Γιούζεφ Βιμπίτσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιούζεφ Βιμπίτσκι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση29  Σεπτεμβρίου 1747[1][2][3]
Μπεντόμιν
Θάνατος10  Μαρτίου 1822
Μανιέτσκι
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής
πολιτικός
δικηγόρος
θεατρικός συγγραφέας
Περίοδος ακμής1775
Οικογένεια
Σύζυγοςd:Q15618112
Οικογένειαd:Q106580418
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςστρατηγός
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαConfederate of the Confederacy
deputy to the Sejm of the First Polish Republic
ΒραβεύσειςΤάγμα του Λευκού Αετού (Πολωνία)
Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής
Τάγμα του Αγίου Στανίσλαου
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γιούζεφ Ρούφιν Βιμπίτσκι (πολωνικά: Józef Rufin Wybicki‎‎) (29 Σεπτεμβρίου 1747 – 19 Μαρτίου 1822) ήταν Πολωνός νομικός, ποιητής, πολιτικός και στρατιωτικός ακτιβιστής. Είναι γνωστός ως ο συγγραφέας της «Μαζούρκας του Ντομπρόβσκι» (Mazurek Dąbrowskiego), εθνικός ύμνος της Πολωνίας από το 1927.

Ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βιμπίτσκι γεννήθηκε στο Μπεντόμιν, στην περιοχή της Πομερανίας στην Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία.[4] Η οικογένειά του καταγόταν από πομερανική αριστοκρατία.[5]

Ο Βιμπίτσκι φοίτησε σε σχολείο Ιησουιτών[5] και εξελέγη ως βουλευτής στο Σέιμ του Ρεπνίν, της συνόδου του πολωνικού κοινοβουλίου το 1767, την παραμονή του πρώτου διαμελισμού της Πολωνίας.[4] Στη συνέχεια εντάχθηκε στην εξέγερση γνωστή ως Συνομοσπονδία του Μπαρ (1768-1772), η οποία ήταν κατά της ρωσικής επιρροής και ο του Βασιλιά Στανίσουαφ Αύγουστου Πονιατόφσκι.[4][5] Ήταν ένας από τους συμβούλους (konsyliarz) της Ομοσπονδίας και εργάστηκε ως διπλωμάτης.[6] Μετά την αποτυχία της εξέγερσης μετέβη στην Ολλανδία όπου σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο του Λάιντεν.[5]

Ο Χένρι Ντομπρόφσκι και ο Γιούζεφ Βιμπίτσκι συναντούν τον Ναπολέοντα στο Βερολίνο το 1806.

Επιστρέφοντας στην Πολωνία, συνδέθηκε με την Επιτροπή Εθνικής Παιδείας στις δεκαετίες του 1770 και 1780.[4] Υποστήριξε τον Βασιλιά Στανίσουαφ Αύγουστου Πονιατόφσκ και τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις τους.[4][5] Βοήθησε στον σχεδιασμό του φιλελεύθερου νομικού Κώδικα Ζαμόισκι στα τέλη της δεκαετία του 1770.[7] Από το 1788 έως το 1792, υπηρέτησε ως ακτιβιστής στο Μείζων Σέιμ για το Πατριωτικό Κόμμα, αν και δεν ήταν ένας από τους πρώτους του βουλευτές. Εκείνη την εποχή, περνούσε το περισσότερο χρόνο του στο κτήμα του, γράφοντας και συνθέτοντας όπερες.[4][5] Συμμετείχε στις εργασίες του Μείζονος Σέιμ που ξεκίνησαν το 1791.[8] Το 1792, στον απόηχο του Πολέμου Πολωνίας-Ρωσίας του 1792, όπως και πολλοί από τους υποστηρικτές του Πονιατόφσκι, εντάχθηκαν στη Συνομοσπονδία της Ταργκοβίτσα.[9]

Συμμετείχε στην Εξέγερση του Κοστσιούσκο (1794)[4] και ήταν μέλος του Στρατιωτικού Τμήματος του Προσωρινού Συμβουλίου του Δουκάτου της Μασοβίας.[10] Μετά την αποτυχία της εξέγερσης μετακόμισε στη Γαλλία.[5]

