Γιαν Βίλντενς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιαν Βίλντενς
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jan Wildens (Ολλανδικά)
Γέννηση1586[1][2][3]
Αμβέρσα
Θάνατος16  Οκτωβρίου 1653[4][2][5]
Αμβέρσα[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΚάτω Χώρες των Αψβούργων
Ιδιότηταζωγράφος[7][8] και σκιτσογράφος[8][9]
ΣύζυγοςMaria Stappaert
Κίνημαμπαρόκ
Είδος τέχνηςτοπιογραφία
Καλλιτεχνικά ρεύματαμπαρόκ
Σημαντικά έργαView of Antwerp
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γιαν Βίλντενς (φλαμανδικά: Jan Wildens, 1586 Αμβέρσα – 16 Οκτωβρίου 1653 Αμβέρσα) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος και σχεδιαστής, ο οποίος ειδικευόταν στην τοπιογραφία. Τα ρεαλιστικά του τοπία εμφανίζουν ιδιαίτερη προσοχή στη λεπτομέρεια και έχουν γαλήνιο χαρακτήρα. Ήταν τακτικός συνεργάτης με τον Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς και άλλους κορυφαίους Φλαμανδούς ζωγράφους του μπαρόκ της γενιάς του, για τις συνθέσεις των οποίων ζωγράφιζε τα τοπία.[10]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γιαν Βίλντενς γεννήθηκε στην Αμβέρσα, γιος του Χέντρικ Βίλντενς και της Μαγκταλένα φαν Φοσμπέρχεν. Ο πατέρας του πέθανε όταν ο Γιαν ήταν ακόμη μικρός και η μητέρα του ξαναπαντρεύτηκε τον Κορνέλις Κοκ, ο οποίος αργότερα ήταν ο πεθερός του προσωπογράφου Κορνέλις ντε Φος.

Το 1596 ο Βίλντενς καταγράφεται στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά της Αμβέρσας ως μαθητής του Πίτερ φαν ντερ Χουλστ Ι (γνωστού και ως Πέτερ Φερχούλστ ή Φλόρις Φερχούλστ), ελάσσονος ζωγράφου από το Μέχελεν.[11] Έγινε "Δάσκαλος" στη Συντεχνία το 1604. Δημιούργησε δικό του εργαστήριο και ανέλαβε ως μαθητή τον Άμπραχαμ Λέιρσε (Abraham Leerse) το 1610.[11] Σε αυτή την περίοδο χρονολογείται μια σειρά δώδεκα σχεδίων με θέμα τους μήνες του έτους, τα οποία έγιναν χαρακτικά και εκδόθηκαν σε τυπωμένη μορφή. Το 1613 ή 1614 ταξίδεψε στην Ιταλία, όπου παρέμεινε ως το 1616.[11] Περί το 1615-16 φιλοτέχνησε μια σειρά δώδεκα τοπίων, που αντιπροσωπεύουν τους 12 μήνες του έτους, κάπως όμοιους με τα πρώιμα σχέδιά του. Στους πίνακες αυτούς παρουσιάζεται το αυξανόμενο ενδιαφέρον του για τον ρεαλισμό, πιθανόν αποτέλεσμα με την επαφή του με τα τοπία του συμπατριώτη του Πάουλ Μπριλ, ο οποίος εργαζόταν στη Ρώμη. Επιστρέφοντας στην Αμβέρσα έγινε φίλος και τακτικός συνεργάτης του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς. Ο Βίλντενς ήταν ο σχεδιαστής των τοπίων στα «χαρτόνια» (cartoon) του Ρούμπενς για τη σειρά ταπισερί με θέμα τον Πούμπλιο Δέκιο Μους (Publius Decius Mus). Οι δύο καλλιτέχνες συνέχισαν να συνεργάζονται σε πολλά έργα.[12] Ο Βίλντενς έγινε επίσης τακτικός συνεργάτης και με άλλους κορυφαίους καλλιτέχνες της Αμβέρσας.

