Αθήνα

Αθήνα
Πόλη
Εικόνα H Ακρόπολη των Αθηνών
Αρχείο:Athens seal.jpg Έμβλημα
Αθήνα
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Αττικής
Διοίκηση
• Δήμαρχος	Νικήτας Κακλαμάνης
Έκταση	412 km2
Υψόμετρο	20 m
Πληθυσμός	643.452
Ταχυδρομικός κώδικας	10x xx, 11x xx, 120 xx
Τηλεφωνικός κωδικός	210
Πολιούχος	Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης
Ιστοσελίδα	http://www.cityofathens.gr

Αρχείο:Athensflag.JPG

Η σημαία της Αθήνας

Για άλλες πόλεις με το ίδιο όνομα δείτε Αθήνα (αποσαφήνιση)

Η Αθήνα είναι η πρωτεύουσα πόλη της Νομαρχίας Αθηνών, της Περιφέρειας Αττικής και της Ελλάδας. Εντοπίζεται στη Στερεά (Κεντρική) Ελλάδα και αποτελεί εύρωστο οικονομικό, πολιτιστικό και διοικητικό κέντρο της χώρας. Πήρε το όνομά της από την θεά Αθηνά που ήταν και η προστάτιδά της. Η Αθήνα σήμερα είναι μία σύγχρονη πόλη αλλά και διάσημη, καθώς στην αρχαιότητα ήταν πανίσχυρη πόλη-κράτος και σημαντικότατο κέντρο πολιτισμού· θεωρείται η ιστορικότερη πόλη της Ευρώπης. Είναι γνωστή σε όλο τον κόσμο για τα ιστορικά της μνημεία που διασώθηκαν,έστω και μερικώς, στο πέρασμα των αιώνων. Επίνειο της ιστορικής πόλης είναι το λιμάνι του Πειραιά.

Στην Αρχαία Ελλάδα η Αθήνα αναφερόταν στον πληθυντικό («Ἀθῆναι»)· το 19ο αιώνα το όνομα αυτό επανήλθε ως το επίσημο όνομα της πόλης. Στη δεκαετία του 1970 με την εγκατάλειψη της καθαρεύουσας το όνομα «Αθήνα» καθιερώθηκε ως το επίσημο.

Το πολεοδομικό συγκρότημα καταλαμβάνει έκταση 412.000 στρεμμάτων καλύπτοντας το λεκανοπέδιο που περιβάλλεται από τα όρη Αιγάλεω, Πάρνηθα, Πεντέλη και Υμηττό. Ο συνολικός πληθυσμός αποτελεί σχεδόν το 1/3 του συνολικού πληθυσμού της Ελλάδος και ανέρχεται σύμφωνα με την απογραφή του 2001 σε 3.361.806. Έτσι, σε κάθε χμ² αντιστοιχούν 8.160 κάτοικοι. Το υψόμετρο στο κέντρο της πόλης υπολογίζεται σε 20 μέτρα από τη στάθμη της θάλασσας, ενώ η μορφολογία του λεκανοπεδίου είναι σχετικά πολύμορφη, με λοφίσκους και ορεινούς όγκους.

Πρόκειται για μια αρκετά αστικοποιημένη πόλη, αρκετά ακριβή και με τα χαμηλότερα ποσοστά πρασίνου που αντιστοιχούν στους κατοίκους της στην Ευρώπη. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλά έργα αναστροφής των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ενώ η μητροπολιτική φιλοσοφία ανάπτυξης φαίνεται να ακολουθεί την αναπτυξιακή πορεία των λοιπών γνωστών μεγαλουπόλεων παγκοσμίως.

Ταυτότητα Περιοχής

Τοπογραφικά Δεδομένα

Αρχείο:Athens Landsat.jpg

Άποψη Αθηνών από το δορυφόρο Landsat της NASA

Η Αθήνα απλώνεται στην κεντρική πεδιάδα της Αττικής, το επονομαζόμενο λεκανοπέδιο, το οποίο περιβάλλεται από το όρος Αιγάλεω στα δυτικά, το όρος της Πάρνηθας στα βόρεια, την Πεντέλη στα βορειανατολικά και τον Υμηττό στα ανατολικά, ενώ βρέχεται από το Σαρωνικό κόλπο στα νοτιοδυτικά. Επειδή η Αθήνα έχει ουσιαστικά καταλάβει ολόκληρη την πεδιάδα είναι πολύ δύσκολο να επεκταθεί περαιτέρω λόγω των φυσικών συνόρων. Παρά ταύτα, τα προάστιά της διαρκώς επεκτείνονται στα άκρα της πόλης, καθώς σήμερα η Παλλήνη, παράλληλα με το χαρακτήρα της αυτόνομης πόλης της Ανατολικής Αττικής, αποτελεί και το ανατολικό άκρο της πρωτεύουσας, ο Άγιος Στέφανος το βορειοανατολικό, οι Αχαρνές το βόρειο, τα Λιόσια το βορειοδυτικό, το Μοσχάτο το δυτικό και η Βάρκιζα το νότιο. Η πόλη διχοτομείται από τον Κηφισό ποταμό που πηγάζει από τη συμβολή Πεντέλης-Πάρνηθος, ώσπου να χυθεί στο φαληρικό όρμο του Σαρωνικού και τη διαχωρίζει από τον Πειραιά.

Η γεωμορφολογία στην Αθήνα συχνά δημιουργεί το φαινόμενο της θερμοκρασιακής αναστροφής το οποίο μερικώς ευθύνεται για τα προβλήματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Το Λος Άντζελες έχει περίπου την ίδια μορφολογία και παρόμοια συγκοινωνιακή φιλοσοφία (ΙΧ) και παρουσιάζει παρόμοια προβλήματα. Το έδαφος είναι πετρώδες και όχι και τόσο εύφορο (Αθηναϊκός σχιστόλιθος, ασβεστολιθικές μάζες στους λόφους).

Κλιματολογικά Στοιχεία

Τα ακόλουθα κλιματολογικά δεδομένα αναφέρονται στο μετεωρολογικό σταθμό του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο Θησείο:

Μήνας	Ιαν	Φεβ	Μαρ	Απρ	Mαι	Ιουν	Ιουλ	Αυγ	Σεπ	Οκτ	Νοε	Δεκ
Μέση μέγιστη	13,°C	13,9°C	16,5°C	20,7°C	26,1°C	31,1°C	33,7°C	33,3°C	29,4°C	24,0°C	18,3°C	14,4°C
Μέση ελάχιστη	6,3°C	6,8°C	8,5°C	11,6°C	16,3°C	20,7°C	23,2°C	22,9°C	19,6°C	15,5°C	11,4°C	8,4°C
Υετός	8,3 Ημ.	7,8 Ημ.	7,7 Ημ.	6,9 Ημ.	5,0 Ημ.	1,6 Ημ.	0,9 Ημ.	1,3 Ημ.	2,5 Ημ.	5,2 Ημ.	8,1 Ημ.	9,6 Ημ.

Ετυμολογικές & Ερμηνευτικές Αναφορές

Η θεά Αθηνά

Από τη μυθολογία είναι γνωστό ότι έχει το όνομα της θεάς της σοφίας, της Αθηνάς, μετά από τον αγώνα της με το Θεό της θάλασσας Ποσειδώνα για να φανεί το καλύτερο δώρο, που είχε καθένας για την πόλη αυτή. Συγκεκριμένα ο πρώτος βασιλιάς της Αθήνας Κέκροπας ο οποίος ήταν μισός άνθρωπος και μισός φίδι έπρεπε να αποφασίσει ποιος θα ήταν ο προστάτης της πόλης. Οι δύο θεοί Ποσειδώνας και Αθηνά θα έκαναν από ένα δώρο στον Κέκροπα και όποιος του έκανε το καλύτερο δώρο αυτός θα γινόταν και προστάτης της πόλης. Εμφανίστηκαν και οι δύο μπροστά στον Κέκροπα και πρώτος ο Ποσειδώνας χτύπησε την τρίαινά του στο έδαφος και αμέσως εμφανίστηκε ένα ρυάκι με γάργαρο νερό. Αμέσως μετά η Αθηνά χτύπησε το δόρυ της στο έδαφος και εμφανίστηκε μια μικρή ελιά. Ο Κέκροπας παραξενεύτηκε αλλά και εντυπωσιάστηκε από το δώρο της Αθηνάς και αποφάσισε να διαλέξει το δώρο της και να γίνει αυτή προστάτιδα της πόλης. Έτσι πήρε και η Αθήνα το όνομα της. Όμως ο Ποσειδώνας θύμωσε που ο Κέκροπας δεν διάλεξε το δικό του δώρο και έτσι καταράστηκε την Αθήνα να μην έχει ποτέ αρκετό νερό. Έτσι από τότε ξεκίνησε και το πρόβλημα της λειψυδρίας που ταλαιπωρεί καμιά φορά ακόμα και σήμερα την Αθήνα.

Άλλοι ερμηνεύουν το όνομα Αθήνα ως εξής: υποστηρίζουν ότι σχηματίστηκε από τη λέξη άθος = άνθος ή το ρήμα θάω = θηλάζω, ώστε η λέξη Αθήνα σημαίνει ανθούσα ή εύφορη. Ο κάτοικος της πόλης ονομάζεται Αθηναίος-Αθηναία και στον πληθυντικό αποκαλούνται Αθηναίοι-Αθηναίες.

