Chemosphere

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Chemosphere
Χάρτης
Είδοςμονοκατοικία[1]
Γεωγραφικές συντεταγμένες34°7′39″N 118°22′8″W
Διοικητική υπαγωγήΧόλιγουντ Χιλς[2]
ΧώραΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής[2]
Commons page Πολυμέσα


Σχεδιασμένη από τον αμερικανό αρχιτέκτονα John Lautner το 1960, η οικία Μάλιν (γνωστή και ως Chemosphere House) είναι μοντερνιστικό κτίριο, με χαρακτηριστική μορφή που παρομοιάζεται συχνά με ιπτάμενο δίσκο.[3]

Κάποτε αποκαλούμενο "το πιο μοντέρνο κτίριο του κόσμου" από την Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα[4], το Chemosphere έχει μεγάλο ενδιαφέρον χάριν στην έξυπνη στατική του επίλυση και τον πρωτοποριακό του σχεδιασμό, επηρεασμένο σημαντικά από το στυλ της λεγόμενης atomic age κουλτούρας και του mid-century modern.

Τοποθεσία - Οικόπεδο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κτίριο βρίσκεται βορειοδυτικά της πόλης του Λος Άντζελες (Los Angeles), στην περιοχή του Χόλυγουντ Χιλς (Hollywood Hiils), στα 9 περίπου μέτρα απόσταση καθ’ ύψος από τον δρόμο Torreyson Drive, δίπλα σε λόφο μεγάλης κλίσης.[5]

Λόγω της σχέσης του κτιρίου με το οικόπεδο, η πρόσβαση των εκάστοτε ιδιοκτητών/ενοίκων στην κατοικία γίνεται είτε μέσω κλιμακοστασίου ή τελεφερίκ, από το επίπεδο του δρόμου, ενώ υπάρχει και σύνδεση με ψηλότερο επίπεδο του λόφου μέσω μίας μικρής γέφυρας στο επίπεδο του πατώματος.

Η επιλογή για ένα σύστημα στήριξης ανεξάρτητο από το λόφο, προήλθε από το μειωμένο ποσό που διέθετε ο ιδιοκτήτης, σε συνδυασμό με την πειραματική διάθεση του αρχιτέκτονα για ένα δημιούργημα κοντά στην φαντασία του κ. Malin, απορρίπτοντας τους δύο συνήθεις τρόπους στήριξης: εκσκαφή του βράχου ή στήριξή του σε ένα μεταλλικό ελεύθερο δίκτυο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, αρχικά την μείωση του κόστους σχεδόν κατά το ήμισυ, καθώς και μία κατοικία με μεγάλο πεδίο θέασης.

Αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κτίριο εδράζεται πάνω σε ένα πέδιλο διατομής 6μ. Ο σκελετός του περιλαμβάνει ένα κεντρικό υποστήλωμα οπλισμένου σκυροδέματος, κυκλικής διατομής, με διάμετρο 1,5 μ., πάνω στο οποίο στέκεται η οκταγωνική πλάκα του πατώματος, επίσης από οπλισμένο σκυρόδεμα. Την στήριξη της πλάκας εξασφαλίζουν μεταλλικές αντιρίδες που συνδέονται με το υποστύλωμα, ενώ το υποστύλωμα δεν συνεχίζει στο εσωτερικό της κατοικίας. Η στήριξη της οροφής επιτυγχάνεται μέσω καμπύλων πλαισίων γαλβανισμένου ξύλου.[6]

Αν και ανορθόδοξος, ο τρόπος με τον οποίο κατασκευάστηκε το Chemosphere αποδείχτηκε ικανός να ανταπεξέλθει στην σεισμογενή και με πολλές πλημμύρες περιοχή. [7]

Η υπερυψωμένη κατοικία όπως φαίνεται από τον δρόμο.

Η δομή αυτή, με οκταγωνική κάτοψη επιφάνειας 200τ.μ., προσδίδει μία συνέχεια στη ροή του χώρου, με κινήσεις πάνω σε κυκλικές τροχιές. Η κάτοψη χωρίζεται στη μέση, με το ένα τμήμα ως το πιο ‘δημόσιο’ τμήμα της κατοικίας, και το άλλο ως το πιο ‘ιδιωτικό’. Στο πρώτο, βόρεια προσανατολισμένο, συνδυάζεται η κοινωνική λειτουργία μίας οικίας με τον ενιαίο χώρο της ανεμπόδιστης θέασης προς την πόλη, και της δυνατότητας παρατήρησης και επίβλεψης του εξωτερικού χώρου, μέσω του διαμπερούς κελύφους του και της θέσης του. Τον πυρήνα του σπιτιού, λειτουργικά και γεωμετρικά αποτελεί ένα κυκλικό καθιστικό. Στο δεύτερο βρίσκονται οι πιο πρακτικοί χώροι, όπως φαίνεται να τους ορίζει ο αρχιτέκτονας: η κουζίνα, ο χώρος πλυντηρίων και τα 4 υπνοδωμάτια, με νότιο προσανατολισμό.[8]

Ο Lautner συνδύασε τη μοντέρνα με την οργανική μορφή για τη δημιουργία του Chemosphere, καθώς φαίνεται να στέκεται σαν ένα δέντρο της τεχνολογίας της εποχής/της πόλης, με τον σκελετό του ως κορμό και κλαδιά, ανάμεσα στο πράσινο του λόφου, ενώ ταυτόχρονα βρίσκεται πάνω από όλα τα υπόλοιπα δέντρα, παίρνοντας απόσταση και από τον λόφο και από την πόλη.

