Χρήστης:Sniebow/πρόχειρο

1741

Αρχές Ιανουαρίου 1741 η πόλη του Βρότσλαβ, παραδόθηκε στον Φρειδερικό . Η πόλη αποτελούσε την πρωτεύουσα της Σιλεσίας και παράλληλα ήταν ένα σημαντικό οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο που απολάμβανε διάφορα προνόμια και είχε ένα καθεστώς αυτονομίας. Παράλληλα στην πόλη υπήρχε έντονος πληθυσμός Προτεσταντών, γεγονός που διευκόλυνε το έργο των Πρώσων. Το παράδειγμα του Βρότσλαβ ακολούθησαν οι κοντινές πόλεις Όλαβα και Ναμυσλόβ), οι οποίες παραδόθηκαν με την σειρά τους στις Πρωσικές δυνάμεις, ενώ πολιορκήθηκε η πόλη του Μπρεζγκ. Στην συνέχεια ο Φρειδερίκος ενώθηκε με το τμήμα του Πρωσικού στρατού υπό τον στρατάρχη Σβέριν στην περιοχή της πόλης Οτμουτσόβ την οποία και κατέλαβαν. Επόμενος στόχος τους ήταν η πόλη Νίσα, που αποτελούσε το σημαντικότερο και ισχυρότερο οχυρό της Σιλεσίας. Η πόλη βομβαρδίστηκε επί τρεις ημέρες προκειμένου την γρηγορότερη παράδοση της , χωρίς όμως κάποιο αποτέλεσμα και οι Πρώσοι αρκέστηκαν στην πολιορκία της πόλης. Τέλη Ιανουαρίου ο Πρωσικός στρατός είχε καταφέρει να καταλάβει την Σιλεσία, εκτός από τις τρεις πόλεις, Γκλοκόβ, Μπρεζγκ και Νίσα. Οι Πρώσοι στρατιώτες κατέφυγαν σε χειμερινά καταλύματα και ο ίδιος ο βασιλιάς επέστρεψε στο Βερολίνο, όπου είχε διάφορες διπλωματικές επαφές, αφήνοντας την διοίκηση του στρατού στον κόμη Σβέριν. Παρά την κατάληψη της Σιλεσίας, η Μαρία Θηρεσία δεν έδειξε καμία διάθεση για συνθηκολόγηση και με την είδηση της κατάληψης του Βρότσλαβ οι απεσταλμένοι της Πρωσίας, φον Γκόττερ και φον Μπορκ αποχώρησαν από την Βιέννη.

Μετά από περίοδο τριών εβδομάδων o Φρειδερίκος επέστρεψε στην Σιλεσία στις 19 Φεβρουαρίουκαι ξεκίνησε μια σειρά επιθεωρήσεων στα διάφορα στρατιωτικά πόστα, στα σύνορα της Σιλεσίας. Την περίοδο εκείνη δεν υπήρχε κάποια οργανωμένη αντίσταση από πλευρά Αυστριακών και οι στρατιωτικές κινήσεις τους, περιορίζονταν σε επιδρομές μικρών μονάδων Ουσάρων. Στις 27 του μηνός, ένα συμβάν παραλίγο να κοστίσει στον Πρώσο βασιλιά την ελευθερία του και να βάλει άδοξο και πρόωρο τέλος στο εγχείρημα της Σιλεσίας. Σε μια από τις επιθεωρήσεις του στην ευρύτερη περιοχή της πόλης Μπάρντο, ο Πρώσος βασιλιάς κινδύνεψε να γίνει αιχμάλωτος μια μονάδας Αυστριακού ιππικού που βρισκόταν εκεί.

Ακολουθώντας τις αποτυχημένες συνομιλίες με την Πρωσία, η Μαρία Θηρεσία αποφάσισε να απαντήσει στην πρωσική εισβολή χρησιμοποιώντας τις αυστριακές στρατιωτικές δυνάμεις, με σκοπό την ανακατάληψη της Σιλεσίας. Την αποστολή αυτή ανέθεσε στον στρατάρχη Νάιπεργκ, ο οποίος στις 10 Μαρτίου είχε συγκεντρώσει ένα απόσπασμα δεκαέξι χιλιάδων αντρών στην πόλη Όλομουτς, στην Μοραβία. Ο αυστριακός στρατός λόγω κακών καιρικών συνθηκών αναγκάστηκε να αναβάλει την είσοδο του στην Σιλεσία.

Αρχές Μαρτίου πληροφορίες έκαναν λόγο για παρουσία Αυστριακών μονάδων στην Μοραβία. Ο Πρώσος βασιλιάς, με επιστολές προς τον Λεοπόλδο Β΄, ο οποίος ηγείτο της πολιορκίας του Γκλοκόβ, τον διέταζε να καταλάβει την πόλη, καθώς αποτελούσε μια απειλή στα μετόπισθεν του. Στις 9 Μαρτίου έπειτα από μια βραδινή επίθεση η πόλη ήταν στα χέρια των Πρώσων. Λίγες μέρες μετά το απόσπασμα του Γκλόκοβ ενώθηκε με τον Φρειδερίκο, που βρισκόταν στην πόλη Σβιντίντσα και από εκεί μοίρασε τις δυνάμεις του, με τους υποστράτηγους Κάλκστειν και Φρέντερικ Γουίλλιαμ Β΄ να τοποθετούνται στις πόλεις Γκροντκόβ και Ζομπκόβιτσε Σλόσκι, αντίστοιχα. Τέλη Μαρτίου, ο Πρώσος βασιλιάς άφησε πίσω του την πόλη Σβιντίντσα και κατευθύνθηκε νότια για να επιθεωρήσει τα τμήματα πρωσικού στρατού, όπου υπό τον στρατάρχη Σβέριν φύλασσαν τα περάσματα στα σύνορα Μοραβίας-Σιλεσίας, στην περιοχή Άνω Σιλεσία. Στις 30 Μαρτίου τα αποσπάσματα του Σβέριν και του Φρειδερίκου συναντήθηκαν στην πόληΠρουντνίκ.

