Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χριστόφορος Μπάτορυ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χριστόφορος Μπάτορυ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1530
Șimleu Silvaniei
Θάνατος27  Μαΐου 1581
Άλμπα Ιούλια
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Ουγγαρίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααριστοκράτης
Οικογένεια
ΣύζυγοςIsabel Bocskai
ΤέκναΣιγισμούνδος Μπάτορυ
Gryzelda Bathory
Baltazar Batory
ΓονείςΣτέφανος Η΄ Μπάτορυ και Αικατερίνη Τελέγκντι
ΑδέλφιαΆννα Μπάτορυ
Στέφανος Μπάτορυ
Ανδρέας Μπάτορυ
ΟικογένειαΟίκος των Μπάτορυ
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Χριστόφορος, ουγγρ.: Báthory Kristóf (1530 – 27 Μαΐου 1581) ήταν βοεβόδας της Τρανσυλβανίας από το 1576 έως το 1581. Ήταν νεότερος γιος του Στεφάνου Η΄ του Σομλυό. Η σταδιοδρομία του Χριστοφόρου ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της βασιλείας της βασίλισσας Iσαβέλλας Γιαγκελλόνων, η οποία διοικούσε τα ανατολικά εδάφη του βασιλείου της Ουγγαρίας για λογαριασμό τού γιου της, Ιωάννου Σιγισμούνδου Ζαπόλυα, από το 1556 έως το 1559. Ήταν ένας από τους διοικητές του στρατού του Ιωάννη Σιγισμούνδου στις αρχές της δεκαετίας του 1560.

Ο αδελφός τού Χριστοφόρου, Στέφανος Θ΄ Μπάτορυ, ο οποίος διαδέχθηκε τον Ιωάννη Σιγισμούνδο το 1571, έκανε τον Χριστόφορο διοικητή του Βάραντ (τώρα Oράντεα στη Ρουμανία). Αφού εκλέχθηκε βασιλιάς της Πολωνίας, ο Στέφανος Μπάτορυ υιοθέτησε τον τίτλο του πρίγκιπα της Τρανσυλβανίας και έκανε τον Χριστόφορο βοεβόδα το 1576. Ο Χριστόφορος συνεργάστηκε με τον Mάρτον Μπερζεβίντσυ, τον οποίο ο αδελφός του διόρισε να εποπτεύει τη διοίκηση του πριγκιπάτου της Τρανσυλβανίας ως επικεφαλής της καγκελαρίας της Τρανσυλβανίας στην Κρακοβία. Ο Χριστόφορος διέταξε τη φυλάκιση του Φέρεντς Ντάβιντ, ενός κορυφαίου θεολόγου της Ενωτικής Εκκλησίας της Τρανσυλβανίας, ο οποίος άρχισε να καταδικάζει τη λατρεία στον Ιησού. Υποστήριξε τις προσπάθειες τού αδελφού του να εγκαταστήσει τους Ιησουίτες στην Τρανσυλβανία.

Ήταν ο τρίτος από τους τέσσερις γιους του Στεφάνου Μπάτορυ του Σομλυό και της Αικατερίνης Τελέγκντι. [1] [2] Ο πατέρας του ήταν υποστηρικτής του Ιωάννη Ζαπόλυα, βασιλιά της Ουγγαρίας, ο οποίος τον έκανε βοεβόδα της Τρανσυλβανίας τον Φεβρουάριο του 1530. [2] Ο Χριστόφορος γεννήθηκε στο κάστρο των Μπάτορυ στο Σιλαγκισομλυό (τώρα Σιμλέου Σιλβάνιεϊ στη Ρουμανία) την ίδια χρονιά. [3] Ο πατέρας του απεβίωσε το 1534. [4]

Ο αδελφός του, Aνδρέας, και ο συγγενής τους, Tαμάς Νάντασντυ, ανέλαβαν την εκπαίδευση του Χριστοφόρου. [3] Ο Χριστόφορος επισκέφτηκε την Αγγλία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία και τη Γερμανία στα νιάτα του. [2] [3] Υπηρέτησε επίσης ως ακόλουθος στην αυλή του αυτοκράτορα Καρόλου Ε'. [3]

