Χρονολόγιο της ρωσικής ιστορίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

9ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ημερομηνία Γεγονός
852 Αρχή της εξιστόρησης των γεγονότων που περιέχονται στο Πρώτο Χρονικό
859 Πρώτη αναφορά του Νόβγκοροντ
862 Εκστρατεία του Χαγανάτου των Ρως εναντίον της Κωνσταντινούπολης.
Άφιξη των Βάραγγων. Ο Ρούρικ αναλαμβάνει την εξουσία στο Νόβγκοροντ, εγκαθιδρύοντας τη δυναστεία των Ρουρικίδων, δημιουργώντας, όπως παραδοσιακά θεωρείται, το πρώτο κρατικό μόρφωμα των Ρώσων.
882 Το Κίεβο πρωτεύουσα του Κράτους των Ρως μετά την κατάληψή του από τον Όλεγκ του Νόβγκοροντ.

10ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ημερομηνία Γεγονός
907 Επιδρομή των Ρως εναντίον της Κωνσταντινούπολης. Στρατός υπό την ηγεσία του Όλεγκ φτάνει έξω από τα τείχη της πόλης.
Μετά από σύναψη συνθήκης ειρήνης μεταξύ Βυζαντινών - Ρως, έμποροι της δεύτερης πλευράς αποκτούν το δικαίωμα εισόδου στην Κωνσταντινούπολη, υπό την επίβλεψη φρουράς.
912 Θάνατος του Όλεγκ. Τον διαδέχεται ο Ιγκόρ.
941 Μάιος Εισβολή των Ρως στη Βιθυνία.
Σεπτέμβριος Οι Βυζαντινοί καταστρέφουν το στόλο των Ρως.
945 Μετά από νέα συνθήκη με τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία παύουν οι εδαφικές διεκδικήσεις των Ρως σε κάποιες από τις περιοχές που ελέγχονται από την Κωνσταντινούπολη.
Θάνατος του Ιγκόρ. Στο θρόνο του Κιέβου η Όλγα ως επίτροπος του ανήλικου γιου του Όλεγκ, Σβιάτοσλαβ Α'
963 Η επιτροπεία της Όλγας τελειώνει.
965 Ο Σβιάτοσλαβ καταλαμβάνει τη Χαζαρία.
968 Οι Πετσενέγοι πολιορκούν ανεπιτυχώς το Κίεβο
969 8 Ιουλίου Ο Σβιάτοσλαβ μεταφέρει την πρωτεύουσα από το Κίεβο στο Περυασλάβετς (Μικρή Πρεσλάβα).
971 Το Περυασλάβετς καταλαμβάνεται από τους Βυζαντινούς. Πρωτεύουσα του Κράτους των Ρως και πάλι το Κίεβο.
972 Ο Σβιάτοσλαβ σκοτώνεται κατά τη διάρκεια εκστρατείας στη χώρα των Πετσενέγων. Το στέμμα περνά στο γιο του Γιάροπολκ Α'.
980 Ο Γιάροπολκ, θύμα προδοσίας, δολοφονείται από τον αδερφό του Βλαντίμιρ ο οποίος και τον διαδέχεται στο θρόνο του Κιέβου.
981 Ο Βλαντίμιρ καταλαμβάνει την Κόκκινη Ρουθηνία από τους Πολωνούς.
988 Εκχριστιανισμός των Ρως. Ο Βλαντίμιρ καταστρέφει τα παγανιστικά είδωλα του Κιέβου και καλεί τους κατοίκους του να βαπτιστούν στον ποταμό Δνείπερο.

11ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ημερομηνία Γεγονός
1015 Θάνατος του Βλαντίμιρ. Τον διαδέχεται ο Σβιάτοπολκ Α' ο οποίος διατάσσει τη δολοφονία των τριών νεότερων γιων του Βλαντίμιρ.
1016 Ο Σβιάτοπολκ συγκρούεται με τον αδερφό του Γιάροσλαβ. Επικρατεί ο δεύτερος αναγκάζοντας τον Σβιάτοπολκ να καταφύγει στην Πολωνία.
1017 Έκδοση του πρώτου νομικού κώδικα των Ρώσων από τον Γιάροσλαβ Α'
1018 Πολωνική εκστρατεία στο Κίεβο. Ο Σβιάτοπολκ οδηγεί τον πολωνικό στρατό στα εδάφη των Ρως. Η Κόκκινη Ρουθηνία επιστρέφει στο Βασίλειο της Πολωνίας.
14 Αυγούστου Πολωνική εκστρατεία στο Κίεβο. Ο πολωνικός στρατός καταλαμβάνει την πρωτεύουσα του κράτους των Ρως. Ο Γιάροσλαβ διαφεύγει στο Νόβγκοροντ.
1019 Ο Γιάροσλαβ επικρατεί του Σβιάτοπολκ και παραχωρεί αυτονομία στο Νόβγκοροντ. Ο Σβιάτοπολκ πεθαίνει.
1024 Πόλεμος Βυζαντινών - Ρως. Στόλος των Ρως καταστρέφεται από τους Βυζαντινούς κοντά στη Λήμνο.
1030 Ο Γιάροσλαβ επανακτά την Κόκκινη Ρουθηνία από την Πολωνία.
1043 Πόλεμος Βυζαντινών - Ρως. Ανεπιτυχής θαλάσσια επιδρομή των Ρως, υπό την ηγεσία του Γιάροσλαβ, εναντίον της Κωνσταντινούπολης. Βάσει της ειρηνευτικής συμφωνίας, ο γιος του Γιάροσλαβ, Βσέβολοντ Α', παντρεύεται μία κόρη του Βυζαντινού αυτοκράτορα.
1054 Θάνατος του Γιάροσλαβ. Τον διαδέχεται ο μεγαλύτερος γιος του, Ίζιασλαβ.
1068 Μετά από λαϊκή εξέγερση ο Ίζιασλαβ ανατρέπεται και αναγκάζεται να καταφύγει στην Πολωνία.
1069 Ο Ίζιασλαβ, επικεφαλής πολωνικής στρατιωτικής δύναμης, επιστρέφει στο Κίεβο και ανακαταλαμβάνει το θρόνο.
1073 Νέα ανατροπή του Ίζιασλαβ από τους αδερφούς του, Σβιάτοσλαβ Β' και Βσέβολοντ Α, με τον Σβιάτοσλαβ να γίνεται ο νέος ηγεμόνας του Κιέβου.
1076 27 Δεκεμβρίου Ο Σβιάτοσλαβ πεθαίνει. Το στέμμα περνάει στον Βσέβολοντ Α' ο οποίος, κατόπιν προδοσίας, παραδίδει το Πριγκιπάτο του Κιέβου στον Ίζιασλαβ με αντάλλαγμα την ηγεμονία του Τσέρνιγκοβ.
