Ανδρέα Ντάνια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ανδρέα Ντάνια
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1775
Οβάντα
Θάνατος18  Ιουλίου 1822
Πέτα Άρτας
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Σαρδηνίας
Βασίλειο της Γαλλίας[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΙταλική εκστρατεία του Σουβόροφ, Μάχη του Νόβι, Πόλεμος της Ιβηρικής Χερσονήσου, Μάχη της Βιτόρια, Μάχη του Βατερλώ, Ελληνική Επανάσταση του 1821 και Μάχη του Πέτα
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμααξιωματικός
ΒραβεύσειςΛεγεώνα της Τιμής
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Ανδρέα Ντάνια

Ο Ανδρέα Ντάνια ή εξελληνισμένα Ανδρέας Δάνιας (ιταλικά: Andrea Dania‎‎), (Οβάντα / Ovada 1775 - Πέτα, Ελλάδα 4/18 Ιουλίου 1822) ήταν Ιταλός στρατιωτικός και φιλέλληνας, ήρωας της ελληνικής επανάστασης του 1821.

Πρώιμα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην κοινότητα της Οβάντα (Ovada), στην περιοχή του Πεδεμοντίου της επαρχίας Αλεσσάντρια στις 7 Απριλίου 1775[2] από τον Francesco di Domenico και Francesca Maria Beraldi. Υπήρξε ανιψιός του Monsignor Angelo Vincenzo Dania, ενός Δομινικανού ιερέα που αργότερα έγινε Επίσκοπος της Albenga.

Στον στρατό του Ναπολέοντα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον στρατό της Δημοκρατίας της Λιγουρίας (Repubblica Ligure), που δημιουργήθηκε το 1797 από τον Ναπολέοντα, ο Ντάνια έγινε διαδοχικά υπολοχαγός του Σώματος Πυροβολικού στις 17 Ιουλίου 1799, αξιωματικός Intendant (Tenente) την 1η Αυγούστου 1800, αναπληρωτής ταγματάρχης (Tenente Ajutante Maggiore) στις 13 Ιουλίου, 1801, Ajutante della Piazza την 1η Φεβρουαρίου 1805. Κατά τη διάρκεια της ιταλικής εκστρατείας του Σουβόροφ, πολέμησε ενάντια στους Συμμάχους στη Σερραβάλλε (Serravalle) (1798) και ενάντια στους Αυστριακούς στη Μάχη του Νόβι (15 Αυγούστου 1799). Ο Ντάνια συμμετείχε στους Πολέμους της Ιβηρικής Χερσονήσου, όπου, διοικούσε μια μονάδα πυροβολικού, διακρίθηκε στη Μάχη της Βιτόρια (1813), μετά την οποία του απονεμήθηκε το μετάλλιο του Τάγματος της Λεγεώνας της Τιμής . Ο Ντάνια ακολούθησε τον Ναπολέοντα στις εκστρατείες του μέχρι τη μάχη του Βατερλώ (1815), όπου αιχμαλωτίστηκε. Κατά την επιστροφή του στη Γένοβα, όλη η Λιγουρία ενσωματώθηκε στο Βασίλειο της Σαρδηνίας . Ο Ντάνια έζησε μια ήσυχη ιδιωτική ζωή, αλλά ως βετεράνος των Ναπολεόντιων πολέμων διατήρησε επαφές με επαναστατικές οργανώσεις και με την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης (1821) αποφάσισε να συμμετάσχει στον απελευθερωτικό πόλεμο των Ελλήνων [3] .

1ο τακτικό τάγμα του νεοελληνικού στρατού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θραύσμα της σημαίας του 1ου τάγματος του τακτικού στρατού της Ελλάδας

Ο πρώτος τακτικός σχηματισμός του νεοελληνικού στρατού θεωρείται ότι είναι ο Ιερός Λόχος [4], που δημιουργήθηκε από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη το Φεβρουάριο του 1821 στη Μολδοβλαχία. Η πρωτοβουλία για τη δημιουργία τακτικής σύνδεσης απευθείας στην Ελλάδα ανήκει στον αδελφό του, Δημήτριο Υψηλάντη . Το πρώτο τακτικό τάγμα ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 1821 στην πόλη της Καλαμάτας της Πελοποννήσου και έγινε ο πρώτος διοικητής του που γεννήθηκε στην Κρήτη Κορσική Ιωσήφ Μπαλέστ [5] . Αργότερα, ο ίδιος ο Μπαλέστρας στάλθηκε στην Κρήτη, όπου πέθανε. Ο Ντάνια ετοίμασε ένα σχέδιο για τη κατάληψη του φρουρίου του Ναυπλίου από την μονάδα του Μπαλέστρα, αλλά η επιχείρηση ήταν ανεπιτυχής [6] . Οι ιστοριογράφοι του Ελληνικού Γενικού Επιτελείου τείνουν να θεωρούν την 1η Απριλίου 1822 ως ημερομηνία δημιουργίας του τακτικού στρατού, όταν η Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου ενέκρινε νομοσχέδιο για τη δημιουργία τακτικού στρατού, που εκπονήθηκε από τον πολιτικό Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο . Στο τέλος του μήνα, το τάγμα μετονομάστηκε σε σύνταγμα, το οποίο, ωστόσο, δεν σήμαινε σημαντική αύξηση της ισχύος του. Το τάγμα / σύνταγμα αποτελούνταν κυρίως από τη νεολαία της ελληνικής διασποράς με κάποια εμπειρία από τον τακτικό στρατό και περίπου εκατό φιλέλληνες . Ο πρώτος διοικητής της νέας μονάδας, με το βαθμό του συνταγματάρχη, διορίστηκε ο Ιταλός Πιέτρο Ταρέλλα [7] .

