Mitsubishi Ki-21
Mitsubishi Ki-21 | |
---|---|
![]() Το Mitsubishi Ki-21. | |
Τύπος | βομβαρδιστικό |
Κατασκευαστής | Mitsubishi |
Παρθενική πτήση | 18 Δεκεμβρίου 1936 |
Πρώτη παρουσίαση | 1938 |
Κύριος χειριστής | Αεροπορική Υπηρεσία του Ιαπωνικού Αυτοκρατορικού Στρατού |
Άλλοι χειριστές | Βασιλική Αεροπορία της Ταϊλάνδης |
Μονάδες που παρήχθησαν | περ. 2000 (συμπεριλαμβανομένων των Ki-57) |
Παραλλαγές | Mitsubishi Ki-57 |
Το Mitsubishi Ki-21 ήταν ιαπωνικό δικινητήριο βομβαρδιστικό το οποίο χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά σε επιχειρήσεις στον Β΄ Σινοϊαπωνικό Πόλεμο. Εκτενής ήταν επίσης η χρήση των Ki-21 στα αρχικά στάδια του Πολέμου του Ειρηνικού. Οι Σύμμαχοι απέδωσαν στον συγκεκριμένο τύπο τις ονομασίες αναφοράς «Sally» και «Gwen».
Σχεδιασμός και ανάπτυξη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1936, η Αεροπορική Υπηρεσία του Ιαπωνικού Αυτοκρατορικού Στρατού εξέδωσε προδιαγραφές που περιέγραφαν την απόκτηση νέου τύπου βομβαρδιστικού που θα αντικαθιστούσε τα Mitsubishi Ki-20 και το Ki-1.[1] Απαιτούνταν τουλάχιστον τετραμελές πλήρωμα, μέγιστη ταχύτητα 400 km/h, αυτονομία τουλάχιστον πέντε ωρών και δυνατότητα μεταφοράς 750 kg βομβών. Οι προδιαγραφές ήταν ιδιαίτερα φιλόδοξες για τα δεδομένα των μέσων της δεκαετίας του 1930· ελάχιστα δικινητήρια βομβαρδιστικά παγκοσμίως μπορούσαν να επιτύχουν τέτοιες επιδόσεις εκείνη την εποχή.[2]
Ζητήθηκε από τις εταιρείες Mitsubishi και Nakajima να κατασκευάσουν δύο πρωτότυπα έκαστη, ενώ μια επιπλέον πρόταση από την Kawasaki απορρίφθηκε. Η πρόταση της Mitsubishi ήταν ένα μεσοπτέρυγο μονοπλάνο ολομεταλλικής κατασκευής με ανασυρόμενο σύστημα προσγείωσης με κεντρική αποθήκη βομβών το οποίο προωθούνταν από δύο αστεροειδείς κινητήρες.[3] Το πρώτο πρωτότυπο πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στις 18 Δεκεμβρίου 1936, ενώ το δεύτερο πρωτότυπο, το οποίο διέφερε λόγω αντικατάστασης του άνω πυργίσκου του πρώτου με μια επιμύκη γυάλινη καλύπτρα, ακολούθησε αργότερα μέσα στον μήνα.[4]
Στις συγκριτικές δοκιμές που ακολούθησαν κρίθηκε πως το Ki-21 της Mitsubishi και το Ki-19 της Nakajima ήταν παρόμοιων δυνατοτήτων, με το Ki-21 να προσφέρει καλύτερες επιδόσεις και το Nakajima να θέωρειται εν γένει ανώτερο ως πλατφόρμα, με πιο αξιόπιστους κινητήρες. Προκειμένου να παρθεί η τελική απόφαση, ζητήθηκαν δύο επιπλέον πρωτότυπα από κάθε εταιρεία. Η Mitsubishi αναγκάστηκε να αντικαταστήσει τους δικούς της αστεροειδείς κινητήρες Mitsubishi Ha-6, μέγιστης ισχύος 825 hp, με τους Nakajima Ha-5. Επιπλέον το Ki-21 απέκτησε νέο «γυάλινο» ρύγχος παρόμοιο με του Ki-19 και τροποποιημένο ουραίο. Με αυτές τις αλλαγές, το Ki-21 αποδείχθηκε ανώτερο και τον Νοέμβριο του 1937 αποφασίστηκε η ένταξή του σε παραγωγή.[5]
