Αντόν Ντενίκιν
Ο Αντόν Ιβάνοβιτς Ντενίκιν (ρωσικά: Анто́н Ива́нович Дени́кин, 16 Δεκεμβρίου [4 Δεκεμβρίου] 1872 – 8 Αυγούστου 1947) ήταν Αντιστράτηγος στον Αυτοκρατορικό Ρωσικό Στρατό (1916) και μετά κορυφαίος στρατηγός του Λευκού κινήματος στον Ρωσικό Εμφύλιο Πόλεμο.
Παιδική ηλικία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ντενίκιν γεννήθηκε στο χωριό Szpetal Dolny, σήμερα τμήμα της πολωνικής πόλης Włocławek της Επαρχίας Κουγιάβι-Πομερανίας (Kujawy-Pomerania), τότε τμήμα τoυ ελεγχόμενoυ από τη Ρωσία Βασιλείου της Πολωνίας (ρωσικά: Царство Польское ή Привислинский край). Ο πατέρας του, Ιβάν Γεφίμοβιτς Ντενίκιν, είχε γεννηθεί δουλοπάροικος στην επαρχία Σαράτοφ. Αποσταλείς σαν νεοσύλλεκτος να κάνει 25 χρόνια στρατιωτικής υπηρεσίας, ο πρεσβύτερος Ντενίκιν έγινε αξιωματικός στο 22ο έτος της θητείας του, το 1856. Παραιτήθηκε από τον στρατό το 1869 με τον βαθμό του ταγματάρχη. Το 1869 ο Ιβάν Ντενίκιν παντρεύτηκε την Πολωνή μοδίστρα Elżbieta Wrzesińska σαν δεύτερη σύζυγό του. Ο Αντόν Ντενίκιν, το μόνο παιδί του ζεύγους, μεγαλώνοντας μιλούσε τόσο ρωσικά, όσο και πολωνικά. Ο ρώσικος πατριωτισμός του πατέρα του και η αφοσίωση στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία οδήγησε τον Αντόν Ντενίκιν στον ρωσικό στρατό.
Οι Ντενίκιν ζούσαν πολύ κοντά στη φτώχεια, με τη μικρή σύνταξη του συνταξιούχου ταγματάρχη σαν τη μόνη πηγή εισοδήματος, και τα οικονομικά τους χειροτέρεψαν μετά τον θάνατο του Ιβάν το 1885. Ο Αντόν Ντενίκιν αυτή την εποχή άρχισε να προγυμνάζει νεότερους συμμαθητές του για να στηρίξει την οικογένεια. Το 1890 ο Ντενίκιν γράφτηκε στη Σχολή Γιούνκερ του Κιέβου, ένα στρατιωτικό κολέγιο από το οποίο αποφοίτησε το 1892. Ο εικοσάχρονος Ντενίκιν κατατάχτηκε σε μια ταξιαρχία πυροβολικού, στην οποία υπηρέτησε για τρία χρόνια.
Το 1895 έγινε δεκτός για πρώτη φορά στην Ακαδημία του Γενικού Επιτελείου, όπου δεν ανταποκρίθηκε στις ακαδημαϊκές απαιτήσεις τα δύο πρώτα χρόνια. Μετά από αυτή την απογοήτευση, ο Ντενίκιν προσπάθησε να πετύχει να γίνει και πάλι δεκτός. Στην επόμενη προσπάθειά του τα πήγε καλύτερα και τελείωσε δέκατος τέταρτος στην τάξη του. Ωστόσο, για ατυχία του, η Ακαδημία αποφάσισε να εισάγει ένα νέο σύστημα υπολογισμού των βαθμών και σαν αποτέλεσμα ο Ντενίκιν δεν πήρε θέση επιτελικού μετά τις τελικές εξετάσεις. Διαμαρτυρήθηκε για την απόφαση στην ανωτάτη αρχή (τον Μέγα Δούκα). Αφού του προσφέρθηκε συμβιβασμός σύμφωνα με τον οποίο θα ανακαλούσε την καταγγελία του για να πετύχει και πάλι αποδοχή στη σχολή του Γενικού Επιτελείου, ο Ντενίκιν αρνήθηκε, προσβεβλημένος.
