Αναεροβική αναπνοή

Η λεγόμενη στη Βιολογία αναερόβια ή αναεροβική αναπνοή, (anaerobic respiration) αποτελεί ένα τύπο αναπνοής των κυττάρων που πραγματοποιείται στους αναερόβιους οργανισμούς, κατά την οποία η ενέργεια απελευθερώνεται από τη γλυκόζη ή άλλες τροφές, άνευ παρουσίας οξυγόνου.

Οι χημικές αντιδράσεις της αναερόβιας αναπνοής ακολουθούν δύο στάδια:

• 1ο στάδιο: Γλυκόλυση, όπου η γλυκόζη μετατρέπεται σε 2 μόρια πυροσταφυλικού οξέος στο γενικό κυτταρόπλασμα του κυττάρου. Οι αντιδράσεις αυτές είναι ίδιες της αεροβικής αναπνοής, πλην όμως στην αναερόβια η απουσία οξυγόνου εμποδίζει την οξείδωση των δύο μορίων περιορισμένης NAD που δημιουργείται μέσω του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρονίων (ETS) στα μιτοχόνδρια. Αντ΄ αυτού παράγεται ATP, (τριφωσφορική αδενοσίνη), από την ADP, (διφωσφορική αδενοσίνη), με φωσφορυλίωση επιπέδου υποστρώματος. Έτσι το καθαρό παράγωγο ATP, κατά την εν λόγω αναπνοή, το αποτελούν μόνο 2 μόρια, (4, μείον 2 που χρησιμοποιήθηκαν στην αρχική φωσφορυλίωση).
• 2ο στάδιο: Μετά την παραγωγή των πυροσταφυλικών μπορεί να εμφανιστούν δύο εναλλακτικοί οδοί. Στα μεν φυτά και σε πολλούς μικροοργανισμούς το πυροσταφυλικό οξύ διασπάται σε αιθανόλη μέσω αιθανάλης (ακεταλδεΰδης), με μια αντίδραση που ονομάζεται αλκοολική ζύμωση η οποία και απαιτεί υδρογόνο από το NADH. Στα δε ζώα το πυροσταφυλικό οξύ μεταβάλλεται σε γαλακτικό οξύ με μια διαδικασία που ονομάζεται ζύμωση γαλακτικού οξέος, η οποία επίσης απαιτεί υδρογόνο από το NADH.