1078 Μετά το θάνατο του Ίζιασλαβ, στο θρόνος του Κιέβου ανεβαίνει ο Βσέβολοντ
1093 13 Απριλίου Ο Βσέβολοντ πεθαίνει. Νέος ηγεμόνας του Κιέβου και του Τσέρνιγκοβ ο νόθος γιος του Ίζιασλαβ, Σβιάτοπολκ Β'
26 Μαϊου Μάχη του ποταμού Στούγκνα. Στρατός των Ρως δέχεται επίθεση και ηττάται από Κουμάνους στον ποταμό Στούγκνα.

12ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ημερομηνία Γεγονός
1113 16 Απριλίου Θάνατος του Σβιάτοπολκ. Τον διαδέχεται ο ξάδελφός του Βλαντίμιρ (ο αποκαλούμενος Μονομάχος), γιος του Βσέβολοντ.
1125 19 Μαίου Θάνατος του Βλαντίμιρ. Τον διαδέχεται ο μεγαλύτερος γιος του, Μστισλάβ.
1132 14 Απριλίου Θάνατος του Μστισλάβ.Νέος Πρίγκηπας του Κιέβου ο αδερφός του Γιάροπολκ Β'.
1136 Το Νόβγκοροντ αυτονομείται από το Κίεβο.

13ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ημερομηνία Γεγονός
1223 Μάχη του ποταμού Κάλκα. Πρώτη σύγκρουση ανάμεσα σε Ρώσους πολεμιστές και μογγολικές στρατιές υπό τον Τζένγκις Χαν.
1227 Δολοπλοκίες των βογιάρων εξαναγκάζουν τον Μστισλάβ, πρίγκηπα του Νόβγκοροντ, να παραδώσει το θρόνο στο γαμπρό του Ανδρέα Β' της Ουγγαρίας.
1236 Ο Αλέξανδρος Νιέφσκι καλείται από τους κατοίκους του Νόβγκοροντ ν' αναλάβει το θρόνο του Μεγάλου Πρίγκηπα του Νόβγκοροντ και να υπερασπιστεί, ως στρατιωτικός διοικητής τους, τα βορειοδυτικά εδάφη του κράτους από Σουηδούς και Γερμανούς εισβολείς.
1237 Δεκέμβριος Μογγολική εισβολή. Ο Μπατού Χαν πυρπολεί τη Μόσχα. Ακολουθεί σφαγή και υποδούλωση των κατοίκων της πόλης.
1240 15 Ιουλίου Μάχη του Νέβα. Ο στρατός του Νόβγκοροντ αποκρούει σουηδική εισβολή, σε μάχη που διεξάγεται στη συμβολή των ποταμών Νέβα και Ιζόρα.
1242 5 Απριλίου Μάχη των Πάγων. Εισβολείς Τεύτονες Ιππότες ηττώνται από τον στρατό του Νοβγκοροντ στην παγωμένη επιφάνεια της λίμνης Πέιπους.
1263 14 Νοεμβρίου Θάνατος του Νιέφσκυ. Τα εδάφη που ήλεγχε μοιράζονται ανάμεσα στα μέλη της οικογένειάς του. Ο νεώτερος γιος του, Δανιήλ, γίνεται Πρίγκηπας της Μόσχας. Ο νεότερος αδελφός του, Γιάροσλαβ του Τβερ, γίνεται Μεγάλος Πρίγκηπας του Τβερ και του Βλαντίμιρ και ορίζει βοηθούς του στο θρόνο της Μόσχας για όσο διάστημα ο Δανιήλ είναι ανήλικος.

14ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ημερομηνία Γεγονός
1303 5 Μαρτίου Ο Δανιήλ πεθαίνει. Νέος Πρίγκηπας της Μόσχας ο μεγαλύτερος γιος του, Γιούρι.
1317 Γάμος του Γιούρι με την κόρη του Ουζμπέγκ Χαν. Ο Ουζμπέγκ Χαν ορίζει το Γιούρι Μέγα Πρίγκηπα του Βλαντίμιρ.
1322 Ο Δημήτριος του Τβερ αντικαθιστά τον Γιούρι στο θρόνο του Βλαντίμιρ.
1325 21 Νοεμβρίου Δολοφονία του Γιούρι από τον Δημήτριο. Ο αδερφός του Γιούρι, Ιβάν Α' τον διαδέχεται.
1327 15 Αυγούστου Ο πρέσβης της Χρυσής Ορδής παγιδεύεται και καίγεται ζωντανός κατά τη διάρκεια εξέγερσης στο Μεγάλο Δουκάτο του Τβερ.
1328 Ο Ιβάν οδηγεί στρατιωτική δύναμη της Χρυσής Ορδής εναντίον του ηγεμόνα των Τβερ και Βλαντίμιρ. Αργότερα του παραχωρείται η ηγεμονία του Βλαντίμιρ.
1340 31 Μαρτίου Θάνατος του Ιβάν. Τον διαδέχεται ο γιος του, Συμεών, ως Μέγας Πρίγκιπας της Μόσχας και ως Μέγας Πρίγκηπας του Βλαντίμιρ.
1353 Θάνατος του Συμεών. Ο νεώτερος αδερφός του Ιβάν Β' (αποκαλούμενος Δίκαιος) τον διαδέχεται στον θρόνο του Μεγάλου Δουκάτου της Μόσχας.
1359 13 Νοεμβρίου Θάνατος του Ιβάν. Τον διαδέχεται ο γιος του, Ντμίτρι Ντονσκόι.
1380 8 Σεπτεμβρίου Μάχη του Κουλίκοβο. Ρωσική δύναμη, αν και αριθμητικά υποδεέστερη, αντιμετωπίζει επιτυχώς Μογγόλους της Μπλε Ορδής στην πεδιάδα του Κουλίκοβο.
1382 Ο Μογγόλος Χαν Τοκταμίς λεηλατεί και καίει τη Μόσχα.
1389 19 Μαΐου Θάνατος του Ντμίτρι. Στο θρόνο ο γιος του Βασίλι Α'.

15ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ημερομηνία Γεγονός
1425 Φεβρουάριος Ο Βασίλι πεθαίνει. Ο γιος του Βασίλι Β' ο Τυφλός τον διαδέχεται. Η σύζυγος του Βασίλι, Σοφία, αναλαμβάνει αντιβασιλέας. Ο νεότερος γιος του, Βασίλι Ντμίτριεβιτς προβάλλει αξιώσεις στο θρόνο.
