Black Friday

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αγορές σε πολυκατάστημα στην Ουάσινγκτον, κατά την Μαύρη Παρασκευή (Black Friday) του 2009

Black Friday (Μαύρη Παρασκευή) είναι το ανεπίσημο όνομα της ημέρας που ακολουθεί την Ημέρα των Ευχαριστιών στις Ηνωμένες Πολιτείες, δηλαδή η τέταρτη Παρασκευή του Νοεμβρίου (μεταξύ 24-30 Νοεμβρίου), ημέρα η οποία έχει θεωρηθεί ως η αρχή της περιόδου των Χριστουγεννιάτικων αγορών στην χώρα από το 1952.

Οι περισσότερες μεγάλες επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου ανοίγουν πολύ νωρίς, τα τελευταία χρόνια από τις μεταμεσονύκτιες ώρες, και δίνουν μεγάλες προσφορές. Η Black Friday δεν είναι επίσημη αργία, αλλά η Καλιφόρνια και κάποιες άλλες Πολιτείες τηρούν την αργία της "Ημέρας μετά την ημέρα των Ευχαριστιών" για τους υπαλλήλους της Πολιτείας, συνήθως αντί για μια άλλη ομοσπονδιακή αργία, όπως η Ημέρα του Κολόμβου[1]. Πολλοί εργαζόμενοι εκτός λιανικής και τα σχολεία έχουν αργία και την ημέρα των Ευχαριστιών και την επόμενη, οπότε μαζί με το Σαββατοκύριακο που ακολουθεί δημιουργείται μια τετραήμερη αργία που αυξάνει τον αριθμό των δυνητικών αγοραστών.

Η Black Friday είναι η ημέρα με τον μεγαλύτερο τζίρο πωλήσεων του έτους στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 2005[2], αν και ειδήσεις, που εκείνη την εποχή ήταν ανακριβείς[3], την περιέγραφαν ως τέτοια για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα[4]. Παρόμοιες ιστορίες επανεμφανίζονται κάθε χρόνο αυτή την εποχή, παρουσιάζοντας αγοραστική υστερία και έλλειψη αποθεμάτων, δημιουργώντας έτσι μια κατάσταση φαύλου κύκλου ανατροφοδότησης της ζήτησης.

Το 2014, ο τζίρος της Black Friday έπεσε για πρώτη φορά από την ύφεση του 2008: 50,9 δισ. δολάρια ξοδεύτηκαν εκείνο το τετραήμερο, 11% λιγότερα από το προηγούμενο έτος. Ωστόσο, η αμερικανική οικονομία δεν ήταν σε ύφεση. Τα καταστήματα πλέον επεκτείνουν τις προσφορές τους σε ολόκληρους τους μήνες του Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου, αντί να επικεντρώνονται μόνο στην ημέρα αυτή ή και το Σαββατοκύριακο[5].

Τα πρώτα στοιχεία από τη χρήση του όρου "Black Friday" για την ημέρα μετά την ημέρα των Ευχαριστιών με εμπορική σημασία υποδηλώνει ότι ο όρος προέρχεται από την Φιλαδέλφεια, όπου χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει την μεγάλη και ενοχλητική για τους πεζούς κυκλοφορία οχημάτων, που σημειωνόταν την ημέρα μετά την ημέρα των Ευχαριστιών. Αυτή η χρήση του όρου χρονολογείται τουλάχιστον από το 1961. Περισσότερα από είκοσι χρόνια αργότερα, καθώς η φράση έγινε πιο διαδεδομένη, έγινε δημοφιλής η εξήγηση ότι αυτή η μέρα ήταν το σημείο του έτους κατά το οποίο το λιανεμπόριο αρχίζει να γυρίζει σε κέρδος, δηλαδή στην αμερικάνικη αργκό από "το κόκκινο" (in the red) περνάει "στο μαύρο" (in the black)[6][7][8][9][10].