Στις 2 Απριλίου ενώ ο Φρειδερίκος και ο Σβέριν βρίσκονταν στην περιοχή της πόλης Κρνοβ, τους έγινε γνωστό πως το κύριο τμήμα του Αυστριακού στρατού υπό τον Νάιπεργκ βρίσκονταν στην πόλη Μπρουντάλ. Ο στρατάρχης των Αυστριακών ακολουθώντας πορεία προς τα βορειοδυτικά έφτασε στις 4 Απριλίου στο Κονραντόβ, οδηγώντας τον στρατό του από το Χερμάνοβιτσε δια μέσω των περασμάτων του Ζλάτε Χόρι. Χωρίς να γνωρίζει τις ακριβείς τοποθεσίες των Πρώσων, αρχικός σκοπός του ήταν η άρση της πολιορκίας της Νίσα, όπου και έφτασε στις 5 Απριλίου, θέτοντας έτσι την δυτική οχθη του ποταμού Νίσα Κλότζκα υπό τον έλεγχο του. Έχοντας χάσει το προβάδισμα και κινδυνεύοντας να αποκλειστεί από το βορειοδυτικό τμήμα της Σιλεσίας ο Φρειδερίκος ανασυντάχθηκε με σκοπό να συναντήσει τις αντίπαλες δυνάμεις που πλέον βρίσκονταν στην καρδιά της Σιλεσίας απειλώντας τις γραμμές τροφοδοσίας του, ενώ τα στρατεύματα του βρίσκονταν διασκορπισμένα στην ευρύτερη περιοχή. Συγκεντρώνοντας τα κοντινά τμήματα Πρωσικού στρατού, ξεκίνησε στις 4 Απριλίου από το Κρνοβ για την Νίσα, ενώ παράλληλα έστειλε διαταγές στους διοικητές του ως προς τις κινήσεις τους έτσι ώστε να γίνει άμεσα η ένωση των Πρωσικών δυνάμεων σε ένα ενιαίο τμήμα στρατού. Στις 5 Απριλίου οι Πρώσοι έφτασαν στο χωριό Στσιναβα Μαλα και από εκεί προσπάθησαν να διαβούν τον ποταμό στην γέφυρα που υπήρχε, κοντά στο χωριό Λασότσιτσε, όμως στην απέναντι όχθη βρήκαν παραταγμένες Αυστριακές μονάδες ιππικού οι οποίες εμπόδισαν την διάβαση των Πρώσων.

Οι Αυστριακοί μετά την Νίσα συνέχισαν την επέλαση τους βόρεια φέρνοντας υπό την κατοχή τους την πόλη Γκρόντκοβ.

Στην συνέχεια ο Φρειδερίκος οδήγησε τον στρατό του βόρεια, κατά μήκος του ποταμού, ψάχνοντας το επόμενο κατάλληλο σημείο ώστε να διασχίσουν τον ποταμό. Στις 8 Απριλίου οι Πρώσοι κατάφεραν την διάβαση του ποταμού με το μεγαλύτερο τμήμα του στρατού να το διασχίζει στο κοντά στο χωριό Λέβιν Μπρζεσκι ενώ το υπόλοιπο τμήμα στο χωριόΜίχαλουφ, όπου ενώθηκε μαζί τους και η φρουρά που πολιορκόυσε το Μπρζεγκ..

Μετά την αποτυχία των συζητήσεων με την Αψβουργική αυλή και κατά την διάρκεια του εγχειρήματος στην Σιλεσία ο Φρειδερίκος ήταν χωρίς συμμάχους. Για τον λόγο αυτόν είχε παράλληλες διπλωματικές επαφές με τα βασίλεια της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, ώστε να εξασφαλίσει μια συμμαχία ανάμεσα στην χώρα του και με μια από τις δυο δυνάμεις για να προλάβει την πιθανότητα να βρεθεί μόνος του σε μια γενικευμένη σύγκρουση.

σς

Ο στρατηγός των Αυστριακών συγκέντρωσε τις δυνάμεις του στην Μοραβία και απο εκεί πέρασε στην Σιλεσία με κατεύθυνση προς την πολιορκούμενη Νάισσε. Ο Νάιπεργκ υπερφαλάγγισε τους Πρώσους απειλώντας τις γραμμές επικοινωνίας και τροφοδοσίας με αποτέλεσμα οι Πρώσοι να αναγκαστούν να επιτεθούν και στις 10 Απριλίου 1741 συνέβη η πρώτη μάχη του πολέμου κοντά στο χωριό Μόλβιτς, με τους Πρώσους να αναδεικνύονται νικητές. Ένα μήνα μετά την πρωσική νίκη η πόλη Μπρεζγκ παραδόθηκε στα πρωσικά στρατεύματα, στις 4 Μαΐου. Η νίκη του Φρειδερίκου Β΄ αλλά και η απόδοση του πρωσικού πεζικού, εντυπωσίασε την Ευρώπη και πυροδότησε τις εξελίξεις. Σύντομα το στρατόπεδο του βασιλιά έγινε αντικείμενο έντονης διπλωματικής δραστηριότητας, με τους απεσταλμένους των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών δυνάμεων, να σπεύδουν να τον συναντήσουν. Πλέον η Πρωσία άρχισε να αποκτά την αίγλη της μεγάλης δύναμης και να ανέρχεται στο πολιτικό πεδίο της Ευρώπης ως τέτοια. Μάλιστα οι 2 μεγαλύτερες δυνάμεις, Γαλλία και Αγγλία, θα προσπαθούσαν να τον προσεγγίσουν. Από την άλλη η Αυστρία αποδείχθηκε ανίσχυρη και αδύναμη να αντιμετωπίσει την εισβολή των εχθρών της στο έδαφος της και μάλιστα της πλουσιότερης επαρχίας της.