Το 1619 ο Βίλντενς νυμφεύτηκε την Μαρία Στάππερτ, με μάρτυρα στον γάμο τον Ρούμπενς. Η ανεψιά της Μαρία, Ελέν Φουρμάν (Hélène Fourment) αργότερα έγινε η δεύτερη σύζυγος του Ρούμπενς. Η Μαρία Στάππερτ απεβίωσε το 1624, αφού είχε γεννήσει δυο γιους, οι οποίοι έγιναν και οι δύο ζωγράφοι: ο Γιαν Μπάπτιστ (1620-37) και ο Γερέμιας (1621-53). Όπως είναι εμφανές και οι δύο γιοι του πέθαναν νέοι.

Ο Βίλντενς έγινε πολύ εύπορος χάρη στην επαγγελματική του επιτυχία. Εργαζόταν για ευκατάστατους πάτρονες και έλαβε μέρος, όπως πολλοί καλλιτέχνες της Αμβέρσας, στις διακοσμήσεις για τη θριαμβευτική είσοδο στην πόλη, του νέου κυβερνήτη των Αψβουργιανών Κάτω Χωρών Καρδιναλίου - Ινφάντη Φερδινάνδου. Ο Ρούμπενς ήταν ο γενικός επικεφαλής του όλου έργου. Ο Βίλντενς συνέβαλε φιλοτεχνώντας δύο απόψεις της Αμβέρσας για την εκδήλωση. Στο σπίτι που κληρονόμησε από τη μητέρα του στην "Lange Nieuwstraat" της Αμβέρσας άνοιξε πινακοθήκη, στην οποία υπήρχαν πάνω από 700 έργα τέχνης. Η πινακοθήκη υπήρξε ιδιαίτερα επιτυχημένη επιχείρηση, την οποία αργότερα ανέλαβε ο γιος του Γερεμίας.[11] Όταν το 1640 απεβίωσε ο Ρούμπενς, ο Βίλντενς ενήργησε ως εκτελεστής της διαθήκης του.[10]

Στους μαθητές του συγκαταλέγεται, εκτός από τους γιους του, και ο Χέντρικ φαν Μπάλεν ο νεότερος.[13]

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γιαν Βίλντενς ήταν ειδικός στα τοπία. Οι συνθέσεις των πρώιμων τοπίων του, πριν την επίσκεψή του στην Ιταλία, επηρεάστηκαν από τους Γιαν Μπρίγκελ τον νεότερο, Χίλλις φαν Κόνινξλοο, Γιόος ντε Μόμπερ και Άντριεν φαν Στάλμπεμτ. Στην πρώιμη αυτή περίοδο φιλοτέχνησε 12 σχέδια με τους μήνες, τα οποία έγιναν χαρακτικά και εκδόθηκαν από τους Χέντρικ Χόντιους, Γιάκομπ Μάταμ και Άντριες Στοκ.[12] Όπως ήταν κοινό εκείνη την εποχή, στα χαρακτικά απεικονίζονταν οι έντονες αντιθέσεις μεταξύ της αγροτικής ζωής και των Αυλικών αστικών διασκεδάσεων.[14]