Ιστορική Εξέλιξη

Η Ακρόπολη των Αθηνών σε γκραβούρα.

Η ίδρυση της Αθήνας χάνεται στην αχλύ του μύθου, καθώς είναι γενικά αποδεκτό ότι προϋπήρχε της Μυκηναϊκής Εποχής. Είναι γνωστό ότι πράγματι υπήρχαν προϊστορικά πολίσματα στην Αττική, αλλά από πότε ακριβώς πρωτοχρησιμοποιήθηκε για ένα τουλάχιστον από αυτά το όνομα «Αθήνα» είναι άγνωστο.

Σύμφωνα με τον Πλάτωνα, στον Τίμαιο, Αιγύπτιοι ιερείς της Ίσιδος αποκάλυψαν στο Σόλωνα που τους επισκέφτηκε ότι σύμφωνα με τα αρχεία τους υπήρχε πόλη ακμάζουσα με το όνομα «Αθήνα» πριν από το 9.600 π.Χ. Φυσικά η ακρίβεια της αναφοράς αμφισβητείται, όπως και ο υπολογισμός του έτους, αλλά ελλείψει ακριβέστερων στοιχείων και αναφορών, διατηρεί κάποια ενδεικτική αξία.

Πρώτοι κάτοικοι της περιοχής θεωρούνται οι Πελασγοί.

Το Ερέχθειο

Πρώτος βασιλιάς της πόλης, σύμφωνα με τη μυθολογία, ήταν ο Κέκροπας κατά τη 2η χιλιετία π.Χ. ή 3η χιλιετία π.Χ., από τον οποίο ονομάστηκε το τμήμα κείμενο μεταξύ Ακροπόλεως, Αχαρνών και Ελευσίνος Κεκροπία (Κεχρωπία). Οι κάτοικοι ήταν Ίωνες που εγκαταστάθηκαν στην αττική γη.

Ο γνωστός μύθος του Θησέα και του Μινώταυρου φανερώνει την ύπαρξη σχέσης υποτέλειας της Αθήνας προς τη Μινωική Κρήτη, που έσπασε μετά την παρακμή του πολιτισμού αυτού. Πατέρας του Θησέα ήταν ο Αιγέας, βασιλιάς των Αθηνών μέχρι το θάνατό του, οπότε και πέρασε ο θρόνος στο γιο του το Θησέα. Το θρόνο αμφισβήτησαν οι Παλλαντίδες γιοι του Πάλλαντος, αδελφού του Αιγέα, αλλά σφαγιάστηκαν από το Θησέα, ο οποίος παρέμεινε βασιλιάς και κέρδισε ξανά την εύνοια των πολιτών του.

Κατά την Εποχή του Τρωικού Πολέμου η Αθήνα πήρε το μέρος των Μυκηνών, εκστρατεύοντας κατά της Τροίας με επικεφαλής το Μενεσθέα και σημαντική στρατιωτική και ναυτική δύναμη 50 πλοίων (άρα 1.650-2.750 άνδρες). Τα γεγονότα αυτά κατατάσσουν την Αθήνα, που καταλάμβανε τότε την Αττική, χωρίς τη Μεγαρίδα (που υπαγόταν στη Σαλαμίνα), και τον Ωρωπό (που ανήκε στη Βοιωτία), σε μια πολύ σημαντική ελληνική πόλη. Λειτουργούσαν όμως ήδη από το 3000 π.Χ. τα μεταλλεία του Λαυρίου παρέχοντας στην πόλη μόλυβδο και άργυρο (αργότερα την Εποχή του Σιδήρου και σίδηρο). Η παραγωγή κεραμικών, λαδιού, μελιού και κρασιού, καθώς και μαρμάρου από την Πεντέλη, σε συνδυασμό με την εμπορική δραστηριότητα, σηματοδοτούν μια οικονομικά ακμάζουσα πόλη. Ο βαθμός ανεξαρτησίας της όμως, λόγω της ηγεμονίας των Μυκηνών, ήταν μάλλον μικρός, μέχρι και την παρακμή του πολιτισμού αυτού.

Η Αθήνα διέφυγε πάντως την καταστροφή ή υποδούλωση από την Κάθοδο των Δωριέων και συμμετείχε μάλλον χαλαρά στην «Πελοποννησιακή Συμμαχία»

Πρώτος νομοθέτης της πόλης ήταν ο Δράκων, ο οποίος θέσπισε τον 7^ο αιώνα π.Χ. τους Δρακόντειους Νόμους, γραμμένους σε μαρμάρινες πλάκες. Οι νόμοι μάλιστα ήταν τόσο αυστηροί, που ο όρος «Δρακόντεια Μέτρα» δήλωνε μέτρα αμείλικτα και σκληρά. Τη νομοθεσία του Δράκοντος διαδέχθηκαν οι νόμοι του Σόλωνος. Βασικότεροι όλων ήταν η κατάργηση της υποδούλωσης ελεύθερων πολιτών για χρέη και αναδασμός της γης.

Γύρω στον 6^ο αιώνα π.Χ. στην Αθήνα επικράτησαν οι Αλκμεωνίδες, αριστοκρατικό γένος με σημαντικό ρόλο στην πολιτική και κοινωνική ζωή της πόλης, τους οποίους εξόρισε ο Πεισίστρατος όταν εγκατέστησε την τυραννίδα. Μετά το θάνατο του Πεισιστράτου, ο Κλεισθένης, μεταρρυθμιστής των Αθηνών από το γένος των Αλκμεωνίδων, εφήρμοσε την ισονομία και την ισοπολιτεία, καταργώντας τις παλαιές φυλές και ιδρύοντας τεχνητές, με ονόματα που προέρχονται από τον τοπικό ήρωα της κάθε περιοχής. Χώρισε δε την αττική γη στο άστυ, τη μεσογαία και την παράλια χώρα, κατανέμοντας ισάριθμα τον πληθυσμό της κάθε φυλής σε δήμους κι από τις τρεις ζώνες, ενώ παράλληλα νομοθέτησε υπέρ της ποινής του εξοστρακισμού.

Η συνοικία του Κεραμεικού

Κατά την «Χρυσή Εποχή» της Ελλάδας από το 500 π.Χ. μέχρι το 300 π.Χ. η Αθήνα ήταν σημαντικό κέντρο πολιτισμού και διανόησης στον ευρωπαϊκό χώρο. Είναι δε στις ιδέες και τις πρακτικές της αρχαίας Αθήνας αυτό που αποκαλούμε σήμερα «Δυτικός πολιτισμός». Φυσικά πολλές από αυτές εξήχθησαν κατά περιόδους και σε άλλες ελληνικές πόλεις-κράτη, ίσως και στη Ρώμη, όπου όμως επικράτησε ιδιόμορφη δημοκρατία (republic και όχι democracy) που ίσως να ήταν δική της επινόηση. Πάντως οι δυο πόλεις είχαν σαφώς εμπορικές σχέσεις και επομένως και ενεργή ανταλλαγή ιδεών.

Η Αθήνα έστειλε βοήθεια 20 πλοίων (4.000 άνδρες) κατά την Ιωνική Επανάσταση, (499 π.Χ. - 493 π.Χ.. Αυτό αποτέλεσε την αφορμή για τις Περσικές Εκστρατείες κατά της ηπειρωτικής Ελλάδας. Η Αθήνα απέκρουσε με επιτυχία, μαζί με τις Πλαταιές, ΄τη δεύτερη εκστρατεία του Δάτη και του Αρταφέρνη, κατά την οποία ήταν ο κύριος περσικός αντικειμενικός στόχος. Η πόλη παρέταξε 10.000 οπλίτες στη Μάχη του Μαραθώνα. Κατά την εκστρατεία του Ξέρξη η πόλη παρέταξε 8.000 οπλίτες στη Μάχη των Πλαταιών και 200 τριήρεις στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας.

Ο αμφιβόητος πολιτικός Περικλής ανέλαβε περί το 462-461 π.Χ. της ηγεσία της Αθήνας με απόφαση της Εκκλησίας του Δήμου και σε συνεργασία με τον Εφιάλτη του Σοφωνίδου και τον Αρχέστρατο, στους οποίους οφείλεται και η εγκαθίδρυση της δημοκρατίας στην Αθήνα, αφαίρεσε από τον ολιγαρχικών αποκλίσεων Άρειο Πάγο την εποπτεία για τη διοίκηση και τους υπαλλήλους και την ανέθεσε στη Βουλή των Πεντακοσίων. Η πολιτική του Περικλή εδραίωσε την αθηναϊκή ηγεμονία, που πρακτικά άρχισε λίγο νωρίτερα με τον Κίμων, που συνέχισε τον πόλεμο με την Περσική Αυτοκρατορία μετά την απόσυρση των Σπαρτιατών από αυτόν, αλλά σε μεγάλο βαθμό προκάλεσε την έναρξη του καταστροφικού για τον ελληνισμό Πελοποννησιακού πολέμου. Πράγματι, το 431 π.Χ. εισέβαλαν οι Σπαρτιάτες στην Αττική και κατέστρεψαν την ύπαιθρο χώρα, ξεκινώντας τον οδυνηρό αυτό πόλεμο. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, λοιμός που ξέσπασε αφάνισε το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Αθήνας. Κατά τη μέγιστη στρατιωτική της ισχύ η Αθήνα παρέτασσε (χωρίς να συνυπολογίζονται ξένοι μισθοφόροι) 14.000 οπλίτες, 2.000 τοξότες, 1.000 ιππείς, 400 ιπποτοξότες και 470 τριήρεις. Με βάση τα δεδομένα αυτά και ανάλογους υπολογισμούς υπολογίζεται συνολικός πληθυσμός της τάξης των 400.000 ψυχών (συνυπολογίζοντας γυναίκες, λογικό αριθμό ανηλίκων, μετοίκους, ξένους και δούλους) κατά την Κλασική εποχή. Η Αθήνα έχασε τελικά τον Πελοποννσησιακό Πόλεμο, αλλά συνήλθε σχετικά γρήγορα αν και χωρίς να ανακτήσει πλήρως την ισχύ που είχε επί ηγεμονίας της.

