Νέος Μαρμαράς
Συντεταγμένες: 40°05′42″N 23°46′59″E / 40.09500°N 23.78306°E
| Νέος Μαρμαράς | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Δήμος | Σιθωνίας, Δημοτική Κοινότητα Νέου Μαρμαρά Χαλκιδικής |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Χαλκιδικής |
| Υψόμετρο | 20 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 2.884 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Μπαλαμπάνι, Οίκος |
| Ταχ. κώδικας | 630 81 |
| Τηλ. κωδικός | 2375 |
| http://neosmarmaras.org/ | |
Ο Νέος Μαρμαράς είναι κωμόπολη με 3.038 κατοίκους το 2011 στην άκρη της χερσονήσου της Σιθωνίας του νομού Χαλκιδικής. Αποτελεί Δημοτικό διαμέρισμα με ίδια ονομασία. Είναι κτισμένος πάνω σε τρεις λόφους, στο ορεινό συγκρότημα Ίταμος ή Ντραγουντέλης. Η κύρια ασχολία των κατοίκων είναι ο τουρισμός, όπως επίσης η γεωργία (ελαιοκομία και αμπελοκαλλιέργεια) και η αλιεία. Επίσης, εκτός από λάδι παράγεται και μέλι, ενώ πολλοί κάτοικοι ασχολούνται και με το κυνήγι. Κάθε χρόνο το Νέο Μαρμαρά επισκέπτονται πολλοί τουρίστες, καθώς συνδυάζει βουνό και θάλασσα. Η μαρίνα του συγκροτήματος Πόρτο Καρράς και το μοναδικό στην Ελλάδα πλωτό λιμάνι του Μαρμαρά, φιλοξενούν εκατοντάδες σκάφη όλο το χρόνο. Ο παραθαλάσσιος οικισμός απέχει 125 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη και 55 από τον Πολύγυρο. Οι περισσότερες πολιτιστικές εκδηλώσεις (ενεργοί είναι δύο σύλλογοι ο Προικόνησος για το Νέο Μαρμαρά και ο Παρθενών για τον Παρθενώνα) λαμβάνουν χώρα[1] τους καλοκαιρινούς μήνες. Στον οικισμό λειτουργούν μεταξύ άλλων αγροτικό ιατρείο, λιμεναρχείο, Πυροσβεστική, αστυνομικός σταθμός, ΕΛΤΑ, 2 νηπιαγωγεία, Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο και Λύκειο. Από αθλητική άποψη ενεργοί είναι ο Αθλητικός Σύλλογος Νέου Μαρμαρά, ο ΑΟΚ καλαθοσφαίρισης και οι Ελπίδες Νέου Μαρμαρά. Ανάμεσα στα αξιοθέατα αξίζει να αναφερθεί και η περιοχή του Τριπόταμου, με το ομώνυμο μετόχι, στα όρια του Δ.δ. Μαρμαρά με το Δ.δ. Νικήτης.
Δημοτικό Διαμέρισμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με 3.185 κατοίκους στο σύνολο το 2011, το Δημοτικό διαμέρισμα Μαρμαρά (Δ.δ. Μαρμαρά) συναποτελούν οι οικισμοί:
- ο Νέος Μαρμαράς 3158, έδρα.
- η Αγία Κυριακή 11
- το Αζάπικο 5, παραλία. Το όνομα το πήρε από τα τρία μετόχια της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος. Από μακριά ένας τεράστιος βράχος χωρίζει την παραλία σε δύο μέρη.
- η Γαλήνη (Δ.δ. Νέου Μαρμαρά) ορίστε τον πληθυσμό στο Πρότυπο:Πληθυσμός Νέου Μαρμαρά
- η Ήμερη Ελιά 26
- η Κέλυφος (νησίδα) 0, που έλαβε την ονομασία της επειδή μοιάζει στο σχήμα με κέλυφος χελώνας. Κατά τα ρωμαϊκά χρόνια θεωρείται ότι χρησιμοποιήθηκε για στρατιωτικούς σκοπούς.
- ο Παρθενώνας 21, σε υψόμετρο 320 μ. Εγκαταλελειμμένος πια οικισμός, χαρακτηριστικό του είναι τα παραδοσιακά σπίτια. Στα 2 χλμ. βορειοδυτικά από τον οικισμό βρίσκεται και το ξωκλήσι του Αγίου Αθανασίου. Στον Παρθενώνα λειτουργεί Λαογραφικό Μουσείο. Σήμερα είναι παραδοσιακός οικισμός. Οι κάτοικοι της Παρθενώνα συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821. Σπουδαίοι αγωνιστές της επανάστασης του 1821 ήταν ο Βασίλειος Ιωάννου και ο Ιωάννης Αργύρη[2] [Σημ. 1] [3] [Σημ. 1].
- τα Σπαλαθρονήσια (νησίδα) 0
- το Στυλαδάρι 2, παραλία.
Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Ιστορική εξέλιξη πληθυσμού του Νέου Μαρμαρά[4] | |||||||||||||
| Έτος | Πληθυσμός | %± | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1940 | 1.238 | _ | |||||||||||
| 1951 | 1.337 | 8,0 | |||||||||||
| 1961 | 1.587 | 18,7 | |||||||||||
| 1971 | 1.706 | 7,5 | |||||||||||
| 1981 | 2.407 | 41,1 | |||||||||||
| 1991 | 2.474 | 2,8 | |||||||||||
| 2001 | 2.840 | 14,8 | |||||||||||
| 2011 [5] | 3.352 | 18,0 | |||||||||||
| 2021 | 3.038 | -9,3 | |||||||||||
Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ιστορία του Νέου Μαρμαρά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην τοποθεσία Καστέλι του Καμπούρη πάνω σε λόφο, τοποθετείται προϊστορικός οικισμός. Ο Νέος Μαρμαράς αποτελούσε ιδιοκτησία της Μονής Γρηγορίου του Αγίου Όρους. Στα ανατολικά του οικισμού, σώζονται τα κτήρια του μετοχιού, που έγιναν γύρω στο 1905, καθώς και ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, του 1863.[6] Το χωριό ιδρύθηκε την 1η Αυγούστου 1924 από πρόσφυγες, καταγόμενους από το νησί Μαρμαράς στην Προποντίδα. Ως τα τέλη της δεκαετίας του ' 60, εγκαταστάθηκαν στον οικισμό και αρκετοί κάτοικοι από το γειτονικό, Παραδοσιακό Βυζαντινό Οικισμό, Παρθενώνα. Το χωριό αναπτύχθηκε αλματωδώς και τουριστικά μετά την οικοδόμηση του ξενοδοχείου Πόρτο Καρράς, τη δεκαετία του ' 60. Ο ναός των Παμμεγίστων Ταξιαρχών χρονολογείται από το 1937, ενώ ενδιαφέρον είναι και το ξωκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής. Στην πρώτη για το χωριό απογραφή, το 1961, ο Νέος Μαρμαράς βρέθηκε να έχει 1.200 κατοίκους. Σταδιακά τα έργα υποδομής επεκτάθηκαν με την υδροδότηση του μεγαλύτερου μέρους του χωριού τη δεκαετία του ' 70, την ανέγερση του Πνευματικού Πολιτιστικού Κέντρου "Πασχαλακείου", το 1985, δωρεά του Δημητρίου και της Αρτεμισίας Πασχαλάκη και με την οικοδόμηση εκπαιδευτηρίων.
Ιστορία του Παρθενώνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο οικισμός του Παρθενώνα αναφέρεται ήδη από τον 10ο αιώνα. Εναλλακτικά αναφέρεται με τα ονόματα Παρθενόπολις και Παρθενιώνας. Σε όλη τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας ανήκε διοικητικά στο ναχιγιέ του Παζαργκιάχ και φορολογικά στο χάσι του Λόγγγου[7]. Κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821 πολλοί κάτοικοι συμμετείχαν ενεργά στις διάφορες μάχες [8]. Η κοινότητα εκείνη καταργήθηκε το 1970 και το χωριό εγκαταλείφθηκε, ενώ οι κάτοικοί του πολιτογραφήθηκαν στο Νέο Μαρμαρά.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Επίσημη Σελίδα
- Προφίλ
- Περισσότερα ιστορικά στοιχεία: Η Σιθωνία του χθες και του σήμερα, Νέος Μαρμαράς-Παρθενών
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Πληροφορίες για το χωριό
- ↑ Γενικά Αρχεία του Κράτους, Φάκελοι Αγωνιστών του 1821
- ↑ Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αριστεία Αγωνιστών του 1821
- ↑ http://dlib.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/categoryyears?p_cat=10007862&p_topic=10007862
- ↑ «Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού−Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας» (PDF). ΕΛ.ΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 23 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2014.
- ↑ Ταξίδι[νεκρός σύνδεσμος] , Μένουμε Ελλάδα, ΕΡΤ
- ↑ Αναρτήθηκε από ΠΥΡΓΟΥΔΗΣ (18 Δεκεμβρίου 2010). «ΔΟΥΜΠΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ MACEDONIA GREECE: Τα χωριά της Χαλκιδικής και οι φόροι τους τον 18ο αιώνα-οθωμανική περίοδος». Doumbia-istoria.blogspot.com. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2014.
- ↑ Αναρτήθηκε από ΠΥΡΓΟΥΔΗΣ (26 Φεβρουαρίου 2004). «ΔΟΥΜΠΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ MACEDONIA GREECE: ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΟΥ 1821 ΑΠΟ ΜΕΤΑΓΓΙΤΣΙ ΣΥΚΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ». Doumbia-istoria.blogspot.com. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2014.
| |||||||||||