1432 Ο Βασίλι Β' οδηγεί το στρατό του εναντίον του Πριγκιπάτου του Ντιμιτρόφ, η ηγεσία του οποίου έχει παραχωρηθεί στον Ντμίτριεβιτς δύο χρόνια νωρίτερα από το Χαν της Χρυσής Ορδής. Ο στρατός του Βασίλι ηττάται και ο ίδιος αναγκάζεται να καταφύγει στην Κολόμνα. Ο Ντμίτριεβιτς φτάνει στη Μόσχα και αυτοανακυρήσσεται Μέγας Πρίγκηπας. Ο Βασίλι αμνηστεύεται και καταλαμβάνει τη θέση του δημάρχου της Μόσχας.
1434 Δεύτερη σύγκρουση μεταξύ Γιούρι Ντμίτριεβιτς και Βασίλι Β'. Ο Ντμίτριεβιτς επικρατεί και πάλι και ανακηρύσσεται ακόμη μία φορά Μέγας Πρίγκιπας της Μόσχα. Ο Βασίλι καταφεύγει στο Νόβγκοροντ. Ο Γιούρι Ντμίτριεβιτς πεθαίνει και τον διαδέχεται ο μεγαλύτερος γιος του Βασίλι Κοσόυ.
1435 Ο δευτερότοκος γιος του Ντμίτριεβιτς, Ντμίτρι Σεμυάκα συμμαχεί με το Βασίλι Β'. Ο τελευταίος επιστρέφει το θρόνο της Μόσχας, ενώ ο Βασίλι Κοσόυ εκδιώκεται από το Κρεμλίνο και τυφλώνεται.
1438 Ο Χαν του νεοϊδρυθέντος Χανάτου του Καζάν οδηγεί το στρατό του εναντίον της Μόσχας.
1445 7 Ιουλίου Μάχη του Σουζντάλ. Ο Ρωσικός στρατός ηττάται από τους Τάταρους του Καζάν. Ο Βασίλι Β' αιχμαλωτίζεται και η διαχείριση του ρωσικού κράτους περνάει στον Ντμίτρι Σεμυάκα.
Δεκέμβριος Ο Βασίλι απελευθερώνεται με την καταβολή οικονομικών ανταλλαγμάτων και επιστρέφει στο Δουκάτο της Μόσχας.
1446 Ο Σεμυάνκα τυφλώνει και εξορίζει το Βασίλι στο Ούγκλιτς. Στη συνέχεια αυτοανακηρύσσεται Μέγας Πρίγκηπας.
1450 Οι βογιάροι της Μόσχας εκδιώκουν το Σεμυάνκα από το Κρεμλίνο και επαναφέρουν τον Βασίλι στη θέση του.
1452 Ο Σεμυάνκα εξαναγκάζεται να καταφύγει στο Νόβγκοροντ.
1453 Πράκτορες της Μόσχας δηλητηριάζουν τον Σεμυάνκα.
1462 27 Μαρτίου Θάνατος του Βασίλι. Το σκήπτρο της Μόσχας περνά στον Ιβάν Γ' τον Μέγα
1463 Η Μόσχα προσαρτά το Πριγκιπάτο του Γιάροσλαβλ.
1471 14 Ιουλίου Μάχη της Σελόνας. Στρατός της Μοσχοβίας υπερισχύει πολυπληθέστερης δύναμης του Νόβγκοροντ.
1474 Η Ρωσία προσαρτά το Πριγκιπάτο του Ροστόβ.
1476 Ο Ιβάν παύει να αποδίδει φόρους στη Χρυσή Ορδή.
1478 14 Ιανουαρίου Η Δημοκρατία του Νόβγκοροντ δηλώνει υποταγή στη Μόσχα.
1480 11 Νοεμβρίου Μεγάλη Παράταξη στον ποταμό Ούγκρα. Δυνάμεις του Ιβάν αποτρέπουν εισβολή του Αχμέτ Χαν της Χρυσής Ορδής.
1485 Ο Ιβάν προσαρτά το Δουκάτο του Τβερ.
1497 Νέος νομικός κώδικας από τον Ιβάν.

16ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ημερομηνία Γεγονός
1505 27 Οκτωβρίου Θάνατος του Ιβάν. Τον διαδέχεται ο Βασίλι Γ'.
1507 Ρωσοκριμαϊκοί πόλεμοι. Το Χανάτο της Κριμαίας επιτίθεται στις ρωσικές πόλεις Μπελυόβ και Κοζέλσκ.
1510 Ο Βασίλι κηρύσσει τη διάλυση της Δημοκρατίας του Πσκοβ
1517 Ο τελευταίος ηγεμόνας του Πριγκιπάτου του Ρυαζάν αιχμαλωτίζεται και φυλακίζεται στη Μόσχα.
1533 3 Δεκεμβρίου Ο Βασίλι Γ' πεθαίνει και στο θρόνο ανεβαίνει ο Ιβάν Δ' ο Τρομερός. Λόγω του μικρού της ηλικίας του χρέη επιτρόπου ασκεί η Γιελένα Γκλίνσκαγια, χήρα του Βασίλι.
1547 16 Ιανουαρίου Ο Ιβάν Δ' ανακηρύσσεται πρώτος τσάρος του Ρωσικού Βασιλείου.
1552 Ρωσικός στρατός καταλαμβάνει το Καζάν. Ακολουθεί σφαγή του πληθυσμού της πόλης.
1556 Η Ρωσία καταλαμβάνει και προσαρτά το Χανάτο του Αστραχάν.
1565 Ο Ιβάν δημιουργεί την Εξαίρεση (Oprichnina), εδάφη που διοικούνται άμεσα από τον τσάρο.
1569 1 Ιουλίου Δημιουργείται η Πολωνολιθουανική Συμπολιτεία, από τη συνένωση της Πολωνίας και του Μεγάλου Δουκάτου της Λιθουανίας. Η Πολωνία παρέχει βοήθεια στη Λιθουανία κατά τον πόλεμο της δεύτερης με τη Ρωσία.
1572 Καταργείται η Εξαίρεση.
1581 16 Νοεμβρίου Ο Ιβάν σκοτώνει το μεγαλύτερο γιο του.
1583 Πόλεμος της Λιβονίας. Ο πόλεμος λήγει με την πόλη Νέρβα και τις ακτές του κόλπου της Φινλανδίας να περνούν στην κυριαρχία της Σουηδίας.
1584 18 Μαρτίου Πεθαίνει ο Ιβάν Δ'. Τη διακυβέρνηση του βασιλείου αναλαμβάνει, de facto, ο Μπορίς Γκουντύνοφ.
1595 18 Μαίου Ρωσοσουηδικός πόλεμος (1590 - 1595). Η Ίνγκρια περνάει στον έλεγχο της Μόσχας.