Έκτοτε, η Αθήνα συνέχισε να είναι μια πλούσια πόλη και κέντρο πολιτισμού και γνώσης μέχρι και την πρώιμη εποχή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Η Ρωμαϊκή αγορά στην Πλάκα.

Οι σχολές φιλοσοφίας έκλεισαν το 529 με σχετικό διάταγμα του αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ιουστινιανό, περίπου 200 χρόνια από τότε που η Βυζαντινή Αυτοκρατορία αποδέχθηκε τον Χριστιανισμό ως επίσημη θρησκεία. Μετά από αυτό η Αθήνα έχασε σταδιακά την αίγλη της και μετατράπηκε σε περιφερειακή πόλη, με μικρό πληθυσμό, της τάξης των 20.000 κατοίκων. Ο Παρθενώνας της όμως ευτυχώς διασώθηκε από τη θρησκοληπτική λαίλαπα που σάρωσε άλλα «ειδωλολατρικά» μνημεία του ελληνικού χώρου, επειδή οι φωτισμένοι «πατέρες» της εποχής τον μετέτρεψαν σε χριστιανικό ναό, αφιερώνοντάς τον στην Παναγία στη θέση της Αθηνάς.

Μεταξύ του 13ου και 15ου αιώνα η πόλη πολιορκήθηκε και διεκδικήθηκε από τα Βυζαντινά και Λατινικά κρατίδια που σχηματίστηκαν μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204 κατά την «ανίερη» Δ' Σταυροφορία. Το 1458 η πόλη κατακτήθηκε από τους Τούρκους και περιήλθε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Μετά την Οθωμανική κατάκτηση η πόλη διεκδικήθηκε από τη Γαληνότατη Δημοκρατία της Βενετίας. Κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων υπέστη μεγάλες ζημιές.

Η Αθήνα ήταν μια μικρή ημιέρημη και μισοκατεστραμμένη πόλη (από τις αλλεπάλληλες πολιορκίες κατά τη διάρκεια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας) όταν έγινε πρωτεύουσα του νέου Βασιλείου της Ελλάδος το 1833.

Αθήνα αρχές 20^ού αιώνα

Μετά την απελευθέρωση, με πρωτοβουλία του Βασιλιά Όθωνα, η Αθήνα χαρακτηρίζεται νέα πρωτεύουσα και το 1834 ανοικοδομείται από τον Κλεάνθη, τον Schubert και τον Leo von Klenze. Ως πρωτεύουσα του νέου ελληνικού κράτους και κέντρο των πολιτικών εξελίξεων, η Αθήνα υπήρξε τόπος γεγονότων-οροσήμων της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Τις επόμενες δεκαετίες η Αθήνα ανοικοδομήθηκε κατά τα πρότυπα σύγχρονης πόλης. Η επόμενη φάση μεγάλης επέκτασης ήταν το 1923 μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, οπότε πολλές γειτονιές δημιουργήθηκαν, κυρίως άναρχα, από πρόσφυγες της Μικράς Ασίας. Κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο η πόλη κατακτήθηκε από τους Γερμανούς και ιδιαίτερα κατά τα τελευταία χρόνια του πολέμου υπέφερε πάρα πολύ και υπέστη μεγάλες καταστροφές. Μετά τον πόλεμο η πόλη άρχισε ξανά να μεγαλώνει, ιδιαίτερα κατά τη δεκαετία του '60 οπότε παρατηρήθηκε έκρηξη στην οικοδομική δραστηριότητα, με την ανέγερση πολλών πολυκατοικιών τόσο στο κέντρο όσο και στα προάστια της Αθήνας.

Σύγχρονη Πόλη των Αθηνών

Εδώ έγινε η Επανάσταση της 3ης Σεπτέμβρη το 1863 που αναδιαμόρφωσε την πολιτειακή φυσιογνωμία του κράτους. Η πόλη έγινε θέατρο πολυάριθμων κινημάτων και πραξικοπημάτων για περισσότερα από 50 χρόνια, από το στρατιωτικό κίνημα στο Γουδί, τα πολυάριθμα κινήματα του ελληνικού μεσοπολέμου έως το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967. Εδώ παίχτηκε η πρώτη πράξη του Ελληνικού Εμφυλίου, τα Δεκεμβριανά, όπως επίσης αποκαταστάθηκε η κοινοβουλευτική δημοκρατία μετά την πτώση της Χούντας το 1974.

Η είσοδος της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (τότε Ε.Ο.Κ.) το 1981 έφερε καινούργιες επενδύσεις στην πόλη, μαζί όμως με προβλήματα κυκλοφοριακού και ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Η χρήση καταλυτικών οχημάτων βελτίωσε κατά πολύ την ποιότητα της ατμόσφαιρας, χωρίς ωστόσο να λυθεί οριστικά το πρόβλημα που στον 21ο αιώνα αφορά κυρίως ρύπους όπως το όζον και τα αιωρούμενα σωματίδια. Η κατασκευή του κέντρου βιολογικού καθαρισμού στη νησίδα της Ψυτάλλειας, όπου γίνεται η επεξεργασία των λυμάτων της Αθήνας, βελτίωσε βραχυπρόθεσμα την ποιότητα των θαλασσών και των παραλιών της Αττικής, πριν ανακύψει πρόβλημα διάθεσης της λυματολάσπης.

Η Βουλή των Ελλήνων στο Σύνταγμα, την καρδιά της πόλης.

Το κέντρο της αρχαίας πόλης εντοπίζεται πέριξ του λόφου της Ακρόπολης, στο Θησείο και την Πλάκα. Οι περιοχές αυτές σήμερα, πέρα από τον τουριστικό τους χαρακτήρα, αποτελούν και τις πιο ακριβές ζώνες του κέντρου (μαζί με το Σύνταγμα και το Κολωνάκι κάτω από το λόφο του Λυκαβηττού). Το ιστορικό κέντρο των Αθηνών εντοπίζεται σε αυτή τη ζώνη, μαζί με το Μοναστηράκι, το οποίο αποτελεί δημοφιλή τουριστικό και εμπορικό προορισμό για τους επισκέπτες. Χαρακτηριστικό είναι και το τρενάκι στην Πλάκα για την περιήγηση των τουριστών, όπως επίσης και η τουριστική λεωφορειακή γραμμή που γυρνάει το κέντρο.

Το κέντρο της σύγχρονης πόλης είναι η Πλατεία Συντάγματος, όπου είναι εγκατεστημένα τα παλαιά βασιλικά ανάκτορα, το Κοινοβούλιο καθώς και άλλα δημόσια κτίρια του 19ου αιώνα. Κατά τις 3 δεκαετίες που ακολούθησαν το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο οικοδομήθηκαν πολλά νέα πολυώροφα κτίρια τα οποία και χαρακτηρίζουν τη σημερινή εικόνα της πόλης.

Η Αθήνα είναι διοργανώτρια πόλη των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων της σύγχρονης εποχής (1896) και των Μεσοολυμπιακών του 1906. Στα νεότερα χρόνια διοργάνωσε και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 που διαρκούν από τις 13 έως τις 29 Αυγούστου του 2004.

Ο Λυκαβηττός τη νύχτα.

Το παλαιό κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών στην Λεωφόρο Πανεπιστημίου είναι ένα από τα πιο καλαίσθητα κτίρια των Αθηνών μαζί με το κτίριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης και την Ακαδημία Αθηνών. Τα τρία αυτά κτίρια, τα λεγόμενα ως «Τριλογία των Αθηνών», κατασκευάστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα. Αρκετές από τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες των πανεπιστημίων έχουν μεταφερθεί σήμερα στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου. Μία ακόμα σπουδαία ακαδημαϊκή σχολή της Αθήνας είναι το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Ε.Μ.Π.), ένα από τα σημαντικότερα τεχνικά ιδρύματα της Ευρώπης. Στην ίδια περιοχή με το Πολυτεχνείο είναι εγκατεστημένο και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ). Άλλες σχολές εδρεύουν στα προάστια της πόλης, όπως η Γυμναστική Ακαδημία των Αθηνών (ΤΕΦΑΑ) στη Δάφνη, η ΣΕΛΕΤΕ στο Μαρούσι και άλλες.

