Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ιάκωβος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Ωριγένης (συζήτηση | συνεισφορές)
2.783 επεξεργασίες
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ωριγένης (συζήτηση | συνεισφορές)
2.783 επεξεργασίες
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 97: Γραμμή 97:
Ο διαχριστιανικός διάλογος ήταν μία από τις βασικές επιδιώξεις του Αρχιεπισκόπου Ιακώβου. Στα πλαίσια και ως κεντρική μορφή αυτού διετέλεσε για εννέα χρόνια (1959-1968) συμπρόεδρος του ''Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (ΠΣΕ – WCC)'' και αντιπρόεδρος του ''Εθνικού Συμβουλίου Εκκλησιών (NCC)'' για μία τριετία (1967-1969)<ref>"Born Demetrios Coucouzis" στο [http://goarch.org/en/news/observer/pdf/2005/05-05-MAY_IAKOVOS.pdf αφιερωματικό ένθετο τεύχος ''"Archbishop Iakovos"''] της εφημερίδας ''Orthodox Observer'', Μάιος 2005, σ. Β3, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008</ref>. Εκτός, όμως, από το διαχριστιανικό επεδίωξε και το διάλογο μεταξύ Χριστιανών και [[Ιουδαίοι|Ιουδαίων]]. Η δράση του σε αυτό τον τομέα τον έφερε στις τάξεις της ''Εθνικής Συνδιάσκεψης Χριστιανών και Ιουδαίων (NCCJ)'', από την οποία τιμήθηκε το [[1965]] με το ''"Χρυσό Μετάλλιο Γενναίας Ηγεσίας"'' και το 1969 με το ''"Βραβείο Θρησκευτικού Ηγέτη"''. Επίσης, του αποδόθηκε η βράβευση του ''"Κληρικού του Έτους"'' (1970) από τον οργανισμό ''Θρησκευτική Κληρονομιά της Αμερικής (RHA)'' και δύο φορές (1971, 1981) από το ''Συμβούλιο Εκκλησιών της πόλεως της Νέας Υόρκης (CCCNY)''.
Ο διαχριστιανικός διάλογος ήταν μία από τις βασικές επιδιώξεις του Αρχιεπισκόπου Ιακώβου. Στα πλαίσια και ως κεντρική μορφή αυτού διετέλεσε για εννέα χρόνια (1959-1968) συμπρόεδρος του ''Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (ΠΣΕ – WCC)'' και αντιπρόεδρος του ''Εθνικού Συμβουλίου Εκκλησιών (NCC)'' για μία τριετία (1967-1969)<ref>"Born Demetrios Coucouzis" στο [http://goarch.org/en/news/observer/pdf/2005/05-05-MAY_IAKOVOS.pdf αφιερωματικό ένθετο τεύχος ''"Archbishop Iakovos"''] της εφημερίδας ''Orthodox Observer'', Μάιος 2005, σ. Β3, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008</ref>. Εκτός, όμως, από το διαχριστιανικό επεδίωξε και το διάλογο μεταξύ Χριστιανών και [[Ιουδαίοι|Ιουδαίων]]. Η δράση του σε αυτό τον τομέα τον έφερε στις τάξεις της ''Εθνικής Συνδιάσκεψης Χριστιανών και Ιουδαίων (NCCJ)'', από την οποία τιμήθηκε το [[1965]] με το ''"Χρυσό Μετάλλιο Γενναίας Ηγεσίας"'' και το 1969 με το ''"Βραβείο Θρησκευτικού Ηγέτη"''. Επίσης, του αποδόθηκε η βράβευση του ''"Κληρικού του Έτους"'' (1970) από τον οργανισμό ''Θρησκευτική Κληρονομιά της Αμερικής (RHA)'' και δύο φορές (1971, 1981) από το ''Συμβούλιο Εκκλησιών της πόλεως της Νέας Υόρκης (CCCNY)''.