1598 21 Φεβρουαρίου Ο πρώτος μη ρουρικίδας ηγεμόνας στο θρόνο της Μόσχας. Εκπρόσωποι της ρωσικής αριστοκρατίας, των εμπόρων και του κλήρου (Zemsky Sobor) εκλέγουν τον Μπορίς Γκουντούνοφ τσάρο του Βασιλείου της Ρωσίας.

17ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ημερομηνία Γεγονός
1604 Οκτώβριος Ο Ντμίτρι Β' (Ψευδοδημήτριος Α'), ο οποίος υποστηρίζει ότι είναι ο νεκρός γιος του Ιβάν Δ', εισβάλλει στη Ρωσία.
1605 Ο Μπορίς πεθαίνει. Ο γιος του Φύοντορ Β' ανακηρύσσεται τσάρος. Ο Ντμίτρι φτάνει με το στρατό του στη Μόσχα και με τη βοήθεια των βογιάρων καταλαμβάνει το Κρεμλίνο και συλλαμβάνει τον Φύοντορ, τον οποίο στη συνέχεια στραγγαλίζει. Το στέμμα περνάει στον Ντμίτρι.
1606 Συντηρητικοί Βογιάροι υπό την ηγεσία του Βασίλι Σούισκυ εισβάλλουν στο Κρεμλίνο και δολοφονούν τον Ντμίτρι, γιατί πίστευαν ότι θα στρέφονταν στον Καθολικισμό. Ο Βασίλι Σούισκυ καταλαμβάνει το θρόνο.
1609 Σεπτέμβριος Πολωνορωσικός πόλεμος (1609 - 1618). Οι Πολωνοί, υπό την ηγεσία του Σιγισμούνδου Γ', εισβάλλουν στη Ρωσία.
1610 19 Ιουλίου Ο Βασίλι εκπίπτει του θρόνου του. Η εξουσία περνά στα χέρια μιας ομάδας ευγενών, των Εφτά Βογιάρων.
1612 1 Ιουλίου Ρώσοι εθνικιστές εξεγείρονται εναντίον των Πολωνών και επανακαταλαμβάνουν το Κρεμλίνο.
1613 Πόλεμος της Ίνγκριας. Η Σουηδία εισβάλλει στη Ρωσία.
21 Φεβρουαρίου Ο Μιχαήλ Ρομανόφ εκλέγεται νέος τσάρος της Ρωσίας.
1617 Πόλεμος της Ίνγκριας. Με τη συνθήκη του Στόλμποβο ο πόλεμος λήγει με σημαντικά εδαφικά οφέλη για τη Σουηδία.
1618 11 Δεκεμβρίου Πολωνορωσικός πόλεμος (1609 - 1618). Τέλος των εχθροπραξιών με την Πολωνία να προσαρτά το Σμολένσκ και την περιοχή του Τσερνιχόφ.
1632 Οκτώβριος Πόλεμος του Σμολένσκ. Ρωσικός στρατός στέλνεται να πολιορκήσει το Σμολένσκ.
1634 Πόλεμος του Σμολένσκ. Ο πόλεμος λήγει με το Σμολένσκ να παραμένει υπό πολωνική κατοχή. Ο Βλάντισλαβ παύει να έχει αξιώσεις στο ρωσικό θρόνο.
1645 13 Ιουλίου Ο Μιχαήλ πεθαίνει. Τον διαδέχεται ο Αλέξιος Α'.
1648 Εξέγερση του Αλατιού. Λόγω της επιβολής φόρων στο αλάτι οι κάτοικοι της Μόσχας εξεγείρονται. Πολλοί απ' τους ηγέτες της εξέγερσης εκτελούνται,
1654 Ιούλιος Ρωσοπολωνικός πόλεμος (1654 - 1667). Οι Ρώσοι εισβάλλουν στην Πολωνία
1655 Ρωσοπολωνικός πόλεμος (1654 - 1667). Το Βίλνιους καταλαμβάνεται από τους Ρώσους.
1656 Ρωσοσουηδικός πόλεμος (1656 - 1658). Οι Ρώσοι εισβάλλουν στην Ίνγκρια.
1658 28 Δεκεμβρίου Ρωσοσουηδικός πόλεμος (1656 - 1658). Οι κατακτημένες περιοχές της Ίνγκριας περνούν στη Ρωσία για τα επόμενα τρία χρόνια.
1661 Ρωσοπολωνικός πόλεμος (1654 - 1667). Το Βίλνιους περνά στους Πολωνούς.
Η Ρωσία επιστρέφει την Ίνγκρια στη Σουηδική Αυτοκρατορία.
1667 30 Ιανουαρίου Ρωσοπολωνικός πόλεμος (1654 - 1667). Τέλος του πολέμου. Η Πολωνία αποδίδει το Σμολένσκ και την περιοχή του Τσερνιχόφ στη Ρωσία και αναγνωρίζει την κυριαρχία της Ρωσίας στις περιοχές της Ουκρανίας στην αριστερή όχθη του Δνείπερου.
1669 Οι περιοχές της Ουκρανίας της αριστερής όχθης του Δνείπερου γίνονται υποτελείς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας βάσει συνθήκης που υπογράφει ο ηγέτης των Κοζάκων της περιοχής, Πέτρο Ντοροσένκο.
1671 Ο αρχηγός των Κοζάκων Στένκα Ραζίν, που είχε εξεγερθεί εναντίον της Μόσχας τρία χρόνια νωρίτερα, συλλαμβάνεται και φυλακίζεται.
1676 Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1676 - 1681). Οθωμανικός στρατός ενώνεται με τις δυνάμεις του Ντοροσένκο και επιτίθενται στην πόλη Τσιχίριν.
29 Ιανουαρίου Θάνατος του Αλέξιου. Νέος τσάρος ο Φύοντορ Γ'.
1680 Ρωσοκριμαϊκοί πόλεμοι. Το Χανάτο της Κριμαίας παύει τις εισβολές στη Ρωσία.
1681 3 Ιανουαρίου Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1676 - 1681). Τέλος του πολέμου. Ο ποταμός Δνείπερος γίνεται το σύνορο ανάμεσα στις δύο πλευρές.
1682 27 Απριλίου Ο Φύοντορ πεθαίνει άκληρος. Ο Πέτρος Α' ο Μέγας, γιος του Αλέξιου Α', ανακηρύσσεται τσάρος. Επίτροπος του θρόνου αναλαμβάνει η μητέρα του Νατάλια Ναρίσκινα.
1687 Εκστρατείες της Κριμαίας. Ρωσικός στρατός εισβάλλει στο Χανάτο της Κριμαίας, κράτος υποτελές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δίχως επιτυχία.