Δημογραφικά Χαρακτηριστικά

Πληθυσμιακή Εξέλιξη

Το πολεοδομικό συγκρότημα των Αθηνών είχε πληθυσμό 4.017.000 κατοίκους κατά την απογραφή του 2008, αριθμός ο οποίος αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο του συνολικού πληθυσμού της Ελλάδας. Ο μόνιμος πληθυσμός του συγκροτήματος φτάνει τους 4.340.634 κατοίκους. Ο πιο κάτω πίνακας δείχνει παραστατικά την αύξηση του πληθυσμού. Ο πληθυσμός του μητροπολιτικού συγκροτήματος εμφανίζει τις παρακάτω διακυμάνσεις:

Πληθυσμιακή Εξέλιξη Πολεοδομικού Συγκροτήματος Πρωτευούσης Χρονολογία Πληθυσμός Έκταση Πυκνότητα Πληθυσμού Προστιθείς Πληθυσμός Νέα Αύξηση Πληθυσμού Συνολική Αύξηση 1853 30.600 κάτοικοι 412 χμ2 74 κάτοικοι/χμ2 +30.600 κάτοικοι - - 1879 65.500 κάτοικοι 412 χμ2 159 κάτοικοι/χμ2 +34.900 κάτοικοι +114% 114% 1896 123.000 κάτοικοι 412 χμ2 298 κάτοικοι/χμ2 +57.500 κάτοικοι +87,8% 201,7% 1925 443.000 κάτοικοι 412 χμ2 1.075 κάτοικοι/χμ2 +320.000 κάτοικοι +260,1% 462% 1940 1.117.792 κάτοικοι 412 χμ2 2.713 κάτοικοι/χμ2 +674.792 κάτοικοι +152,32% 614,32% 1951 1.376.202 κάτοικοι 412 χμ2 3.340 κάτοικοι/χμ2 + 258.410 κάτοικοι +23,12% 637,43% 1961 1.848.179 κάτοικοι 412 χμ2 4.369 κάτοικοι/χμ2 + 471.977 κάτοικοι +34,29% 671,72% 1971 2.542.349 κάτοικοι 412 χμ2 6.170 κάτοικοι/χμ2 +694.170 κάτοικοι +27,30% 699,02% 1981 3.038.245 κάτοικοι 412 χμ2 6.189 κάτοικοι/χμ2 +495.896 κάτοικοι +19,5% 718,525% 1991 3.072.992 κάτοικοι 412 χμ2 7.458 κάτοικοι/χμ2 +34.747 κάτοικοι +1,14% 719,66% 2001 3.165.823 κάτοικοι 412 χμ2 7.599 κάτοικοι/χμ2 +92.831 κάτοικοι +3,02% 722,68%

Αρχείο:Χάρτης Πυκνότητας Πληθυσμού.png

Πυκνότητα Δόμησης Μητροπολιτικού Συγκροτήματος

πρωτογενείς πηγές:ΕΣΥΕ, Δήμος Αθηναίων

Από το 2000 και μετά άρχισε μεγάλη οικοδομική ανάπτυξη και στα Μεσόγεια, κυρίως λόγω του αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος. Έτσι στα Μεσόγεια τώρα κατοικούν περίπου 300.000 κάτοικοι.

Διοικητική Οργάνωση

Τοπική Αυτοδιοίκηση

To δημαρχείο της Αθήνας στην πλατεία Κοτζιά

Η σύγχρονη πόλη της Αθήνας αποτελείται από την συνένωση πολλών μικρότερων πόλεων και χωριών που επεκτάθηκαν για να συνθέσουν μία μεγάλη ενιαία πόλη· η επέκταση αυτή συνέβη τον 20ό αιώνα. Το πολεοδομικό συγκρότημα της Αθήνας αποτελείται από 56 δήμους και τρεις κοινότητες , ο μεγαλύτερος των οποίων είναι ο Δήμος Αθηναίων με 745.514 κατοίκους (απογραφή 2001).

Όταν αναφερόμαστε στην Αθήνα, αναφερόμαστε συνήθως στην Αθήνα με τα προάστια ή αλλιώς «μείζονα περιοχή της Αθήνας», ορισμένες φορές αναφερόμαστε στον Δήμο Αθηναίων και άλλες στο «κέντρο της Αθήνας». Κάθε δήμος της μείζονος περιοχής της Αθήνας είναι αυτοδιοικούμενος από τον Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο.

Η Ντόρα Μπακογιάννη εξελέγη Δήμαρχος Αθηναίων από τον Οκτώβριο του 2002. Ήταν η πρώτη γυναίκα δήμαρχος της πόλης. Μετά την αποχώρησή της τον Φεβρουάριο του 2006, λόγω ανάληψης του Υπουργείου Εξωτερικών, δήμαρχος ανέλαβε έπειτα από εκλογές στο Δημοτικό Συμβούλιο, ο Θεόδωρος Μπεχράκης. Στις δημοτικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2006 εκλέχθηκε ο Νικήτας Κακλαμάνης Δήμαρχος Αθηναίων από τον πρώτο γύρο.

Δημοτικά Διαμερίσματα Δήμου Αθηναίων

Δημοτικά Διαμερίσματα

Ο Δήμος Αθηναίων χωρίζεται σήμερα διοικητικά σε επτά διαμερίσματα τα οποία αριθμούνται σε 1ο, 2ο, 3ο, 4ο, 5ο, 6ο και 7ο.

• Το 1ο δημοτικό διαμέρισμα Αθήνας, περιλαμβάνει το κέντρο των Αθηνών με το λεγόμενο εμπορικό τρίγωνο (Στάδιο-Ομόνοια-Πλάκα).
• Το 2ο δημοτικό διαμέρισμα Αθήνας, περιλαμβάνει τις ΝΑ. συνοικίες από Νέο Κόσμο μέχρι Στάδιο.
• Το 3ο δημοτικό διαμέρισμα Αθήνας, περιλαμβάνει τις ΝΔ. συνοικίες (Αστεροσκοπείου, Πετραλώνων και Θησείου).
• Το 4ο δημοτικό διαμέρισμα Αθήνας, περιλαμβάνει τις Δ. συνοικίες (Κολωνού, Ακαδημίας Πλάτωνος, Σεπόλια μέχρι Πατήσια).
• Το 5ο δημοτικό διαμέρισμα Αθήνας, περιλαμβάνει τις ΒΔ. συνοικίες μέχρι Προμπονά.
• Το 6ο δημοτικό διαμέρισμα Αθήνας, περιλαμβάνει τις βόρειες κεντρικές συνοικίες (Πατήσια Κυψέλη) και τέλος
• Το 7ο δημοτικό διαμέρισμα Αθήνας, περιλαμβάνει τις ΒΑ. συνοικίες (Αμπελόκηποι, Ερυθρός, Πολύγωνο κ.λπ.).

Σ΄ όλα τα παραπάνω διαμερίσματα υφίστανται επιμέρους δημοτικές υπηρεσίες.

Μητροπολιτικό Συγκρότημα Αθηνών

Αρχείο:Ζώνες Αθηνών b.jpg

Ζώνες των Αθηνών

Α: Κέντρο Αθηνών	Β: Βορειοανατολικό Λεκανοπέδιο	Γ: Νοτιοανατολικό Λεκανοπέδιο	Δ: Δυτικό Λεκανοπέδιο

Η ονομασία "Αθήνα" μπορεί να αναφέρεται: 1) στο "Δήμο Αθηναίων" που αποτελεί το κέντρο της πόλης των Αθηνών, γνωστό και ως ζώνη Α, διαιρεμένο σε 7 δημοτικά διαμερίσματα, δηλαδή το ιστορικό κέντρο και τις συνοικίες του δήμου. 2) "Νομαρχία Αθηνών" που συμπεριλαμβάνει τους Δήμους που υπάγονται στη διοικητική διαίρεση της Αθήνας, δηλαδή το κέντρο και τα προάστια πέριξ τούτου (ζώνες Α, Β, Γ, Δ). 3) Την πόλη των Αθηνών, γνωστή και ως "Πολεοδομικό Συγκρότημα Αθηνών (-Πειραιώς)" που περιλαμβάνει τους δήμους της Νομαρχίας των Αθηνών και το χερσαίο κομμάτι της Νομαρχίας Πειραιώς (ζώνες Α, Β, Γ, Δ, Ε, ΣΤ) και προάστια υπό αυτό το πρίσμα αποτελούν τα άλλοτε περίχωρα των Αθηνών (Άγιος Στέφανος, Παλλήνη κ.α.). 4) τη Μητροπολιτική Πόλη των Αθηνών, διοικητικό κέντρο της Ελλάδος που καταλαμβάνει ολόκληρη την Αττική (ζώνες Α, Β, Γ, Δ, Ε, ΣΤ, Ζ) υπό το πρίσμα ενός οικουμενικού σχεδιασμού, με αξιοποίηση κάθε γωνιάς του Νομού για τις ανάγκες των Αθηνών (αστικές, οικιστικές, βιομηχανικές, αγροτικές και παραθεριστικές ζώνες).

Αρχικά η πόλη των Αθηνών καταλάμβανε τον ομώνυμο Δήμο και πολλές απομακρυσμένες συνοικίες που αργότερα αυτονομήθηκαν και εντάχθηκαν είτε στη Δυτική, είτε στην Ανατολική Αττική. Έπειτα από την ανάπτυξη της μεγαλούπολης, ξαναεντάχθηκαν στο αθηναϊκό πολεοδομικό συγκρότημα. Δημιουργούνται εναλλακτικά εργασιακά, βιομηχανικά και εμπορικά κέντρα και σταδιακά οι υπηρεσίες του κέντρου διασκορπίζονται παράλληλα με την ανάπτυξη των συγκοινωνιακών μέσων.