Έχουν υπάρξει αναφορές για βία μεταξύ πελατών την ημέρα αυτή. Από το 2006 έχουν αναφερθεί 7 θάνατοι και 98 τραυματισμοί σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες[11]. Είναι σύνηθες φαινόμενο να στρατοπεδεύουν καταναλωτές έξω από καταστήματα την αργία των Ευχαριστιών, επιχειρώντας να εξασφαλίσουν θέση στην πρώτη γραμμή και έτσι περισσότερες πιθανότητες να βρουν αυτά που θέλουν να αγοράσουν. Αυτές οι πρακτικές, από κατάληψη λωρίδων έκτακτης ανάγκης και πυρόσβεσης μέχρι και χρήση προπανίου και γεννητριών σε πιο εξεζητημένες περιπτώσεις, δημιουργούν σημαντικό κίνδυνο για την ασφάλεια του κοινού, προκαλώντας τουλάχιστον μία πόλη να απαγορεύσει αυτή την πρακτική[12].

Από τις αρχές του 21ου αιώνα έγιναν προσπάθειες από τους λιανοπωλητές με προέλευση τις Ηνωμένες Πολιτείες να εισαγάγουν την "Black Friday" σε άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα η πρακτική εισήχθη για πρώτη φορά το 2015[13][14] ενώ από το 2016 άρχισαν να την εφαρμόζουν όλο και περισσότερες εταιρείες.[15]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Pima County in Arizona Replaces Columbus Day with Black Friday». BestBlackFriday.com. 7 Αυγούστου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2017. 
  2. International Council of Shopping Centers. «Holiday Watch: Media Guide 2006 Holiday Facts and Figure». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 29 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2017. ; ShopperTrak, Press Release,«ShopperTrak Reports Positive Response to Early Holiday Promotions Boosts Projections for 2010 Holiday Season». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις Νοεμβρίου 29, 2010. Ανακτήθηκε στις 2012-01-23. CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link) CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link) (November 16, 2010).
  3. International Council of Shopping Centers. «Daily Sales Comparison Top Ten Holiday Shopping Days (1996–2001)» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 12 Ιανουαρίου 2012. 
  4. E.g., Karr, Albert R. (26 Νοεμβρίου 1982). «Downtown Firms Aid Transit Systems to Promote Sales and Build Good Will \work= Wall Street Journal», σελ. 6;  «Holiday Shoppers Jam U.S. Stores». The New York Times. Associated Press: σελ. 30. 28 Νοεμβρίου 1981. 
  5. «What Really Happened on Black Friday (By The Numbers)». PYMNTS.com. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2015. 
  6. "Black Friday" Αρχειοθετήθηκε 2015-12-01 στο Wayback Machine. in Oxford Online Dictionaries
  7. Zimmer, Ben (25 Νοεμβρίου 2011). «The Origins of "Black Friday». Word Routes. 
  8. Apfelbaum, Martin L.. «Philadelphia's 'Black Friday'». American Philatelist 69 (4): 239. http://listserv.linguistlist.org/pipermail/ads-l/2008-April/081311.html. 
  9. Drum, Kevin (26 Νοεμβρίου 2010). «Black Friday». http://motherjones.com/kevin-drum/2010/11/black-friday. 
  10. «Τι είναι η «Black Friday» και πώς καθιερώθηκε;». HuffPost Greece. 24 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2019. 
  11. «Black Friday Death Count». blackfridaydeathcount.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Νοεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2015. 
  12. McCool, Tracy (27 Νοεμβρίου 2014). «No Black Friday Camping Allowed Outside One Best Buy Store». WJW-TV. http://fox8.com/2014/11/26/no-black-friday-camping-allowed-outside-one-best-buy-store/. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2014. 
  13. «BLACK FRIDAY σε όλα τα καταστήματα της AXEL!». queen.gr. 26 Νοεμβρίου 2015. 
  14. «Black Friday στη JYSK». iefimerida.gr. 26 Νοεμβρίου 2015. 
  15. «Black Friday: Λαοθάλασσα στην Ερμού για να προλάβουν τις προσφορές». news247.gr. 25 Νοεμβρίου 2016.