Γιούζεφ Βιμπίτσκι

Ήταν στενός φίλος των Ταντέους Κοστσιούσκο και Γιαν Χένρικ Ντομπρόφσκι.[11] Με τον Ντομπρόφσκι οργάνωσαν τις Πολωνικές Λεγεώνες στην Ιταλία υπηρετώντας τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη.[4] Το 1797, ενώ βρισκόταν στο Ρέτζο νελλ'Εμίλια της Ιταλίας, έγραψε τη Μαζούρκα του Ντομπρόφσκι.[4] Το 1806 βοήθησε τον Ντομπρόφσκι να οργανώσει την εξέγερση της Μείζονος Πολωνίας.[5]

Μετά τη δημιουργία του Δουκάτου της Βαρσοβίας το 1807, κατείχε διάφορες θέσεις στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και συνέχισε να εργάζεται σε αυτό μετά τη μετατροπή του δουκάτου στην Πολωνία του Συνεδρίου.[5] Το 1817 έγινε πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Πολωνίας του Συνεδρίου.[12]

Πέθανε στις 10 Μαρτίου του 1822 στο Μανιέτσκι στο Σρεμ, τότε μέρος του Μεγάλου Δουκάτου του Πόζεν στη Πρωσία.[4]

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βιμπίτσκι ήταν συγγραφέας, δημοσιογράφος και ποιητής.[4] Έγραψε ποιήματα, θεατρικά έργα και άλλα έργα με πολιτικά θέματα υπέρ των μεταρρυθμίσεων στην Πολωνία στη δεκαετία του 1770 και 1780.[4][5] Τα έργα του της εποχής ανέλυαν το πολωνικό πολιτικό σύστημα, τις έννοιες της ελευθερίας και υποστήριζαν περισσότερα δικαιώματα για την αγροτιά.[13] Δημοσίευσε περισσότερα πολιτικά φυλλάδια στην δεκαετία του 1800, μαχόμενος για φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις στο Δουκάτο της Βαρσοβίας.[5]

Η Μαζούρκα του Ντομπρόφσκι είναι το γνωστότερο έργο του Βιμπίτσκι.[5] Ήταν ο ανεπίσημος εθνικός ύμνος από τη Νοεμβριανή Εξέγερση του 1831.[4] Το 1927 υιοθετήθηκε επίσημα ως ο πολωνικός εθνικός ύμνος από το πολωνικό κοινοβούλιο (Σέιμ).[5]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 28  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb121812571. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. wybicki-jozef. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 Bolesław Oleksowicz. «Józef WYBICKI». VIRTUAL LIBRARY OF POLISH LITERATURE. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2013. 
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 Omer Bartov (2007). Erased: Vanishing Traces of Jewish Galicia in Present-day Ukraine. Princeton University Press. σελίδες 121–122. ISBN 978-0-691-13121-4. 
  6. Mariana B. Michalika (1994). Kronika powstań polskich: 1794 – 1944 (στα Polish). "Kronika"-Marian B. Michalik. σελ. 10. ISBN 978-83-86079-02-5. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  7. Richard Butterwick (1 Δεκεμβρίου 2011). The Polish Revolution and the Catholic Church, 1788–1792: A Political History. Oxford University Press. σελ. 285. ISBN 978-0-19-925033-2. 
  8. Richard Butterwick (1 Δεκεμβρίου 2011). The Polish Revolution and the Catholic Church, 1788–1792: A Political History. Oxford University Press. σελ. 285. ISBN 978-0-19-925033-2. 
  9. Władysław Zajewski (1989). Józef Wybicki (στα Polish). Książka i Wiedza. σελ. 10. ISBN 978-83-05-11947-4. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  10. Aleksander Kociszewski (1982). Pieśnią i szablą: rzecz o twórcy hymnu narodowego (στα Polish). Iskry. σελ. 93. ISBN 978-83-207-0478-5. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  11. Agnieszka Barbara Nance (2008). Literary and Cultural Images of a Nation Without a State: The Case of Nineteenth-century Poland. Peter Lang. σελ. 141. ISBN 978-0-8204-7866-1. 
  12. Jadwiga Lechicka (1962). Józef Wybicki (στα Polish). Państw. Wyd. nauk. σελ. 167. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  13. Anna Grześkowiak-Krwawicz (17 Αυγούστου 2012). Queen Liberty: The Concept of Freedom in the Polish–Lithuanian Commonwealth. BRILL. σελίδες 126–127. ISBN 978-90-04-23121-4. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]