Ο δούκας Μπέλ-Ιλ, τέθηκε επικεφαλής διπλωματικής αποστολής στην Γερμανία, για να προωθήσει τα γαλλικά συμφέροντα. Συγκεκριμένα το κύριο μέλημα της γαλλικής αυλής ήταν η τοποθέτηση στον αυτοκρατορικό θρόνο ενός μονάρχη φιλικά προσκείμενο προς την Γαλλία και όχι του συζύγου της Μαρίας Θηρεσίας. Κύριος υποψήφιος στα γαλλικά σχέδια ήταν ο εκλέκτορας της Βαυαρίας . Για τον σκοπό αυτό ο δούκας προήχθη στον βαθμό του στρατάρχη της Γαλλίας ("Marechal de France"), γεγονός που του έδινε περισσότερο κύρος, ενώ παράλληλα ολόκληρη η αποστολή χαρακτηρίζονταν από χλιδή. Η διπλωματική ομάδα πέρασε διαδοχικά από την Κολωνία, την Τρηρ, το Μάιντς και κατέληξε στην Δρέσδη, στο εκλεκτοράτο της Σαξωνίας. Σκοπός του Μπελ-Ιλ ήταν να πείσει τον Αύγουστο Γ΄ να συμμετάσχει στον συνασπισμό κατά των Αψβούργων, που πλέον έβλεπε καχύποπτα την επέκταση της γειτονικής Πρωσίας. Ωστόσο οι συνομιλίες δεν ήταν ιδιαίτερα καρποφόρες.

Παρά τις αρχικές διεκδικήσεις εναντίον των Αψβούργων, ο βασιλιάς και εκλέκτορας Αύγουστος Γ΄ πλέον είχε αναπτύξει διπλωματικές σχέσεις με την αυστριακή αυλή. Τον Ιανουάριο του 1741 Αυστριακοί απεσταλμένοι επισκέφτηκαν την Σαξωνία για να φέρουν τον βασιλιά στο πλευρό της Μαρίας Θηρεσίας. Οι Αυστριακοί διπλωμάτες τόνισαν πως η Καθολική Εκκλησία δεχόταν πλήγμα από την εισβολή των Προτεσταντών στην Σιλεσία ενώ υποσχέθηκαν την παραχώρηση της περιοχής του Κρόσεν, καθώς ο Αύγουστος επιθυμούσε την εδαφική ένωση της Πολωνίας με την Σαξωνία. Σύντομα ξεκίνησαν συνομιλίες μεταξύ των κρατών της Ρωσίας, της Αυστρίας, της Βρετανίας και της Σαξωνίας-Πολωνίας οι οποίες κατέληξαν στο να συνταχθεί μια συνθήκη όπου τα παραπάνω κράτη θα ένωναν τις δυνάμεις τους για να εισβάλουν στην Πρωσία και να διαχωρίσουν τα εδάφη της. Τις προετοιμασίες αυτές σταμάτησε η μάχη του Μολβιτς αλλά και το στρατόπεδο του Γκέτιν. Στο τέλος η συνθήκη δεν υπογράφηκε και δεν επικυρώθηκε.

Στο άκουσμα των πληροφοριών αυτών, αρχές Μαρτίου,ο Φρειδερίκος έδωσε εντολή, αρχές Απριλίου, στον πρίγκιπα-στρατάρχη να συγκεντρώσει μια δύναμη, περίπου, 30.000 στρατιωτών και να στρατοπεδέυσει κοντά στο Γκέτιν(Göttin), στα σύνορα Πρωσίας-Αννόβερου και Πρωσίας-Σαξονίας. Σκοπός ήταν ο έλεγχος των δυο κρατών και ορατή απειλή μιας άμεσης πρωσικής εισβολής στις επικράτειες τους, σε περίπτωση που κινούνταν επιθετικά κατά του Φρειδερίκου. Επιπλέον διαταγές προς τον Πρώσο στρατάρχη, τον παρακινούσαν να εμποδίσει πιθανή ένωση στρατευμάτων που άνηκαν στο Αννόβερο ή την Σαξωνία και σε περίπτωση που κρίνονταν αναγκαίο να αρχίσει τις εχθροπραξίες.

Στις 11 Απριλίου μια μέρα πριν την νίκη του Μόλβιτς η Σαξονία και η Αυστρία συμφώνησαν να συμμαχήσουν εναντίον της Πρωσίας. Ο Αύγουστος Γ΄ θα ψήφιζε τον Φραγκίσκο Στέφανο, στις αυτοκρατορικές εκλογές και θα πρόσφερε τα στρατεύματα του στον πόλεμο κατά των Πρώσων. Επίσης σε αντάλλαγμα, εξασφάλιζε ένα μεγάλο χρηματικό ποσό ως αμοιβή και επιπλέον του παρέχονταν πρωσικά εδάφη, σε περίπτωση νίκης, για να ενώσει τις εκτάσεις του (Πολωνία, Σαξονία). Σε περίπτωση που ο Φραγκίσκος Στέφανος εκλεγόταν αυτοκράτορας, το εκλεκτοράτο της Σαξωνίας θα γινόταν βασίλειο. Παρόμοια όμως με τις συνομιλίες του Φεβρουαρίου, η συνθήκη αυτή ποτέ δεν επικυρώθηκε και δεν απέκτησε ισχύ.