1696 Δεύτερη εκστρατεία στο Αζόφ. Ο ρωσικός στρατός αναπτύσσεται εναντίον του σημαντικού οθωμανικού φρουρίου του Αζόφ. Το ρωσικό ναυτικό επιβάλλει θαλάσσιο αποκλεισμό στο φρούριο. Η οθωμανική φρουρά παραδίδεται.
1699 Ο Πέτρος Α' απαγορεύει τις παραδοσιακές φορεσιές και εισάγει Δυτικό τρόπο ντυσίματος. Προχωρά σε μεταρρύθμιση του ρωσικού ημερολογίου.
1700 19 Αυγούστου Μεγάλος Βόρειος Πόλεμος. Η Ρωσία κηρύσσει τον πόλεμο στη Σουηδία.

18ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ημερομηνία Γεγονός
1709 28 Ιουνίου Μάχη της Πολτάβα. Αποφασιστική νίκη των Ρώσων απέναντι στους Σουηδούς που αποτελεί σημείο καμπής στην εξέλιξη του πολέμου.
1710 20 Νοεμβρίου Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1710-1711). Ο Κάρολος Η' της Σουηδίας πείθει τον Οθωμανό σουλτάνο να κηρύξει τον πόλεμο στη Ρωσία.
1711 22 Φεβρουαρίου Μεταρρυθμίσεις του Πέτρου. Δημιουργείται νομοθετικό σώμα, το οποίο θα νομοθετεί κατά τη διάρκεια απουσίας του τσάρου.
21 Ιουλίου Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1710-1711). Συνθήκη του Προύθου. Η Ρωσία επιστρέφει το Αζόφ στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Το Ταγκανρόγκ καταστρέφεται.
1713 8 Μαΐου Νέα ρωσική πρωτεύουσα η Αγία Πετρούπολη αντί της Μόσχας.
1715 11 Οκτωβρίου Ο Πέτρος απαιτεί από το γιο του και διάδοχο Αλεξέι Πετρόβιτς να εγκρίνει τις μεταρρυθμίσεις του ή να παραιτηθεί των δικαιωμάτων του στο θρόνο της Μόσχας.
1716 Ο Αλεξέι φεύγει στη Βιέννη για ν' αποφύγει τη στρατιωτική θητεία.
1718 Ο Αλεξέι επιστρέφει στη Μόσχα με την υπόσχεση ότι δε θα υποστεί κυρώσεις. Η υπόσχεση δεν τηρείται και ο Αλεξέι, μετά από βασανιστήρια, παραιτείται από διάδοχος και εμπλέκει έναν αριθμό αντιδραστικών σε μία συνωμοσία που σκοπό είχε να εκθρονίσει τον Πέτρο. Περνάει από δίκη με την κατηγορία της προδοσίας και θανατώνεται μετά από βασανιστήρια στο κάστρο των Πέτρου και Παύλου.
1721 25 Ιανουαρίου Ο Πέτρος δημιουργεί την Ιερά Σύνοδο. Ένα σώμα δέκα κληρικών στο οποίο προΐσταται λαϊκός αξιωματούχος, η οποία αντικαθιστά τον Πατριάρχη στην ηγεσία της ρωσικής εκκλησίας.
30 Αυγούστου Μεγάλος Βόρειος Πόλεμος. Ο πόλεμος τελειώνει με τη συνθήκη του Νίισταντ. Η Σουηδία αποδίδει την Εσθονία, τη Λιβονία και την Ίνγκρια στη Ρωσία.
22 Οκτωβρίου Ο Πέτρος ανακηρύσσεται αυτοκράτορας.
1722 Ιούλιος Ρωσοπερσικός πόλεμος (1722-1723). Ρωσική στρατιωτική δύναμη σπεύδει σε υποστήριξη της ανεξαρτησίας των χριστιανικών βασιλείων Αρμενίας και Καρτλί.
1723 12 Σεπτεμβρίου Ρωσοπερσικός πόλεμος (1722-1723). Ο Πέρσης σάχης υπογράφει συνθήκη ειρήνευσης βάση της οποίας οι πόλεις Ντερμπέντ και Μπακού καθώς και οι περιοχές Σιρβάν, Γκουιλάν, Μαζανταράν και Αστραμπάντ αποδίδονται στη ρωσική αυτοκρατορία.
1725 28 Ιανουαρίου Ο Πέτρος πεθαίνει άκληρος. Ο στενός σύμβουλός του Αλεξάντερ Μένσικοφ πείθει την αυτοκρατορική φρουρά να υποστηρίξει την Αικατερίνη, χήρα του Πέτρου, για νέα αυτοκράτειρα.
1727 17 Μαΐου Θάνατος της Αικατερίνης Α'. Σύμφωνα με την επιθυμία της ο ενδεκάχρονος Πέτρος Β', γιος του Αλεξέι Πετρόβιτς, ανεβαίνει στο θρόνο.
1730 30 Ιανουαρίου Θάνατος του Πέτρου από ευλογιά.
4 Μαρτίου Η Άννα νέα αυτοκράτειρα.
1736 Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1735-1739). Οι Ρώσοι καταλαμβάνουν τις οχυρωματικές θέσεις του Περεκόπ και το Αζόφ.
1737 Ιούλιος Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1735-1739). Η Αυστρία εισέρχεται στον πόλεμο στο πλευρό των Ρώσων.
1739 21 Αυγούστου Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1735-1739). Συνθήκη του Βελιγραδίου. Παύει η συμμετοχή της Αυστρίας στον πόλεμο.
18 Σεπτεμβρίου Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1735-1739). Συνθήκη της Νις. Τέλος των εχθροπραξιών. Η Ρωσία παύει να έχει εδαφικές διεκδικήσεις σε Κριμαία και Μολδαβία. Απαγόρευση εισόδου ρωσικών ναυτικών δυνάμεων στη Μαύρη Θάλασσα.
1740 17 Οκτωβρίου Θάνατος της Άννας. Νέος αυτοκράτορας ο υιοθετημένος γιος της Ιβάν ΣΤ'.
1741 8 Αυγούστου Ρωσοσουηδικός πόλεμος (1741 - 1743). Η Σουηδία κηρύσσει τον πόλεμο στη Ρωσία.
25 Νοεμβρίου Η Ελισάβετ, νεώτερη αδελφή του Πέτρου του Μέγα, πραξικοπηματικά καταλαμβάνει το θρόνο.
2 Δεκεμβρίου Ο Ιβάν ΣΤ' φυλακίζεται.
1743 7 Αυγούστου Ρωσοσουηδικός πόλεμος (1741 - 1743). Ο πόλεμος τελειώνει με τη συνθήκη του Άμπο. Η Ρωσία επιστρέφει τα περισσότερα από τα εδάφη που είχε καταλάβει. Διατηρεί υπό την κατοχή της τα εδάφη ανατολικά του ποταμού Κύμι. Ο Αδόλφος Φρειδερίκος του Χόλσταϊν - Γκόττορπ γίνεται διάδοχος του θρόνου της Σουηδίας.