Η ανακαίνιση που μελέτησε και πραγματοποίησε ο αρχιτέκτονας Frank Escher έγινε με την απλούστευση στοιχείων του κτηρίου, με σκοπό την περαιτέρω ανάδειξη της ελεύθερης κίνησης στο χώρο, της ελαφρότητας του ορόφου και της συνεχούς παρατήρησης του εξωτερικού κόσμου (π.χ. αφαίρεση των πλαισίων των παραθύρων).[9]

Εμφανίσεις και αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διάφορες κατοικίες σχεδιασμένες από τον J. Lautner, έχουν χρησιμοποιηθεί από σκηνοθέτες για τα έργα τους, στα οποία παρουσιάζονται ως κατοικίες εργένηδων ανδρών, σε αντίθεση με την πρόθεση του αρχιτέκτονα για την χρήση τους από οικογένειες (έως 5 άτομα).[10]

Συγκεκριμένα, η οικία Malin συναντάται στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο με τους εξής τρόπους: στο επεισόδιο “The Duplicate Man” της σειράς The Outer Limits του ABC (1964), στις ταινίες “Body Double” του Brian De Palma (1984) και “Charlie’s Angels” του McG (2000), στους τίτλους τέλους της ταινίας “Tomorrowland” της Disney (2015), καθώς και ως αναπαράσταση μιας έπαυλης του Springfield στο επεισόδιο ‘A fish called Selma’ της σειράς The Simpsons της Fox (1996), στο “Holidays of Futures Passed” (2011) της ίδιας σειράς[11], αλλά και στο βιντεοπαιχνίδι Grand Theft Auto: San Andreas (2005)[12].

Στην ίδια λογική, αλλά στα τηλεοπτικά και κινηματογραφικά μέσα, δίνεται έμφαση στον εργένικο τρόπο ζωής του Los Angeles τη δεκαετία του ‘60. Χωρικά απαντάται κυρίως στην ελεύθερη κάτοψη παράλληλα με την αδιάκοπτη οπτική δυνατότητα που προσφέρεται στο χρήστη, χάρη στο υαλοστάσιο σε όλες τις όψεις, καθώς και στην απομάκρυνση της κατοικίας από το επίπεδο του δρόμου και την αποκοπή από το βράχο. Με αυτόν τον τρόπο, το εργένικο σπίτι, φαίνεται απρόσιτο και σαν να αιωρείται πάνω από τον υπόλοιπο κόσμο ενώ παράλληλα τον επιβλέπει. Φωτογραφικά στιγμιότυπα, όπως αυτό του Julius Shulman (διαθέσιμο μέσω του εκδοτικού οίκου Taschen - του πλέον νόμιμου ιδιοκτήτη της κατοικίας) αποτυπώνουν τον χαρακτήρα του κτηρίου, όπως θα μπορούσε ένας περαστικός, ένας εξωτερικός παρατηρητής, καθώς το εσωτερικό του δεν είναι ανοιχτό προς το κοινό.[13]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 8031. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2018.
  2. 2,0 2,1 (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 8031. Ανακτήθηκε στις 31  Ιουλίου 2018.
  3. «AD Classics: Malin "Chemosphere" Residence / John Lautner». ArchDaily (στα Αγγλικά). 16 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  4. «AD Classics: Malin "Chemosphere" Residence / John Lautner». ArchDaily (στα Αγγλικά). 16 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  5. «Malin Residence (Chemosphere) | Los Angeles Conservancy». www.laconservancy.org. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  6. «SHAPED BY THE FUTURE: JOHN LAUTNER'S CHEMOSPHERE HOUSE». Archisearch (στα Αγγλικά). 3 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  7. «Hollywood fault» (στα αγγλικά). Wikipedia. 2021-01-13. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Hollywood_fault&oldid=1000104678. 
  8. «SHAPED BY THE FUTURE: JOHN LAUTNER'S CHEMOSPHERE HOUSE». Archisearch (στα Αγγλικά). 3 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  9. «Landmark House: John Lautner's Chemosphere». Los Angeles Times (στα Αγγλικά). 22 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  10. Ostwald, Michael J.· Chapman, Michael (2004). Cinematic views: John Lautner's architecture and masculine spatial types. Society of Architectural Historians, Australia & New Zealand. ISBN 978-0-646-44062-0. 
  11. «The Chemosphere as future Simpsons neighbor!». planettom.livejournal.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  12. «Chemosphere». Grand Theft Encyclopedia (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021. 
  13. «Julius Shulman». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2021.