Κέλυφος (υπολογιστές)

Στην επιστήμη υπολογιστών κέλυφος ή φλοιός (αγγλιστί shell) είναι ένα τμήμα λογισμικού το οποίο παρέχει μία διασύνδεση προς τους χρήστες. Συνήθως ο όρος αναφέρεται στο κέλυφος του λειτουργικού συστήματος το οποίο παρέχει πρόσβαση στις υπηρεσίες του πυρήνα. Ωστόσο ο όρος μπορεί να εφαρμοστεί γενικότερα σε εφαρμογές και κάθε είδους λογισμικό το οποίο "κτίζεται" γύρω από ένα συγκεκριμένο συστατικό, όπως οι πλοηγοί Web και οι πελάτες e-mail οι οποίοι αποτελούν "κελύφη" για μηχανές απόδοσης HTML. Το όνομα "κέλυφος" προκύπτει από το γεγονός ότι τα κελύφη είναι ένα εξωτερικό επίπεδο διασύνδεσης μεταξύ του χρήστη και των ενδότερων του λειτουργικού συστήματος (του πυρήνα).

Τα κελύφη λειτουργικών συστημάτων διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: γραμμής εντολών και γραφικά. Τα κελύφη γραμμής εντολών παρέχουν μία διασύνδεση γραμμής εντολών του χρήστη με το λειτουργικό σύστημα, ενώ τα γραφικά κελύφη παρέχουν μία γραφική διασύνδεση χρήστη (GUI). Σε κάθε περίπτωση ο στόχος του κελύφους είναι η κλήση και ενεργοποίηση άλλων προγραμμάτων, αλλά συνήθως ένα κέλυφος έχει και άλλες ικανότητες όπως η προβολή των περιεχομένων των καταλόγων του συστήματος αρχείων.

Τα πλεονεκτήματα της γραμμής εντολών έναντι του GUI και αντίστροφα αποτελούν αντικείμενο διαμάχης. Οι οπαδοί της γραμμής εντολών υποστηρίζουν ότι ορισμένες λειτουργίες γίνονται πολύ γρηγορότερα με αυτήν σε σχέση με ένα GUI (π.χ. η μετακίνηση αρχείων). Από την άλλη οι οπαδοί των GUI εξάρουν την ευχρηστία και την απλότητα τους σε σχέση με τη γραμμή εντολών. Συνήθως η καλύτερη επιλογή γίνεται με κριτήριο τον τρόπο χρήσης ενός υπολογιστή. Σ' έναν διακομιστή ο οποίος αξιοποιείται για μεταφορές και επεξεργασία δεδομένων υπό την επίβλεψη ενός ειδικού, ένα κέλυφος γραμμής εντολών αποτελεί μάλλον την ιδανικότερη λύση. Από την άλλη ένα GUI είναι κατάλληλο για έναν υπολογιστή ο οποίος χρησιμοποιείται π.χ. για επεξεργασία εικόνας ή βίντεο.