Ο Χριστόφορος μπήκε στην υπηρεσία της χήρας τού Ιωάννη Ζαπόλυα, Iσαβέλας Γιαγκιέλλον, στα τέλη της δεκαετίας του 1550. [3] Εκείνη την εποχή, η Ισαβέλλα διοικούσε τα ανατολικά εδάφη του βασιλείου της Ουγγαρίας για λογαριασμό τού γιου της, Ιωάννη Σιγισμούνδου Ζαπόλυα. [5] Ήθελε να πείσει τον Ερρίκο Β' της Γαλλίας να αποσύρει τα στρατεύματά του από τρία φρούρια που είχαν καταλάβει οι Οθωμανοί στο Βανάτο, έτσι έστειλε τον Χριστόφορο στη Γαλλία, για να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις το 1557. [2] [3]

Ο Ιωάννης Σιγισμούνδος ανέλαβε τη διοίκηση τού βασιλείου του μετά το τέλος τής μητέρας του στις 15 Νοεμβρίου 1559. [6] [7] Διατήρησε τους συμβούλους τής μητέρας του, συμπεριλαμβανομένου τού Χριστοφόρου που έγινε ένας από τους πιο σημαντικούς αξιωματούχους του. [7] Μετά την εξέγερση του Mελχιόρ Μπαλάσα, [6] ο Χριστόφορος έπεισε τον Ιωάννη Σιγισμούνδο να πολεμήσει για το βασίλειό του, αντί να καταφύγει στην Πολωνία το 1562. [3] Ο Χριστόφορος ήταν ένας από τους διοικητές των στρατευμάτων του Ιωάννη Σιγισμούνδου κατά τη διάρκεια τού πολέμου που ακολούθησε κατά των Αψβούργων ηγεμόνων των δυτικών περιοχών του βασιλείου της Ουγγαρίας, Φερδινάνδου Α΄ και Μαξιμιλιανού Β΄, που προσπάθησαν να επανενώσουν το βασίλειο υπό την κυριαρχία τους. [2] [6] Ο Χριστόφορος νίκησε τον διοικητή τού Μαξιμιλιανού Β΄, Λάζαρο του Σβέντι, αναγκάζοντάς τον να άρει την πολιορκία του Χουστ (τώρα Χουστ στην Ουκρανία) το 1565. [2]

Μετά το τέλος τού Ιωάννη Σιγισμούνδου, η Δίαιτα της Τρανσυλβανίας εξέλεξε τον μικρότερο αδελφό τού Χριστοφόρου, Στέφανο Μπάτορυ, ως βοεβόδα (ή πρίγκιπα) στις 25 Μαΐου 1571. [8] Ο Στέφανος έκανε τον Χριστόφορο διοικητή του Βάραντ (τώρα Oράντεα στη Ρουμανία). [2] Το επόμενο έτος, ο Οθωμανός σουλτάνος Σελίμ Β' (ο οποίος ήταν ο κύριος της Τρανσυλβανίας), αναγνώρισε το κληρονομικό δικαίωμα της οικογένειας Μπάτορυ να κυβερνά την επαρχία. [8]

Transylvania and the neighboring regions
Το πριγκιπάτο της Τρανσυλβανίας το 1570.

Ο Στέφανος Μπάτορυ εξελέγη βασιλιάς της Πολωνίας στις 15 Δεκεμβρίου 1575. [8] Υιοθέτησε τον τίτλο του πρίγκιπα της Τρανσυλβανίας και έκανε τον Χριστόφορο βοεβόδα στις 14 Ιανουαρίου 1576 [2] [9] Μία οθωμανική αντιπροσωπεία επιβεβαίωσε τον ορισμό του Χριστοφόρου στη Δίαιτα στο Γκυουλαφεχερβάρ (τώρα ΆλμπαΙούλια στη Ρουμανία) τον Ιούλιο. [3] [10] Το καταστατικό του σουλτάνου (ή αχιντναμέ) που στάλθηκε στον Χριστόφορο, τόνιζε ότι έπρεπε να διατηρήσει την ειρήνη κατά μήκος των συνόρων. [11] Ο Στέφανος δημιούργησε μια ξεχωριστή καγκελαρία στην Κρακοβία, για να παρακολουθεί τη διοίκηση της Τρανσυλβανίας. [12] [13] Ο επικεφαλής της νέας καγκελαρίας, Mάρτον Μπερζεβίτσκυ, και ο Χριστόφορος συνεργάστηκαν στενά. [3]