Δήμοι Πολεοδομικού Συγκροτήματος Αθηνών 1. Αθήνα 2. Καλλιθέα 3. Μοσχάτο 4. Ταύρος 5. Αιγάλεω 6. Αγία Βαρβάρα 7. Χαϊδάρι 8. Περιστέρι 9. Πετρούπολη 10. Ίλιον 11. Καματερό 12. Άγιοι Ανάργυροι 13. Νέα Χαλκηδόνα 14. Νέα Φιλαδέλφεια 15. Νέα Ιωνία 16. Νέο Ηράκλειο 17. Μεταμόρφωση 18. Λυκόβρυση 19. Πεύκη 20. Μαρούσι 21. Κηφισιά 22. Μελίσσια 23. Νέα Ερυθραία 24. Εκάλη 25. Νέα Πεντέλη 26. Πεντέλη 27. Βριλήσσια 28. Χαλάνδρι 29. Αγία Παρασκευή 30. Χολαργός 31. Παπάγου 32. Νέα Ψυχικό 33. Ψυχικό 34. Φιλοθέη 35. Γαλάτσι 36. Ζωγράφου 37. Καισαριανή 38. Βύρωνα 39. Υμηττός 40. Δάφνη 41. Νέα Σμύρνη 42. Φάληρο 43. Άγιος Δημήτριος 44. Ηλιούπολη 45. Αργυρούπολη 46. Άλιμος 47. Ελληνικό 48. Γλυφάδα

Σε κάθε ζώνη φαίνεται να συγκεντρώνονται άτομα με παραπλήσια οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα. Συγκεκριμένα στη ζώνη Α συγκεντρώνεται η αστική τάξη της δεκαετίας του '60 που σηματοδοτεί τη μετάβαση στον τριτογενή τομέα και την πυκνή δόμηση. Η ζώνη αυτή δέχεται εσωτερικούς μετανάστες από το γειτονικό Πειραιά (Ζώνη Ε & ΣΤ) που εκβιομηχανοποιείται με ένα επιβαρυμένο αναπτυξιακό μοντέλο. Η αστική τάξη συμπιέζεται αρχικά προς τα ανατολικά στο Λυκαβηττό και τονΥμηττό (Κολωνάκι, Παγκράτι, Αμπελοκήπους, Βύρωνα κ.α.).

Αθήνα: Το κέντρο του πολεοδομικού συγκροτήματος

Τα μεσαία προς χαμηλά στρώματα συμπιέζονται προς τα βόρεια περίχωρα των Αθηνών (Κυψέλη, Γαλάτσι, Πατήσια). Αργότερα οι ευκατάστατοι Αθηναίοι εξωθούνται προς τις Ζώνες Β και Γ (π.χ. Νέα Σμύρνη, Χαλάνδρι, Χολαργός, Φάληρο, Ηλιούπολη κ.α.), ενώ εξακολουθούν να μετακινούνται για την εργασία τους στο κέντρο της πόλης. Παράλληλα ο Πειραιάς πυκνοκατοικείται και μετατοπίζεται πληθυσμός προς τη ζώνη Δ προς αναζήτηση φθηνών οικοπέδων, καθώς οι περιοχές αυτές έχουν δεχθεί το μεγαλύτερο όγκο μεταναστών από τη Μικρά Ασία και δομούνται άναρχα. Οι πόλεις δε που παρεμβάλλονται μεταξύ Αθηνών και Πειραιώς δέχονται και τις μεγαλύτερες οικοδομικές πιέσεις (π.χ. Καλλιθέα, Αιγάλεω, Περιστέρι, Μοσχάτο).

Στις ανατολικές συνοικίες των Αθηνών συγκεντρώνονται συνήθως τα μεσαία στρώματα, ενώ όσοι μετακινούνται προς τα βορειοανατολικά τοποθετούνται στα μεσαία προς ανώτερα στρώματα. Προς τα βόρεια και πιο απόμακρα προάστια που οικοδομούνται στα πρότυπα των κηπουπόλεων συγκεντρώνονται οι ανώτερες εισοδηματικές τάξεις, ενώ μετά την εγκατάσταση του αεροδρομίου του Ελληνικού στα νότια, συγκεντρώνονται και οι καλά αμειβόμενες τάξεις των αεροσυνοδών και συναφών επαγγελμάτων, καλύπτοντας τις μεσαίες προς ανώτερες τάξεις. Οι υψηλές αξίες στα βόρεια προάστια οφείλονται στο πευκόφυτο τοπίο (Κηφισιά, Νέα Ερυθραία, Εκάλη, Δροσιά), μεγάλο μέρος του οποίου διασώζεται, ενώ στα νότια οφείλεται στην παραλιακή ακτή των Αθηνών (Γλυφάδα, Βούλα, Βουλιαγμένη).

Μαρούσι: Έδρα του βορειοανατολικού λεκανοπεδίου

Σταδιακά πυκνοδομείται η ζώνη Δ που δέχεται τις μετακινήσεις από το ασφυκτικό κέντρο του Πειραιώς, μετανάστες από την επαρχία και αργότερα οικονομικούς μετανάστες συγκεντρώνοντας τα μεσαία προς χαμηλά στρώματα των Αθηνών. Κηπουπόλεις που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση από το κέντρο δέχονται έντονες πιέσεις βαριάς αστικοποίησης, όπως η Ηλιούπολη και ο Χολαργός και αλλοιώνεται το αρχικό τους ύφος σε κάποιο βαθμό, ενώ άλλες περιοχές ανθίστανται λόγω του υψηλού εισοδηματικού επιπέδου των κατοίκων τους, όπως το Ψυχικό και η Φιλοθέη. Τα μέλη από τα μεσαία προς χαμηλά εισοδηματικά στρέμματα στρέφονται προς τη βορειοδυτική οικιστική τάση (Νέα Ιωνία, Πατήσια, Νέα Φιλαδέλφεια, Αχαρνές).

Τα τελευταία χρόνια απομακρύνεται πληθυσμός από το κέντρο των δύο πόλεων, ενώ μέλη της πυκνοκατοικημένης ζώνης Δ μετακινούνται προς τη Β και τη Γ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα εύπορα μέλη της ζώνης Β να πιέζονται προς τη βορειοανατολική Αττική και τα σχετικά ευκατάστατα μέλη προς Μεσόγεια στα ανατολικά, πέριξ του Πεντελικού. Τα μέλη της ζώνης Γ συμπιέζονται προς τη Λαυρεωτική και την Ανατολική Αττική.

Όλες αυτές οι αλλαγές έχουν καταστήσει την Αθήνα μητροπολιτική πρωτεύουσα και κάθε συγκρότημα αναπτύσσεται πέριξ του μητροπολιτικού του κέντρου. Συγκεκριμένα, τα βορειοανατολικά προάστια έχουν κέντρο το Μαρούσι, τα νοτιοανατολικά τη Γλυφάδα και τα δυτικά το Περιστέρι. Μητροπολιτικό κέντρο του λιμένα είναι ο Πειραιάς, της Δυτικής Αττικής η Ελευσίνα και της Ανατολικής η Παλλήνη.

Η πόλη φαίνεται να ενώνεται πλέον και με την Πόλη της Παλλήνης στα ανατολικά μετά την εγκατάσταση του αεροδρομίου στα μεσόγεια, ενώ στα δυτικά η αστική ζώνη φθάνει μέχρι την Ελευσίνα και τη Μάνδρα Αττικής.

Πολεοδομικά Χαρακτηριστικά

Αρχείο:Οδικός Χάρτης Αττικής ε.jpg

Οδικό Δίκτυο Αττικής

Υποδομές

Η Αθήνα είναι μια πόλη με απρόσκοπτα αναπτυσσόμενες υποδομές από τη δεκαετία του '50 έως σήμερα. Διαθέτει ένα πλούσιο δίκτυο αυτοκινητοδρόμων που τη συνδέουν με τις γειτονικές περιφέρειες, καθώς και πληθώρα λεωφορείων και τραμ που ενώνουν τις γειτονιές του λεκανοπεδίου και των περιχώρων των Αθηνών. Τα ΚΤΕΛ που εδρεύουν στο Πεδίον του Άρεως παρέχουν πρόσβαση στις γειτονικές πόλεις και την υπόλοιπη Ελλάδα, ενώ γίνονται τα τελευταία χρόνια απόπειρες εκσυγχρονισμού του εθνικού σιδηροδρομικού δικτύου που παραμένει πεπαλαιωμένο. Ο Ηλεκτρικός Σιδηρόδρομος λειτουργεί σε συνάρτηση με τις υπόγειες γραμμές του Μετρό έπειτα από την ανάπλασή του, ενώ το Τραμ συνδέει τους παράκτιους δήμους με το κέντρο της πόλης.

Η Αθήνα διαθέτει πλήρες αποχετευτικό σύστημα, ηλεκτρικό φωτισμό από το 1889, ραδιοφωνικό κέντρο από το 1938 και τηλεόραση από το 1965.