Μάχη του Πέτα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αποστολή του Μαυροκορδάτου στην Ήπειρο είχε ένα πραγματικό αντικειμενικό καθήκον να βοηθήσει τους Σουλιώτες, οι οποίοι άντεξαν για περίπου ένα χρόνο στα βουνά τους ενάντια σε πολλές οθωμανικές δυνάμεις. Αλλά η αποστολή είχε επίσης ένα πολιτικό κίνητρο, καθώς ο Μαυροκορδάτος ήθελε να καθιερωθεί ως στρατηγικός στην πολιτική του αντιπαράθεση με τον Δημήτριο Υψηλάντη. Ωστόσο, στη Μάχη του Πέτα στις 4/18 Ιουλίου, ο Μαυροκορδάτος επέλεξε να μείνει μακριά από το πεδίο της μάχης [8] . Ο συνολικός αριθμός των στρατιωτών του τακτικού τάγματος και των άτακτων πριν από τη μάχη έφτασε τους 1.500 μαχητές. Τα άτακτα στρατεύματα των επαναστατών ετοίμαζαν τα ταμπούρια, αλλά ο Τάρελλα απέρριψε τη συμβουλή των πολέμαρχων Γκόγκου και Αλεξάκη Βλαχόπουλου να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους, με τις λέξεις "Τα στήθη μας είναι τα ταμπούρια μας." Ο Αντρέα Ντάνια πρόσθεσε: «Ξέρουμε επίσης πώς να πολεμήσουμε». Στις 4/18 Ιουλίου, σχεδόν έξι φορές (8 χιλιάδες) περισσότερες Οθωμανικές δυνάμεις, κυρίως Αλβανοί, επιτέθηκαν στις ελληνικές θέσεις. Ο Τάρελλα οδήγησε στο στράτευμά του σε παράταξη στον ανοιχτό χώρο. Έχοντας σχηματίσει ένα τετράγωνο, το τάγμα "πολεμούσε ηρωικά, αλλά αναγκάστηκε να υποχωρήσει βήμα προς βήμα", έχοντας χάσει τα 3/4 της δύναμής του. Όταν πέθανε ο Ταρέλλα, τη διοίκηση του τάγματος ανέλαβε ο Ντάνια. Από τους 93 ξένους φιλέλληνες, 21 επέζησαν της μάχης. Μεταξύ των νεκρών ήταν ο Ταρέλλα και ο Ντάνια [9] [10].

Μνήμη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κατάλογος των Φιλελλήνων που έλαβαν μέρος στην ελληνική επανάσταση από τον Μακρυγιάννη. Οι πρώτοι που αναφέρονται είναι ο Μπαλέστρας, ο Ταρέλλας και ο Ντάνια.

Στον κατάλογο των Φιλελλήνων, τον τελευταίο πίνακα που έφτιαξε ο Μακρυγιάννης, ο Αντρέ Ντάνια αναφέρεται τρίτος, μετά το Μπαλέστρα και τον Ταρέλλα.

Το όνομά του έχει δοθεί σε οδό της Αθήνας (οδός Δάνια) στη νότια πλευρά του λόφου του Φιλοπάππου[11], αλλά και στην γενέτειρά του, Ovada (via Dania Andrea) [12].

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Bulletin des lois de la République Française, Volume 5, la République Française, 1818, "No 2939, ORDONNANCE DU ROI qui accorde des Letters de déclaration de naturalité au Sr. André Dania, chef d'escadron en non-activité, né a Ovada, royaume de Sardaigne en 1776 (Paris, 24 Septembre 1817.)"[1]
  2. «Vita avventurosa e morte eroica dell' ovadese Andrea Dania. (Articolo n. 7 - Pubblicato su "Voce Fraterna" del Novembre-Dicembre 1967)». www.storiadiovada.it. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2021. 
  3. http://www.accademiaurbense.it - Andrea Dania Pier Giorgio Fassino su URBS, Anno XIX n.3 Settembre 2006, pp. 180-191.
  4. Τριαντάφυλλος Γεροζήσης, Το Σώμα των αξιωματικών και η θέση του στην σύγχρονη Ελληνική κοινωνία, 1821—1975, σελ.19, ISBN 960-248-794-1
  5. Δημήτρης Φωτιάδης, Η Επανάσταση τού 21 ,ΜΕΛΙΣΣΑ, 1971, τ.Β, σ.134
  6. That Greece Might Still Be Free - Index - Open Book Publishers
  7. «Γενικό Επιτελείο Στρατού — Οι πρώτες προσπάθειες οργάνωσης τακτικού Στρατού (1821—1831)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2021. 
  8. Δημήτρης Φωτιάδης,Η Επανάσταση τού 21 ,ΜΕΛΙΣΣΑ, 1971, τ.Β, σ.211-212
  9. Δημήτρης Φωτιάδης, Η Επανάσταση τού 21, ΜΕΛΙΣΣΑ, 1971, τ. Β, σ.214
  10. Dictionary of Battles and Sieges: P-Z — Tony Jaques — Βιβλία Google
  11. Η οδός Δάνια καταγράφεται στο Google Earth ως οδός Δανία [2]
  12. via Dania Andrea, 15076 Ovada, Αλεξάνδρεια, Ιταλία [3]