Ο Ντενίκιν είδε για πρώτη φορά ενεργό υπηρεσία το 1905, κατά τον Ρωσο-Ιαπωνικό πόλεμο. Το 1905 πήρε προαγωγή στο βαθμό του συνταγματάρχη. Το 1910 έγινε διοικητής του 17ου Συντάγματος Πεζικού. Λίγες εβδομάδες πριν το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Ντενίκιν έφτασε τον βαθμό του Υποστρατήγου.
Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου τον Αύγουστο του 1914 ο Ντενίκιν ήταν Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου της Στρατιωτικής Περιοχής του Κιέβου. Αρχικά διορίστηκε Διαχειριστής της 8ης Στρατιάς του Στρατηγού Μπρουσίλοφ. Ο Ντενίκιν έκανε αίτηση για τοποθέτηση σε πολεμικό μέτωπο. Πήρε μετάθεση για την 4η Ταξιαρχία Τυφεκιοφόρων. Η ταξιαρχία του μετασχηματίστηκε σε μεραρχία το 1915. Ήταν με αυτή την ταξιαρχία που ο Ντενίκιν θα επιτύχαινε τα μεγαλύτερα ανδραγαθήματά του σαν Στρατηγός.
Το 1916 τοποθετήθηκε για να διοικήσει το 8ο Ρωσικό Σώμα Στρατού και να οδηγήσει τα στρατεύματα στη Ρουμανία κατά την τελευταία επιτυχή Ρωσική εκστρατεία του πολέμου, την Επίθεση Μπρουσίλοφ. Μετά την Επανάσταση του Φεβρουαρίου και την ανατροπή του Τσάρου Νικολάου Β΄, έγινε Αρχηγός Γενικού Επιτελείου του Μιχαήλ Αλεξέγιεφ, στη συνέχεια του Αλεξέι Μπρουσίλοφ, και τελικά του Λαβρ Κορνίλοφ. Ο Ντενίκιν στήριξε την απόπειρα πραξικοπήματος του διοικητή του, το Πραξικόπημα Κορνίλοφ, τον Σεπτέμβριο του 1917 και συνελήφθη και φυλακίστηκε μαζί του. Μετά από αυτό ο Αλεξέγιεφ θα ξαναδιοριζόταν αρχιστράτηγος.
Εμφύλιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση ο Ντενίκιν και ο Κορνίλοφ δραπέτευσαν στο Νοβοσερκάσκ στον Βόρειο Καύκασο και, με άλλους Τσαρικούς αξιωματικούς, δημιούργησαν τον αντι-Μπολσεβίκικο Εθελοντικό Στρατό, που αρχικά διοικείτο από τον Αλεξέγιεφ. Ο Κορνίλοφ φονεύθηκε τον Απρίλιο του 1918 κοντά στο Εκατερίνονταρ και ο Εθελοντικός Στρατός περιήλθε στη διοίκηση του Ντενίκιν. Υπήρξε μια γνώμη να τοποθετήσουν τον Μέγα Δούκα Νικόλαο στη γενική διοίκηση, όμως ο Ντενίκιν δεν ενδιαφερόταν να μοιραστεί την εξουσία. Εν όψει της Κομμουνιστικής αντεπίθεσης απέσυρε τις δυνάμεις του πίσω προς την περιοχή του Ντον, με αυτό που έγινε γνωστό ως η Παγωμένη Πορεία. Ο Ντενίκιν ηγήθηκε μιας τελικής επίθεσης των νότιων Λευκών δυνάμεων στην τελική τους προέλαση να καταλάβουν τη Μόσχα το καλοκαίρι του 1919. Για ένα διάστημα, φάνηκε ότι ο Λευκός Στρατός θα πετύχαινε στην προσπάθειά του· ο Λέον Τρότσκι, ως ανώτατος διοικητής του Ερυθρού Στρατού, εσπευσμένα κατέληξε σε συμφωνία με τον αναρχικό Επαναστατικό Εξεγερσιακό Στρατό της Ουκρανίας (τον “Μαύρο Στρατό”) του Νέστορα Μαχνό, για αμοιβαία υποστήριξη. Ο Μαχνό εγκαίρως έστρεψε τον Μαύρο Στρατό του ανατολικά και τον οδήγησε κατά των εκτεταμένων γραμμών