Συγκοινωνιακό Δίκτυο

Τραμ των Αθηνών

Η Πόλη είναι προσβάσιμη οδικώς από τις δύο μεγάλες εθνικές οδούς που διατρέχουν την Αττική, την Εθνική Οδό Αθηνών-Λαμίας που εισέρχεται από τη βόρεια είσοδο του λεκανοπεδίου και την Εθνική Οδό Αθηνών-Κορίνθου που εισέρχεται από τα δυτικά. Καθίσταται προσεγγίσιμη επίσης μέσω του Λιμένος Πειραιώς, Ραφήνας και Λαυρίου. Από το 2004 ενώνεται με το Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» μέσω του κλειστού αυτοκινητοδρόμου της Αττικής Οδού. Είναι η πρώτη ελληνική πόλη που εξυπηρετείται από το Μετρό, ενώ το Σύστημα Μαζικών Μετακινήσεων από το 2000 και έπειτα εξελίσσεται σε ένα πολυσύνθετο και αλληλοσυνδεόμενο δίκτυο.

Μαζικές μεταφορές

Κύριο άρθρο: Σύστημα Μέσων Μαζικής Μεταφοράς Αθηνών

Το σύστημα δημοσίων μεταφορών της Αθήνας αποτελείται από ένα δίκτυο λεωφορείων, τρόλεϊ και μέσων σταθερής τροχιάς (μετρό, προαστιακός σιδηρόδρομος και τραμ).

Το μετρό της Αθήνας έχει τρεις γραμμές οι οποίες επισημαίνονται στους χάρτες με διαφορετικά χρώματα. Η πράσινη γραμμή αφορά το παλαιότερο κομμάτι του δικτύου (ΗΣΑΠ) που συνδέει τον Πειραιά με την Κηφισιά μέσω του κέντρου της Αθήνας. Οι υπόλοιπες δύο γραμμές κατασκευάστηκαν κατά την δεκαετία του '90 και τέθηκαν σε λειτουργία το 2000.

Σιδηροδρομικό Δίκτυο Αθηνών

Οι γραμμές είναι διπλές και αποκλειστικά υπόγειες (κατασκευασμένες με NATM και TBM) σε μέσο βάθος 20 μέτρα από την επιφάνεια και διατομή σηράγγων 9 μέτρα. Η μπλε γραμμή συνδέει το Αιγάλεω με το Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, ενώ η κόκκινη συνδέει τον Άγιο Δημήτριο με το Περιστέρι (Άγιο Αντώνιο). Σε εξέλιξη βρίσκονται επεκτάσεις προς το Ελληνικό, την Ανθούπολη και τον Πειραιά, ενώ μελετάται η κατασκευή μιας τέταρτης γραμμής με κυκλοτερή διαδρομή από το Γαλάτσι, περνώντας από τα ανατολικά προάστια και καταλήγοντας στο Μαρούσι.

Το δίκτυο των λεωφορείων αποτελείται από θερμικά οχήματα (ντιζελοκίνητα και φυσικού αερίου) καθώς και από ηλεκτροκίνητα τρόλεϊ.

Το νέο δίκτυο του τραμ συνδέει το κέντρο της Αθήνας (πλατεία Συντάγματος) με τη Βούλα και το Νέο Φάληρο μέσω δύο διασταυρούμενων γραμμών. Αναμένεται η επέκτασή του προς και Πειραιά (και μελλοντικά προς Κερατσίνι και Πέραμα), ενώ νέες γραμμές είναι υπό μελέτη. Ο προαστιακός σιδηρόδρομος συνδέει το Διεθνές Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος με τον Σταθμό Λαρίσης, τον Πειραιά και το Κιάτο. Μελλοντικά θα επεκταθεί προς τη Θήβα, την Χαλκίδα, τη Ραφήνα, το Λαύριο και το Ξυλόκαστρο.

Αττικό Μετρό

Στην Αθήνα κυκλοφορεί και μεγάλος αριθμός ταξί (σε κίτρινο χρώμα). Τα ταξί της Αθήνας θεωρούνται φθηνότερα σε σύγκριση με αυτά της Ευρώπης.

Ο αερολιμένας της Αθήνας είναι το Διεθνές Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος στην πόλη των Σπάτων, ανατολικά της Αθήνας, που εγκαινιάστηκε το 2000. Η πρόσβαση στο αεροδρόμιο γίνεται μέσω οδικής σύνδεσης (για ιδιωτική μεταφορά, λεωφορειακή σύνδεση ή ταξί) καθώς και σιδηροδρομικής γραμμής. Επιπλέον, η Αθήνα διαθέτει τον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό της Ελλάδας (Σταθμός Λαρίσης).

Δύο αυτοκινητόδρομοι (εθνικές οδοί) διασχίζουν την Αθήνα, ο ένας με δυτική κατεύθυνση προς την Πάτρα (GR-8A, Ε65/Ε94) και ο άλλος με βόρεια κατεύθυνση προς την Θεσσαλονίκη (GR1, E75). Πρόσφατα ένας εξωτερικός δακτύλιος, η Αττική Οδός πραγματοποιεί την σύνδεση των δύο κύριων αυτοκινητοδρόμων ξεκινώντας από την Ελευσίνα και καταλήγοντας στο Διεθνές Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος.

Προαστιακός Σιδηρόδρομος

Ένας δευτερεύων κλάδος της Αττικής Οδού, γνωστός ως «Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρος Υμηττού», συνδέει την Καισαριανή με τα Γλυκά Νερά. Ο νέος αυτός δακτύλιος πραγματοποιεί οδικές συνδέσεις στο πρωτεύον οδικό δίκτυο της πόλης με 70 χιλιόμετρα, 21 εξόδους και 8 μεγάλους συγκοινωνιακούς κόμβους.

Ύδρευση και Αποχέτευση

Το αρχαιότερο υδραγωγείο είναι του Αδριανού που άρχισε να κατασκευάζεται το 130 μ.Χ. απ' τον αυτοκράτορα Αδριανό και ολοκληρώθηκε το 150 μ.Χ. από τον Πίο Αντώνιο. Αργότερα όμως η δεξαμενή καταστράφηκε από τις επιδρομές εχθρών.

Μετά τη φυγή των Τούρκων, η κυβέρνηση της χώρας αντιμετώπισε και το βασικό αυτό πρόβλημα της ύδρευσης. Με έρανο που έγινε επισκεύασε το υδραγωγείο, αλλά λόγω της αύξησης του πληθυσμού, μετά από πολλές προτάσεις για διάφορες γεωτρήσεις και μεταφορά νερών, αποφασίστηκε το 1892 να γίνει τεχνητή λίμνη στο Μαραθώνα. Την πρόταση αυτή την έκανε ο Εδουάρδος Καλενέκ και το έτος 1926 το δημόσιο της Ελλάδας και η εταιρεία Ούλεν έκαναν συμφωνία για τη λίμνη αυτή, που θα έδινε νερό στην πρωτεύουσα.

Οι εργασίες άρχισαν τον Οκτώβριο του 1926 και τέλειωσαν μετά από 3 χρόνια. Το Μάιο του 1931 είχαν κατασκευαστεί το φράγμα, ο αγωγός, τα διυλιστήρια και για πρώτη φορά στις 3 Ιουνίου η Αθήνα πήρε νερό από τη λίμνη.

Το φράγμα έχει πλάτος στη βάση του 47 μ. και χωράει 44 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερό. Με το φράγμα του Μαραθώνα λύθηκε ως ένα σημείο το πρόβλημα της ύδρευσης της Αθήνας. Αργότερα όμως, με την ολοένα και περισσότερο ανάπτυξη της πόλης, η ποσότητα του νερού της τεχνητής λίμνης δεν ήταν αρκετή για την ύδρευση της πρωτεύουσας. Εκτελέστηκαν έργα ύδρευσης από τη λίμνη Υλίκη, αλλά και πάλι το πρόβλημα ύδρευσης δεν λύθηκε. Γι' αυτό προτάθηκε η λύση του Μόρνου. Έτσι τα τελευταία χρόνια κατασκευάστηκε το φράγμα του Μόρνου κοντά στο Λιδωρίκι της Φωκίδας και τροφοδότησε την Αθήνα με νερό.

Την εποχή της τουρκοκρατίας υπήρχε μόνο ο υπόνομος της οδού Άρεως. Αργότερα, το 1838, άρχισε η κατασκευή μικρών υπονόμων στο κέντρο της πόλης που τελείωσε το 1840. Το 1858 έγινε συστηματική κατασκευή υπονόμου στη Σταδίου και στη συνέχεια στους άλλους κεντρικούς δρόμους, δημιουργώντας έτσι δίκτυο υπονόμων μόνο για το 118 της πόλης, ενώ το υπόλοιπο είχε υπονόμους που άδειαζαν στα γύρω περιβόλια. Αποτέλεσμα ήταν οι επιδημίες τύφου, δυσεντερίας και άλλων παθήσεων, που έκαναν τον κόσμο να υποφέρει, και οι συχνές πλημμύρες, που προκαλούσαν ζημιές στην πόλη, όπως το 1896, που πνίγηκαν 17 άτομα. Τότε Έλληνες και ξένοι τεχνικοί έφτιαξαν σχέδιο για τον κανονισμό της κοίτης του Κηφισού και Ιλισού, αλλά μετά το 1925 ο Δήμος κατασκεύασε αποχετευτικά έργα και υποχρέωσε τους ιδιώτες να φτιάξουν στεγανούς βόθρους.