Ενόσω βρίσκονταν στην πρωτεύουσα της Σαξωνίας, o Μπελ-Ιλ έμαθε για την πρωσική νίκη στο Μόλβιτς και έσπευσε στο στρατόπεδο του βασιλιά Φρειδερίκου, όπου παρατήρησε τον πρωσικό στρατό εν δράση στην επιτυχή πολιορκία του Μπρεζγκ. Ο Πρώσος μονάρχης δεν ήρθε σε συμφωνία με την Γαλλία αλλά επέλεξε να περιμένει νέα διαπραγμάτευση με την Αυστρία. Στο μόνο πράγμα που συμφώνησαν ήταν η παραχώρηση της Μοραβίας στην Σαξωνία, προκειμένου να εξασφαλίσουν την βοήθεια της. Ο Γάλλος απεσταλμένος επέστρεψε στην Δρέσδη και πληροφόρησε τον Άυγουστο για την Μοραβία και από εκεί μετέβη στην Βαυαρία, στον πιστό και παλαιό σύμμαχο της Γαλλίας. Στο Μόναχο λίγο μετά έφτασε και ο κόμης Μοντίχο, διπλωματικός απεσταλμένος της Ισπανίας στην Γερμανία. Ανάμεσα στις τρεις πλευρές υπογράφηκε στις 28 Μαΐου η συνθήκη του Νύμφενμπουργκ. Αρχές Ιουλίου ο Μπελ-Ιλ επέστρεψε στο Παρίσι για να επισπεύσει τις προετοιμασίες των στρατευμάτων, που η Γαλλία είχε εγγυηθεί στον Πρώσο βασιλιά. Σε συμβούλιο που είχε με τον Γάλλο βασιλιά ο Μπελ-Ιλ πρότεινε μια δύναμη 40.000 στρατιωτών με διοικητή τον ίδιο, να σταλθεί στην Γερμανία και επιπλέον ένα ακόμη απόσπασμα, περίπου 30.000 στρατιωτών με διοικητή τον μαρκήσιο Maillebois, να τοποθετηθεί κοντά στο Ανόβερο, σε περίπτωση που ο Γεώργιος Β΄ αποφάσιζε να βοηθήσει στρατιωτικά την Αυστρία.

Λίγο μετά την αποχώρηση των Γάλλων, στο πρωσικό στρατόπεδο έφτασε ο κόμης Χάιντφορντ, Βρετανός διπλωμάτης. Η πολιτική της Βρετανίας αποσκοπούσε σε μια συμβιβαστική λύση ανάμεσα στην Αυστρία και την Πρωσία, ούτως ώστε ο Φρειδερίκος να μην εισχωρήσει σε συμμαχία με την Γαλλία και ισχυροποιηθεί περαιτέρω ο συνασπισμός εναντίον της Μαρίας Θηρεσίας. Eπιπλέον με αυτόν τον τρόπο επιθυμούσε την αναβίωση της συμμαχίας του πολέμου της Ισπανικής διαδοχής. Για τον σκοπό αυτό ο Χάιντφορντ, που μετέβη στην Σιλεσία και ο Βρετανός διπλωμάτης στην Βιέννη, Τόμας Ρόμπινσον, ενέργησαν ως διαμεσολαβητές ανάμεσα στους δύο μονάρχες. Παρά τις ενέργειες των Βρετανών διπλωματών οι αντίπαλες πλευρές δεν ήρθαν σε κάποια συμφωνία. Ο Πρώσος βασιλιάς απαιτούσε τα σιλεσιανά δουκάτα ενώ η Μαρία Θηρεσία αρνιόταν να ακούσει οποιαδήποτε πρωσική πρόταση που περιείχε την Σιλεσία.

Βλέποντας πως οι βρετανικές διπλωματικές προσπάθειες έπεφταν στο κενό, ο Φρειδερίκος προχώρησε σε συμμαχία με την Γαλλία, η οποία υπογράφηκε στις 5 Ιουνίου 1741. Σύμφωνα με τους όρους της συνθήκης, η Πρωσία παραιτούνταν από την διεκδίκηση του δουκάτου Γύλιχ και Μπεργκ και θα στήριζε την εκλογή του Κάρολου Αλβέρτου στο αυτοκρατορικό αξίωμα. Η Γαλλία με την σειρά της, αναγνώριζε την Σιλεσία ως περιοχή του βασιλείου της Πρωσίας και θα έστελνε στρατιωτική δύναμη ως βοήθεια στην Βαυαρία. Επίσης θα χρησιμοποιούσε την διπλωματική της επιρροή για να κηρύξει η Σουηδία πόλεμο στην Ρωσία. Με αυτόν τον τρόπο θα αποτρεπόταν η στρατιωτική ανάμειξη των Ρώσων υπέρ της Μαρίας Θηρεσίας και θα ασφαλίζονταν τα ανατολικά σύνορα της Πρωσίας από πιθανή ρώσικη εισβολή.