Στην Ιταλία ο Βίλντενς ανακάλυψε την τέχνη του τοπίου του συμπατριώτη του Πάουλ Μπριλ, που διέθετε ρεαλισμό και προσοχή στη λεπτομέρεια.[10] Επιστρέφοντας στην Αμβέρσα, έγινε τακτικός συνεργάτης του Ρούμπενς. Ήταν υπεύθυνος για τα τοπία του παρασκηνίου σε πολλές συνθέσεις του Ρούμπενς για τη σειρά του Δέκιου Μους και πολλούς ιστορικούς πίνακες του Ρούμπενς, μεταξύ των οποίων Ο βιασμός της θυγατέρας του Λεύκιππου (περ. 1618, σήμερα στην Παλαιά Πινακοθήκη στο Μόναχο), Ο Σαμψών και το λιοντάρι (περ. 1618, ιδιωτική συλλογή) Κίμων και Ιφιγένεια (περ. 1617-18, Kunsthistorisches Museum, Βιέννη και Η Άρτεμις και οι Νύμφες της αναχωρούν για κυνήγι (περ. 1616, Μουσείο Τέχνης Κλίβελαντ).[15][16] Αργότερα ζωγράφισε τοπία για πολλούς άλλους καλλιτέχνες της Αμβέρσας, όπως οι Γιάκομπ Γιόρντενς, Φρανς Φράνκεν ο νεότερος, Φρανς Σνάιντερς, Πάουλ ντε Φος, Άμπραχαμ Γιάνσσενς, Γιαν Μπούκχορστ, Χέραρντ Σέγκερς, Τέοντορ Ρομπάουτς και Κορνέλις Σχουτ.

Στο έργο του των δεκαετιών του 1620 και του 1630 υιοθέτησε διακοσμητικές φόρμες, χαλαρές συνθέσεις και τεχνική ευρύτητας, που θυμίζει τον Ρούμπενς. Οι παλαιότερες επιδράσεις των Γιαν Μπρίγκελ και Πάουλ Μπριλ εξακολουθούν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο. Τα έργα του Βίλντενς εμφανίζουν την προτίμησή του σε ήσυχη και ήπια προσέγγιση η οποία εκφράζεται με συμμετρία στη σύνθεση και απαλά, όχι έντονα χρώματα. Η αντίθεση με τον Ρούμπενς είναι εμφανής στη σύνθεσή του Τοπίο με βοσκούς που χορεύουν (Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών Αμβέρσας), έργο το οποίο είναι εν μέρει εμπνευσμένο από τον πίνακα του Ρούμπενς Τοπίο με βοσκό και το κοπάδι του (Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου).[12]

Μετά το 1640 υιοθέτησε τη σκιαγραφική μέθοδο του Ρούμπενς και παλλόμενο, ατμοσφαιρικό φως, όπως χρησιμοποιούσε ο Ρούμπενς στα όψιμα τοπία του. Ο Βίλντενς δυνάμωσε, επίσης, το δραματικό στοιχείο στα τοπία του από τότε.[10]

Φωτοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Art UK. jan-wildens. Ανακτήθηκε στις 13  Αυγούστου 2015.
  2. 2,0 2,1 «Benezit Dictionary of Artists» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00197127. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  3. (Αγγλικά) ECARTICO. 8277. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/84494. Ανακτήθηκε στις 27  Αυγούστου 2017.
  5. Εθνικό Μουσείο Καλών Τεχνών της Σουηδίας. 21334. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Νοεμβρίου 2017. 500001027. Ανακτήθηκε στις 25  Οκτωβρίου 2018.
  7. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Νοεμβρίου 2017. 500001027. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  8. 8,0 8,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/59905. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  9. Collectie Boijmans Online. www.boijmans.nl/en/collection/artworks/83522/the-month-of-march. Ανακτήθηκε στις 19  Απριλίου 2024.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 Matthias Depoorter, Jan Wildens Αρχειοθετήθηκε 2014-11-11 στο Wayback Machine. at Barok in Vlaanderen
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 Frans Jozef Peter Van den Branden, Geschiedenis der Antwerpsche schilderschool, Antwerpen, 1883, p. 683-687 (Ολλανδικά)
  12. 12,0 12,1 12,2 Hans Devisscher. "Wildens, Jan." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 22 January 2016
  13. Jan Wildens στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  14. Walter S. Gibson, Pleasant Places: The Rustic Landscape from Bruegel to Ruisdael, University of California Press, 2000, p. 122
  15. The Rape of the Daughters of Leucippus by Rubens
  16. «Cimon and Iphigenia by Rubens». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2016. 

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Jan Wildens στο Wikimedia Commons