Τα πρώτα αεροσκάφη παραγωγής εντάχθηκαν σε υπηρεσία τον Αύγουστο του 1938 για να συμπληρώσουν και τελικά να αντικαταστήσουν τα βομβαρδιστικά Fiat BR.20, τα οποία είχαν αγοραστεί ως προσωρινή λύση.[6] Ακολούθησαν αρκετές βελτιωμένες εκδόσεις πριν διακοπή τελικά η παραγωγή του τύπου τον Σεπτέμβριο του 1944. Συνολικά κατασκευάστηκαν 2064 αεροσκάφη, εκ των οποίων τα 1713 από τη Mitsubishi και τα 351 από τη Nakajima.[7]
Επιχειρησιακή ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Ki-21-Ia χρησιμοποιήθηκαν πρώτη φορά σε μάχες το Φθινόπωρο του 1938, στο πλαίσιο του Β΄ Σινοϊαπωνικού Πολέμου. Πραγματοποίησαν αποστολές βομβαρδισμού μεγάλου βεληνεκούς χωρίς συνοδεία μαχητικών, σε συνδυασμό μονάδες που ήταν εξοπλισμένες με τα BR.20. Το Ki-21 αποδείχθηκε ανώτερο του BR.20 καθώς είχε μεγαλύτερη εμβέλεια και ήταν πιο ανθεκτικό και αξιόπιστο. Δύο επιπλέον σχηματισμοί εξοπλισμένοι με Ki-21 αναπτύχθηκαν στη Μαντζουρία το καλοκαίρι του 1939 για επιχειρήσεις κατά της Κίνας.[6] Αρκετά από αυτά τα αεροσκάφη έδρασαν εναντίον των σοβιετικών και μογγολικών δυνάμεων κατά τη διάρκεια της Μάχης του Χαλχίν Γκολ τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 1939.[6] Οι απώλειες ήταν μεγάλες στις πρώτες πολεμικές επιχειρήσεις ενώ αναδείχθηκαν και ελλείψεις όπως ο ανεπαρκής αμυντικός οπλισμός και η απουσία αυτοφρασσόμενων δεξαμενών καυσίμου. Επίσης αποδείχθηκε αναξιόπιστο το σύστημα οξυγόνου του αεροσκάφους.
Το Ki-21-Ib ήταν μια βελτιωμένη έκδοση που σχεδιάστηκε για να αντιμετωπίσει το ζήτημα του αμυντικού οπλισμού, αυξάνοντας τον αριθμό πολυβόλων Τύπου 89 των 7,7 mm σε πέντε. Επίσης ενσωματώθηκαν βελτιώσεις στις οριζόντιες επιφάνειες του ουραίου και στα πτερύγια (flaps) του πίσω χείλους. Επίσης οι δεξαμενές καυσίμου προστατεύθηκαν με στρώματα ελαστικού[8][9] και αυξήθηκαν οι διαστάσεις της αποθήκης βομβών. Ακολούθησε το Ki-21-Ic το οποίο μπορούσε να φέρει μια επιπλέον επικουρική δεξαμενή καυσίμου μέγιστης χωρητικότητας 500 L και διέθετε ένα ακόμη πολυβόλο των 7,7 mm. Επίσης μπορούσαν να μεταφέρουν τέσσερις βόμβες των 50 kg εξωτερικά. Προκειμένου να αντισταθμιστεί η αύξηση του βάρους οι κύριοι τροχοί του Ki-21-Ic αυξήθηκαν σε μέγεθος.[10][9]
Παρόλα αυτά στα τέλη του 1941, όταν οι Ιάπωνες επιτέθηκαν στο Περλ Χάρμπορ και άρχισε ο Πόλεμος του Ειρηνικού, η κινεζική αεροπορία είχε πλέον ανώτερες δυνατότητες και κατά συνέπεια αυξήθηκαν και οι απώλειες των ιαπωνικών βομβαρδιστικών. Τα περισσότερα Ki-21-1a, -1b και -1c περιορίστηκαν σε ρόλους εκπαίδευσης ή δευτερεύουσες αποστολές.