1755 Ο Μιχαήλ Λομονόσοφ και ο κόμης Ιβάν Σουβάλοφ ιδρύουν το πανεπιστήμιο της Μόσχας.
1757 1 Μαΐου Διπλωματική Επανάσταση. Με τη δεύτερη συνθήκη των Βερσαλλιών η Ρωσία προσχωρεί στη Γαλλοαυστριακή στρατιωτική συμμαχία
17 Μαΐου Επταετής Πόλεμος. Ρωσικά στρατεύματα εμπλέκονται σε μάχες.
1761 25 Δεκεμβρίου Θάνατος της Ελισάβετ. Νέος τσάρος ο ανιψιός της Πέτρος Γ'.
1762 5 Μαΐου Επταετής Πόλεμος. Συνθήκη της Αγίας Πετρούπολης. Η Ρωσία αποχωρεί από τα πεδία των μαχών.
17 Ιουλίου Η αυτοκρατορική φρουρά αντικαθιστά τον Πέτρο με τη σύζυγό του Αικατερίνη Β' τη Μεγάλη στο θρόνο της Ρωσίας.
1764 5 Ιουλίου Θάνατος του Ιβαν ΣΤ' κατά την απόπειρα απόδρασής του από τη φυλακή.
1768 25 Σεπτεμβρίου Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1768 - 1774). Ο Σουλτάνος κηρύσσει τον πόλεμο εναντίον της Ρωσίας.
1772 5 Δεκεμβρίου Πρώτος διαμελισμός της Πολωνίας. Η Πολωνία χάνει το τριάντα τοις εκατό των εδαφών της, το οποίο μοιράζεται μεταξύ Πρωσσίας, Αυστρίας και Ρωσίας.
1774 21 Ιουλίου Ρωσοτουρκικός πολεμος (1768 - 1774). Συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή. Η Ρωσία αποσπά εδάφη από τον Καύκασο και φρούρια στην Κριμαία. Το Χανάτο της Κριμαίας ανεξαρτητοποιείται από την Πύλη η οποία αναγνωρίζει τη Ρωσία προστάτη των Χριστιανών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
1783 8 Απριλίου Το Χανάτο της Κριμαίας ενσωματώνεται στη Ρωσική Αυτοκρατορία.
1788 Ρωσοτουρκικός πολεμος (1787 - 1792). Η Οθωμανική Αυτοκρατορία κηρύσσει τον πόλεμο στη Ρωσία και συλλαμβάνει τον Ρώσο πρέσβη.
6 Ιουλίου Ρωσοσουηδικός πόλεμος (1788 - 1790). Μάχη του Χόγκλαντ. Το ρωσικό ναυτικό αποκρούει ναυτική δύναμη εισβολής των Σουηδών κοντά στο νησί Χόγκλαντ, στο Φινλανδικό κόλπο.
1790 14 Αυγούστου Ρωσοσουηδικός πόλεμος (1788 - 1790). Συνθήκη της Βαράλα. Ο πόλεμος λήγει δίχως εδαφικές παραχωρήσεις από καμία πλευρά.
1792 9 Ιανουαρίου Ρωσοτουρκικός πολεμος (1787 - 1792). Συνθήκη του Ιασίου. Τέλος των εχθροπραξιών.Τα σύνορα της Ρωσίας επεκτείνονται ως τον ποταμό Δνείστερο.
18 Μαΐου Πολωνορωσικός πόλεμος του 1792. Ο στρατός της συνομοσπονδίας της Ταργκοβίτσα, αντιδρώντας στο φιλελεύθερο πολωνικό Σύνταγμα της 3ης Μαΐου εισβάλλει στην Πολωνία.
1793 23 Ιανουαρίου Δεύτερος διαμελισμός της Πολωνίας. Συγκριτικά με το 1772 ο πληθυσμός της Πολωνίας περιορίζεται στο ένα τρίτο.
1794 Εξέγερση Κοστιούσκο. Μία ανακοίνωση του Ταντέους Κοστιούσκο προκαλεί εθνικιστικιστική εξέγερση στην Πολωνία.Μετά τη μάχη της Πράγας, ρωσικά στρατεύματα καταλαμβάνουν τη Βαρσοβία και καταπνίγουν την πολωνική εξέγερση.
1795 24 Οκτωβρίου Τρίτος διαμελισμός της Πολωνίας. Παύουν να υπάρχουν ελεύθερα πολωνικά εδάφη.
1796 Απρίλιος Περική εκστρατεία του 1796. Η Αικατερίνη στέλνει εκστρατευτική δύναμη για να τιμωρήσει την Περσία, η οποία τον προηγούμενο χρόνο είχε εισβάλλει στο ρωσικό προτεκτοράτο Καρτλ - Καχετί.
6 Νοεμβρίου Θάνατος της Αικατερίνης. Το στέμμα της Ρωσίας περνάει στο γιο της Παύλο Α'.

19ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ημερομηνία Γεγονός
1801 8 Ιανουαρίου Ο Παύλος εγκρίνει την ενσωμάτωση του Καρτλ-Καχετί στη Ρωσική Αυτοκρατορία.
11 Μαρτίου Θάνατος του Παύλου
23 Μαρτίου Ο Αλέξανδρος Α', γιος του Παύλου, στο θρόνο της Ρωσίας.
1804 Ρωσοπερσικός πόλεμος (1804 - 1813). Ρωσικές δυνάμεις επιτίθενται στον περσικό οικισμό Ουτσκιλισέ.
1806 Πόλεμος του τρίτου συνασπισμού. Συνθήκη του Πρέσμπουργκ. Οι αυστριακές κτήσεις της Δαλματίας αποδίδονται στη Γαλλία.
1807 7 Ιουλίου Συνθήκη του Τιλσίτ. Οι ρωσικές δυνάμεις αποχωρούν από τη Βλαχία και τη Μολδαβία και αποδίδουν τα Ιόνια Νησιά και το Κάτταρο στη Γαλλία.Παύει η σύγκρουση της Ρωσίας με τη Γαλλία. Ο Ναπολέων υπόσχεται βοήθεια στη Ρωσία στις συγκρούσεις της δεύτερης με την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
1808 21 Φεβρουαρίου Φινλανδικός πόλεμος. Ρωσικά στρατεύματα περνούν τα σουηδικά σύνορα και καταλαμβάνουν την πόλη Χαμεενλίνα.
1809 17 Σεπτεμβρίου Φινλανδικός πόλεμος. Συνθήκη του Φρέντρικσαμν. Ο πόλεμος τελειώνει με τη Φινλανδία να ενσωματώνεται στη Ρωσική Αυτοκρατορία.