Τρίτος άξονας στις προσπάθειες του Ιακώβου για την ομαλοποίηση και κατανόηση μεταξύ των θρησκειών, ομολογιών και εκκλησιαστικών διοικήσεων υπήρξε η προσπάθειά του για τον ορισμό ενός ενιαίου κέντρου μεταξύ των ορθοδόξων επισκόπων όλων των κανονικών διοικήσεων της Αμερικής. Όντας Αρχιεπίσκοπος της μεγαλύτερης και καλύτερα οργανωμένης Αρχιεπισκοπικής Εκκλησίας στην Αμερική κλήθηκε να ανταποκριθεί σε κρίσεις και προβλήματα της Αρχιεπισκοπής του και άλλων Ορθοδόξων δικαιοδοσιών, που βρίσκονταν σε σχίσμα ή υπό αντιθρησκευτικό καθεστώς. Τα προβλήματα των Ουκρανών Ορθοδόξων στο Νέο Κόσμο, η κανονικότητα ορισμένων επισκόπων, οι μεταξύ τους διαιρέσεις καθώς και η πρωτοβουλία της Ρωσικής Εκκλησίας της Αμερικής (''Μετροπόλια'') να λάβει καθεστώς αυτοκεφαλίας από το [[Πατριαρχείο Ρωσίας|Πατριαρχείο Μόσχας και πασών των Ρωσιών]], απασχόλησαν την αρχιεπισκοπική διακονία του Ιακώβου<ref>Αρχιεπισκόπου πρ. Βορείου και Νοτίου Αμερικής Ιακώβου, ''Τα Άπαντα'', τομ. Ε' - Η Μέριμνά μου, πρόλογος υπό του Ομ. Καθηγητού Πρωτοπρ. Δημητρίου Ιω. Κωνσταντέλου, Εκσόσεις Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών, Θεσσαλονίκη 2006, σ.9</ref> . Ως αντιπρόσωπος του πρωτόθρονου Πατριαρχείου στην Αμερική πρωτοστάτησε το 1960 στην ίδρυση της ''Μόνιμης Επιτροπής Κανονικών Ορθοδόξων Ιεραρχών Αμερικής (SCOBA)'', της οποίας παρέμεινε πρόεδρος για μία τριακονταπενταετία<ref>"Archbishop Iakovos, Great Statesman of the Church, Dies at 93" του Theodore Kalmoukos, ''National Herald'', 15 Απριλίου 2005</ref>. Σκοπός της Συνδιάσκεψης ήταν ο στενότερος δεσμός μεταξύ των εθνικών ορθοδόξων διοικήσεων και η συμπόρευση στη διακήρυξη της ορθόδοξης μαρτυρίας.
Τρίτος άξονας στις προσπάθειες του Ιακώβου για την ομαλοποίηση και κατανόηση μεταξύ των θρησκειών, ομολογιών και εκκλησιαστικών διοικήσεων υπήρξε η προσπάθειά του για τον ορισμό ενός ενιαίου κέντρου μεταξύ των ορθοδόξων επισκόπων όλων των κανονικών διοικήσεων της Αμερικής. Όντας Αρχιεπίσκοπος της μεγαλύτερης και καλύτερα οργανωμένης Αρχιεπισκοπικής Εκκλησίας στην Αμερική κλήθηκε να ανταποκριθεί σε κρίσεις και προβλήματα της Αρχιεπισκοπής του και άλλων Ορθοδόξων δικαιοδοσιών, που βρίσκονταν σε σχίσμα ή υπό αντιθρησκευτικό καθεστώς. Τα προβλήματα των Ουκρανών Ορθοδόξων στο Νέο Κόσμο, η κανονικότητα ορισμένων επισκόπων, οι μεταξύ τους διαιρέσεις καθώς και η πρωτοβουλία της Ρωσικής Εκκλησίας της Αμερικής (''Μετροπόλια'') να λάβει καθεστώς αυτοκεφαλίας από το [[Πατριαρχείο Ρωσίας|Πατριαρχείο Μόσχας και πασών των Ρωσιών]], απασχόλησαν την αρχιεπισκοπική διακονία του Ιακώβου<ref>Αρχιεπισκόπου πρ. Βορείου και Νοτίου Αμερικής Ιακώβου, ''Τα Άπαντα'', τομ. Ε' - Η Μέριμνά μου, πρόλογος υπό του Ομ. Καθηγητού Πρωτοπρ. Δημητρίου Ιω. Κωνσταντέλου, Εκσόσεις Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών, Θεσσαλονίκη 2006, σ.9</ref> . Ως αντιπρόσωπος του πρωτόθρονου Πατριαρχείου στην Αμερική πρωτοστάτησε το 1960 στην ίδρυση της ''Μόνιμης Επιτροπής Κανονικών Ορθοδόξων Ιεραρχών Αμερικής (SCOBA)'', της οποίας παρέμεινε πρόεδρος για μία τριακονταπενταετία<ref>"Archbishop Iakovos, Great Statesman of the Church, Dies at 93" του Theodore Kalmoukos, ''National Herald'', 15 Απριλίου 2005</ref>. Σκοπός της Συνδιάσκεψης ήταν ο στενότερος δεσμός μεταξύ των εθνικών ορθοδόξων διοικήσεων και η συμπόρευση στη διακήρυξη της ορθόδοξης μαρτυρίας<ref>[http://www.scoba.us/resources/constitution.html "The Constitution of the Standing Conference of Canonical Orthodox Bishops in the Americas"] από τον επίσημο Ιστότοπο της SCOBA, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008</ref>.