Από τα μέσα του 1940 οι μονάδες πρώτης γραμμής ήταν εξοπλισμένες με το Ki-21-IIa το οποίο διέθετε τους ισχυρότερους αερόψυκτους κινητήρες Mitsubishi Ha-101 των 1500 hp και μεγαλύτερες οριζόντιες επιφάνειες στο ουραίο. Αυτή ήταν η έκδοση που χρησιμοποιήθηκε κατά κύριο λόγο από τις περισσότερες μοίρες βαρέων βομβαρδιστικών του Ιαπωνικού Αυτοκρατορικού Στρατού στην αρχή του Πολέμου του Ειρηνικού, διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο στις πρώτες εκστρατείες. Στις 8 Δεκεμβρίου 1941, στο πλαίσιο των επιχειρήσεων για την κατάληψη των Φιλιππίνων, αεροπορικές μονάδες του Ιαπωνικού Στρατού από την Ταϊβάν επιτέθηκαν σε αμερικανικούς στόχους στο Απάρι, στο Τουγκουεγκάραο, στο Βιγκάν και σε άλλες περιοχές της Λουζόν. Άλλες αεροπορικές ομάδες, που στάθμευαν στη Γαλλική Ινδοκίνα, επιτέθηκαν σε βρετανικούς και αυστραλιανούς στόχους στην Ταϊλάνδη και τη Βρετανική Μαλαισία, βομβαρδίζοντας το Άλορ Σταρ, το Σουνγκάι Πετάνι και το Μπάτεργουορθ έχοντας συνοδεία μαχητικών Nakajima Ki-27 και Ki-43. Ωστόσο, σ τις επιχειρήσεις στη Βιρμανία τον Δεκέμβριο του 1941 και στις αρχές του 1942 τα Ki-21 άρχισαν να υφίστανται σημαντικές απώλειες εξαιτίας της δράσης των Curtiss P-40 και Hawker Hurricane.
Προκειμένου να αντισταθμιστεί μερικώς η φθορά της δύναμης των Ki-21 αναπτύχθηκε το Ki-21-IIb το οποίο διέθετε ένα πυργίσκο με πολυβόλο 12,7 mm στη ράχη, επανασχεδιασμένη καλύπτρα για το κόκπιτ και δεξαμενές καυσίμου αυξημένης χωρητικότητας. Αν και χρησιμοποιήθηκαν σε όλα τα μέτωπα του Ειρηνικού, μέχρι το 1942 είχε καταστεί σαφές ότι τα Ki-21 ήταν πλέον ξεπερασμένα τεχνολογικά και έτσι σταδιακά αποσύρθηκαν από τις μονάδες πρώτης γραμμής.
Παρά τις αδυναμίες τους, τα Ki-21 παρέμειναν σε υπηρεσία μέχρι το τέλος της σύρραξης και χρησιμοποιήθηκαν σε άλλους ρόλους, για παράδειγμα ως μεταγωγικά, ως εκπαιδευτικό για πληρώματα βομβαρδιστικών και τους αλεξιπτωτιστές, για τη ρυμούλκηση ανεμοπτέρων, ως αεροσκάφη συνδέσμου και επικοινωνιών, σε ειδικές καταδρομικές επιχειρήσεις, καθώς και σε αποστολές καμικάζι.
