Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χρίστο Σταμπόλσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χρίστο Σταμπόλσκι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση8  Αυγούστου 1843
Καζανλούκ
Θάνατος4  Ιουνίου 1932[1]
Σόφια
Χώρα πολιτογράφησηςΒουλγαρία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιατρός

Ο Χρίστο Τάνεφ Σταμπόλσκι (βουλγαρικά: Христо Танев Стамболски‎‎, 1843-1932) ήταν Βούλγαρος ιατρός, επαναστάτης, πολιτικός και σημαντική προσωπικότητα της Βουλγαρικής Εθνικής Αναγέννησης. Ήταν ο πρώτος που μετέφρασε την ιατρική ορολογία από τα αραβικά στα τουρκικά.[2]

Ο Χρίστο Σταμπόλσκι γεννήθηκε στις 8 Αυγούστου 1843 στο Καζανλούκ της Βουλγαρίας, το οποίο τότε ήταν μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ήταν το πρώτο παιδί του Στοένκο Σταμπόλογκλου, δασκάλου και της συζύγου του, Ντάφινα. Στις 14 Αυγούστου 1852, στην ολονυκτία της Κοίμησης της Θεοτόκου, συνελήφθη επειδή βοήθησε τον ιερέα να χρησιμοποιήσει το νέο Σήμαντρο. Κατόπιν αιτήματος των ισχυρών χριστιανών που ζούσαν στο Καζανλούκ, απελευθερώθηκε. Μετά από αυτή το γεγονός άρχισε να σκέφτεται για μια ελεύθερη Βουλγαρία.

Ξεκίνησε τη μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευσή του στο Καζανλούκ και το 1858 μεταφέρθηκε στην Αυτοκρατορική Ιατρική Σχολή στην Κωνσταντινούπολη, η οποία εκπαίδευε χειρουργούς για τον οθωμανικό στρατό. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου άρχισε το ενδιαφέρον του για τις μολυσματικές ασθένειες. Ενώ ήταν ακόμη φοιτητής βοήθησε στη θεραπεία θυμάτων της επιδημίας χολέρας της Κωνσταντινούπολης του 1865.[3] Το 1867 η Κωνσταντινούπολη είδε ένα ξέσπασμα τύφου και για το έργο του κατά τη διάρκεια αυτής της επιδημίας απονεμήθηκε με το τουρκικό Τάγμα του Μετζιντιγέ.

Έγινε γνωστός στην Κωνσταντινούπολη και γνώριζε πολλά άτομα με επιρροή. Στη συνέχεια το χρησιμοποίησε ως ευκαιρία να αναλάβει ρόλο στον αγώνα για μια αυτόνομη βουλγαρική εκκλησία. Ήταν μέλος του προσωρινού συμβούλου της Βουλγαρικής Εξαρχίας και πρόεδρος του βουλγαρικού τσιτάλιστε στην Κωνσταντινούπολη. Συνεργάστηκε όχι μόνο με τους υποστηρικτές του αγώνα της εκκλησίας, συμπεριλαμβανομένου του Ιλαρίων Μακαριουπόλεως, αλλά και με τους επαναστάτες Γκεόργκι Σάβα Ρακόβσκι και Βασίλ Λέφσκι. Το 1877 εξορίστηκε στην Υεμένη, όπου περιέγραψε την ασθένεια δρακουνκουλίαση (νόσος του σκουληκιού της Γουινέας).[4]

Μετά την απελευθέρωση της Βουλγαρίας το 1878 επέστρεψε στο Καζανλούκ και έγινε αναπληρωτής στο κοινοβούλιο της Ανατολικής Ρωμυλίας. Το 1881 ήταν υπουργός ταχυδρομικών υπηρεσιών και οδικής κυκλοφορίας. Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Στέφαν Σταμπολόφ τέθηκε υπό κατ΄ οίκον περιορισμό. Αργότερα εργάστηκε στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αλεξαντρόβσκα και έγραψε το βιβλίο Παλαιά Βουλγαρική Ιστορία. Το 1931 δημοσιεύθηκε το τελευταίο μέρος της αυτοβιογραφίας του. Πέθανε το 1932, σε ηλικία 88 ετών.

  1. (Αγγλικά) Library of Congress Authorities. Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. no91015573. Ανακτήθηκε στις 28  Μαΐου 2024.
  2. .:ОТВЕС:. - ПРИНОСЪТ НА БЪЛГАРСКИТЕ ЛЕКАРИ-МАСОНИ В ЗДРАВЕОПАЗВАНЕТО НА БАЛКАНСКИТЕ СТРАНИ ДО ОСВОБОЖДЕНИЕТО Αρχειοθετήθηκε 2022-01-21 στο Wayback Machine. at otves.org
  3. Γιλντιρίμ, N. και Ουλμάν, Γ.Ι., "Great Cholera Epidemic of Istanbul in 1865" Αρχειοθετήθηκε 2009-03-05 στο Wayback Machine. περιγράφει την επιδημία αλλά δεν αναφέρει τον Σταμπόλσκι.
  4. Христо Стамболски: Автобиография, дневници и спомени. (Αυτοβιογραφία. Σόφια: Dŭržavna pečatnica, 1927-1931)