Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ελαμιτική γλώσσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Ελαμιτική είναι εξαφανισμένη γλώσσα που ομιλείτο από τους αρχαίους Ελαμίτες. Χρησιμοποιήθηκε στο σημερινό νοτιοδυτικό Ιράν από το 2600 π.Χ. έως το 330 π.Χ..[1] Τα τελευταία γραπτά αρχεία στα ελαμιτικά εμφανίζονται γύρω από την κατάκτηση των Αχαιμενιδών από τον Μέγα Αλέξανδρο. Τα ελαμιτικά πιστεύεται ότι δεν έχουν προφανείς συγγενείς και συνήθως θεωρείται μια απομονωμένη γλώσσα. Η έλλειψη εγκατεστημένων συγγενών καθιστά την ερμηνεία τους δύσκολη.[2]

Η ελαμιτική σφηνοειδή γραφή, προσαρμοσμένο από την Ακκαδική σφηνοειδή γραφή, χρησιμοποιήθηκε γύρω στο 2500 - 331 π.Χ. Ήταν σε μεγάλο βαθμό συλλαβάριο 130 χαρακτήρων κάποια στιγμή και διατήρησε μόνο μερικά λογογράμματα από την Ακκαδία, αλλά, με την πάροδο του χρόνου, ο αριθμός των λογογραμμάτων είχε αυξηθεί.

Το πλήρες σώμα της ελαμιτικής σφηνοειδούς γραφής αποτελείται από περίπου 20 χιλιάδες ταμπλέτες και θραύσματα. Η πλειοψηφία ανήκουν στην εποχή των Αχαιμενιδών, και περιέχουν κυρίως οικονομικά αρχεία.

Δύο προηγούμενα αλφάβητα της περιοχής παραμένουν μη αποκρυπτογραφημένα αλλά προφανώς έχουν κωδικοποιηθεί ως ελαμιτικά:

  • Πρωτο-ελαμιτικά: είναι το αρχαιότερο γνωστό σύστημα γραφής από το Ιράν. Χρησιμοποιήθηκε για ένα σύντομο χρονικό διάστημα (3100 – 2900 π.Χ.), ενώ πήλινες πινακίδες με πρωτοελαμιτική γραφή έχουν βρεθεί σε διαφορετικές τοποθεσίες σε όλο το Ιράν. Πιστεύεται ότι έχουν αναπτυχθεί από τη πρώιμη σφηνοειδή γραφή (πρωτοσφηνοειδή), και αποτελείται από περισσότερα από 1.000 γράμματα. Πιστεύεται ότι είναι σε μεγάλο βαθμό λογογραφική.
  • Τα γραμμικά ελαμιτικά πιστοποιούνται σε μερικές μνημειώδεις επιγραφές. Υποστηρίζεται συχνά ότι η Γραμμική ελαμιτική είναι συλλαβικό σύστημα γραφής που προέρχονται από τα πρωτοελαμιτικά αλλά δεν μπορεί να αποδειχθεί. Τα γραμμικά ελαμιτικά χρησιμοποιήθηκαν για ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, κατά το τελευταίο τέταρτο της τρίτης χιλιετίας π.Χ.

Γλωσσική τυπολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ελαμιτική είναι μια συγκολλητική γλώσσα,[3] και η γραμματική χαρακτηρίζεται από ένα καλά ανεπτυγμένο και διάχυτο ονομαστικό ταξικό σύστημα. Τα έμψυχα ουσιαστικά έχουν ξεχωριστούς δείκτες για τα τρία πρόσωπα, μάλλον ασυνήθιστο χαρακτηριστικό.

  1. Stolper, Matthew W. 2008. Elamite. In Woodard, Roger D. (ed.) The Ancient Languages of Mesopotamia, Egypt, and Aksum. π.47–50.
  2. Πρότυπο:ELL2
  3. Stolper, Matthew W. 2008. Elamite. In Woodard, Roger D. (ed.) The Ancient Languages of Mesopotamia, Egypt, and Aksum. P.60.