Με τις μελέτες που έκανε ο Ιταλός Φαντόλι, ανατέθηκε η εκτέλεση αποχετευτικών έργων στην "Υδρέξ", Ανώνυμη Ελληνική Εταιρεία Υπονόμων. Η εταιρεία αυτή έκανε διάφορα σημαντικά έργα μέχρι το Β' παγκόσμιο πόλεμο, που συνεχίστηκαν μετά την απελευθέρωση. Το 1950 ιδρύθηκε ο Ο.Α.Π., Οργανισμός Αποχέτευσης Περιοχής Πρωτεύουσας, για τη συντήρηση και εκμετάλλευση του δικτύου που υπήρχε και αυτού που θα κατασκεύαζε.

Ο οργανισμός άρχισε να λειτουργεί το 1954 και συνεχίζει και σήμερα. Έφτιαξε τον Κεντρικό Αποχετευτικό Αγωγό από τέρμα Πατησίων και μέχρι τη Ν. Κοκκινιά, που σταμάτησε έτσι την αποχέτευση των ακαθαρσιών στο Ν. Φάληρο. Παρόλα αυτά δεν έχει ολοκληρωθεί το σύστημα αποχέτευσης της πρωτεύουσας και των προαστίων. Με τις δυνατές βροχές το κέντρο της πόλης πλημμυρίζει και σε ορισμένες συνοικίες σημειώνονται αρκετές καταστροφές σε σπίτια και καταστήματα.

Ηλεκτροφωτισμός και Ενέργεια

Ο αρχικός φωτισμός της πόλης ήταν με δαδιά, λυχνάρια και φανάρια του λαδιού, που διατηρήθηκε και τα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση από την τουρκοκρατία.

Το 1835 κρεμάστηκαν φανάρια λαδιού στα κεντρικά σημεία της πόλης, που αρχικά ήταν 5-10 και το 1850 έφτασαν τα 200.

Τα φανάρια αυτά αντικαταστάθηκαν με λάμπες πετρελαίου, που το 1862 τις αντικατέστησε το φωταέριο. Το 1866 τα φανάρια φωταερίου έφτασαν τα 1.000 και τα έξοδα ήταν 130.000 δρχ.

Ο φωτισμός της Αθήνας με ηλεκτρικό φως άρχισε το 1889. Το πρώτο εργοστάσιο ηλεκτρισμού ήταν στη γωνία Πανεπιστημίου και Βουκουρεστίου, που έδωσε φως στις πλατείες Συντάγματος και Ομόνοιας και στο σπίτι του προέδρου της ηλεκτρικής εταιρείας Α. Μελά. Μετά από δυο χρόνια το εργοστάσιο μεταφέρθηκε ανάμεσα στο τετράγωνο μεταξύ των οδών Αριστείδου και Αιόλου με νέα μηχανήματα που αύξησαν την παραγωγή του ηλεκτρικού ρεύματος. Με την αύξηση του πληθυσμού και τη διάδοση του ηλεκτρισμού, το 1902 έγινε μεγαλύτερο εργοστάσιο στο Ν. Φάληρο, που έδινε φως στην Αθήνα, στον Πειραιά και στα προάστια. Η παραγωγή αυξήθηκε πολύ και κατασκευάστηκε ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος Αθήνας και Πειραιά. Ηλεκτροφωτίστηκαν οι δρόμοι και οι πλατείες σε συνδυασμό με το αεριόφως, που φώτιζε ακόμη την πόλη.

Κατά τη διάρκεια του Α' παγκόσμιου πολέμου, η Αθήνα φωτιζόταν μόνο στο κέντρο και από ηλεκτρικές λάμπες. Μετά το 1917 ηλεκτροφωτίστηκαν οι συνοικίες με λάμπες που έπαιρναν φως από τα σπίτια και μετά έγινε εγκατάσταση δικτύου ηλεκτροφωτισμού στους δρόμους και στις πλατείες. Τότε όμως το εργοστάσιο στο Ν. Φάληρο δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις ανάγκες της νέας μεγαλούπολης και πολλοί ιδιώτες έφτιαξαν μικρό εργοστάσια ηλεκτρικής παραγωγής.

Η Γενική Ηλεκτρική Εταιρεία, που ιδρύθηκε το 1926, έκτισε νέο εργοστάσιο στο Κερατσίνι, που λειτούργησε το 1929 και ενίσχυσε και το εργοστάσιο του Ν. Φαλήρου αγοράζοντας και τα μικρά εργοστάσια των ιδιωτών.

Μετά την απελευθέρωση από την ιταλογερμανική κατοχή, τα δυο εργοστάσια έφεραν και άλλες ηλεκτρογεννήτριες για να αυξήσουν την παραγωγή.

Τηλεφωνία και Ραδιοφωνία

Ο τηλέγραφος έγινε γνωστός στην Αθήνα το 1859 και το μήνα Φεβρουάριο του ίδιου χρόνου έστειλαν στην Κωνσταντινούπολη από την Αθήνα το πρώτο τηλεγράφημα. Μετά την εφεύρεση του Μπελ, η Αθήνα έχει και αυτή δίκτυο τηλεφωνικής επικοινωνίας με τα πρώτα γραφεία τηλεφώνων, ένα στο ταχυδρομείο Αθήνας και στο ταχυδρομείο του Πειραιά το άλλο, το 1896 και με 60 συνδρομητές και τα δυο.

Το 1908 εκπαιδεύτηκαν οι πρώτες Ελληνίδες τηλεφωνήτριες από μια Ελβετίδα και το 1926 έγινε η πρώτη σύνδεση Αθήνας-επαρχιών. Μετά από τέσσερα χρόνια, το 1930, έγινε σύμβαση με τη γερμανική εταιρεία "Ζίμενς και Χάλσκε", που ανάλαβε να φτιάξει εγκαταστάσεις για την επικοινωνία των κατοίκων της πόλης και της πόλης με τις επαρχίες. Μετά από λίγα χρόνια, το 1941, η πόλη είχε 42.700 γραμμές, που όμως έπαθαν πολλές ζημιές κατά τη διάρκεια της κατοχής και επισκευάστηκαν αργότερα.

Σήμερα η πόλη διαθέτει σύγχρονη ψηφιακή υποδομή και συνδέεται τηλεφωνικά με την υπόλοιπη Ελλάδα και τον κόσμο.

Το πρώτο ραδιοφωνικό κέντρο ιδρύθηκε τις 26 Μαρτίου 1938. Το κέντρο ονομάσθηκε Ε.Ι.Ρ. (Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας) με τρεις σταθμούς στην Αθήνα και εξέπεμπε για όλη τη χώρα. Το ραδιόφωνο διαδόθηκε σε όλα τα σπίτια και αποτελούσε τη κυριότερη ψυχαγωγία για τους ανθρώπους.

Στην Ελλάδα η ραδιοφωνία παρουσιάστηκε το 1924 όταν το Υπουργείο Ναυτικών έκανε προσπάθεια ραδιοφωνικής εκπομπής και, λίγο αργότερα, τον ίδιο χρόνο όμως, ένας όμιλος ερασιτεχνών στα εργαστήρια Φυσικής του Εθνικού Πανεπιστημίου με τον καθηγητή Πετρόπουλο θέλησε να φτιάξει ραδιοφωνικά μηχανήματα.

Τέλος, τον Ιανουάριο του 1938 υπογράφτηκε σύμβαση με την εταιρεία "Τελεφούνκεν" (Telefunken) για να εγκαταστήσει πομπό και άρχισε και η κατασκευή των κτιρίων του Σταθμού των Νέων Λιοσίων και των εγκαταστάσεων του Ζαππείου. Το 1940 έγινε ενίσχυση του πομπού από το σταθμό της "Κέιμπλ εντ Γουάιρλες" και τα κύματά του έφθαναν μέχρι το εξωτερικό.

Το ραδιόφωνο έπαιξε σημαντικό ρόλο στα χρόνια της κατοχής και της επτάχρονης δικτατορίας.

Σήμερα η Ελληνική Ραδιοφωνία (Ε.ΡΑ.) περιλαμβάνει τέσσερις κρατικούς σταθμούς με ποικίλα προγράμματα. Παράλληλα, εκτός από τους κρατικούς σταθμούς, λειτουργούν και πολλοί ιδιωτικοί σταθμοί που υπάγονται στην ελεύθερη ραδιοφωνία.

Τηλεόραση

Το 1965 ιδρύθηκε και ο πρώτος σταθμός τηλεόρασης, που συμπεριλήφθηκε στο Ε.Ι.Ρ. και ονομάστηκε Ε.Ι.Ρ.Τ. μέχρι το 1975. Το 1976 το Ε.Ι.Ρ.Τ. έγινε Ανώνυμη Εταιρεία με την ονομασία Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (Ε.Ρ.Τ.).

Οι εκπομπές περιλαμβάνουν τη μετάδοση των δελτίων ειδήσεων και καιρού, μορφωτικά και ψυχαγωγικά προγράμματα, μετάδοση θεάτρου, ταινιών και ενημερωτικά δελτία για διάφορα θέματα.

Επισκέψιμοι Χώροι & Κέντρα Ενδιαφέροντος

Πλατείες και Ελεύθεροι Χώροι

Πλατεία Συντάγματος

Η Αθήνα διαθέτει πολλές πλατείες. Απ' αυτές η κεντρικότερη είναι η πλατεία Συντάγματος, που πήρε το όνομά της από τη εξέγερση του στρατού και του λαού και τη συγκέντρωση που έγινε σ' αυτή το 1843 (3 Σεπτεμβρίου). Η συγκέντρωση αυτή του στρατού και του αθηναϊκού λαού πέτυχε την αποδοχή του Συντάγματος από τον Όθωνα και την ψήφισή του την επόμενη χρονιά από την Εθνοσυνέλευση. Είναι μπροστά στη Βουλή απ' την πλευρά της λεωφόρου Αμαλίας και μπροστά στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, με σιντριβάνι και κήπο, δένδρα, αγάλματα εφήβων και ζαχαροπλαστεία.