Μόλις έγινε γνωστή η συμμαχία Γαλλίας-Πρωσίας, η αυστριακή αυλή θορυβήθηκε. Κατανοώντας τον κίνδυνο που αντιμετώπιζε η επικράτεια της από τον συνασπισμό που σχηματίζονταν εναντίον της, η Μαρία Θηρεσία αποφάσισε να διαπραγματευτεί με τον Φρειδερίκο για ακόμη μια φορά. Αυτήν την φορά του πρόσφερε εδάφη στις Αυστριακές Κάτω Χώρες αλλά δεν έκανε καμία υποχώρηση στις πρωσικές απαιτήσεις που αφορούσαν την Σιλεσία. Η εναλλακτική πρόταση ήταν η εκκένωση της Σιλεσίας έναντι χρηματικού ποσού. Τις αυστριακές προσφορές μετέφερε αυτοπροσώπως ο Βρετανός διπλωμάτης Ρόμπινσον, αφού πρώτα είχε προειδοποιήσει την νεαρή βασίλισσα ότι ο Φρειδερίκος δεν θα δεχόταν εδαφικές προσαρτήσεις που δεν περιλάμβαναν την Σιλεσία. Ο Βρετανός διπλωμάτης ξεκίνησε στις 31 Ιουλίου και στις 7 Αυγούστου παρουσίασε τις αυστριακές προσφορές. Όπως ήταν αναμενόμενο ο Πρώσος βασιλιάς αρνήθηκε οποιαδήποτε προσφορά που δεν περιλάμβανε την Σιλεσία.

Εθνόσημο Βαυαρίας.

Αρχές Ιουλίου, ο Κάρολος Αλβέρτος είχε κηρύξει επίσημα την υποψηφιότητα του για τον αυτοκρατορικό θρόνο, ενώ παράλληλα βαυαρικά στρατεύματα είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται στα σύνορα με την Αυστρία. Τέλος του μήνα οι Βαυαροί εισέβαλαν στην Αρχιεπισκοπή του Σάλτζμπουργκ και κατέλαβαν την πόλη Πάσσαου. 4 Αυγούστου η Σουηδία κήρυξε πόλεμο στην Ρωσία με σκοπό να ανακτήσει τις περιοχές που έχασε με το τέλος του Μεγάλου Βόρειου Πολέμου. Χάρη στην γαλλική διπλωματία η Αυστρία έχασε την στρατιωτική υποστήριξη των Ρώσων.

Με την αποχώρηση των Βρετανών διπλωματών, οι αντίπαλες δυνάμεις ξεκίνησαν ξανά την δράση τους. Την αρχή έκανε ο διοικητής των Αυστριακών. Ο Νάιπεργκ άφησε την Νίσα Νίσα και ξεκίνησε πορεία προς το Βρότσλαβ με σκοπό να το φέρει πίσω στην Αυστριακή κατοχή. Έπειτα από την κατάληψη της πόλης από τους Πρώσους, το Βρότσλαβ απολάμβανε καθεστώς αυτονομίας και στην πόλη δεν υπήρχε πρωσική φρουρά. Ο Καθολικός πληθυσμός αντιδρούσε στην παρουσία των Προτεσταντών και στην εξάπλωση του Προτεσταντισμού στην περιοχή και διατηρούσε επικοινωνία με τον Αυστριακό διοικητή, σκοπεύοντας να του παραδώσουν την πόλη. Οι Πρώσοι είχαν υπόψιν τους τις αυστριακές κινήσεις και ο Φρειδερίκος είχε ανακαλύψει μέσω κατασκόπου τις προθέσεις των Καθολικών της πόλης. Τις πρώτες πρωινές ώρες, στις 10 Αυγούστου, στα προάστια της πόλης έφτασε ένα απόσπασμα, 8.000 Πρώσων στρατιωτών υπό τον Σβέριν. Οι Πρώσοι βρήκαν ευκαιρία, μετά από άνοιγμα μιας πύλη και εισέβαλαν στην πόλη. Μέσα σε λίγη ώρα το Βρότσλαβ ήταν στα χέρια των Πρώσων. Μάλιστα η όλη επιχείρηση έγινε τόσο γρήγορα που έληξε αναίμακτα. Μετά το Βρότσλαβ, ο Φρειδερίκος κατεδίωξε τον Νάιπεργκ, αφήνοντας το στρατόπεδο στο Strzelin στις 16 Αυγούστου. Ο Νάιπεργκ τώρα επέστρεφε γρήγορα πίσω στην Νίσα. Με μια μάχη ο Πρώσος βασιλιάς ήθελε να βάλει τέλος στην παρουσία του Νάιπεργκ στην Σιλεσία προτού αυτός προλάβει να οχυρωθεί, και έπειτα να καταλάβει και την ίδια την πόλη. Καθώς ο διοικητής των Αυστριακών δεν πρόσφερε έδαφος για μάχη, ακολούθησε μια σειρά ελιγμών μεταξύ των αντίπαλων στρατών.

mesh

Την ίδια περίοδο ,15 με 21 Αυγούστου, τα γαλλικά στρατεύματα που θα υποστήριζαν τον Βαυαρό εκλέκτορα, διέβησαν τον Ρήνο από την Αλσατία. Με το που βρέθηκαν σε γερμανικό έδαφος οι Γάλλοι αντικατέστησαν τις σημαίες τους με σημαίες της Βαυαρίας (γαλάζιο-άσπρο). Σύμφωνα με διαταγές του Γάλλου βασιλιά ανώτατος διοικητής των απεσταλμένων γαλλικών δυνάμεων θα ήταν ο Κάρολος Αλβέρτος και οι Γάλλοι αξιωματικοί θα λειτουργούσαν υπό τις διαταγές του. Οι Γάλλοι στρατιώτες είχαν αυστηρές διαταγές να μην προξενήσουν προβλήματα στους κατοίκους των περιοχών που θα περνούσαν, στην Γερμανία, και οτιδήποτε τρόφιμο χρειαζόταν στα γαλλικά στρατεύματα έπρεπε να πληρωθεί και όχι να το αποκτήσουν με την βία ή με λεηλασία. Οι Γάλλοι μέσω της Σουηβίας διέσχισαν την Βαυαρία περνόντας διαδοχικά από Ντόναουβερθ, Ίνγκολστατ, Πάσσαου και τέλος συνάντησαν τα βαυαρικά στρατεύματα στο Σάρντινγκ.

