Ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπροστινή σειρά: Σίγκμουντ Φρόυντ, Στάνλεϋ Χωλ, Καρλ Γιουνγκ ; Πίσω σειρά: Άμπραχαμ Μπριλ, Έρνεστ Τζόουνς, Σάντορ Φερέντσι, στο: Πανεπιστήμιο Κλαρκ, Ουόρτσεστερ, Μασαχουσέτη. Σεπτέμβριος του 1909.

Η ψυχοδυναμική ψυχολογία, γνωστή ευρύτερα και ως ψυχοδυναμική θεωρία, είναι μια ψυχολογική προσέγγιση με κέντρο τη συστηματική μελέτη των ψυχολογικών δυνάμεων που κρύβονται πίσω από την συμπεριφορά και τα συναισθήματα των ανθρώπων και πώς αυτές μπορούν να σχετίζονται με τις πρώιμες εμπειρίες του καθενός. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στις δυναμικές σχέσεις μεταξύ συνειδητών και ασυνείδητων κινήτρων . [1]

Επίσης, ο όρος ψυχοδυναμική χρησιμοποιείται πιο συγκεκριμένα με αναφορά στην ψυχαναλυτική προσέγγιση που αναπτύχθηκε από τον Σίγκμουντ Φρόυντ (1856–1939) και τους ακόλουθους των θεωριών του. Ο Φρόυντ εμπνεύστηκε από τη θεωρία της θερμοδυναμικής και χρησιμοποίησε την "ψυχοδυναμική" για να περιγράψει τις διαδικασίες του νου ως ροές ψυχολογικής ενέργειας (βλπ. λίμπιντο) σε έναν οργανικά πολύπλοκο εγκέφαλο . [2]

Υπάρχουν τέσσερις κύριες σχολές σκέψης σχετικά με την ψυχολογική θεραπεία: ψυχοδυναμική/ψυχαναλυτική (οι δύο όροι δεν ταυτίζονται, η πρώτη σχολή αποτελεί εκτεταμένη εκδοχή της δεύτερης), γνωστική-συμπεριφορική, βιολογική και προσωποκεντρική θεραπεία. Στη θεραπεία της ψυχολογικής δυσφορίας, η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία συνηθίζεται να είναι λιγότερο εντατική μέθοδος (1-2 φορές την εβδομάδα) από την κλασική φροϋδική ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία (3-5 συνεδρίες την εβδομάδα). Οι ψυχοδυναμικές θεραπείες βασίζονται στη θεωρία των εσωτερικών συγκρούσεων, κατά την οποία οι καταπιεσμένες στο ασυνείδητο συμπεριφορές και συναισθήματα βγαίνουν στην επιφάνεια, δηλαδή στη συνείδηση του ασθενούς. Η σύγκρουση που συμβαίνει στον πελάτη/ασθενή είναι ασυνείδητη. [3]

Η γενική εικόνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ψυχοδυναμική είναι η μελέτη της αλληλεπίδρασης διαφόρων τμημάτων του νου, της προσωπικότητας, ή της ψυχής, εφόσον σχετίζονται με νοητικές, συναισθηματικές ή κινητήριες δυνάμεις, ειδικά στο επίπεδο του ασυνείδητου. [4] [5] [6] Οι ψυχικές δυνάμεις που περιγράφονται από τη ψυχοδυναμική θεωρία συχνά διακρίνονται σε δύο καταστάσεις: (α) στην αλληλεπίδραση των συναισθηματικών και κινητήριων δυνάμεων που επηρεάζουν τη συμπεριφορά και τις ψυχικές καταστάσεις (διαθέσεις), ειδικά σε υποσυνείδητο επίπεδο. (β) στις εσώτερες δυνάμεις που επηρεάζουν τη συμπεριφορά: η μελέτη των συναισθηματικών και κινητήριων δυνάμεων που επηρεάζουν τη συμπεριφορά και τις καταστάσεις του νου.

Ο Φρόιντ πρότεινε στη θεωρία του την ύπαρξη μιας σταθερής ψυχολογικής ενέργειας (επομένως, οι συναισθηματικές αλλαγές αποτελούν μονάχα μετατοπίσεις) η οποία τείνει προς τον κατευνασμό (point attractor) μέσω της εκφόρτισης της (κάθαρση). [7]

Στον τομέα της ψυχολογίας που σχετίζεται με την επιλογή ερωτικών συντρόφων ανάμεσα στα ζώα, η ψυχοδυναμική ορίζεται ως η μελέτη των δυνάμεων, των κινήτρων και της ενέργειας που παράγονται από τις βαθύτερες ανθρώπινες ανάγκες. [8]