Οι κήρυκες κατά της Τριαδικότητας άρχισαν να καταδικάζουν τη λατρεία στον Ιησού στο Πάρτιουμ και τη Γη του Σέκελι το 1576, αν και η Δίαιτα είχε ήδη απαγορεύσει όλες τις δογματικές καινοτομίες. [14] Ο Φέρεντς Ντάβιντ, ο ηγέτης της Ενωτικής Εκκλησίας της Τρανσυλβανίας με τη μεγαλύτερη επιρροή, ενώθηκε ανοιχτά με τους διαφωνούντες το φθινόπωρο του 1578 [15]. Ο Χριστόφορος κάλεσε τον Φάουστο Σοτσίνι, έναν κορυφαίο θεολόγο κατά της Τριαδικότητας στην Τρανσυλβανία, για να πείσει τον Ντάβιντ ότι η νέα διδασκαλία ήταν εσφαλμένη. [8] Εφόσον ο Ντάβιντ αρνήθηκε να υπακούσει, ο Χριστόφορος έκανε μία Δίαιτα και τα «Τρία Έθνη» (συμπεριλαμβανομένων των Ενωτιστών αντιπροσώπων) διέταξαν τη φυλάκιση του Ντάβιντ. [8] [16] Ο Χριστόφορος υποστήριξε επίσης τις προσπάθειες τού αδελφού του να ενισχύσει τη θέση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στην Τρανσυλβανία. [3] [8] Παραχώρησε ιδιοκτησίες στους Ιησουίτες, για να προωθήσει την ίδρυση ενός κολεγίου στο Kολοσβάρ (τώρα Κλούι-Ναπόκα στη Ρουμανία) στις 5 Μαΐου 1579 [17]

Ο Χριστόφορος αρρώστησε βαριά μετά το τέλος της δεύτερης συζύγου του, Ελισάβετ Μπότσκαϊ, στις αρχές του 1581. [3] Αφού μια ψευδής φήμη για το τέλος τού Χριστόφορου έφτασε στην Κωνσταντινούπολη, ο Kοσά Σινάν πασά πρότεινε την Τρανσυλβανία στον Παλ Μαρκχάζυ, τον οποίο ο Χριστόφορος είχε αναγκάσει να εξοριστεί. [18] Αν και ο μόνος επιζών γιος του Χριστοφόρου, ο Σιγισμούνδος ήταν ακόμη ανήλικος, η Δίετα τον εξέλεξε ως βοεβόδα πριν από το τέλος τού Χριστοφόρου, επειδή ήθελαν να αποτρέψουν τον διορισμό του Mαρκχάζυ. [2] [3] [18] Ο Χριστόφορος απεβίωσε στο Γκυουλαφεχερβάρ στις 27 Μαΐου 1581. [2] Τάφηκε στην εκκλησία των Ιησουιτών στο Γκυουλαφεχερβάρ, σχεδόν δύο χρόνια αργότερα, στις 14 Μαρτίου 1583 [3].

Η πρώτη σύζυγος του Χριστοφόρου, Κατερίνα Ντανίτσκα, ήταν Πολωνή ευγενής, αλλά είναι γνωστή μόνο η ουγγρική μορφή του ονόματός της. [3] [19] Ο μεγαλύτερος γιος τους:

  • Bαλτάσαρ Μπάτορυ, μετακόμισε στην Κρακοβία λίγο αφότου ο Στέφανος Μπάτορυ στέφθηκε βασιλιάς της Πολωνίας. [19] Πνίγηκε στον ποταμό Βιστούλα τον Μάιο του 1577 σε ηλικία 22 ετών [19]. Ο δεύτερος γιος του Χριστόφορου και της Κατερίνας, ο:
  • Νικόλαος, γεννήθηκε το 1567 και απεβίωσε το 1576 [1] 9 ετών.