προμηθειών του Ντενίκιν, αναγκάζοντας τους Λευκούς να υποχωρήσουν. Ο στρατός του Ντενίκιν θα ηττάτο αποφασιστικά στο Ορέλ τον Οκτώβριο του 1919, κάπου 400 χιλιόμετρα νότια της Μόσχας. Οι Λευκές δυνάμεις στη νότια Ρωσία θα είναι σε συνεχή υποχώρηση από κει και μετά, φτάνοντας τελικά στην Κριμαία τον Μάρτιο του 1920. Εντωμεταξύ, η Σοβιετική κυβέρνηση έσκισε αμέσως τη συμφωνία της με τον Μαχνό και επιτέθηκε στις αναρχικές του δυνάμεις. Μετά από μια σειρά αμφίρροπων μαχών, τα πιο πολυάριθμα και καλύτερα εξοπλισμένα στρατεύματα του Ερυθρού Στρατού του Τρότσκι, κατέβαλαν αποφασιστικά και διέλυσαν τον Μαύρο Στρατό του Μαχνό.
Αντισημιτισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά τον Ρωσικό Εμφύλιο Πόλεμο, υπολογίζεται ότι 100.000 Εβραίοι πέθαναν σε πογκρόμ που διαπράχθηκαν από τους Ουκρανούς εθνικιστές αυτονομιστές του Σιμόν Πετλιούρα, τους Λευκούς του Ντενίκιν[6] και άλλα αντισοβιετικά στρατεύματα.[7]
Στις περιοχές που καταλάμβανε, ο στρατός του Ντενίκιν έκανε μαζικές εκτελέσεις και λεηλασίες, που αργότερα έγιναν γνωστές ως η Λευκή Τρομοκρατία. Στην πόλη Μαϊκόπ στην Κιρκασία τον Σεπτέμβριο του 1918, περισσότεροι από 4.000 άνθρωποι σφαγιάστηκαν από τις δυνάμεις του Στρατηγού Πορκόφσκι.[8] Στη μικρή πόλη Φάστοφ μόνο, ο Εθελοντικός Στρατός του Ντενίκιν δολοφόνησε πάνω από 1.500 Εβραίους, κυρίως ηλικιωμένους, γυναίκες και παιδιά.
Ο Τύπος του καθεστώτος Ντενίκιν παρακινούσε τακτικά για βία κατά των κομμουνιστών Εβραίων και των Εβραίων που τους θεωρούσε ως προδότες και πράκτορες των κομμουνιστών. Για παράδειγμα, μια προκήρυξη ενός από τους στρατηγούς του Ντενίκιν προέτρεψε το λαό να “οπλιστεί” για να ξεριζώσει “τη διαβολική δύναμη η οποία ζει στις καρδιές των Εβραίων κομμουνιστών”.[9]
Θρησκευόμενος και πιστός της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, ο Ντενίκιν δεν επέκρινε τα πογκρόμ κατά του Εβραϊκού πληθυσμού μέχρι το τέλος του 1919. Ο Ντενίκιν πίστευε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι είχαν λόγους να μισούν τους Εβραίους και ήθελε να αποφύγει ένα θέμα που δίχαζε τους αξιωματικούς του. Πολλοί από αυτούς, έντονα αντι-Σημίτες, επέτρεπαν τα πογκρόμ υπό την εποπτεία τους, τα οποία μετατράπηκαν σε μέθοδο τρομοκρατίας κατά του Εβραϊκού πληθυσμού και χρησίμευσαν για να κερδίσουν την εύνοια του Ουκρανικού λαού για ένα μεγάλο μέρος του 1919. Κάποιοι από τους στρατηγούς του, όπως ο Μάι-Μεγιέφσκι ή ο Μαμάντοφ, ανοικτά διέταξαν πογκρόμ κατά του Εβραϊκού πληθυσμού, ενώ ο Ντραγκομίροφ επέτρεψε ένα από τα μεγαλύτερα, στο Κίεβο μεταξύ 1-5 Οκτωβρίου 1919. Οικονομικά μέτρα που έβλαπταν τον Εβραϊκό πληθυσμό εφαρμόστηκαν επίσης ως μέρος της γενικής πολιτικής του αντισημιτισμού σε όλο το 1919.
