Βικιπαίδεια:Παράθεση πηγών/παράδειγμα μορφής

Οι παραπομπές είναι ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία της Βικιπαίδειας. Αν χρησιμοποιηθούν σωστά, προσθέτουν αξιοπιστία και επαγγελματική μορφή στα άρθα. Όμως δεν αρκεί μόνο το περιεχόμενο. Η εμφάνιση των παραπομπών πρέπει να είναι κατά το δυνατόν άψογη.

Εκτός από τις παραπομπές, το ίδιο σημαντική είναι η ύπαρξη παραρτήματος με βιβλιογραφία. Αυτή βοηθά τον αναγνώστη να εντοπίσει τις πηγές του άρθρου σε μια βιβλιοθήκη, βιβλιοπωλείο ή στο διαδίκτυο.

Παραπομπές

Πρέπει να γίνει κατανοητό πως η Βικιπαίδεια δεν μπορεί και δεν θέλει να επιβάλλει ένα μόνο και αυστηρά καθορισμένο πρότυπο παραπομπών, γιατί απλά δεν υπάρχει μόνο ένα τέτοιο. Στην πραγματικότητα, όπως και στα τυπωμένα βιβλία και έγκυρα περιοδικά, ακολουθούνται διάφορα συστήματα παραπομπής. Όμως σε κάθε περίπτωση, πρέπει να:

• παρουσιάζεται η απαραίτητη ποσότητα πληροφορίας,
• ακολουθούμε μια από τις καθιερωμένες επαγγελματικές μορφοποιήσεις,
• υπάρχει ομοιομορφία στις παραπομπές του άρθρου (αρχή της συνεκτικότητας).

Οι εμβόλιμες στο κείμενο παραπομπές μπορούν να είναι:

• Υποσημειώσεις (<ref>...</ref>) με προτεινόμενη μορφή Συγγραφέας (ή τίτλος, αν δεν υπάρχει συγγραφέας), χρονολογία, αριθμός σελίδας, οι οποίες παραπέμπουν το τέλος του κειμένου. Η ημερομηνία είναι απαραίτητη για τις περιπτώσεις όπου το άρθρο χρησιμοποιεί περισσότερα του ενός έργα του ίδιου συγγραφέα αλλά, για λόγους ομοιομορφίας είναι καλό να μπαίνει παντού. Η παραπομπή πρέπει να καταλήγει σε τελεία. Τυπικό παράδειγμα παραπομπής που συνηθίζεται και στην ξένη βιβλιογραφία είναι: .

• Παραπομπές τύπου Harvard, με προτεινόμενη μορφή (Συγγραφέας, χρονολογία, αριθμός σελίδας). Πχ (Κορρές, 1996, σ. 73) και χωρίς καμμία άλλη ειδική μορφοποίηση
• Μικτό σύστημα (αλλού υποσημειώσεις και αλλού παραπομπές Harvard) είναι κατάλληλο μόνο για ειδικές περιπτώσεις.
• Υποσημειώσεις που αριθμούνται χειροκίνητα (πχ <ref|1>) πρέπει να αποφεύγονται εντελώς γιατί είναι αδύνατη η συντήρηση του κειμένου και η παρεμβολή νέων παραπομπών στο μέλλον.

Για να έχουν όμως νόημα τα παραπάνω παραδείγματα, πρέπει το βιβλίο ή άλλο κείμενο, στο οποίο παραπέμπουμε, να περιγράφεται λεπτομερώς στο παράρτημα Βιβλιογραφία (βλ. επόμενη ενότητα). Πχ, για το παραπάνω παράδειγμα, στη Βιβλιογραφία θα περιγράφεται ως:

• Κορρές, Θεόδωρος. Λέων Ε' ο Αρμένιος και η εποχή του. Μια κρίσιμη δεκαετία για το Βυζάντιο (811-820), Εκδόσεις Βάνιας, Θεσσαλονίκη, 1996.

Αν δεν υπάρχει τέτοια βιβλιογραφική αναφορά στο παράρτημα (συνιστάται έντονα να υπάρχει, ιδιαίτερα όταν οι παραπομπές στο ίδιο βιβλίο είναι πολλές), η παραπομπή θα είναι αναγκαστικά τύπου υποσημείωσης (και όχι Harvard, όπου είναι τεχνικά αδύνατο να ενσωματώσουμε μεγάλο αριθμό λέξεων, αφού θα φαίνονται μέσα στο κυρίως κείμενο) και θα περιέχει όλη την απαραίτητη βιβλιογραφική πληροφορία. Πχ,

Ας σημειωθεί πως είναι δυνατή η χρήση των αντίστοιχων έτοιμων προτύπων για υποσημειώσεις, δηλαδή των ({{cite book}}, {{cite journal}}, {{cite web}}, {{cite news}}).