Το 1940 πωλήθηκαν εννέα Ki-21-Ia/b στην Ταϊλάνδη για χρήση εναντίον των δυνάμεων του Βισύ στην Ινδοκίνα, αλλά δεν συμμετείχαν στη σύρραξη καθώς τα πληρώματά τους δεν είχαν ολοκληρώσει την εκπαίδευσή τους.[11]
Προς το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου τα εναπομείναντα Ki-21 χρησιμοποιήθηκαν από τις Ειδικές Δυνάμεις Γκιρέτσου σε επιθέσεις κατά των αμερικανικών δυνάμεων στην Οκινάουα και τα Νησιά Ριούκου. Μία από τις γνωστότερες επιχειρήσεις που πραγματοποίησαν ήταν η επίθεση στο αεροδρόμιο Γιοντάν και στην αεροπορική βάση Καντένα τη νύχτα της 24ης Μαΐου 1945. Δώδεκα Ki-21-IIb συμμετείχαν στην επιδρομή το καθένα εκ των οποίων μετέφερε 14 καταδρομείς. Τα πέντε κατάφεραν να φθάσουν στο αεροδρόμιο του Γιοντάνν και οι επιζώντες επιδρομείς, οπλισμένοι με υποπολυβόλα και εκρηκτικά, προκάλεσαν εκτεταμένες ζημιές σε εφόδια και αεροσκάφη.[12]
Αρκετά Ki-21-Ia τροποποιήθηκαν για να λειτουργήσουν ως μεταγωγικά για χρήση από τις Αυτοκρατορικές Ιαπωνικές Αερογραμμές που πραγματοποιούσε πτήσεις για τον Ιαπωνικό Στρατό στην Κίνα. Τα αεροσκάφη αυτά ονομάστηκαν MC-21 και δεν διέθεταν οπλισμό ή άλλο στρατιωτικό εξοπλισμό. Χρησιμοποιήθηκαν κυρίως για μεταφορά φορτίου, αλλά μπορούσαν επίσης να μεταφέρουν εννέα αλεξιπτωτιστές. Επίσης με βάση το Ki-21 αναπτύχθηκαν τα Ki-57 τα οποία ήταν εξαρχής μεταγωγικά.
Συμμαχικές ονομασίες αναφοράς
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Σύμμαχοι απέδωσαν στο Ki-21 δύο ονομασίες αναφοράς. Αρχικά ονομάστηκε «Jane» αλλά το όνομα άλλαξε γρήγορα σε «Sally» όταν ο Ντάγκλας ΜακΆρθουρ αντέδρασε επειδή ήταν το ίδιο με το όνομα της συζύγου του. Όταν εντάχθηκαν σε υπηρεσία τα Ki-21-IIb οι Σύμμαχοι θεώρησαν πως επρόκειτο για εντελώς νέο τύπο, τον οποίο ονόμασαν «Gwen». Ωστόσο σύντομα κατέστη σαφές πως επρόκειτο για νέα έκδοση του Ki-21 στην οποία αποδόθηκε η ονομασία «Sally 3», με τις «Sally 1» να αναφέρονται στις δύο προηγούμενες κύριες εκδόσεις του τύπου.[13]
Εκδόσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ki-21
- Οκτώ πρωτότυπα. Δοκιμάστηκαν διάφοροι κινητήρες και διατάξεις αμυντικού οπλισμού.
- Ki-21-Ia
- Πρώτη έκδοση που εντάχθηκε σε παραγωγή. Προωθούνταν από κινητήρες Nakajima Ha-5-kai μέγιστης ισχύος 850 hp.
- Ki-21-Ib
- Έκδοση με επιπλέον αμυντικό οπλισμό και άλλες βελτιώσεις.
- Ki-21-Ic
- Έκδοση με ένα επιπλέον πολυβόλο και δυνατότητα μεταφοράς μεγαλύτερης ποσότητας καυσίμων.
- Ki-21-II
- Τέσσερα αεροσκάφη δοκιμών με ισχυρότερους κινητήρες.
- Ki-21-IIa
- Έκδοση που εντάχθηκε σε παραγωγή και είχε ως βάση τα Ki-21-II.
- Ki-21-IIb
- Παραλλαγή των Ki-21-IIa, η τελευταία που εντάχθηκε σε παραγωγή.
- MC-20-I
- Εκδοχή του Ki-21 για πολιτική χρήση, χωρίς οπλισμό και στρατιωτικό εξοπλισμό.