==Παραπομπές - Υποσημειώσεις==
==Παραπομπές - Υποσημειώσεις==

Έκδοση από την 16:46, 20 Αυγούστου 2008

Αρχιεπίσκοπος Βορείου και Νοτίου Αμερικής Ιάκωβος
Αξίωμα: Αρχιεπίσκοπος Βορείου και Νοτίου Αμερικής
Περίοδος διακονίας: 1 Απριλίου 1959-29 Ιουλίου 1996
Προκάτοχος: Αρχιεπίσκοπος Μιχαήλ
Διάδοχος: Αρχιεπίσκοπος Σπυρίδων
Ημερομηνία Γέννησης: 29 Ιουλίου 1911
Τόπος Γέννησης: Άγιοι Θεόδωροι, Ίμβρος, Οθωμανική Αυτοκρατορία
Ημερομηνία Θανάτου: 10 Απριλίου 2005
Τόπος Θανάτου: Στάμφορντ, Κονέκτικατ, Η.Π.Α.

Ο Αρχιεπίσκοπος πρώην Βορείου και Νοτίου Αμερικής Ιάκωβος (κατά κόσμον Δημήτριος Κουκούζης) υπήρξε μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της Ορθοδοξίας στην αμερικανική ήπειρο κατά τον 20ο αιώνα. Γεννημένος στην Ίμβρο της, τότε, Οθωμανικής Αυτοκρατορίας βρέθηκε από νωρίς στο θρησκευτικό κέντρο της Κωνσταντινούπολης σε μία περίοδο ραγδαίων αλλαγών για το Πατριαρχείο και τον ρωμαίικο πληθυσμό της νεοπαγούς Τουρκικής Δημοκρατίας.

Σύντομα αποφάσισε την έξοδό του στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου υπηρετούσε ως Αρχιεπίσκοπος, ο μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας. Η διακονία του δίπλα στον Αθηναγόρα απετέλεσε καίρια μαθητεία, η οποία καθόρισε την περαιτέρω εκκλησιαστική του σταδιοδρομία. Μία επιπλέον παράμετρος κατανόησης της προσωπικότητας του Ιακώβου είναι η πρώιμη ενασχόλησή του με το διαχριστιανικό διάλογο ως Αντιπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών στα μέσα της δεκαετίας του 1950.

Η δράση του εκτός από εκκλησιαστική ήταν βαθιά πολιτική και διπλωματική. Την περίοδο της ποιμαντορίας του κατάφερε να είναι η κυρίαρχη ηγετική φυσιογνωμία του ελληνισμού των Ηνωμένων Πολιτειών αλλά και ο προνομιακός συνομιλητής της αμερικανικής ηγεσίας. Με αυτές του τις ιδιότητες προσπάθησε την ευνοϊκή αντιμετώπιση από πλευράς των Η.Π.Α. θεμάτων ελληνικού εθνικού ενδιαφέροντος.

Η παραίτησή του επέφερε μία σειρά καταιγιστικών εξελίξεων για την ελληνική μειονότητα της Αμερικής δημιουργώντας δυσεπίλυτα προβλήματα στις εκκλησιαστικές και διοικητικές δομές της. Ο θάνατος τον βρήκε πλήρη ημερών σε νοσοκομείο του Κονέκτικατ. Η έξοδός του από τα επίγεια χαιρετίστηκε από την αμερικανική και ελληνική πολιτική και θρησκευτική ηγεσία με χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις τους πρώην Προέδρους των Η.Π.Α. Μπιλ Κλίντον, Τζωρτζ Μπους τον πρεσβύτερο και Τζίμμυ Κάρτερ[1]. Στο συλλυπητήριο τηλεγράφημά της η χήρα του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, Κορρέτα Σκοτ Κινγκ σημείωνε ενθυμούμενη την ανθρωπιστική δράση του Ιακώβου:

"Σε μία εποχή όπου πολλοί από τους εξέχοντες θρησκευτικούς ηγέτες του έθνους παρέμεναν σιωπηλοί, ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος με θάρρος υποστήριξε το Κίνημά μας για την Ελευθερία και προχώρησε δίπλα στο Μ. Λ. Κίνγκ, ενώ συνέχισε να υποστηρίζει την ειρηνική κίνηση ενάντια στη φτώχεια, το ρατσισμό και τη βία σε ολόκληρη τη ζωή του."[2]

Για να τη συμπληρώσει ο παλαιός χρονικογράφος "Του Βήματος" και "Των Νέων" Παύλος Παλαιολόγος:

"Τολμηρός, θεληματικός, με πολλή φαντασία, πρωτοποριακός σε ρυθμό που δυσκολεύονται και οι προοδευτικοί ακόμα να παρακολουθήσουν, συχνά βρίσκεται μόνος του στους δρόμους τους οποίους χαράζει. Η μοίρα των πρωτοπόρων. Διαφορετικά, δεν θα ήταν πρωτοπόρος."[3]


Πρώιμη περίοδος

Ο Δημήτριος Κουκούζης γεννήθηκε στις 29 Ιουλίου 1911 στους Αγίους Θεοδώρους της Ίμβρου και ήταν ο μικρότερος από τα τέσσερα παιδιά του Αθανάσιου και της Μαρίας Κουκούζη. Αφού, αρχικά, φοίτησε στην αστική σχολή της κοινότητας των Αγίων Θεοδώρων και το ελληνικό ημιγυμνάσιο Παναγίας, το 1927, σε ηλικία 15 ετών, εγγράφηκε στην Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, την οποία διηύθηνε, ως σχολάρχης, ο τότε Μητροπολίτης Γέρων Δέρκων Ιωακείμ Πελεκάνος. Απεφοίτησε αριστούχος τον Ιούλιο του 1934 υποβάλλοντας εναίσιμη διατριβή με τίτλο «Περί Ουνίας».

