Μετάβαση στο περιεχόμενο

GSM-R

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το GSM–R (Global System for Mobile Communications – Railway | Παγκόσμιο Σύστημα Κινητών Επικοινωνιών – Σιδηροδρόμων) είναι ένα ψηφιακό σύστημα κινητής ραδιοεπικοινωνίας που έχει σχεδιαστεί ειδικά για τις ανάγκες των σιδηροδρομικών μεταφορών. Προσφέρει ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών φωνής και δεδομένων που απαιτούνται για την καθημερινή λειτουργία των σιδηροδρόμων, ενώ ταυτόχρονα παρέχει υπηρεσίες τηλεφωνίας, SMS και δεδομένων, όπως και τα δημόσια δίκτυα GSM.[1]

Αποτελεί την πρώτη τεχνολογική υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κινητής Ραδιοεπικοινωνίας Σιδηροδρόμων (RMR) και κατ' επέκταση ανήκει στο δεύτερο υποσύστημα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Διαχείρισης Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS).[2]

Χρησιμοποιείται για την επικοινωνία μεταξύ των τρένων και των Κέντρων Ελέγχου Κυκλοφορίας (Κ.Ε.Κ.). Το σύστημα βασίζεται στις προδιαγραφές GSM και EIRENE – MORANE, οι οποίες εγγυώνται απόδοση σε ταχύτητες έως και 500 χλμ./ώρα (310 mph), χωρίς καμία απώλεια επικοινωνίας. Έγινε το διάδοχο σύστημα πολλών διαφορετικών και ασύμβατων αναλογικών ραδιοσυστημάτων.[3]

Το GSM–R βασίζεται στην τεχνολογία GSM δεύτερης γενιάς (2G), με επεκτάσεις για GPRS (2G+) και υποστηρίζει φωνητικές και ψηφιακές επικοινωνίες. Ενσωματώνει εξειδικευμένες λειτουργίες που είναι απαραίτητες για τη διαχείριση της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας, όπως:[4]

  • άμεση επικοινωνία οδηγού-ελεγκτή,
  • αυτόματη μετάδοση σημάτων/φωτοσημάτων,
  • λειτουργία "συνεχούς κλήσης" (functional call),
  • κλήσεις προτεραιότητας και έκτακτης ανάγκης (emergency call),
  • μεταφορά τηλεμετρικών και διαγνωστικών δεδομένων.

Το σύστημα λειτουργεί σε αποκλειστικές ζώνες συχνοτήτων που έχουν δεσμευθεί πανευρωπαϊκά για τη σιδηροδρομική χρήση (κυρίως στην περιοχή των 900 MHz).[5]

Χρήση και εφαρμογές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το GSM–R είναι εγκατεστημένο και σε χρήση σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη, καθώς και σε ορισμένες χώρες εκτός Ευρώπης (π.χ. Κίνα, Ινδία, Αυστραλία). Αποτελεί την τεχνολογική ραχοκοκαλιά για την υλοποίηση του ERTMS/ETCS επιπέδου 2, όπου η επικοινωνία μεταξύ του συρμού και του κέντρου ελέγχου γίνεται ασύρματα και σε πραγματικό χρόνο, χωρίς σταθερή σηματοδότηση στις γραμμές.

Σύμφωνα με τη Deutsche Bahn και άλλους σχετικούς φορείς, το GSM–R προσφέρει σημαντικά επιχειρησιακά πλεονεκτήματα όπως[6]:

  • Απαλλαγή από παρεμβολές: Η επικοινωνία δεν επηρεάζεται από δημόσια δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, προσφέροντας μεγαλύτερη σταθερότητα και ποιότητα.
  • Υψηλή ασφάλεια επικοινωνίας: Οι συνομιλίες προστατεύονται από παρεμβολές και μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση.
  • Επικοινωνία ομάδας (Group Call): Δυνατότητα ταυτόχρονης ενημέρωσης πολλών μελών πληρώματος ή υπευθύνων.
  • Επακριβής κλήση ανά ρόλο: Π.χ. δυνατότητα απευθείας επικοινωνίας με τον υπεύθυνο/την υπεύθυνη κυκλοφορίας (Fahrdienstleiter:in).
  • Ιεράρχηση προτεραιοτήτων: Οι κλήσεις διαβαθμίζονται ώστε τα κανάλια να παραμένουν διαθέσιμα για κλήσεις έκτακτης ανάγκης και κρίσιμες λειτουργίες.

Μειονεκτήματα και αντικατάσταση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθώς βασίζεται σε τεχνολογία GSM 2ης γενιάς, το GSM–R θεωρείται σήμερα παρωχημένο ως προς τις δυνατότητές του. Οι περιορισμοί σε ταχύτητα δεδομένων, ασφάλεια και επεκτασιμότητα οδήγησαν στον σχεδιασμό του FRMCS (Future Railway Mobile Communication System), του τηλεπικοινωνιακού διαδόχου του GSM–R, που βασίζεται στην τεχνολογία 5G.

Το FRMCS αναμένεται να αντικαταστήσει σταδιακά το GSM–R έως το 2030, με φάσεις συνύπαρξης και παράλληλης λειτουργίας.

Σχέση με άλλα συστήματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • GSM–R ⟶ RMR ⟶ ERTMS: Το GSM–R είναι το βασικό υποσύστημα του RMR, το οποίο με τη σειρά του εντάσσεται στο ERTMS.
  • Το GSM–R δεν χρησιμοποιείται για επιβατική επικοινωνία ή για αστική τηλεφωνία – είναι αποκλειστικά για σιδηροδρομική χρήση.
  1. railways, UIC-International union of (18 Μαΐου 2022). «GSM-R». UIC - International union of railways (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2025. 
  2. «What is ERTMS and how does it work?». 
  3. «GSM-R: the railway's mobile communication system». Network Rail (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2025. 
  4. «iTeh Standards». iTeh Standards (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2025. 
  5. «Integrating FRMCS: Enhancing rail communications with 5G technology». 
  6. «DB - GSMR».