Οι Δυτικοί προστάτες ήταν κατατρομαγμένοι από τον ευρύ αντισημιτισμό στις γραμμές των Λευκών αξιωματικών, ιδιαίτερα καθώς οι Μπολσεβίκοι επιδίωξαν να εμποδίσουν επίσημα ενέργειες αντισημιτισμού. Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ προειδοποίησε προσωπικά τον Στρατηγό Ντενίκιν ότι:
Ο στόχος μου να κερδίσω υποστήριξη στο Κοινοβούλιο υπέρ του Ρωσικού Εθνικιστικού σκοπού θα είναι απείρως δυσκολότερος εάν αποδεδειγμένα γνήσιες καταγγελίες συνεχίσουν να λαμβάνονται από Εβραίους στη ζώνη των Εθελοντικών στρατών.[10]
Ο Τζον Έρνεστ Χόντγκσον, ένας Βρετανός πολεμικός ανταποκριτής στις δυνάμεις του Ντενίκιν, δήλωσε τα εξής για τον αντισημιτισμό του Ντενίκιν και των αξιωματικών του:
Δεν ήμουνα με τον Ντενίκιν περισσότερο από ένα μήνα πριν αναγκαστώ να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι ο Εβραίος εκπροσωπούσε ένα πολύ μεγάλο μέρος της Ρωσικής αναταραχής. Οι αξιωματικοί και οι άνδρες του Στρατού έριχναν ουσιαστικά όλο το φταίξιμο για τα προβλήματα της χώρας τους στους Εβραίους. Υποστήριζαν ότι ολόκληρη η κατακλυσμική καταστροφή είχε οργανωθεί από κάποια μεγάλη και μυστηριώδη μυστική εταιρία του διεθνούς Εβραϊσμού, οι οποίοι, με χρήματα και διαταγές των Γερμανών, είχαν αντιληφθεί την ψυχολογική στιγμή και άρπαξαν τα ηνία της κυβέρνησης. Όλα τα στοιχεία και τα γεγονότα που ήταν τότε διαθέσιμα φαίνονταν να δίνουν πρόσχημα σε αυτόν τον ισχυρισμό. Όχι λιγότεροι από το 82% των Μπολσεβίκων Επιτρόπων ήταν γνωστό ότι είναι Εβραίοι, ο άγριος και αμείλικτος “Τρότσκι”, που μοιραζόταν την εξουσία με τον Λένιν, είναι ένας Γίντισερ (εβραίος), του οποίου το πραγματικό όνομα ήταν Μπρονστάιν. Μέσα στους αξιωματικούς του Ντενίκιν αυτή η ιδέα ήταν εμμονή τόσης υπερβολικής πικρίας και επιμονής ώστε να τους οδηγεί να κάνουν δηλώσεις του αγριώτερου και πιο παράλογου χαρακτήρα. Πολλοί από αυτούς είχαν πειστεί οι ίδιοι ότι ο Τεκτονισμός ήταν, σε συμμαχία με τους Εβραίους, αναπόσπαστο τμήμα της Μπολσεβίκικης μηχανής, και ότι αυτό που είχαν ονομάσει τα διαβολικά σχέδια για την πτώση της Ρωσίας είχαν εκκολαφθεί στις Μασονικές στοές της Πετρούπολης και της Μόσχας. Όταν τους είπα ότι εγώ και οι περισσότεροι από τους καλύτερούς μου φίλους ήταν Μασόνοι, και ότι η Αγγλία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους πιστούς της Εβραίους, με κοίταζαν με δυσπιστία και κούναγαν λυπημένα τα κεφάλια τους με φόβο για την ευπιστία της Αγγλίας να εμπιστεύεται τον εκλεκτό λαό. Ακόμη, ένας με ρώτησε διακριτικά αν ήμουν Εβραίος. Όταν η Αμερική φάνηκε οριστικά κατά οποιασδήποτε επέμβασης στη Ρωσία, η εντύπωση αυτή σύντομα απέκτησε την ευρεία πίστη ότι ο Πρόεδρος Γούντροου Ουίλσον ήταν Εβραίος, ενώ ο κ. Λόυδ Τζόρτζ αναφερόταν σαν Εβραίος οποτεδήποτε ένα τηλεγράφημα από την Αγγλία φαινόταν να τον δείχνει χαλαρό στην υποστήριξη των αντι-Μπολσεβίκων.[11]
Εξορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αντιμετωπίζοντας όλο και πιο έντονη κριτική και συναισθηματικά εξουθενωμένος, ο Ντενίκιν παραιτήθηκε τον Απρίλιο 1920 υπέρ του Στρατηγού Βαρόνου Πιότρ Βράγγελ. Ο Ντενίκιν έφυγε από την Κριμαία με πλοίο για την Κωνσταντινούπολη και στη συνέχεια για το Λονδίνο. Πέρασε μερικούς μήνες στην Αγγλία, και στη συνέχεια μετακόμισε στο Βέλγιο και αργότερα στην Ουγγαρία.
Από το 1926 ο Ντενίκιν έζησε στη Γαλλία. Αν και παρέμεινε δριμύς πολέμιος της Κομμουνιστικής κυβέρνησης της Ρωσίας, επέλεξε να ζει διακριτικά στην περιφέρεια την πολιτικής στην εξορία, περνώντας τον περισσότερο καιρό του γράφοντας και κάνοντας διαλέξεις. Αυτό δεν εμπόδισε τους Σοβιετικούς να προσπαθήσουν να τον απαγάγουν ανεπιτυχώς, με τον ίδιο τρόπο που συνελήφθη ο εξόριστος Στρατηγός Αλεξάντρ Κουτέποφ το 1930 και αργότερα ο Στρατηγός Γιεβγκένι Μίλερ το 1937. Στο βιβλίο του Λευκοί εναντίον Ερυθρών-Η ζωή του Στρατηγού Άντον Ντενίκιν, δίνει πιθανώς τον οριστικό απολογισμό των δολοπλοκιών, κατά τη διάρκεια των πρώιμων βρώμικων μεθόδων των σοβιετικών, τις υγρές δουλειές όπως συνήθιζαν να τις λένε.
Ο Ντενίκιν ήταν συγγραφέας, και προ του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου είχε γράψει αρκετά κομμάτια στα οποία επέκρινε τις αδυναμίες του αγαπημένου του Ρωσικού Στρατού. Τα άφθονα γραπτά του μετά τον Ρωσικό Εμφύλιο Πόλεμο (γραμμένα ενώ ζούσε στην εξορία), είναι διάσημα για το αναλυτικό ύφος τους και την ευθύτητά τους. Αφού απολάμβανε το γράψιμο και το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός του προερχόταν από αυτό, ο Ντενίκιν άρχισε να θεωρεί τον εαυτό του συγγραφέα πλήρους απασχόλησης και έκανε στενές φιλίες με διάφορους Ρώσους εμιγκρέ συγγραφείς – ανάμεσά τους τον Ιβάν Μπούνιν (βραβευμένος με Νόμπελ), τον Ιβάν Σμελιώφ και τον Αλεξάντρ Κουρπίν.
Αν και υποληπτόμενος από αρκετούς στην κοινότητα των Ρώσων εξορίστων, ο Ντενίκιν ήταν αντιπαθητικός από τους εμιγκρέ και των δύο πολιτικών άκρων, του δεξιού και του αριστερού. Με την πτώση της Γαλλίας το 1940, ο Ντενίκιν έφυγε από το Παρίσι για να αποφύγει τη φυλάκιση από τους Γερμανούς. Αν και τελικά συνελήφθη, αρνήθηκε όλες τις προσπάθειες να χρησιμοποιηθεί στη Ναζιστική αντι-Σοβιετική προπαγάνδα. Οι Γερμανοί δεν πίεσαν και επετράπη στον Ντενίκιν να παραμείνει εξορία στην ύπαιθρο.