Το πέρας των σπουδών του στη Χάλκη τον βρήκε αναποφάσιστο σχετικά με την περαιτέρω επαγγελματική του πορεία και για μικρό χρονικό διάστημα διετέλεσε λαϊκός ιεροκήρυκας και κατηχητής στη γενέτειρά του. Ο ίδιος διηγούνταν, αργότερα, ότι επηρεάστηκε να ακολουθήσει την ιερατική οδό από ένα όνειρο[4]. Σε αυτή του την απόφαση προσέκρουσε στην άρνηση της μητέρας του, η οποία, προερχόμενη από λευιτική οικογένεια, θεωρούσε ότι η οικογένειά της είχε ήδη προσφέρει αρκετά μέλη στην εκκλησία. Παρά τούτο ο Δημήτριος αποδέχθηκε την πρόταση του παλαιού σχολάρχη του και χειροτονήθηκε Διάκονος στον Ι. Ναό Αγίου Γεωργίου Θεραπείων την 25η Νοεμβρίου 1934 λαμβάνοντας το όνομα Ιάκωβος προς τιμήν του ευεργέτη του, Μητροπολίτη Ίμβρου Ιακώβου Παπαπαϊσίου.

Στην Ι. Μητρόπολη Δέρκων υπηρέτησε για μία τετραετία ως Αρχιδιάκονος και Ιεροκήρυκας, αλλά επιθυμία του ήταν η έξοδός του από την Τουρκία λόγω της πολιτικής που ακολουθούσε η χώρα έναντι της ρωμαίικης μειονότητας. Το 1939 έλαβε πρόσκληση από τον, τότε, Αρχιεπίσκοπο Βορείου και Νοτίου Αμερικής Αθηναγόρα να μεταβεί στις Η.Π.Α. αναλαμβάνοντας τη θέση του Αρχιδιακόνου. Η εκδημία του στην Αμερική έγινε το ίδιο έτος και παράλληλα με τα καθήκοντα του Αρχιδιακόνου ανέλαβε θέση διδάσκοντος στη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού με αντικείμενο την Καινή Διαθήκη και την Ομιλητική, ενώ διετέλεσε βοηθός Κοσμήτορα έως το 1942 και για σύντομο χρονικό διάστημα διευθυντής της Σχολής.

Στις 16 Ιουνίου 1940, ανήμερα της εορτής της Αγίας Τριάδος, χειροτονήθηκε πρεσβύτερος στον ομώνυμο Ναό του Λόουελ της Μασαχουσέτης από τον Κοσμήτορα της Σχολής του Τιμίου Σταυρού, Επίσκοπο Βοστώνης Αθηναγόρα Καββάδα και τοποθετήθηκε εφημέριος στον Ι. Ναό Αγίου Γεωργίου στο Χάρτφορντ του Κονέκτικατ. Το 1941 διορίστηκε ιεροκήρυκας στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδος, Νέας Υόρκης και το επόμενο έτος εφημέριος στον Ι. Ναό Αγίου Νικολάου του Σαιντ Λούις. Η οριστική εφημεριακή του θέση ήταν αυτή του προϊσταμένου του Καθεδρικού Ναού του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στη Βοστώνη, όπου παρέμεινε έως το 1954. Το 1950 έλαβε την αμερικανική υπηκοότητα. Παράλληλα με τα ιερατικά του καθήκοντα απέκτησε τίτλο S.T.N., "Master of Sacred Theology Degree" από τη θεολογική σχολή του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ[5].

Η θητεία στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών

Μετά την εκλογή του Αθηναγόρα στον Πατριαρχικό Θρόνο της Κωνσταντινούπολης ο Ιάκωβος εξελέγη Μητροπολίτης Μιλήτου και σχολάρχης της Θεολογικής Σχολής Χάλκης. Η εκλογή, όμως, δεν έγινε αποδεκτή από τον ίδιο και αιτιολογώντας την άρνησή του προέτεινε τη δυσθυμία επιστροφής του στην Τουρκία[6]. Το γεγονός αυτό κόστισε την παύση επικοινωνίας του με τον Πατριάρχη για μία τριετία. Στις 17 Δεκεμβρίου 1954 με εισήγηση του Πατριάρχη Αθηναγόρα προς την Ιερά Σύνοδο εξελέγη Επίσκοπος Μελίτης και διορίστηκε πρώτος μόνιμος Αντιπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην έδρα του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών. Η χειροτονία του τελέστηκε στις 6 Φεβρουαρίου 1955 στον Πατριαρχικό Ναό Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι προεξάρχοντος του από Ίμβρου Μητροπολίτη Δέρκων, Ιακώβου.

