Πέλιννα
Η Πέλιννα ήταν αρχαία πόλη της Εστιαιώτιδας στην βορειοδυτική Θεσσαλία, κοντά στην όχθη του Πηνειού ποταμού.[1][2]Άκμασε κυρίως κατά την ελληνιστική περίοδο, και κατά τους βυζαντινούς χρόνους η περιοχή έγινε γνωστή ως Γαρδίκι ή Παλαιογαρδίκι.[3]
Αρχαιότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά την μυθολογία ιδρύθηκε από τον Πέλιννο, γιό του Οιχαλιέως από την Οιχαλία. Εκτιμάται πως η Πέλιννα κατοικούνταν από την εποχή του Χαλκού, ενώ έχουν ανακαλυφθεί και τάφοι της Μυκηναϊκής εποχής.[3] Κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. βρέθηκε υπό την επιρροή της Λάρισσας και κατόπιν της Φαρκαδόνας, ωστόσο κατά την περίοδο της μακεδονικής περιόδου από τον 4ο αιώνα έως τις αρχές του 2ου ευημερούσε λόγω της φιλομακεδονικής πολιτικής της, την οποία ακολούθησε και κατά τον Λαμιακό πόλεμο μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η περίμετρος των τειχών της ακροπόλεως εκτιμάται πως ήταν 1.300 μέτρα.[3]
Στα νομίσματα της αρχαίας πόλης από τον 5ου έως 2ο αιώνα π.Χ., η ονομασία της εμφανίζεται ως Πελινναίων, και με την ονομασία αυτή επίσης συναντάται και στην αναφορά της από τον βυζαντινό ιστορικό Στέφανο Βυζάντιο (5ος αιώνας) στο γεωγραφικό του έργο με τίτλο Εθνικά.[4]
-
Ημίδραχο με απεικόνιση άνδρα να κρατά ταύρο, και ίππου. Επιγραφή ΠEΛIИ -
Οβολός με απεικόνιση ταύρου και ιππέα. 5ος αιώνας π.Χ. -
Χάλκινο νόμισμα όπου απεικονίζεται η Μαντώ στην αριστερή πλευρά, και στην άλλη ιππέας. Επιγραφή ΠΕΛINNAIΩN. 3ος-2ος αιώνας π.Χ.
Η πόλη βρισκόταν σε λόφο, κοντά στο Πελινναίο όρος της Θεσσαλίας, και είναι πιθανό πως στην πόλη υπήρχε θέατρο, βάσει των αρχαιολογικών ερευνών που έγιναν το και υποδηλώνουν κάτι τέτοιο.[5][6] Από την πόλη κατάγονταν οι ολυμπιονίκες Φρικίας και Ιπποκλέας, πατέρας και γιος αντίστοιχα.
Γειτονικές πόλεις κατά την αρχαιότητα ήταν η Τρίκκη -σημερινά Τρίκαλα- και η Φαρκαδόνα, με την Πέλιννα να βρίσκεται ανάμεσα τους.[3][7]
Μεταγενέστερη περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην περιοχή υπάρχουν τα υπολλείματα του Πελινναίου κάστρου, και κατά τους βυζαντινούς χρόνους αναπτύχθηκε ο οικισμός με την ονομασία Γαρδίκι, ο οποίος αντιστοιχεί σε σλαβική λέξη με την έννοια της πολίχνης.[8]Υπήρξε έδρα επισκοπής υπαγόμενη στην μητρόπολη Λάρισας.[3]
Κοντά βρίσκονται τα χωριά Πετρωτό και Πετρόπορο,[9] ενώ ο αρχαιολογικός χώρος της Πέλιννας είναι επισκέψιμος.[10]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Λωρέντης, Νικόλαος (1 Ιανουαρίου 1837). Λεξικόν τών ἀρχαίων κυρίων ὀνομάτων τῆς μυθολογίας, ἰστορίας καί γεωγραφίας...νῦν το πρῶτον ἐκ τού γερμανικού μεταφρασθέν...ὐπό Νικολάου Λωρέντη. ek tis typographias Antoniou Mpenkou (proin Chaykoul).
- ↑ Estienne, Henri (1 Ιανουαρίου 1818). Thēsauros tēs hellēnikēs glōssēs: A - Agyi. Valpianis.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Ντάσιος, Φώτης. «Πέλιννα - Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Θεσσαλικών Σπουδών». atlasthessalias.culture.gr (στα Αγγλικά). Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2017.
- ↑ «Stephani Byzantii eonikon quae supersunt». archive.org. σελ. 229. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2017.
- ↑ «Αρχαία θέατρα στη δυτική Θεσσαλία». Αρχαιολογία Online. 2015-06-02. http://www.archaiologia.gr/blog/2015/06/02/%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1-%CE%B8%CE%AD%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%B4%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B8%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%AF%CE%B1/. Ανακτήθηκε στις 2017-03-05.
- ↑ «Πέλιννα: Αρχαία πόλη με πιθανές θέσεις θεατρικού οικοδομήματος». ΤΡΙΚΚΗPress – Τα νέα των Τρικάλων. http://trikkipress.gr/%CF%80%CE%AD%CE%BB%CE%B9%CE%BD%CE%BD%CE%B1-%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1-%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B7-%CE%BC%CE%B5-%CF%80%CE%B9%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%AD%CF%82-%CE%B8%CE%AD%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82/. Ανακτήθηκε στις 2017-03-05.
- ↑ «Νέα επιστημονικά στοιχεία για την πόλη της αρχαίας Φαρκαδόνας, ΑΠΕ-ΜΠΕ | Kathimerini». http://www.kathimerini.gr/844482/article/epikairothta/ellada/nea-episthmonika-stoixeia-gia-thn-polh-ths-arxaias-farkadonas. Ανακτήθηκε στις 2017-03-05.
- ↑ Παπαθανασίου, Μανώλης. «Πελινναίον - Ελληνικά Κάστρα - Greek castles». www.kastra.eu. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2017.
- ↑ Interactive, Pegasus. «Νομός Τρικάλων: Ο τόπος του καλού, του άγριου, του θαυμαστού». ethnos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2017.
- ↑ Κοκκίνου, Νόρα. «Επισκέψιμος ο χώρος της Αρχαίας Πέλιννας στο νομό Τρικάλων». www.ekpaideyo.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2017.[νεκρός σύνδεσμος]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Πέλιννα, του Φώτη Ντάσιου, Αρχαιολόγου Α.Ι.Θ.Σ. Αρχειοθετήθηκε 2016-07-24 στο Wayback Machine. - Αναλυτικά στοιχεία
- Πελινναίον, του Μανώλη Παπαθανασίου - Κάστρα της Ελλάδας
- Νομίσματα της αρχαίας Πέλιννας - CNG coins