Στις 29 Αυγούστου ο Ρόμπινσον πήγε ξανά στην Σιλεσία, έχοντας νέες προτάσεις. Αυτήν την φορά, ο Φρειδερίκος αρνήθηκε να τον συναντήσει, ενώ του έδωσε εντολή να εγκαταλείψει την Σιλεσία εντός εικοσιτετραώρου. Μια εβδομάδα μετά, στις 8 Σεπτεμβρίου νέος αγγελιοφόρος έφτασε από την Αυστρία, αλλά ο Πρώσος βασιλιάς παρέμενε ανένδοτος σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση.

Στις 11 Σεπτεμβρίου, έπειτα από μια ανεπιτυχή διάβαση του ποταμού, από ένα σημείο κοντά στην Νίσα ο Φρειδερίκος αποτράβηξε τις δυνάμεις του και στρατοπέδευσε λίγο πιο μακριά από την Νίσα, ενώ ο Νάιπεργκ στρατοπέδευσε πίσω από την πόλη, περιμένοντας τις κινήσεις του Πρώσου βασιλιά..

Εν μέσω των καταστάσεων που εξελίσσονταν απειλητικά για την επικράτεια της, χωρίς στρατιωτική βοήθεια απο κράτη που υπολόγιζε ως συμμάχους, η Μαρία Θηρεσία στράφηκε στην Ουγγαρία για να εξασφαλίσει δυνάμεις για να αμυνθεί ενάντια στους εισβολείς. Στις 25 Ιουνίου είχε στεφθεί βασίλισσα της Ουγγαρίας, στην Μπρατισλάβα όπου παρέμεινε το σύνολο του καλοκαιριού, αφήνοντας θετικές εντυπώσεις στους υπηκόους της. Στις 11 Σεπτεμβρίου η δίαιτα της Ουγγαρίας εξέλεξε ως συμβασιλιά τον Φραγκίσκο Στέφανο. Χαρακτηριστική είναι η σκηνή που συνέβη στις 25 Σεπτεμβρίου. Η βασίλισσα παρουσιάστηκε κρατώντας το βρέφος Ιωσήφ Β΄ στην αγκαλιά της και περιγράφοντας την δύσκολη κατάσταση που αντιμετώπιζε, έκανε δραματική έκκληση στους Ούγγρους ευγενείς, ζητώντας την βοήθειά τους. Μπροστά σε αυτήν την σκηνή, οι Ούγγροι απάντησαν ενθουσιασμένοι με τον όρκο «Θα πεθάνουμε για την βασίλισσα Μαρία Θηρεσία» (λατινικά: Moriamur pro rege nostro Maria Theresia). Με αυτήν την ενέργειά, η Μαρία Θηρεσία κέρδισε την αγάπη των Ούγγρων, ξεπερνώντας την καχυποψία που υπήρχε μεταξύ των Μαγυάρων και των Αψβούργων.

Στις 15 Σεπτεμβρίου οι γαλλοβαυαρικές δυνάμεις στον Δούναβη εισήλθαν στο Λιντς χωρίς να συναντήσουν καμία αντίσταση. Με την πόλη στην κατοχή του ο Κάρολος Αλβέρτος ανακήρυξε τον εαυτό του αρχιδούκα της Αυστρίας. Στις 19 Σεπτεμβρίου ο Αύγουστος Γ΄, μέχρι πρότινος σύμμαχος των Αψβούργων, σταμάτησε τις συνομιλίες με την Αγία Πετρούπολη και προσχώρησε στο μέρος του αντιαυστριακού συνασπισμού υπογράφoντας με την σειρά του την συνθήκη του Νύμφενμπουργκ. Σύμφωνα με την συνθήκη η Σαξωνία θα λάμβανε την Μοραβία και την Άνω Σιλεσία, ενώ θα προμήθευε την συμμαχία με 20,000 στρατό

Η παρουσία των γαλλικών δυνάμεων στην Βεστφαλία, υπό τον στρατάρχη Maillebois, ήταν μια συνεχής απειλή για τον Γεώργιο Β΄ και για το εκλεκτοράτο του Ανόβερο. Ο στρατάρχης περίμενε την κατάλληλη αφορμή ώστε να εισβάλλει στο κρατίδιο. Σε περίπτωση εισβολής ο βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου δεν είχε τα μέσα να αμυνθεί και ήταν σχεδόν σίγουρο πως το εκλεκτοράτο θα κατακτιόταν από τους Γάλλους.

Ακολουθώντας την κατάληψη του Λιντς, τα γαλλοβαυαρικά στρατεύματα πέρασαν κάποιο διάστημα περιμένοντας εκεί καθώς δεν είχε σχεδιαστεί η συνέχεια της εκστρατείας. Έχοντας φτάσει κοντά στην Βιέννη, πρωτεύουσα και κέντρο των Αψβούργων, ο προφανής στόχος ήταν η ίδια η πόλη, καθώς η κατάληψη της θα έβαζε τέλος στον πόλεμο και θα έδινε την αναντίρρητη νίκη στους αντιπάλους της Μαρίας Θηρεσίας. Εκείνη την περίοδο την άμυνα της πόλης είχε αναλάβει ο στρατάρχης Κέβενούλερ ο οποίος έκανε ότι μπορούσε προκειμένω η πόλη να είναι έτοιμη σε τυχόν πολιορκία. Ο Κέβενουλερ εκτός από στρατιώτες επιστράτευσε και πολίτες για την επισκευή των τειχών της πόλης και παράλληλα ανακαλούσε δυνάμεις από τις υπόλοιπες επαρχίες, με αποτέλεσμα κάθε μέρα που χρονοτριβούσαν οι σύμμαχοι, η Βιέννη να προετοιμάζεται όλο και καλύτερα για μια πολιορκία. Ωστόσο ο Κάρολος Αλβέρτος, που βρισκόταν συνεχώς υπό γαλλική επιρροή, φαινόταν αναποφάσιστος για το ποια πορεία έπρεπε να ακολουθήσει. Ο Φρειδερίκος Β΄ μέσω του απεσταλμένου του, στρατάρχη Σμέταου, τον παρακινούσε να επιτεθεί άμεσα στην πόλη. Αρχικά την ίδια ιδέα φαινόταν να έχει και ο ίδιος αλλά υπήρχαν μερικοί παράγοντες που τελικά απέτρεψαν την πολιορκία της Βιέννης.