Από το πρώτο διάστημα της ανάληψης των καθηκόντων του επιδόθηκε σε επαφές και ενέργειες, οι οποίες μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα κατέστησαν δυναμική την παρουσία του στο Συμβούλιο, ώστε να επηρεάζει σοβαρά τη Γενική Γραμματεία και τα εκτελεστικά όργανά του στις αποφάσεις τους και να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στα θέματα που αφορούσαν τις σχέσεις Ορθοδόξων και Π.Σ.Ε., ιδιαίτερα στο θέμα της συμμετοχής όλων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, ως Εκκλησιών-μελών σε αυτό[7].

Η τετραετής υπηρεσία του στο Π.Σ.Ε., ως Μονίμου Αντιπροσώπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στάθηκε ιδιαίτερα σημαντική τόσο στην ιστορία του Συμβουλίου κατά την πρώτη δεκαετία των δραστηριοτήτων του και της εδραίωσής του στο διαχριστιανικό κόσμο, ως κέντρου της Οικουμενικής Κίνησης, όσο και στην ιστορία του Πατριαρχικού Γραφείου. Μαζί με τους Wiplliam Adolf Visser’T Hooft και Francis House απέβη μία από τις τρεις προσωπικότητες που σφράγισαν τη ζωή των κεντρικών γραφείων του Π.Σ.Ε. στο τέλος της δεκαετίας του ‘50. Επιπλέον υπήρξε μέλος εκκλησιαστικών αποστολών σε Ρουμανία (1955), Νέα Ζηλανδία, Ινδία, Αιθιοπία, Ισραήλ, Ιορδανία, Λίβανο, Συρία, Φινλανδία (1956), Ρωσία, Ολλανδία και Αγγλία (1958). Για τη συνολική προσφορά του στο πλαίσιο δράσης του Π.Σ.Ε. τιμήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 1995 σε εκδήλωση, που διοργανώθηκε στην Ατλάντα[8].

Η εκλογή του στην Αρχιεπισκοπή

Η χηρεία του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου της Αμερικής με το θάνατο του Αρχιεπισκόπου Μιχαήλ το 1958 δημιούργησε μία αλυσιδωτή πορεία αντιδράσεων, οι οποίες οδήγησαν τον Ιάκωβο στη θέση του Οιακοστρόφου της ελληνορθόδοξης κοινότητας της αμερικανικής ηπείρου.

Επιθυμία της πλειονοψηφίας των μελών της Πατριαρχικής Συνόδου ήταν η πλήρωση της έδρας από τον, τότε, Μητροπολίτη Ίμβρου Μελίτωνα Χατζή, παλαιού μέλους της Πατριαρχικής Αυλής και εξέχουσας φυσιογνωμίας της εκκλησιαστικής διπλωματίας. Η θέλησή τους, όμως, δε συμβάδιζε με τις θέσεις του Πατριάρχη και της ελληνικής κυβέρνησης[9]. Έτσι σε επιστολή του προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη με ημερομηνία 8 Αυγούστου του 1958 ο Πρόεδρος της Κυβέρνησης, Κωνσταντίνος Καραμανλής επεσήμαινε:

"Εξ ετέρου, όμως, δεδομένου ότι ομού μετά των θρησκευτικών καθηκόντων, άτινα θα κληθή να εκπληρώσει ο εκλεγεισόμενος αρχιεπίσκοπος, εύρηνται συνυφασμένα ιδιάζοντα εθνικά συμφέροντα αφορώντα τον εν Αμερική Ελληνισμόν, ας μοι επιτραπή να διατυπώσω την ευχήν όπως η Υμετέρα Θειοτάτη Παναγιότης, κατά την επιλογήν Αυτής μεταξύ των ικανοτέρων Ιεραρχών της Μητρός Εκκλησίας, ευαρεστηθή και λάβη υπ' όψιν της την υποψηφιότητα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μελίτης κυρίου Ιακώβου, ούτινος αι ικανότητες, το ήθος και ο εθνικός παλμός τυγχάνουν της πλήρους εκτιμήσεως και απολύτου εμπιστοσύνης της Β. Κυβερνήσεως."[10]

Η επιστολή του Πρωθυπουργού βοήθησε τον Πατριάρχη να προωθήσει τη λύση Ιακώβου. Αλλά η κίνηση αυτή δε βρήκε σύμφωνα επτά μέλη της Πατριαρχικής Συνόδου, τα οποία ο Πατριάρχης απέλυσε δι’ ειδικών πιττακίων[11] από συνοδικούς και, ακολούθως, συγκάλεσε πενταμελή σύνοδο για τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας.

