Διονύσιος Αλεξανδρείας

Ο Διονύσιος Αλεξανδρείας ήταν ένας δραστήριος επίσκοπος, ο οποίος, κατά το Μέγα Αθανάσιο, διακρινόταν για την άρτια θεολογική του κατάρτιση και τη σημαντική αντιμετώπιση των κυριοτέρων εκκλησιαστικών ζητημάτων που είχαν προκύψει στην τοπική εκκλησία, σε οτι αφορά τη μετάνοια των πεπτωκότων, τον εορτασμό του Πάσχα, του Σαβελλιανισμού και του δυναμικού Μοναρχιανού Παύλου Σαμοσατέα. Υπήρξε μαθητής του Ωριγένη και σφοδρός πολέμιος του Σαβελλιανισμού, γράφοντας πλήθος επιστολών.

Έγινε επίσκοπος Αλεξανδρείας το 247 και παρέμεινε μέχρι το θάνατό του, το 265. Αντέκρουσε τον Σαβελιαννισμό και την πεποίθηση που εξέφραζε πως ο Υιός και ο Πατήρ είναι ως υποστάσεις το ίδιο και το αυτό, προχώρησε όμως σε μια διατύπωση (ότι ο «Υιός ουκ ήν πριν γέννηται» και πως σε σχέση με τον Πατέρα «μήτε φύση ίδιος» και «ξένος κατ'ουσίαν» και «ποίημα» και «κτίσμα»), ουσιαστικά υιοθετώντας παρεμφερείς, Ωριγενιστικές απόψεις. Ο Διονύσιος μάλιστα απέφυγε επιμελώς την διατύπωση «πρόσωπο», που ήταν προσφιλείς στους μοναρχιανούς, χρησιμοποιώντας τον όρο «υπόσταση». Αυτή η διδασκαλία του, αλλά και η επιτυχής αντιμετώπιση του Σαβελλιανισμού, τον είχαν καταστήσει ιδιαίτερα αντιπαθή ανάμεσα στους Σαβελλιανιστές. Έτσι, οι οπαδοί του Σαβελλίου διεμήνυσαν στον Ρώμης Διονύσιο τις απόψεις που εξέφρασε ο Διονύσιος Αλεξανδρείας, συνακολουθούμενοι και από πολλούς πιστούς της εκκλησίας που διαφωνούσαν με τις απόψεις αυτές. Έτσι προέκυψε η λεγόμενη «έριδα των Διονυσίων».

Δείτε επίσης

• Έριδα των Διονυσίων