Μετά το πέρας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, προβλέποντας σωστά την πιθανή τους τύχη στα χέρια της Σοβιετικής Ένωσης του Ιωσήφ Στάλιν, ο Ντενίκιν προσπάθησε να πείσει τους Δυτικούς Συμμάχους να μην επαναπατρίσουν βίαια τους Σοβιετικούς αιχμαλώτους πολέμου. Απέτυχε παταγωδώς στην προσπάθειά του.
Από το 1945 μέχρι τον θάνατό του το 1947, ο Ντενίκιν έζησε στις Ηνωμένες Πολιτείες, στη Νέα Υόρκη. Στις 8 Αυγούστου 1947, σε ηλικία 74 ετών, απεβίωσε από καρδιακή προσβολή, ενώ έκανε διακοπές κοντά στο Ανν Άρμπορ του Μίσιγκαν.
Ο Στρατηγός Ντενίκιν τάφηκε με στρατιωτικές τιμές στο Ντιτρόιτ. Τα λείψανά του μεταφέρθηκαν αργότερα στο Κοιμητήριο του Αγίου Βλαδίμηρου στο Τζάκσον του Νιου Τζέρσεϊ. Η σύζυγός του Ξένια Βασίλεβνα Ντενίκινα (1892-1973), το γένος Τσίζ (ρωσικά: Чиж), τάφηκε στο κοιμητήριο Saint Genevieve de Bois κοντά στο Παρίσι.
Στις 3 Οκτωβρίου 2005, σύμφωνα με την επιθυμία της κόρης του Μαρίνα Ντενίκινα και με την εξουσιοδότηση του Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν της Ρωσίας, τα υπολείμματα του Στρατηγού Ντενίκιν μεταφέρθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τάφηκαν στο Μοναστήρι Ντονσκόι στη Μόσχα.
Η σημασία του ημερολογίου Ντενίκιν για την ερμηνεία των σχέσεων μεταξύ “Μεγάλης και Μικρής Ρωσίας”, αναφέρθηκε από τον Πούτιν κατά την επίσκεψή του στο Μοναστήρι Ντονσκόι, στις 24 Μαΐου 2009, όπου είπε: Κανείς δεν επιτρέπεται να παρεμβαίνει μεταξύ μας. Αυτό είναι δικαίωμα μόνο της Ρωσίας”.
Τιμές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Χρυσό Ξίφος του Αγίου Γεωργίου, διακοσμημένο με διαμάντια, με την επιγραφή "Για τη διπλή απελευθέρωση της Λουτσκ" (22 Σεπτεμβρίου 1916)
- Χρυσό Ξίφος του Αγίου Γεωργίου (10 Νοεμβρίου 1915)
- Παράσημο του Αγίου Γεωργίου, 3ης τάξεως (3 Νοεμβρίου 1915)· 4ης τάξεως (24 Απριλίου 1915)
- Παράσημο του Αγίου Βλαδίμηρου, 3ης τάξεως (18 Απριλίου 1914)· 4ης τάξεως (6 Δεκεμβρίου 1909)
- Παράσημο της Αγίας Άννης, 2ας τάξεως με Ξίφη (1905)· 3ης τάξεως με ξίφη και τόξα (1904)
- Παράσημο του Αγίου Στανισλάου, 2ας τάξεως με Ξίφη (1904)· 3ης τάξεως (1902)
- Επί τιμή Διοικητής Ιπποτών του Τάγματος Μπαθ, 1919 (ΗΒ)
- Παράσημο του Γενναίου Μιχαήλ, 3ης τάξεως, 1917 (Ρουμανία)
- Croix de Guerre, 1914-1918, 1917 (Γαλλία)
Έργα του Ντενίκιν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ντενίκιν έγραψε αρκετά βιβλία, περιλαμβανομένων:
- Russian Turmoil. Memoirs: Military, Social & Political. London: Hutchinson. 1922.