Τελικά στις 14 Φεβρουαρίου 1959 ο Ιάκωβος εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Βορείου και Νοτίου Αμερικής και κλήθηκε προκειμένου να εκφωνήσει το Μέγα Μήνυμα, ήτοι την αποδοχή της εκλογής του.

Ποιμαντορική δράση στην Αμερική

Η ομογενειακή δράση

Ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος με τον Πρόεδρο των Η.Π.Α. Ντουάιτ Αϊζενχάουερ.

Η ενθρόνιση του Αρχιεπισκόπου Ιακώβου πραγματοποιήθηκε την 1η Απριλίου 1959 στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδος στη Νέα Υόρκη. Η σύμπτωση της αρχιεπισκοπίας Ιακώβου με τη μεγάλη αύξηση του ελληνικού πληθυσμού των Η.Π.Α. έθεσε νέες ποιμαντικές προτεραιότητες και προώθησε δυναμικές και ριζοσπαστικές λύσεις σε νεοπαγείς ανάγκες και χρονίζοντα προβλήματα.

Ο Ιάκωβος θεσμοθέτησε τις ανά διετία Κληρικολαϊκές συνελεύσεις, σημαντικό όργανο συζήτησης και επίλυσης των ομογενειακών προβλημάτων. Αναβάθμισε το ρόλο του Αρχιεπισκοπικού Συμβουλίου και της Εθνικής Φιλοπτώχου και εισήγαγε νέες δομές στην Αρχιεπισκοπή, με τμήματα Νεολαίας, Εκπαίδευσης, Κατηχητικής Παιδείας, Επικοινωνιών, Ιεραποστολής κ.α. Παράλληλα φρόντισε για την εδραίωση και επέκταση ιδρυμάτων όπως ο Οίκος Ευγηρίας Αγίου Μιχαήλ στο Γιόνκερς.[12] Μετέτρεψε την εφημερίδα «Ορθόδοξος Παρατηρητής» σε δεκαπενθήμερο δημοσιογραφικό όργανο της Αρχιεπισκοπής και επί των ημερών του έφτασε να αριθμεί 200.000 συνδρομητές. Ίδρυσε την οργάνωση «Ηγεσία των 100» (Leadership 100) ως αποθεματικό ταμείο με σκοπό τη στήριξη των προγραμμάτων της Αρχιεπισκοπής και των ιδρυμάτων της[13] και προώθησε την ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων, τις οποίες θεωρούσε κέντρο της ομογενειακής και κοινωνικής ζωής των Ελλήνων της Αμερικής[14].

Στον εκπαιδευτικό τομέα με πρόνοια του Αρχιεπισκόπου Ιακώβου η Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού έγινε Ίδρυμα πλήρως αναγνωρισμένο από την Ένωση Θεολογικών Σχολών Η.Π.Α. και Καναδά. Επιπλέον πέτυχε να αναγνωριστεί από το ελληνικό κράτος η θεολογική αυτή σχολή ως ισότιμη των θεολογικών σχολών των Πανεπιστημίων Αθηνών και Θεσσαλονίκης και της αντίστοιχης σχολής της Χάλκης[15]. Ακόμη, συνέλαβε και υλοποίησε την ιδέα για τη δημιουργία του Ελληνικού Κολεγίου, κέντρου ελληνικών σπουδών συνδεδεμένου με τη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού.

Στην προσπάθειά του για τη μεταρρύθμιση της ομογενειακής παιδείας το 1973 προώθησε, μέσω του Αρχιεπισκοπικού Συμβουλίου, την ένωση της Ακαδημίας του Αγίου Βασιλείου με το Ελληνικό Κολλέγιο. Η κίνηση αυτή, όμως, δεν έφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα, την ενδυνάμωση δηλαδή του κύρους της Ακαδημίας με αναβαθμισμένο πρόγραμμα σπουδών και την παροχή πανεπιστημιακού διπλώματος. Ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος παραδέχθηκε αργότερα ότι δεν επετεύχθησαν οι στόχοι που είχε θέσει[16].

Μία από τις προτεραιότητες στη δράση του Ιακώβου στάθηκε η κατηχητική παιδεία των ελληνικών πληθυσμών πρώτης και δεύτερης γενιάς. Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 αναδιοργάνωσε με τη βοήθεια του πρωτοπρεσβύτερου Γεώργιου Νικοζήση το Τμήμα Κατηχητικής Παιδείας. Χρησιμοποιώντας μία επιτροπή ειδικών θεολόγων και δασκάλων κατάφερε να το καταστήσει ένα από τα εναργέστερα τμήματα της Αρχιεπισκοπής[17].

Ως κορυφαία προσφορά του Αρχιεπισκόπου Ιακώβου στην ελληνορθόδοξη Εκκλησία της Αμερικής διακρίνεται ο Καταστατικός Χάρτης του 1978. Η εκπόνηση του νέου Καταστατικού Χάρτη είχε ως σκοπό τη διοικητική αποκέντρωση με την απόδοση στους επισκόπους περισσότερων αρμοδιοτήτων ενώ ο Αρχιεπίσκοπος διατηρούσε την ευθύνη να παρακολουθεί, να συντονίζει και να κατευθύνει τη λειτουργία του εκκλησιαστικού θεσμού[18].

