Ακετολακτόνη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ακετολακτόνη
Γενικά
Όνομα IUPAC Οξιρανόνη
Άλλες ονομασίες Ακετολακτόνη
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος C2H2O2
Μοριακή μάζα 58,04 amu
Σύντομος
συντακτικός τύπος
Αριθμός CAS 42879-41-4
SMILES O=C1CO1
InChI 1S/C2H2O2/c3-2-1-4-2/h1H2
PubChem CID 7860
ChemSpider ID 7572
Ισομέρεια
Ισομερή θέσης 7
Φυσικές ιδιότητες
Χημικές ιδιότητες
Επικινδυνότητα
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Η ακετολακτόνη (αγγλικά: acetolactone) ή οξιρανόνη (αγγλικά: oxiranone) ή 1,2-εποξυαιθενάλη είναι οργανική χημική ένωση, που περιέχει άνθρακα, οξυγόνο και υδρογόνο, με μοριακό τύπο C2H2O2, αν και χρησιμοποιείται περισσότερο ο γραμμικός της τύπος . Είναι το μικρότερο μέλος των λακτονών, δηλαδή (θεωρητικό) προϊόν εσωτερικής εστεροποίησης του υδροξυαιθανικού οξέος, αλλά μπορεί επίσης να περιγραφεί ως η εποξείδιο της κετένης. Η ένωση περιγράφηκε το 1997 ως παροδικό χημικό είδος σε  πειράματα φασματοσκοπίας μαζών[1] Αν και η «μητρική» ακετολακτόνη δεν έχει ακόμη απομονωθεί ως ελεύθερη ένωση, συγγενικά χημικά είδη, όπως η δι(τριφθορομεθυλ)ακετολακτόνη [(CF3)2C2O2], που βρίσκεται σε ένα βαθμό ηλεκτρονιακής σταθεροποίησης από τις δύο τριφθορομεθυλομάδες που περιέχει, είναι γνωστό ότι έχει χρόνο ημιζωής 8 ωρών, στους 25 °C. Αυτή η ένωση παράγεται με φωτόλυση του δι(τριφθορομεθυλο)μηλονυλ υπεροξειδίου.[2]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Γ. Βάρβογλη, Ν. Αλεξάνδρου, Οργανική Χημεία, Αθήνα 1972
  • Α. Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991
  • SCHAUM'S OUTLINE SERIES, ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ, Μτφ. Α. Βάρβογλη, 1999
  • Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982
  • Δημήτριου Ν. Νικολαΐδη: Ειδικά μαθήματα Οργανικής Χημείας, Θεσσαλονίκη 1983.


Αναφορές και σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Detlef Schröder, Norman Goldberg, Waltraud Zummack, Helmut Schwarz, John C. Poutsma and Robert R. Squires (1997), Generation of α-acetolactone and the acetoxyl diradical •CH2COO• in the gas phase.
  2. Waldemar Adam, Ju-Chao Liu, Oswaldo Rodriguez (1973), Bis(trifluoromethyl)acetolactone, a Stable α-Lactone.