Γενικά, η ψυχοδυναμική ψυχολογία μελετά τους μετασχηματισμούς και τις εναλλαγές της «ψυχικής ενέργειας» μέσα στα μέρη της προσωπικότητας. [5] Σημείο έμφασης στην ψυχοδυναμική θεωρία είναι η σύνδεση μεταξύ των ενεργειών που αντιστοιχούν στις συναισθηματικές καταστάσεις με τα μέρη της ψυχής/προσωπικότητας σύμφωνα με τη φροϋδική θεωρία: το Εκείνο, το Εγώ και το Υπερ-εγώ, καθώς εκείνα επηρεάζονται από και επηρεάζουν την ανάπτυξη στην πρώιμη παιδική ηλικία και τις διεργασίες που τη συνοδεύουν. Στο επίκεντρο των ψυχικών διεργασιών, σύμφωνα με τον Φρόυντ, βρίσκεται το Εγώ, το οποίο οραματιζόταν ως έναν διαμεσολαβητή μεταξύ τριών δυνάμεων: του Εκείνο, του Υπερ-εγώ και του έξω κόσμου. [4] Το Εκείνο είναι η ασυνείδητη δεξαμενή της λίμπιντο, της ψυχική ενέργειας που τροφοδοτεί τα ένστικτα και τις ψυχικές διεργασίες. Το Εγώ χρησιμεύει ως διευθύνον μέσο της προσωπικότητας, λαμβάνοντας αποφάσεις σχετικά με την εξισορρόπηση μεταξύ των απολαύσεων που κυνηγάει προς απαίτηση του Εκείνο, τη διαβεβαίωση της ασφάλειας του ατόμου και τις ηθικές επιταγές του Υπερ-εγώ, που θα ακολουθήσουν αργότερα στην ανάπτυξη του παιδιού. Το Υπερ-εγώ αναφέρεται στην πηγή των ηθικών φραγμών ενός ατόμου, και είναι χωρισμένο στη Συνείδηση – την εσωτερίκευση των κανόνων και των επιταγών της κοινωνίας στην οποία μεγαλώνει το άτομο – και το Ιδανικό του Εγώ – την εσωτερίκευση των προσωπικών στόχων του. [9] Ως εκ τούτου, το βασικό ψυχοδυναμικό μοντέλο εστιάζει στις δυναμικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ του Εκείνο, του Εγώ και του Υπερ-εγώ. [10] Η ψυχοδυναμική ψυχολογία, στη συνέχεια, επιχειρεί να ερμηνεύσει και να εξηγήσει τη συμπεριφορά ή τις ψυχικές καταστάσεις με την ύπαρξη έμφυτων συναισθηματικών δυνάμεων ή διεργασιών.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. What is psychodynamics? — WebMD rehashing Stedman's Medical Dictionary 28th Edition (2006), Lippincott Williams & Wilkins.
  2. Bowlby, John (1999). Attachment and Loss: Vol I, 2nd Ed. Basic Books. σελίδες 13–23. ISBN 0-465-00543-8. 
  3. Adapted from Corsini and Wedding 2008; Corsini, R. J., & Wedding, D. (2008) Current Psychotherapies, 8th Edition. Belmont, CA.: Thomson Brooks/Cole. (pp. 15-17).
  4. 4,0 4,1 Freud, Sigmund (1923). The Ego and the Id. W.W. Norton & Company. σελίδες (4–5). ISBN 0-393-00142-3. 
  5. 5,0 5,1 Hall, Calvin, S. (1954). A Primer in Freudian Psychology. Meridian Book. ISBN 0-452-01183-3. 
  6. Psychodynamics (1874) - (1) the psychology of mental or emotional forces or processes developing especially in early childhood and their effects on behavior and mental states; (2) explanation ! or interpretation, as of behavior or mental states, in terms of mental or emotional forces or processes; (3) motivational forces acting especially at the unconscious level. Source: Merriam-Webster, 2000, CD-ROM, version 2.5
  7. Robertson, Robin· Combs, Allan (1995). Chaos theory in Psychology and Life Sciences. LEA, Inc. σελ. (83). ISBN 0-8058-1737-9. 
  8. Klimek, David (1979). Beneath Mate Selection and Marriage - the Unconscious Motives in Human Pairing. Van Nostrand Reinhold. σελ. 3. ISBN 0-442-23074-5. 
  9. Carlson, Neil, R. (2010). Psychology: The Science of Behaviour. United States of America: Person Education. σελίδες 453–454. ISBN 978-0-205-64524-4. 
  10. Ahles, Scott, R. (2004). Our Inner World: A Guide to Psychodynamics and Psychotherapy. Johns Hopkins University Press. σελίδες (1–2). ISBN 0-8018-7836-5.