Παρά την κοινή συνεργασία για να μειώσουν την δύναμη και την επιρροή των Αψβούργων, η συμμαχία των κρατών Πρωσίας, Γαλλίας, Βαυαρίας και Σαξωνίας, χαρακτηριζόταν από αμοιβαία καχυποψία και δυσπιστία. Η αυξανόμενη δύναμη της Πρωσίας δρούσε καταλυτικά στην σχέση της με την Γαλλία. Η Γαλλία αφενός επιθυμούσε να περιορίσει την δύναμη της μοναρχίας των Αψβούργων, παραδοσιακό ηπειρωτικό της αντίπαλο, αφετέρου όμως δεν ήταν μέσα στα σχέδιά της να αντικαταστήσει την Αυστρία με μια δυνατή Βαυαρία ή μια δυνατή Πρωσία. Σκοπός της γαλλικής διπλωματίας ήταν η δημιουργία τεσσάρων νέων κρατών με την ανακατανομή των εκτάσεων της Αυστρίας, τα οποία θα ήταν υπό την επιρροή της Γαλλίας, ελέγχοντας έτσι έμμεσα την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Αφετέρου ο Φρειδερίκος Β΄, ενδιαφερόταν μόνο για την Πρωσία και ο λόγος της εισβολής στην Σιλεσία ήταν για να εξασφαλίσει τα εφόδια που απαιτούνταν για την ανάδειξη της Πρωσίας ως Μεγάλης Δύναμης και δεν έβλεπε με καλό μάτι την γαλλική ανάμειξη στην Γερμανία. Επιπλέον οι εκλέκτορες της Βαυαρίας και της Σαξωνίας φθονούσαν ο ένας τον άλλον για τις εκτάσεις που θα λάμβαναν καθώς ο καθένας ήθελε τα εδάφη μόνο για το κράτος του. Ο Κάρολος Αλβέρτος δεν επιθυμούσε να αφήσει μόνους τους Σάξωνες στην Βοημία, φοβούμενος ότι θα επιχειρούσαν κάτι παρόμοιο όπως οι Πρώσοι με την Σιλεσία. Επιπροσθέτως με την κατάκτηση της Βοημίας θα αποκτούσε το στέμμα του βοημικού βασιλείου και θα εξασφάλιζε την βοημική ψήφο στην επικείμενη αυτοκρατορική εκλογή.

Εκτός από τις πολιτικές ίντριγκες και το έντονο διπλωματικό παρασκήνιο, υπήρχαν και άλλοι λόγοι που ανάγκασαν τους συμμάχους να εισβάλουν τελικά στην Βοημία. Η έλλειψη βαρέος πυροβολικού δυσχέραινε το έργο της πολιορκίας ακόμη περισσότερο ενώ οι γραμμές ανεφοδιασμού, που εκτείνονταν ως την Βαυαρία, αντιμετώπιζαν κίνδυνο επίθεσης με αποτέλεσμα να προκληθεί πρόβλημα με την τροφοδοσία των στρατευμάτων, ενώ ο ερχομός του χειμώνα θα δυσχέραινε ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Επιπλέον οι Γαλλοβαυαροί κινδύνευαν να βρεθούν απομονωμένοι στην Αυστρία εάν δέχονταν επίθεση από τα μετόπισθεν.

α

Οι Γάλλοι κινήθηκαν δια μέσου του Άμπεργκ και του Πίλζεν. Οι Βαυαροί δια μέσου του Τσέσκε Μπουντεγιόβιτσε και οι Σάξωνες, , πέρασαν στην Βοημία από την κοιλάδα του Έλβα. Στην αρχή οι Αυστριακοί προέβαλλαν μικρή αντίσταση λόγω έλλειψης ισχυρού στρατού. Σύντομα όμως μια σημαντική αυστριακή δύναμη βρέθηκε ανάμεσα στον Δούναβη και τους συμμάχους. Στην Βοημία ενισχύθηκαν από 20.000 Σάξωνες υπό την διοίκηση του κόμη Ρουτόφσκι. Η πόλη έπεσε στα χέρια των συμμάχων στις 26 Νοεμβρίου, χάρη στην γενναιότητα του στρατάρχη ντε Σαξ, ο οποίος απέτρεψε λεηλασία της πόλης και βιαιοπραγίες ενάντια των κατοίκων. Η αυστριακή δύναμη στην Βοημία με διοικητή τον Φραγκίσκο Στέφανο δεν κινήθηκε εγκαίρως για να σώσει την πόλη. Στις 9 Δεκεμβρίου 1741 ο εκλέκτορας της Βαυαρίας Κάρολος Αλβέρτος στέφθηκε βασιλιάς της Βοημίας.