1812 28 Μαΐου Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1806 - 1812). Συνθήκη του Βουκουρεστίου. Με τη λήξη του πολέμου η Βεσσαραβία περνά στη Ρωσία.
24 Ιουνίου Γαλλική εισβολή στη Ρωσία (1812). Ο Γαλλικός στρατός περνάει τον ποταμό Νέμαν και εισέρχεται στη Ρωσία.
14 Σεπτεμβρίου Γαλλική εισβολή στη Ρωσία (1812). Είσοδος των Γάλλων στην εγκαταλελειμμένη Μόσχα.
14 Δεκεμβρίου Τα τελευταία γαλλικά στρατεύματα εγκαταλείπουν το ρωσικό έδαφος.
1813 24 Οκτωβρίου Ρωσοπερσικός πόλεμος (1804 - 1813). Συνθήκη του Γκουλιστάν. Περιοχές της Υπερκαυκασίας αποδίδονται από την Περσική Αυτοκρατορία στη Ρωσία.
1815 9 Σεπτεμβρίου Συνέδριο της Βιέννης. Τα εδάφη του Δουκάτου της Βαρσοβίας μοιράζονται μεταξύ Πρωσίας, Ρωσίας και των τριών νεοϊδρυθέντων κρατών: Μεγάλο Δουκάτο του Πόσεν, Ελεύθερης Πόλης της Κρακοβίας και Βασίλειο της Πολωνίας. Το πολίτευμα του τελευταίου ήταν συνταγματική μοναρχία και βασιλιάς του, ο αυτοκράτορας της Ρωσίας, Αλέξανδρος Α'.
1825 29 Νοεμβρίου Θάνατος του Αλέξανδρου. Ο στρατός ορκίζεται υποταγή στο μεγαλύτερο αδελφό του, Μεγάλο Δούκα Κωνσταντίνο Παβλόβιτς. Αυτός από τη μεριά του, ακολουθώντας την επιθυμία του Αλέξανδρου, αναγνωρίζει αυτοκράτορα το νεότερο αδελφό του, Νικόλαο Α'.
14 Δεκεμβρίου Εξέγερση των Δεκεμβριστών. Τρεις χιλιάδες στρατιώτες συγκεντρώνονται στην Αγία Πετρούπολη και δηλώνουν τη στήριξή τους στον Κωνσταντίνο και ζητούν υιοθέτηση συντάγματος. Όταν οι συνομιλίες αποτυγχάνουν ο στρατός του τσάρου διαλύει τους διαδηλωτές χρησιμοποιώντας το πυροβολικό, σκοτώνοντας τουλάχιστον εξήντα από αυτούς.
1826 16 Ιουλίου Ρωσοπερικός πόλεμος (1826 - 1828).Ο περσικός στρατός εισβάλλει στο ρωσικό Χανάτο του Ταλύς.
1828 21 Φεβρουαρίου Ρωσοπερικός πόλεμος (1826 - 1828). Ενδεχόμενη κατάληψη της Τεχεράνης από τους Ρώσους οδηγεί την Περσία να υπογράψει τη Συνθήκη του Τουρκμαντσαι.
Μάιος Η Ρωσία καταλαμβάνει τη Βλαχία.
Ιούνιος Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1828 - 1829). Ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις εισέρχονται στην οθωμανική επαρχία της Δοβρουτσάς.
1829 14 Σεπτεμβρίου Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1828 - 1829). Συνθήκη της Αδριανούπολης. Οι ανατολικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας και οι εκβολές του Δούναβη ενσωματώνονται στη Ρωσία.
1830 29 Νοεμβρίου Νοεμβριανή εξέγερση. Μία ομάδα Πολωνών εθνικιστών επιτίθεται στο παλάτι Μπέλβεντερ, έδρα του κυβερνήτη.
1831 Νοεμβριανή εξέγερση.Το πολωνικό στέμμα αφαιρείται από το Νικόλαο. Νέα κυβέρνηση στην Πολωνία. Ακολουθεί ρωσική εισβολή
Σεπτέμβριος Μάχη της Βαρσοβίας. Ο ρωσικός στρατός καταλαμβάνει τη Βαρσοβία καταπνίγοντας τη Νοεμβριανή εξέγερση.
1853 3 Ιουλίου Η Ρωσία εισβάλλει στις οθωμανικές επαρχίες Βλαχία και Μολδαβία
4 Οκτωβρίου Κριμαϊκός πόλεμος. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία κηρύσσει τον πόλεμο στη Ρωσία.
1854 28 Μαρτίου Κριμαϊκός πόλεμος. Η Γαλλία και η Βρετανία κηρύσσουν τον πόλεμο στη Ρωσία
Αύγουστος Κριμαϊκός πόλεμος. Τα ρωσικά στρατεύματα εκκενώνουν τη Βλαχία και τη Μολδαβία για ν' αποτραπεί η είσοδος της Αυστριακής Αυτοκρατορίας στον πόλεμο.
1855 18 Φεβρουαρίου Θάνατος του Νικόλαου.Τον διαδέχεται ο γιος του Αλέξανδρος Β'.
1856 Κριμαϊκός πόλεμος. Συνθήκη του Παρισιού. Τέλος των εχθροπραξιών. Η Μαύρη Θάλασσα αποστρατικοποιείται. Η Ρωσία χάνει τις εκβολές του Δούναβη, παύει να θεωρείται προστάτης των χριστιανών υπηκόων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και χάνει την επιρροή της πάνω στα πριγκιπάτα του Δούναβη.
1858 28 Μαΐου Συνθήκη του Αϊγκούν. Τα Ρωσοκινεζικά σύνορα μεταφέρονται ανατολικά στον ποταμό Αμούρ.
1861 3 Μαρτίου Χειραφέτηση των αγροτών του 1861. Ο Αλέξανδρος καταργεί τη δουλοπαροικία.
1863 22 Ιανουαρίου Εξέγερση του Ιανουαρίου. Αντιρωσική εξέγερση στην Πολωνία.
1864 1 Μαΐου Ο Ρωσικός στρατός εισβάλλει στο Χανάτο του Κοκάντ.
21 Μαΐου Πόλεμος του Καυκάσου. Ο Αλέξανδρος κηρύσσει το τέλος του πολέμου.
20 Νοεμβρίου Μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος του Αλέξανδρου Β'. Βασιλικό διάταγμα εισάγει νέους νόμους που ενοποιούν και φιλελευθεροποιούν το ρωσικό σύστημα δικαιοσύνης.
1865 17 Ιουνίου Ο ρωσικός στρατός καταλαμβάνει την Τασκένδη.
