Ακίρα Σουζούκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ακίρα Σουζούκι
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
鈴木章 (Ιαπωνικά)
Γέννηση12  Σεπτεμβρίου 1930[1][2][3]
Μουκάβα
ΥπηκοότηταΙαπωνία
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Περντιού, Πανεπιστήμιο Χοκάιντο και Hokkaido Tomakomai Higashi High School
ΒραβεύσειςΤάγμα του Πολιτισμού (2010), βραβείο Νόμπελ Χημείας (2010), βραβείο Ακαδημίας Επιστημών της Ιαπωνίας (2004) και Πρόσωπο Πολιτιστικής Αξίας (2010)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςχημεία
Ιδιότηταχημικός και καθηγητής πανεπιστημίου
Ακαδημαϊκός τίτλοςDoctor of Science

Ο Ακίρα Σουζούκι (ιαπωνικά: 鈴木 章‎‎, Suzuki Akira, γενν. 12 Σεπτεμβρίου 1930) είναι Ιάπωνας χημικός που το 1979 περιέγραψε πρώτος την οργανική αντίδραση ενός αρυλο- ή βινυλο-βορονικού οξέος με ένα αρυλο- ή βινυλο-αλογονίδιο που καταλύεται από παλλάδιο, γνωστή σήμερα ως αντίδραση Suzuki[4][5][6][7]. Ο Σουζούκι βραβεύθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Χημείας το 2010.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ακίρα Σουζούκι γεννήθηκε στη μικρή πόλη Μουκάβα στο Χοκκάιντο. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Χοκκάιντο στο Σαππόρο και μετά το διδακτορικό του εργάσθηκε εκεί ως βοηθός καθηγητής. Από το 1963 ως το 1965, ερεύνησε ως μεταδιδάκτορας με τον Χέρμπερτ Μπράουν (Βραβείο Νόμπελ 1979) στο Πανεπιστήμιο Περντιού στις ΗΠΑ. Στη συνέχεια, επιστρέφοντας στο Πανεπιστήμιο του Χοκκάιντο, έγινε καθηγητής εκεί. Μετά τη συνταξιοδότησή του από το Πανεπιστήμιο του Χοκάιντο το 1994, ο Σουζούκι ανέλαβε θέσεις σε άλλα ΑΕΙ, όπως στο Πανεπιστήμιο Φυσικών Επιστημών της Οκαγιάμα (1994–1995) και στο Πανεπιστήμιο του Κουρασίκι (1995–2002).[8]

Τιμητικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ακίρα Σουζούκι μοιράσθηκε το Βραβείο Νόμπελ Χημείας του 2010 με τους Ρίτσαρντ Χεκ και Εϊ-ίτσι Νεγκίσι «για τις διασταυρούμενες συζεύξεις που καταλύονται από παλλάδιο στην οργανική σύνθεση».[9] Εκτός αυτού, τιμήθηκε και με τις παρακάτω διακρίσεις:

  • 1986 Βραβείο Weissberger-Williams[10]
  • 1987 Βραβείο της Κορεατικής Χημικής Εταιρείας
  • 1989 Βραβείο της Χημικής Εταιρείας της Ιαπωνίας
  • 1995 Βραβείο «DowElanco»
  • 2000 Βραβείο Διαλέξεως «H.C. Brown»
  • 2003 Βραβείο Ιαπωνικής Ακαδημίας
  • 2009 Χρυσό Μετάλλιο «Paul Karrer» του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης
  • 2010 «Πρόσωπο Πολιτιστικής Αξίας» (Ιαπωνία)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.britannica.com/EBchecked/topic/1715741/Suzuki-Akira.
  2. www.britannica.com/EBchecked/topic/1719562/Nobel-Prizes-Year-In-Review-2010/296811/Prize-for-Chemistry.
  3. www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/2010/suzuki-facts.html.
  4. Miyaura, Norio; Yamada, Kinji; Suzuki, Akira (1979). «A new stereospecific cross-coupling by the palladium-catalyzed reaction of 1-alkenylboranes with 1-alkenyl or 1-alkynyl halides». Tetrahedron Letters 20 (36): 3437–3440. doi:10.1016/S0040-4039(01)95429-2. http://eprints.lib.hokudai.ac.jp/dspace/handle/2115/44006. 
  5. Miyaura, N.; Suzuki, A. Chem. Commun. 1979, 866.
  6. Suzuki, A. Pure Appl. Chem. 1991, 63, 419–422. (Review)
  7. Suzuki, A. J. Organometallic Chem. 1999, 576, 147–168. (Review)
  8. Miyaura, Norio; Suzuki, Akira (1995). «Palladium-Catalyzed Cross-Coupling Reactions of Organoboron Compounds». Chemical Reviews 95 (7): 2457–2483. doi:10.1021/cr00039a007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-09-12. https://web.archive.org/web/20160912212445/http://eprints.lib.hokudai.ac.jp/dspace/handle/2115/44007. Ανακτήθηκε στις 2016-11-05. 
  9. Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών (6 Οκτωβρίου 2010). The Nobel Prize in Chemistry 2010. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2010.
  10. Akira Suzuki (στην ιαπωνική)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]