Πηγές (χρησιμοποιηθείσα βιβλιογραφία)

Η βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε στο άρθρο μπορεί να παρατεθεί και σε ιδιαίτερη ενότητα, κάτω από τις παραπομπές. Επιβάλλεται δε όταν δεν υπάρχουν παραπομπές μέσα στο κείμενο. Ως επικεφαλίδα της ενότητας αυτής βάζουμε το "Πηγές".

Όπως και στις παραπομπές εντός κειμένου, έτσι και στην παράθεση των πηγών δεν υπάρχει ένα και μοναδικό σύστημα μορφοποίησης. Κι εδώ όμως χρειάζεται επαγγελματική εμφάνιση, ομοιομορφία και πληρότητα πληροφορίας. Μπορούμε να φανταστούμε την τελευταία απαίτηση αν βάλουμε τον εαυτό μας στη θέση ενός αναγνώστη ο οποίος προσπαθεί να εντοπίσει ή και να προμηθευτεί τη χρησιμοποιηθείσα βιβλιογραφία. Έτσι θα πρέπει να φαίνονται, πχ με τη σειρά που αναφέρονται παρακάτω, οι εξής πληροφορίες:

• Ο συγγραφέας.
• Ο επιμελητής (editor), στην περίπτωση συλλογών άρθρων.
• Η χρονολογία αρχικής έκδοσης
• Ο τίτλος του έργου, με πλάγιους χαρακτήρες.
• Ο μεταφραστής.
• Ο εκδοτικός οίκος και η έδρα του και η ακριβής χρονολογία έκδοσης, η οποία είναι πολύτιμη, σε περίπτωση που η σελιδοποίηση έχει αλλάξει σε σχέση με το αρχικό έργο. Σε περίπτωση ελληνικής μετάφρασης, αναφέρεται και η ημερομηνία έκδοσης της μετάφρασης αφού τη δική της αρίθμηση σελίδων θα χρησιμοποιούν οι παραπομπές του κειμένου.
• Ο αριθμός ISBN (για βιβλίο) και ISSN (για περιοδική έκδοση).
• Για διαδικτυακή πηγή, η ημερομηνία ανάκτησης από το διαδίκτυο και, φυσικά, ο σύνδεσμος.

Παράδειγμα λίστας πηγών

==Πηγές==

• Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, 1975, τ. ΙΑ'.
• Πολίτης, Αλέξης (1973). Το δημοτικό τραγούδι - Κλέφτικα, Εκδοτική Ερμής. Ανατύπωση, Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη, 1981.
• Στάθης, Παναγιώτης. Γιατί «επαναστάτησαν» οι Κλέφτες και οι αρματολοί. Άρθρο στο Βήμα, 25/3/2007. Ανακτήθηκε 18/6/2009.
• Beaton, Roderick (2004). Folk Poetry of Modern Greece, Cambridge University Press. ISBN 0521604206.
• Koliopoulos, John S. Veremis, Thanos M. (2004). Greece: the Modern Sequel: from 1821 to the Present, C. Hurst & Co. Publishers. ISBN 185065462X.

Παρατηρήστε στην παραπάνω λίστα:

• Την αλφαβητική κατάταξη των έργων (εδώ οι έλληνες προτάσσονται των ξένων), με βάση τον συγγραφέα. Η πρόταξη του επιθέτου βοηθά να γίνει πιο άμεσα ορατή αυτή η ταξινόμηση.
• Ο τίτλος του έργου εμφανίζεται με πλάγιους χαρακτήρες και ακολουθεί κατά γράμμα τον πρωτότυπο τίτλο.
• Η λίστα είναι τύπου bullet (κάθε γραμμή αρχίζει με τον χαρακτήρα *).

Δείτε επίσης

• Βικιπαίδεια:Παράθεση πηγών#Πώς να παραπέμπετε σε πηγές
• Βικιπαίδεια:Εγχειρίδιο μορφής/Προσωρινό