Η πλατεία Ομόνοιας, η κεντρικότερη πλατεία της πόλης απ' όπου διέρχονται Μετρό και ηλεκτρικός αναπλάστηκε πριν τους Ολυμπιακούς αγώνες. Το 1988 στήθηκε το γλυπτό "Δρομέας" του γλύπτη Βαρώτσου κατασκευασμένα από γυαλί, που το 1994 μεταφέρθηκε σε μικρή πλατεία, απέναντι από το ξενοδοχείο Χίλτον.

Άλλες πλατείες είναι: η πλατεία Κλαυθμώνος (25ης Μαρτίου), η πλατεία Κοτζιά (Δημαρχείου, ή Ταχυδρομείου, ή Εθνικής Αντίστασης) με το Δημαρχείο, το Μέγαρο Μελά και το κτίριο της Εθνικής Τράπεζας, η πλατεία Μοναστηρακίου με μια παλιά εκκλησία της Θεοτόκου, που κτίστηκε τον 11ο αιώνα και ένα οθωμανικό τέμενος (τζαμί), η πλατεία Πλαστήρα στο Παγκράτι, η Πλατεία Κυψέλης, η Ρηγίλλης στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας, η Ελευθερίας ή Κουμουνδούρου, η Αγίου Γεωργίου Καρύτση, η Αγίου Κωνσταντίνου, η Αμερικής ή Αγάμων, η Ανεξαρτησίας (Βάθη), η Βικτωρίας ή Κυριακού, η Κάνιγγος, απ' όπου ξεκινούν πολλά λεωφορεία, η πλατεία Φιλικής Εταιρείας ή Κολωνακίου, η πλατεία Εξαρχείων κ.ά.

Εμπορική Οδός Ερμού

Κήποι και Πάρκα

Σημαντικοί κήποι και πάρκα της Αθήνας είναι:

Ο Εθνικός Κήπος, δίπλα στη Βουλή, που έχει έκταση 150 στρέμματα και δημιουργήθηκε στα χρόνια του Όθωνα, το 1842. Είναι γεμάτος από άγρια "δασικά" και ήμερα δένδρα, καλλωπιστικούς θάμνους, λουλούδια και στολισμένος με τεχνητές λιμνούλες που έχουν υδρόβια φυτά και κύκνους, με πίδακες και βρυσούλες.

Ο Διομήδειος Κήπος στο Χαϊδάρι, έκτασης 1.500 στρεμμάτων, περιλαμβάνει μια πρότυπη, πλούσια συλλογή λουλουδιών και φυτών από όλο τον κόσμο και είναι Εθνικό Κληροδότημα – Κοινωφελές Ίδρυμα που διοικείται από Επιτροπή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Συνέχεια του Εθνικού Κήπου είναι ο κήπος του Ζαππείου, που δημιουργήθηκε το 1887 από τον Στέφανο Δραγούμη, με έκταση 130 στρέμματα. Έχει διάφορα είδη δένδρων και φυτών, ένα σιντριβάνι με πολύχρωμα φώτα και το μέγαρο του Ζαππείου, όπου γίνονται διάφορες εκθέσεις.

Δάσος Αρεοπαγίτου

Το άλσος του Πεδίου του Άρεως. Ο δεύτερος πνεύμονας πράσινου της Αθήνας με ψηλά δένδρα, λουλούδια και λίμνες, με φαρδιούς δρόμους και πλατείες, με το ψηλό άγαλμα της Αθηνάς και δυο μικρά εκκλησάκια των Αγ. Ταξιαρχών και του Αγίου Χαραλάμπους. Ο κήπος άρχισε να φυτεύεται το 1934. Μέσω της πιο πρόσφατης ανάπλασης αφαιρέθηκαν τμηματικά οι επιστρώσεις των δρόμων οι οποίες αντικαταστάθηκαν από πιεσμένο χώμα δίνοντας έτσι την αίσθηση εξοχής.

Το Άλσος Βεΐκου στο Γαλάτσι, που περιλαμβάνει μεγάλους κήπους με ωραία δρομάκια, δημοτικό κολυμβητήριο και φιλοξενεί πλήθος εκδηλώσεων, ενώ δίπλα βρίσκεται και το Ολυμπιακό κέντρο Γαλατσίου.

Το Αττικό Άλσος στα Τουρκοβούνια στα όρια των δήμων Αθηναίων, Γαλατσίου και Ψυχικού. Περιλαμβάνει γήπεδα τένις και μπάσκετ.

Εθνικός Κήπος Αθηνών

Το άλσος Παγκρατίου που φυτεύτηκε το 1908 με τη φροντίδα της βασίλισσας Σοφίας και έχει έκταση 30 στρέμματα. Στην αρχή είχε μόνο πεύκα, αλλά μετά το 1936, όταν παραχωρήθηκε στο Δήμο Αθηναίων, φυτεύτηκαν και άλλα δένδρα και θάμνοι. Πριν από τη γερμανική κατοχή στο άλσος του Παγκρατίου υπήρχε ζωολογικός κήπος.

Το άλσος Ευαγγελισμού, που φυτεύτηκε όταν ιδρύθηκε το νοσοκομείο. Η αρχιτεκτονική του διαρρύθμιση είναι ωραιότατη. Έχει στηθεί η προτομή της βασίλισσας Όλγας, που ίδρυσε το νοσοκομείο "Ευαγγελισμός".

Το άλσος του Θησείου, με έκταση 24 στρέμματα, κοντά στον αρχαίο ναό του Ηφαίστου με πεύκα, κυπαρίσσια και διάφορα φυτά.

Το άλσος της Ν. Φιλαδέλφειας, με διάφορα είδη δένδρων και φυτών, με τεχνητή λίμνη και διάφορα ζώα.

Και σε πολλές άλλες συνοικίες και προάστια της Αθήνας υπάρχουν μικρά και μεγάλα πάρκα, κήποι και άλση.

Μουσεία & Δημόσια Κτίρια

Αρχαιολογικό Μουσείο Κεραμεικού Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Bασιλίσσης Σοφίας 22 Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Τοσίτσα 1 Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Σταδίου 13 και Κολοκοτρώνη Επιγραφικό Μουσείο Τοσίτσα 1 Θεατρικό μουσείο Ακαδημίας 50 Μουσείο Ακροπόλεως Μουσείο Αρχαίας Αγοράς Μουσείο Ελευθερίου Βενιζέλου Πάρκο Ελευθερίας Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης Κυδαθηναίων 17 Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης Κόδρου 9 Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Διογένους 1-3 Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης Ασωμάτων 22 & Διπύλου Μουσείο Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών Θόλου 5 Μουσείο Κανελλοπούλου Θεωρίας 12 και Πανός Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη Καλλισπέρη & Καρυατίδων 4Α Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Νεοφύτου Δούκα 4 Μουσείο Μπενάκη Κουμπάρη 1 και Πειραιώς 138 Μουσείο Πόλεως Αθηνών Παπαρρηγοπούλου 7 Μουσείο Φρυσίρα Μονής Αστερίου 3 και 7 Νέο Μουσείο Ακρόπολης Μακρυγιάννη 2-4 Νομισματικό Μουσείο Αθηνών Πανεπιστημίου 12 Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14 Πολεμικό μουσείο Ριζάρη 2 Σιδηροδρομικό Μουσείο Σιώκου 4 Ταχυδρομικό Μουσείο Πλατεία Παναθηναϊκού Σταδίου 5

Ακαδημία Αθηνών Η Παλαιά Βουλή Αρχείο:New acropolis museum 11 07.jpg Το Μουσείο της Ακροπόλεως

Αδελφοποιημένες Πόλεις

Ο Δήμος Αθηναίων έχει αδελφοποιηθεί με τις παρακάτω πόλεις:

Σαντιάγο - Χιλή - 21/10/1969 Μαδρίτη - Ισπανία - 04/05/1971 Λος Άντζελες - Ηνωμένες Πολιτείες - 10/02/1984 Βηθλεέμ - Παλαιστίνη - 13/05/1986 Λευκωσία - Κύπρος - 28/06/1988

Ραμπάτ Μαρόκο - 09/07/1990 Κούσκο - Περού - 18/09/1991 Μαυρατζαίοι - Σάμος - Ελλάς 22/12/2000 Συρακούσες - Ιταλία - 18/07/2002 Βελιγράδι - Σερβία -

Δείτε επίσης

• Μετρό Αθήνας
• Κατάλογος τραγουδιών για την Αθήνα
• Κατάλογος Δημάρχων Αθηναίων
• Λεκανοπέδιο Αττικής

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

• Επίσημος ιστοχώρος του Δήμου Αθηναίων
• Το Αθηναϊκό Σύνταγμα, Αριστοτέλης

Άλλες πηγές

• Πλάτων, Τίμαιος.
• Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Α:θηνών.
• Στρατιωτική Ιστορία: Τεχνικές Μάχης στον Αρχαίο Κόσμο 3000 π.Χ.-500 μ.Χ.: Δημήτρης Γεδεών: Εκδόσεις Σαββάλας.