και η Γαλλία τάχθηκε ενάντια των Αψβούργων. Στις 18 Μαΐου με την συνθήκη του Νυμφενμπούργκ, η Βαυαρία η Γαλλία και η Ισπανία ενώθηκαν εναντίον της Αυστρίας. Γαλλικές στρατιωτικές δυνάμεις, με διοικητή τον στρατάρχη ντε Μπρολί (François-Marie,duc de Broglie) πέρασαν τον Ρήνο στις 16 Αυγούστου και ενώθηκαν με τις βαυαρικές δυνάμεις στον Δούναβη. Οι γαλλικές δυνάμεις υπηρέτησαν υπό την βαυαρική σημαία και δεν υπήρξε επίσημη κήρυξη πολέμου από την Γαλλία. Έναν μήνα αργότερα ακόμη μια γαλλική δύναμη σχηματίστηκε στην Βεστφαλία με σκοπό να ελέγχει το Αννόβερο και την Ολλανδία.

κόμης Νάιπεργκ με 20.000 άντρες και, οι αδερφοί Φραγκίσκος και Κάρολος, διοικητές ενός ακόμη αποσπάσματος. Παράλληλα πολλοί ανώτεροι αξιωματικοί συνέχιζαν να συγκεντρώνουν στρατιώτες.

Στις 9 Οκτωβρίου ο Φρειδερίκος ήρθε σε μυστικές επαφές με τον Νάιπεργκ και συμφώνησαν προφορικά, ανακωχή. Ο κόμης ήταν ελεύθερος να υποχωρήσει από την Σιλεσία και να σπεύσει στην άμυνα εναντίον των Γαλλοβαυαρών. Σε αντάλλαγμα ο Πρώσος βασιλιάς παρέλαβε τη Νάισσε, έπειτα από σύντομη πολιορκία για πρόσχημα, ενώ του δόθηκε η υπόσχεση πως και η υπόλοιπη Σιλεσία θα εκκενώνονταν από τα αυστριακά στρατεύματα. Η συμφωνία ονομάστηκε συμφωνία του Κλάιν-Σνέλεντορφ (Klein-Schnellendorf). Ο όρος του Φρειδερίκου ήταν η ανακωχή να παραμείνει κρυφή, αλλιώς δεν θα την τηρούσε. Η κατοχή της Νάισσε ήταν σημαντική για την εδραίωση της πρωσικής κυριαρχίας και όσο οι Aυστριακοί βρίσκονταν στην οχυρή πόλη, οι Πρώσοι δεν επιτίθονταν. Ωστόσο ο Φρειδερίκος δεν τήρησε τους όρους και τον Νοέμβριο ανανέωσε τον αγώνα εναντίον της Μαρίας Θηρεσίας, στο πλευρό των Γάλλων των Βαυαρών και των Σαξώνων. Στις 27 Δεκεμβρίου ο Πρώσος στρατάρχης Σβέριν κυρίευσε το Όλομουτς και πολιόρκησε το Γκλατς (Glatz), που παραδόθηκε στις 9 Ιανουαρίου.

Η κατάσταση άρχισε να αλλάζει για την νεαρή διάδοχο των Αψβούργων. Από την Βιέννη ο Αυστριακός στρατάρχης Κεβενούλλερ συγκέντρωσε νέο στρατό και προχώρησε σε χειμερινή εκστρατεία κατά των Γαλλοβαυαρικών δυνάμεων, στις 27 Δεκεμβρίου, εκδίωξε τις αντίπαλες δυνάμεις από την Άνω Αυστρία, πολιόρκησε την Λιντς και εισέβαλε στην Βαυαρία.

Η πολεμική δράση στην Βοημία είχε περιοριστεί. Τέλος της χρονιάς οι Γάλλοι εκτείνονταν στην νοτιοδυτική Βοημία, ενώ ο Μπρολί είχε αναλάβει την διοίκηση των γαλλικών στρατευμάτων. Στην περιοχή Ταμπόρ-Τσέσκε Μπουντεγιόβιτσε βρίσκονταν αυστριακή δύναμη με επικεφαλή τον Φραγκίσκο και επέβλεπε τους Γάλλους. Οι Αυστριακοί επιχείρησαν μια επίθεση στην πόλη Πίσεκ, η οποία στέφθηκε με αποτυχία..

Το βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας που βρισκόταν ήδη σε πόλεμο με την Ισπανία από το 1739, παρακολουθούσε τις εξελίξεις στην Ευρώπη. Ο Γεώργιος Β΄ υπό τις οδηγίες του πρωθυπουργού Ρόμπερτ Γουόλπολ, που πίστευε πως η χώρα δεν θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τις δυνάμεις των Βουρβόνων (Γαλλία, Ισπανία), παρακολουθούσε τις κινήσεις των Γάλλων στην Γερμανία χωρίς να επέμβει στρατιωτικά. Ωστόσο ψηφίστηκε στο Κοινοβούλιο να σταλθεί το ποσό των 300.000 λιρών ως βοήθεια στη Αυστρία. Ο βασιλιάς της Βρετανίας και εκλέκτορας του Αννόβερου, που είχε μεταβεί στο εκλεκτοράτο, υπέγραψε στις 7 Σεπτεμβρίου συνθήκη ουδετερότητας με την Γαλλία για ένα χρόνο, φοβούμενος για την εδαφική ακεραιότητα του Αννόβερου.

Στο ιταλικό μέτωπο η Ισπανία, σύμμαχος με το βασίλειο της Νάπολης, συγκέντρωσε 40.000 στρατό, που αποτελούνταν από κοινού από Ισπανούς και Ναπολιτάνους. Στόχος ήταν η κατάληψη του Μιλάνου, όμως ανακόπηκαν από την επέλαση του στρατάρχη Ότο Φέρντιναντ.