλης. Οι πολίτες της επισκέπτονταν τα μεγάλα κοινά ιερά των Ελλήνων, όπως προκύπτει από τον κατάλογο των θεωροδόκων των Δελφών. Τα ονόματα και τα πατρωνυμικά τους είναι γνωστά και συνήθη, και επιχωριάζουν σ’ ολόκληρο το Μακεδονικό χώρο. (Φίλιππος, Βηδέτας, Νικαία, Αγάθων, Μαχάτας, Παράμονος, Σέλευκος και Αργαίος). Το εμπόριο με κοντινές ή και απομακρυσμένες πόλεις ανθούσε και τα τεράστια πιθάρια που αποκαλύφθηκαν σε κάθε οικιακό χώρο προδίδουν την οικονομική ευμάρεια και την αφθονία των προϊόντων της γης της. Συνεπίκουρη η έρευνα των νεκροταφείων, προσφέρει στοιχεία για την κοινωνική διαστρωμάτωση και το βιοτικό επίπεδο των πολιτών ης. Η οικονομική κατάσταση είναι πρόδηλη από το υλικό κατασκευής, το μέγεθος και τον τύπο των ταφικών μνημείων. Η μεσαία και κατώτερη τάξη προτιμά κιβωτιόσχημους, κεραμοσκεπείς ή απλούς λακκοειδείς τάφους. Η πλειονότητα των τάφων είναι ακτέριστοι. Υπάρχουν και τάφοι κτερισμένοι με αγγεία, όπλα, εργαλεία, ειδώλια, κοσμήματα και νομίσματα, λακκοειδείς και κεραμοσκεπείς, που αποδεικνύουν την ομοιογένεια των ταφικών εθίμων και πρακτικών με την υπόλοιπη Μακεδονία. Η ποικιλία των κτερισμάτων επιτρέπει να προσεγγίσουμε την καθημερινή ζωή, τις ασχολίες και τις μεταφυσικές δοξασίες των ανθρώπων. Τη φιλαρέσκεια, γυναικείο γνώρισμα όλων των εποχών, αποκαλύπτουν ευρήματα τάφων πυξίδες - συγκεκριμένο είδος πήλινων αγγείων στα οποία τοποθετούσαν οι γυναίκες τα κοσμήματά τους, μολύβδινες θήκες για καλλωπιστικές κρέμες “ψιμύθια”, κοσμήματα όλων των τύπων από χρυσό ή άργυρο. Δε λείπουν ακόμη και οι παραδοσιακές γυναικείες ασχολίες - οικιακή οικοτεχνία και υφαντική -όπως προκύπτει από την ανεύρεση υφαντικών βαρών και σφοντυλιών. Η παρουσία της τάξης των εταίρων επιβεβαιώνεται από την επιβλητική παρουσία ενός συλημένου και κατεστραμμένου σήμερα Μακεδονικού τάφου. Ο τύπος του τάφου, ιδιαίτερα προσφιλής στη Μακεδονική αριστοκρατία, αντιπροσωπευόταν στο νομό από το γνωστό Μακεδονικό τάφο της Τούμπας. Η απρόσμενη και ανέλπιστη ανακάλυψη αυτού του τάφου, για την ύπαρξη του οποίου δεν υπήρχε η παραμικρή υποψία, επειδή δε σώζεται ο τύμβος του, είναι προάγγελος της συνέχειας των ανασκαφών. Εταίρος θα πρέπει να ήταν επίσης και ο άνδρας, τα υπολείμματα της καύσης του οποίου εναποτέθηκαν σε κιβωτιόσχημη θήκη, η οποία περιείχε επίσης ένα χρυσό στεφάνι με φύλλα δάφνης, ασημένιο νόμισμα Αλεξάνδρου και διάφορα άλλα αντικείμενα. Τις οικονομικές δυνατότητες της τάξης υποθέτουμε και από ένα ακόμη πολύτιμο αντικείμενο ενός κιβωτιόσχημου τάφου που διασώθηκε καλυμμένο από πέτρα και δεν έγινε αντιληπτό από τους αρχαίους τυμβωρύχους. Πρόκειται για ένα απαράμιλλης τέχνης χρυσό βραχιόλι που τα άκρα του απολήγουν σε μορφές αιγάγρων. Τα υπόλοιπα κτερίσματα, κυρίως πήλινα αγγεία, ευτελούς και μηδαμινής αξίας για τους αρχαίους τυμβωρύχους, αφέθηκαν ανέπαφα. Περισσότερα στοιχεία διαθέτουμε για τη ρωμαϊκή εποχή και τα παλαιοχριστιανικά χρόνια. Η πόλη γνώρισε περιόδους ειρήνης και ανάπτυξης αλλά αντιμετώπισε και βίαιες επιθέσεις βαρβαρικών φυλών (Βέσσων, Σκορδίστων, Γαλατών, Θρακών και λοιπών εισβολέων), οι οποίες αποτράπηκαν μετά τη δυναμική επέμβαση και βοήθεια ρωμαίων αξιωματούχων. Για την προσφορά τους μάλιστα αυτή τιμήθηκαν με ανδριάντες από την πόλη, στις βάσεις των οποίων υπήρχαν επιγραφές για να υπενθυμίζουν την αιτία της τιμής. Οι ανασκαφές στην ακρόπολη αποκάλυψαν μικρό τμήμα του πολεοδομικού ιστού και μάλιστα στη φάση της ερήμωσης και εγκατάλειψής του, γύρω στον 6ο αιώνα μ.Χ. Σε ορισμένα τμήματα του ανασκαμμένου χώρου η καταστροφή είναι πλήρης, ενώ άλλα είχαν καταλάβει διάφορα εργαστήρια (κεραμικοί κλίβανοι και εργαστήρια μεταλλεύματος). Διαπιστώθηκαν ακόμη δύο προγενέστερες της ερήμωσης χρονολογικές φάσεις, οι οποίες δεν ολοκληρώθηκαν ανασκαφικά. Η εικόνα της εποχής συμπληρώνεται από την ανασκαφή του υστερορωμαϊκού νεκροταφείου της πόλης, Το οποίο εξακολουθεί να χρησιμοποιείται και μετά τον 4ο αιώνα μ.Χ. Μεγάλοι, αλλά περιορισμένοι σε αριθμό, μνημειακού μεγέθους καμαροσκέπαστοι τάφοι, και απλοί λακκοειδείς 4 κεραμοσκεπείς, δείχνουν εύγλωττα τη διάρθρωση του κοινωνικού ιστού. Τα ευρήματά τους συνήθως αγγεία, ή μερικές φορές κοσμήματα, αποδεικνύουν την οικονομική κατάσταση των πολιτών. Μεταγενέστερες επεμβάσεις στους καμαροσκέπαστους τάφους προδίδουν την επανάχρησή τους από τους μυημένους στη νέα θρησκεία, χριστιανούς. Η προσθήκη των περιβόλων για την τελετουργική διαδικασία των νεκρόδειπνων και των προσφορών στους νεκρούς, σε καθιερωμένες τακτές ημέρες(τρίμερα, εννιάμερα, τρίμηνα, εξάμηνα κλπ), συνδέουν την αρχαιότητα με την εποχή μας, υπενθυμίζοντας ότι ο φόβος του ανθρώπου μπροστά στο αναπότρεπτο του θανάτου και ο πόνος για το βίαιο αποχωρισμό των προσφιλών προσώπων, παρά την τεχνολογική εξέλιξη της εποχής μας,