Αμπντί Ιπεκτσί

Ο Αμπντί Ιπεκστί (τουρκικά Abdi İpekçi), που γεννήθηκε στις 9 Αυγούστου 1929 και δολοφονήθηκε την 1η Φεβρουαρίου 1979 στην Κωνσταντινούπολη από μέλη της υπερεθνικιστικής οργάνωσης Γκρίζοι Λύκοι, ήταν Τούρκος δημοσιογράφος και διευθυντής έκδοσης της εφημερίδας Μιλιέτ, υπερασπιστής των δικαιωμάτων των μειονοτήτων στην Τουρκία, αλλά και υποστηρικτής του διαχωρισμού κράτους - θρησκείας, καθώς και του διαλόγου και του συμβιβασμού με την Ελλάδα.

Βιογραφικό

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 9 Αυγούστου του 1929. Τελείωσε το Λύκειο Γαλατασαράι το 1948 και γράφτηκε στην Νομική Σχολή του πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης όπου όμως παρακολούθησε μαθήματα μόνο για λίγο. Ξεκίνησε να εργάζεται ως αθλητικός συντάκτης πρώτα στην εφημερίδα Yeni Sabah και έπειτα στην Yeni İstanbul. Το 1954 άρχισε να εργάζεται στη Millyet στην οποία αργότερα έγινε διευθυντής έκδοσης.

Η δολοφονία του

Την 1η Φεβρουαρίου του 1979, ενώ επέστρεφε από το γραφείο στο σπίτι του, ο Αμπντί Ιπεκτσί δολοφονήθηκε από δύο μέλη των Γκρίζων Λύκων, τον Οράλ Τσελίκ και τον Μεχμέτ Αλί Αγκτσά. Ο Αγκτσά συνελήφθη, δικάστηκε και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη, απέδρασε όμως έξι μήνες αργότερα από τις στρατιωτικές φυλακές της Κωνσταντινούπολης όπου κρατούνταν και διέφυγε στη Βουλγαρία. Σύμφωνα με το Ρόιτερς κατά την απόδραση, ο Αγκτσά είχε βοήθεια από συμπαθούντες εντός των τουρκικών υπηρεσιών ασφαλείας.

Σύμφωνα με τη δημοσιογράφο Lucy Komisar ο Αγκτσά συνεργάστηκε για τη δολοφονία του Ιπεκτσί με τον έμπορο ναρκωτικών, εκτελεστή συμβολαίων θανάτου και υπερεθνικιστή Αμπντουλάχ Τσατλί, ο οποίος τον βοήθησε να δραπετεύσει από τη φυλακή.

Τέλος, ο συγγραφέας Τσετίν Αλτάν υποστήριξε ότι ένας δημοσιογράφος, ο Σεζάι Ορκούντ, ο οποίος είχε σχέσεις με τις μυστικές υπηρεσίες στην Τουρκία, του ανέφερε οτι η δολοφονία του Ιπεκτσί σχετίζονταν με την οργάνωση Counter - Guerrilla (που ήταν παρακλάδι της Gladio στην Τουρκία). Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο αυτό ο Ιπεκτσί γνώριζε ότι η εν λόγω οργάνωση δρούσε, εν αγνοία των τουρκικών αρχών, για τη στρατολόγηση ατόμων στην Τουρκία ενάντια στους κομμουνιστές.

Το βραβείο Αμντί Ιπεκτσί

Λίγες μέρες μετά τη δολοφονία του Αμπντί Ιπεκτσί, ο Έλληνας πολιτικός μηχανικός Ανδρέας Πολιτάκης, με επιστολή του στον τότε διευθυντή της εφημερίδας Ελευθεροτυπία Σεραφείμ Φυντανίδη, του ζήτησε να αναλάβει πρωτοβουλία προκειμένου να συσταθεί μια ελληνοτουρκική επιτροπή «που θα απονείμει χρηματικό έπαθλο 40.000 δραχμών στο καλύτερο,πιο αμερόληπτο και πιο αντικειμενικό δημοσιεύμα, άρθρο ή μελέτη που θα προσεγγίζει τα προβλήματα των δύο χωρών με προσοχή και κατανόηση συμβάλλοντας επικοδομητικά στη σύσφιξη των σχέσεών τους».

Η πρόταση υιοθετήθηκε από την Ελευθεροτυπία και η συμφωνία οριστικοποιήθηκε με δημοσίευση στην ελληνική εφημερίδα και στη Μιλιέτ φωτογραφίας του Φυντανίδη με τον Μουσταφά Γκουρσέλ (τότε ανταποκριτή της τουρκικής εφημερίδας στην Αθήνα). Το βραβείο Ιπεκτσί από το 1986 τελεί υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Το έμβλημα του βραβείου, ένα περιστέρι και μια σφιγμένη γροθιά με ένα κλαδί ελιάς, σχεδιαστηκε από τον Τούρκο γραφίστα Μεγκνού Ερτέλ.

Η πρώτη απονομή του βραβείου έγινε τον Μάρτιο του 1981, στην οποία παρεβρέθηκε και η χήρα του δολοφονημένου δημοσιογράφου. Το βραβείο Αμπντί Ιπεκτσί απονέμεται κάθε δύο χρόνια εκ περιτροπής στην Αθήνα και στην Κωνσταντινούπολη. Ανάμεσα στους βραβευθέντες με το εν λόγω βραβείο ήταν και η συγγραφέας Διδώ Σωτηρίου.

Επίσης το όνομα του Αμπντί Ιπεκτσί έχει δοθεί και σε ένα κλειστό γήπεδο μπάσκετ το οποίο χρησιμοποιούν από κοινού ως έδρα οι σύλλογοι της Εφές Πίλσεν και της Φενερμπαχτσέ, καθώς και σε μια μικρή συνοικία καθώς και δρόμο, στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης.

Πηγές

• Εφημερίδα Ελευθεροτυπία 4 Απριλίου 2006
• Αγγλική Wikipedia