- Επανεκδόθηκε: Russian Turmoil. Memoirs: Military, Social & Political. Hyperion Press. 1973. ISBN 978-0-88355-100-4.
- The White Army. Μτφρ. Catherine Zvegintsov. Jonathan Cape. 1930.
- Επανεκδόθηκε: The White Army. Hyperion Press. 1973. ISBN 978-0-88355-101-1.
- Επανεκδόθηκε: The White Army. Cambridge: Ian Faulkner Publishing. 1992. ISBN 978-1-85763-010-7.
- The Career of a Tsarist Officer: Memoirs, 1872-1916. Μτφρ. Margaret Patoski. University of Minnesota Press. 1975.
Δες επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb119846751. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2015.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2019.
- ↑ 4,0 4,1 www
.sgu .ru /archive /old .sgu .ru /files /nodes /9659 /09 .pdf. - ↑ «Деникин Антон Иванович».
- ↑ Florinsky, Michael T. (1961). «Encyclopedia of Russia and the Soviet Union». McGraw-Hill. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2016.
- ↑ Mayer, Arno J. (2000). The Furies. Princeton University Press. σελ. 520. ISBN 9780691090153.
- ↑ Ратьковский, И.С.· Ходяков, М.В (2001). История советской России'. Изд-во: СПб: Лань. σελ. 57. ISBN 5-8114-0373-9.
- ↑ John Doyle Klier, Shlomo Lambroza (2004). Pogroms: Anti-Jewish Violence in Modern Russian History. Cambridge University Press. ISBN 0-521-40532-7.
- ↑ Kenez, Peter, "The Ideology of the White Movement," Soviet Studies, 1980, no. 32. pp. 58–83. Christopher Lazarski, "White Propaganda Efforts in the South during the Russian Civil War, 1918-19 (The Alekseev-Denikin Period)," The Slavonic and East European Review, Vol. 70, No. 4 (Oct., 1992), pp. 688–707. Viktor G. Bortnevski, “White Administration and White Terror (The Denikin Period),” Russian Review, Vol. 52, No. 3 (Jul., 1993), pp. 354–366.
- ↑ «Putin: 'You certainly should read' Anton Denikin's diary». KyivPost. 24 Μαΐου 2009. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2016.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Σταθερή πηγή είναι το Dimitry V. Lehovich, White Against Red - the Life of General Anton Denikin, New York, W.W. Norton, 1974. Το βιβλίο αυτό διατίθεται επίσης στα Ρώσικα σε δύο μεταφράσεις: το συντομευμένο κείμενο του Belye Protiv Krasnykh, Moscow, Voskresenie publishers, 1992. Το δεύτερο, πλήρες, είναι το Denikin - Zhizn' Russkogo Ofitsera, Moscow, Evrasia publishers, 2004.
- Grey M. Bourdier J. Les Armes blanches. Paris, 1968
- Grey M. La campagne de glace. Paris. 1978
- Grey M. Mon père le géneral Denikine. Paris, 1985
- Peter Kenez Civil War in South Russia. 1918. The first Year of the Voluntary Army. Berkeley, Los Angeles, 1971
- Peter Kenez Civil War in South Russia. 1919-1920. The defeat of the Whites. Berkeley, 1972
- Luckett R. The White Generals: An Account of the White Movement in the South Russia. L., 1971
- (Russian) Ипполитов Г. М. Деникин — М.: Молодая гвардия, 2006 (серия ЖЗЛ) ISBN 5-235-02885-6
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- «Works by Anton Denikin». gutenberg.org στο Project Gutenberg (PG). Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2016.
- Works by or about Anton Denikin στο Internet Archive
- «Anton Ivanovich Denikin». Biographies at Answers.com. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2016. Answers Corporation, 2006.
- «Pogroms in Southern Russia; Massacres of Jews in Several Towns Follow Retreat of Denikin's Army». New York Times. February 26, 1920. http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?_r=1&res=9A02EFDA1131E03ABC4E51DFB466838B639EDE&oref=slogin.
- Berkman, Alexander (1925). «XXVIII FASTOV THE POGROMED». The Bolshevik Myth. New York: Boni and Liveright.
|