1867 Δημιουργείται το ρωσικό Τουρκεστάν που περιλαμβάνει τα κατακτημένα εδάφη της κεντρικής Ασίας
30 Μαρτίου Εξαγορά της Αλάσκας. Η Ρωσία συμφωνεί στην πώληση της Αλάσκας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
1868 Το Χανάτο του Κοκάντ γίνεται υποτελές της Ρωσίας.
1873 Ξεσπά η επανάσταση των Ναρόντνικων.
Το Εμιράτο της Μπουχάρα γίνεται προτεκτοράτο της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.
18 Μαΐου Η Χίβα καταλαμβάνεται από ρωσικά στρατεύματα.
12 Αυγούστου Ιδρύεται το ημιανεξάρτητο, προτεκτοράτο της Ρωσίας, Χανάτο της Χίβα
1876 Μάρτιος Το Χανάτο του Κοκάντ ενσωματώνεται στη Ρωσία.
Μάιος Ο Αλέξανδρος υπογράφει το διάταγμα Εμς, απαγορεύοντας τη χρήση της ουκρανικής γλώσσας σε έντυπα.
8 Ιουλίου Η Ρωσία και η Αυστροουγγαρία ετοιμάζουν μυστική συνθήκη βάση της οποίας θα διαιρεθούν τα Βαλκάνια, ανάλογα με το αποτέλεσμα των τοπικών επαναστατικών κινημάτων.
1877 Φεβρουάριος Καταδίκη συμμετεχόντων στην επανάσταση των Ναρόντνικων.
24 Απριλίου Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1877 - 1878). Η Ρωσία κηρύσσει τον πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
1878 3 Μαρτίου Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1877 - 1878). Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου. Λήξη των συγκρούσεων. Η βόρεια Δοβρουτσά και κάποια εδάφη του Καυκάσου περνούν στη Ρωσία. Μαυροβούνιο, Σερβία, Ρουμανία και Βουλγαρία αποκτούν αυτονομία ή ανεξαρτησία.
13 Ιουλίου Συνέδριο του Βερολίνου. Η Δύση επιβάλει τη Συνθήκη του Βερολίνου στη Ρωσία. Διαιρείται η Βουλγαρία σε Ανατολική Ρωμυλία και Πριγκηπάτο της Βουλγαρίας.
1881 10 Μαρτίου Δολοφονία του Αλέξανδρου από τον Ιγνάτιο Χρυνιεβίτσκι. Ο γιος του, Αλέξανδρος Γ' νέος τσάρος.
21 Σεπτεμβρίου Συνθήκη του Αχάλ. Η Περσία αναγνωρίζει την προσάρτηση της Χορασμίας στη Ρωσία.
1882 3 Μαΐου Ο Αλέξανδρος θεσπίζει τους Νόμους του Μαΐου. Οι Εβραίοι εκδιώκονται από αγροτικές περιοχές και μικρές πόλεις και περιορίζεται σημαντικά η πρόσβασή τους στην εκπαίδευση.
1894 1 Νοεμβρίου Ο Αλέξανδρος Γ' πεθαίνει. Τον διαδέχεται ο Νικόλαος Β'.
1898 1 Μαρτίου Πρώτο συνέδριο του μαρξιστικού ρωσικού Σοσιαλιστικού Δημοκρατικού Κόμματος των Εργαζομένων.
1900 6 Φεβρουαρίου Ρωσοποίηση της Φινλανδίας. Με διάταγμα που εκδίδει ο Νικόλαος η ρωσική γλώσσα γίνεται επίσημη γλώσσα της Φινλανδίας.

20ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Ημερομηνία Γεγονός
1901 Ιδρύεται το Σοσιαλεπαναστατικό κόμμα.
30 Ιουνίου Ρωσοποίηση της Φινλανδίας. Οι ένοπλες δυνάμεις της Φινλανδίας και της Ρωσίας συνενώνονται.
1903 6 Απριλίου Πογκρόμ του Κίσινεφ. Έναρξη τριήμερου διώξεων κατά τις οποίες 47 Εβραίοι σκοτώνονται.
17 Νοεμβρίου Στο δεύτερο συνέδριο του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος δημιουργούνται δύο φράξιες, οι Μπολσεβίκοι με ηγέτη το Βλαντίμιρ Λένιν και οι λιγότερο ριζοσπάστες Μενσεβίκοι.
1904 8 Φεβρουαρίου Ρωσοϊαπωνικός πόλεμος. Η Ιαπωνία εξαπολύει αιφνιδιαστική επίθεση εναντίον του ρωσικού στόλου στο Πορτ Άρθουρ.
1905 3 Ιανουαρίου Ρωσική επανάσταση του 1905. Ξεκινά απεργία στο εργοστάσιο Πουτίλοφ.
9 Ιανουαρίου Ματωμένη Κυριακή (1905). Ειρηνικοί διαδηλωτές, με επικεφαλής τον ιερέα Γκεόργκι Γκαπόν, φτάνουν στα Χειμερινά Ανάκτορα της Αγίας Πετρούπολης για να επιδώσουν αναφορά στον τσάρο. Η Αυτοκρατορική Φρουρά ανοίγει πυρ εναντίον του πλήθους, σκοτώνοντας περίπου 200 από αυτούς και τραυματίζοντας άλλους 800.
28 Μαΐου Ρωσική επανάσταση του 1905. Δημιουργείται το πρώτο σοβιέτ κατά τη διάρκεια απεργίας στο Ιβάνοβο-Βοζνεσένσκ.
25 Ιουνίου Ρωσική επανάσταση του 1905. Ανταρσία στο Θωρηκτό Ποτέμκιν.
5 Σεπτεμβρίου Ρωσοϊαπωνικός πόλεμος. Συνθήκη του Πόρτσμουθ. Η Ρωσία αποδίδει εδάφη στην Ιαπωνία. Ο πόλεμος λήγει.
17 Οκτωβρίου Ρωσική επανάσταση του 1905. Ο Νικόλαος υπογράφει το μανιφέστο του Οκτωβρίου επεκτείνοντας τις πολιτικές ελευθερίες. Ιδρύεται η πρώτη κρατική Δούμα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας.
1906 Μάρτιος Ρωσικές βουλευτικές εκλογές, 1906. Στις πρώτες ελεύθερες εκλογές, την πλειοψηφία κερδίζουν τα φιλελεύθερα και τα σοσιαλιστικά κόμματα.
23 Ιουλίου Το Συνταγματικό Δημοκρατικό Κόμμα εκδίδει το Μανιφέστο του Βίμποργκ, με το οποίο καλεί το ρωσικό λαό να αποφύγει την καταβολή φόρων και τη στράτευση. Οι υπογράφοντες το μανιφέστο χάνουν το δικαίωμα να είναι μέλη της Δούμα.