Διαχριστιανικές και διορθόδοξες πρωτοβουλίες

Ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος με το Τζων Κέννεντυ και τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Βενέδικτο

Ένα μήνα μετά την εκλογή του ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος συναντήθηκε, επίσημα, με τον Πάπα Παύλο ΣΤ’ στη Ρώμη, γενόμενος έτσι ο πρώτος Ορθόδοξος Ιεράρχης που έπειτα από τρεις και πλέον αιώνες συνομίλησε με τον αρχηγό της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Αυτή η συνάντηση σηματοδότησε ένα κύκλο επαφών μεταξύ του Βατικανού και του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο οποίος οδήγησε στην ιστορική συνάντηση του 1964 μεταξύ των Προκαθημένων παλαιάς και νέας Ρώμης και, συνακόλουθα, στην άρση των αναθεμάτων[19]. Σε όλη αυτή την πορεία ο Ιάκωβος στάθηκε ο "ιθύνων νους" της σύγκλισης και ο βασικός συνομιλητής από πλευράς του Οικουμενικού Θρόνου[20].

Ο διαχριστιανικός διάλογος ήταν μία από τις βασικές επιδιώξεις του Αρχιεπισκόπου Ιακώβου. Στα πλαίσια και ως κεντρική μορφή αυτού διετέλεσε για εννέα χρόνια (1959-1968) συμπρόεδρος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (ΠΣΕ – WCC) και αντιπρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Εκκλησιών (NCC) για μία τριετία (1967-1969)[21]. Εκτός, όμως, από το διαχριστιανικό επεδίωξε και το διάλογο μεταξύ Χριστιανών και Ιουδαίων. Η δράση του σε αυτό τον τομέα τον έφερε στις τάξεις της Εθνικής Συνδιάσκεψης Χριστιανών και Ιουδαίων (NCCJ), από την οποία τιμήθηκε το 1965 με το "Χρυσό Μετάλλιο Γενναίας Ηγεσίας" και το 1969 με το "Βραβείο Θρησκευτικού Ηγέτη". Επίσης, του αποδόθηκε η βράβευση του "Κληρικού του Έτους" (1970) από τον οργανισμό Θρησκευτική Κληρονομιά της Αμερικής (RHA) και δύο φορές (1971, 1981) από το Συμβούλιο Εκκλησιών της πόλεως της Νέας Υόρκης (CCCNY).

Τρίτος άξονας στις προσπάθειες του Ιακώβου για την ομαλοποίηση και κατανόηση μεταξύ των θρησκειών, ομολογιών και εκκλησιαστικών διοικήσεων υπήρξε η προσπάθειά του για τον ορισμό ενός ενιαίου κέντρου μεταξύ των ορθοδόξων επισκόπων όλων των κανονικών διοικήσεων της Αμερικής. Όντας Αρχιεπίσκοπος της μεγαλύτερης και καλύτερα οργανωμένης Αρχιεπισκοπικής Εκκλησίας στην Αμερική κλήθηκε να ανταποκριθεί σε κρίσεις και προβλήματα της Αρχιεπισκοπής του και άλλων Ορθοδόξων δικαιοδοσιών, που βρίσκονταν σε σχίσμα ή υπό αντιθρησκευτικό καθεστώς. Τα προβλήματα των Ουκρανών Ορθοδόξων στο Νέο Κόσμο, η κανονικότητα ορισμένων επισκόπων, οι μεταξύ τους διαιρέσεις καθώς και η πρωτοβουλία της Ρωσικής Εκκλησίας της Αμερικής (Μετροπόλια) να λάβει καθεστώς αυτοκεφαλίας από το Πατριαρχείο Μόσχας και πασών των Ρωσιών, απασχόλησαν την αρχιεπισκοπική διακονία του Ιακώβου[22] . Ως αντιπρόσωπος του πρωτόθρονου Πατριαρχείου στην Αμερική πρωτοστάτησε το 1960 στην ίδρυση της Μόνιμης Επιτροπής Κανονικών Ορθοδόξων Ιεραρχών Αμερικής (SCOBA), της οποίας παρέμεινε πρόεδρος για μία τριακονταπενταετία[23]. Σκοπός της Συνδιάσκεψης ήταν ο στενότερος δεσμός μεταξύ των εθνικών ορθοδόξων διοικήσεων και η συμπόρευση στη διακήρυξη της ορθόδοξης μαρτυρίας[24].