Χρήστες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Έξι αεροσκάφη παραδόθηκαν στις αεροπορικές δυνάμεις του Μαντσουκούο.
- Η Βασιλική Αεροπορία της Ταϊλάνδης παρέλαβε εννέα Ki-21-I.
Μεταπολεμική περίοδος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Η Γαλλική Πολεμική Αεροπορία (Armée de l'Air) χρησιμοποίησε τουλάχιστον ένα Ki-21 ως μεταγωγικό στην Ινδοκίνα.[14]
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αεροσκάφη που σχετίζονται με την ανάπτυξη του Ki-21
- Συγκρίσιμα αεροσκάφη
- Bristol Beaufort
- Dornier Do 17
- Douglas B-18 Bolo
- Fiat BR.20 Cicogna
- Heinkel He 111
- Ilyushin Il-4
- Mitsubishi G3M
- Savoia-Marchetti SM.79
- Κατάλογοι
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Francillon 1979, σελίδες 155–156
- ↑ Air International August 1986, σελίδες 74–75
- ↑ Air International August 1986, σελ. 75
- ↑ Francillon 1979, σελ. 156
- ↑ Air International August 1986, σελίδες 75–76
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Air International August 1986, σελ. 77
- ↑ Francillon 1979, σελ. 164
- ↑ Air International August 1986, σελίδες 77–78
- ↑ 9,0 9,1 Francillon 1970, σελ. 158
- ↑ Air International August 1986, σελ. 79
- ↑ Young 1984, σελ. 23
- ↑ Jowett 2002, σελ. 20
- ↑ Francillon 1970, σελίδες 160–161
- ↑ Pelletier 1995, σελίδες 21, 23.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Francillon, René J. (1970). Japanese Aircraft of the Pacific War. London: Putnam & Company Ltd. ISBN 0370000331.
- Francillon, René J. (1979). Japanese Aircraft of the Pacific War (2nd έκδοση). London: Putnam. ISBN 0-370-30251-6..
- Jowett, Philip (2002). The Japanese Army 1931–1945, Volume 2. Botley, Oxfordshire, UK: Osprey Publishing. ISBN 1-84176-354-3.
- Lawrence, Joseph (1945). The Observer's Book Of Airplanes. London and New York: Frederick Warne & Co.
- «Mitsubishi Ki-21...Stalwart of the Imperial Army Air Force». Air International 31 (2): 74–80, 100–101. August 1986. ISSN 0306-5634.
- Mondey, David (1996). The Concise Guide to Axis Aircraft of World War II. London: Chancellor Press. ISBN 1-85152-966-7.
- Pelletier, Alain (August 1995). «Les Avions japonais à Cocardes françaises» (στα γαλλικά). Le Fana de l'Aviation (309): 14–23.
- Young, Edward M. (August–November 1984). «France's Forgotten Air War». Air Enthusiast (25). ISSN 0143-5450.
Επιπλέον ανάγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Donald, David (editor). The Encyclopedia of World Aircraft. Prospero Books, 1997. (ISBN 1-85605-375-X).
- Francillon, René J. The Mitsubishi Ki-21 (Aircraft in Profile number 172). Leatherhead, Surrey, UK: Profile Publications Ltd., 1967.
- Gunston, Bill. The Illustrated Directory of Fighting Aircraft of World War II. (ISBN 0-86101-390-5).
- Lake, Jon. Great Book of Bombers. London: Zenith Press, 2002. (ISBN 0-7603-1347-4).
- Mikesh, Robert and Shorzoe Abe. Japanese Aircraft 1910–1941. Annapolis, MD: Naval Institute Press, 1990. (ISBN 1-55750-563-2).
- Ministry of Defense Japan. Senshi Sosho Volume 36: Rikugun Koku Sakusen(means,Army Air Operation),Okinawa etc. Asagumo Shimbunsha 1970.
- Soumille, Jean-Claude (September 1999). «Les avions japonais aux coleurs françaises» (στα French). Avions (78): 6–17. ISSN 1243-8650.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Mitsubishi Ki-21 στο Wikimedia Commons