Η δεύτερη σύζυγος του Χριστοφόρου, Eλισάβετ Μπότσκαϊ, ήταν καλβινίστρια ευγενής. [20] Το πρώτο τους παιδί, η:

  • Χριστίνα (ή Γκριζέλντα), γεννήθηκε το 1569. [20] Παντρεύτηκε τον Γιάν Ζαμόισκι, καγκελάριο της Πολωνίας, το 1583. [21] Ο μικρότερος γιος του Χριστοφόρου:
  • Σιγισμούνδος, γεννήθηκε το 1573. [1]
  1. 1,0 1,1 1,2 Horn 2002, σελ. 245.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Markó 2006, σελ. 101.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 Szabó 2012, σελ. 182.
  4. Markó 2006, σελ. 282.
  5. Barta 1994.
  6. 6,0 6,1 6,2 Barta 1994, σελ. 259.
  7. 7,0 7,1 Keul 2009, σελ. 99.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 Barta 1994, σελ. 260.
  9. Szegedi 2009, σελ. 101.
  10. Granasztói 1981, σελ. 404.
  11. Felezeu 2009, σελ. 54.
  12. Barta 1994, σελ. 263.
  13. Felezeu 2009, σελ. 27.
  14. Keul 2009.
  15. Keul 2009, σελ. 121.
  16. Szegedi 2009.
  17. Granasztói 1981, σελ. 405.
  18. 18,0 18,1 Papp 2004, σελ. 61.
  19. 19,0 19,1 19,2 Horn 2002, σελ. 23.
  20. 20,0 20,1 Szabó 2012, σελ. 183.
  21. Horn 2002.
  • Barta, Gábor (1994). «The Emergence of the Principality and its First Crises (1526–1606)». Στο: Köpeczi, Béla· Barta, Gábor· Bóna, István· Makkai, László· Szász, Zoltán· Borus, Judit, επιμ. History of Transylvania. Akadémiai Kiadó. σελίδες 247–300. ISBN 963-05-6703-2. 
  • Felezeu, Călin (2009). «The International Political Background (1541–1699); The Legal Status of the Principality of Transylvania in Its Relations with the Ottoman Porte». Στο: Pop, Ioan-Aurel· Nägler, Thomas· Magyari, András, επιμ. The History of Transylvania, Vo. II (From 1541 to 1711). Romanian Academy, Center for Transylvanian Studies. σελίδες 15–73. ISBN 978-973-7784-04-9. 
  • Granasztói, György (1981). «A három részre szakadt ország és a török kiűzése (1557–1605)». Στο: Benda, Kálmán· Péter, Katalin, επιμ. Magyarország történeti kronológiája, II: 1526–1848 [Historical Chronology of Hungary, Volume I: 1526–1848] (στα Ουγγρικά). Akadémiai Kiadó. σελίδες 390–430. ISBN 963-05-2662-X. 
  • Horn, Ildikó (2002). Báthory András [Andrew Báthory] (στα Ουγγρικά). Új Mandátum. ISBN 963-9336-51-3. 
  • Keul, István (2009). Early Modern Religious Communities in East-Central Europe: Ethnic Diversity, Denominational Plurality, and Corporative Politics in the Principality of Transylvania (1526–1691). Brill. ISBN 978-90-04-17652-2. 
  • Markó, László (2006). A magyar állam főméltóságai Szent Istvántól napjainkig: Életrajzi Lexikon [Great Officers of State in Hungary from King Saint Stephen to Our Days: A Biographical Encyclopedia] (στα Ουγγρικά). Helikon Kiadó. ISBN 963-547-085-1. 
  • Papp, Sándor (2004). «From a Transylvanian principality to an Ottoman sanjak: The life of Pál Márkházi, a Hungarian renegade». Chronica 4: 57–67. ISSN 1588-2039. http://acta.bibl.u-szeged.hu/5780/1/chronica_004_057-067.pdf. 
  • Szabó, Péter Károly (2012). «Báthory Kristóf». Στο: Gujdár, Noémi· Szatmáry, Nóra, επιμ. Magyar királyok nagykönyve: Uralkodóink, kormányzóink és az erdélyi fejedelmek életének és tetteinek képes története [Encyclopedia of the Kings of Hungary: An Illustrated History of the Life and Deeds of Our Monarchs, Regents and the Princes of Transylvania] (στα Ουγγρικά). Reader's Digest. σελίδες 182–183. ISBN 978-963-289-214-6. 
  • Szegedi, Edit (2009). «The Birth and Evolution of the Principality of Transylvania (1541–1690)». Στο: Pop, Ioan-Aurel· Nägler, Thomas· Magyari, András, επιμ. The History of Transylvania, Vo. II (From 1541 to 1711). Romanian Academy, Center for Transylvanian Studies. σελίδες 99–111. ISBN 978-973-7784-04-9. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Kristóf Báthory στο Wikimedia Commons