Παραπομπές - Υποσημειώσεις

  1. ↑ Statements from Public Officials on the Passing of Archbishop Iakovos Ιστότοπος της Ι. Αρχιεπισκοπής Αμερικής, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008
  2. ↑ "Coretta Scott King’s Message", Orthodox News, Volume 7 Number 17 - Tuesday, April 26th, 2005, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008
  3. ↑ Παύλου Παλαιολόγου, Οι Έλληνες έξω από την Ελλάδα: Ορθοδοξία και Γένος, Εκδόσεις Μπίρης, Αθήνα 1972, σ. 190
  4. ↑ Γεώργιος Π. Μαλούχος, Εγώ, ο Ιάκωβος, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, Αθήνα 2002, σ. 35
  5. ↑ Archbishop Iakovos - Champion of Civil Rights, Religious Freedom, and Social Justice, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008
  6. ↑
    • Γεώργιος Π. Μαλούχος, ενθ' ανωτ., σ. 174.
    • Παναγιώτης Γ. Φούγιας, "Ο Αρχιεπίσκοπος Βορείου και Νοτίου Αμερικής Ιάκωβος (1911-2005)", Νέα Κοινωνιολογία, 42(Χειμώνας 2005-2006) σσ. 8-10
  7. ↑ Μ. Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Τσέτση, "Ο Μελίτης Ιάκωβος στην έδρα του ΠΣΕ και ένα ανέκδοτο κείμενό του", Επιστημονική παρουσία Εστίας Θεολόγων Χάλκης, τομ. Α', Εστία Θεολόγων Χάλκης, Εν Αθήναις 1987, σσ. 31-46
  8. ↑ Address given at the ecumenical celebration, honouring the ministry of Archbishop Iakovos in Atlanta, February 23, 1995 Αρχεία του ΠΣΕ, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008
  9. ↑ "Βυζαντινές ίντριγκες στην Εκκλησία της Αμερικής" της Μαρίας Αντωνιάδου, Το Βήμα, 5 Σεπτεμβρίου 1999 - Αρ. Φύλλου 12688, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008
  10. ↑ Κωνσταντίνος Καραμανλής: Αρχείο, γεγονότα και κείμενα, τομ. Γ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1997, σσ. 204-205
  11. ↑ Γεώργιος Π. Μαλούχος, ενθ' ανωτ., σ. 175.
  12. ↑ "Ιάκωβος: πορεία ζωής" στο αφιερωματικό ένθετο τεύχος "Archbishop Iakovos" της εφημερίδας Orthodox Observer, Μάιος 2005, σ. Β20, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008
  13. ↑ Archbishop Iakovos Leadership 100 endowment fund grant progress report από τον επίσημο Ιστότοπο της Οργάνωσης "Ηγεσία των 100", ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008
  14. ↑ Λάκη Α. Ιωαννίδη, Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος - Ο Ηγέτης του Ελληνισμού της Αμερικής, [χ.ε.], Θεσσαλονίκη 1989, σ.16
  15. ↑ Βιογραφικό σημείωμα - Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος 1911-2005 από Ανακοίνωση Τύπου της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αμερικής, 11 Απριλίου 2005, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008
  16. ↑ "Μια ιστορική έρευνα της μοναδικής –εκτός ελλαδικού χώρου – σχολής εκπαίδευσης διδακτικού προσωπικού" του Νίκου Νικολιδάκη, Greek News, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008
  17. ↑ Λάκη Α. Ιωαννίδη, ενθ' ανωτ., σ.34
  18. ↑ Λάκη Α. Ιωαννίδη, αυτόθι, σ.18
  19. ↑ "Archbishop Iakovos called 'devoted champion' of Orthodox-Catholic unity", The Georgia Bulletin, 14 Απριλίου 2005, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008
  20. ↑ Γεώργιος Π. Μαλούχος, ενθ' ανωτ., σσ. 210-212
  21. ↑ "Born Demetrios Coucouzis" στο αφιερωματικό ένθετο τεύχος "Archbishop Iakovos" της εφημερίδας Orthodox Observer, Μάιος 2005, σ. Β3, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008
  22. ↑ Αρχιεπισκόπου πρ. Βορείου και Νοτίου Αμερικής Ιακώβου, Τα Άπαντα, τομ. Ε' - Η Μέριμνά μου, πρόλογος υπό του Ομ. Καθηγητού Πρωτοπρ. Δημητρίου Ιω. Κωνσταντέλου, Εκσόσεις Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών, Θεσσαλονίκη 2006, σ.9
  23. ↑ "Archbishop Iakovos, Great Statesman of the Church, Dies at 93" του Theodore Kalmoukos, National Herald, 15 Απριλίου 2005
  24. ↑ "The Constitution of the Standing Conference of Canonical Orthodox Bishops in the Americas" από τον επίσημο Ιστότοπο της SCOBA, ανακτήθηκε 20 Αυγούστου 2008


Πολιτικές πρωτοβουλίες

Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη!


π • σ • ε Αρχιεπίσκοποι Αμερικής
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχιεπίσκοπος_Αμερικής_Ιάκωβος&oldid=1141649"