Χρήστης:Dstefanou/πρόχειρο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μπενζαμέν Μαρύ (Benjamin Mary)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

O Βέλγος Μπενζαμέν Μαρύ (Benjamin Mary, 1792-1846) υπηρέτησε ως διπλωμάτης στην πρεσβεία του Βελγίου στη Βραζιλία και στην πρεσβεία του Βελγίου στην Ελλάδα. Παράλληλα, καθώς ήταν ικανός ζωγράφος, φιλοτέχνησε δεκάδες σχέδια που σχετίζονται με τις δύο χώρες στις οποίες είχε τοποθετηθεί.

Γενικές πληροφορίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γέννηση: Mons, Βέλγιο 1792

Θάνατος: Bagnères-de-Luchon, Γαλλία 1846

Χώρα πολιτογράφησης: Βέλγιο

Πληροφορίες ασχολίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιδιότητα: Βέλγος διπλωμάτης και ζωγράφος

Βραβεύσεις: Τάγμα του Σωτήρος

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

O Benjamin Mary γεννήθηκε στην πόλη Mons του σημερινού Βελγίου το 1792.[1]  Γονείς του ήταν ο Hyacinthe Mary (δικηγόρος, συμβολαιογράφος και τοπικός αξιωματούχος) και η Marie-Josèphe Parmentier. Μικρότερος αδελφός του ήταν ο δικηγόρος Édouard Mary (1796-1853).[2]  Ο Benjamin, ακολουθώντας την οικογενειακή παράδοση, σπούδασε νομικά στις Βρυξέλλες και εξελέγη μέλος του αντιπροσωπευτικού σώματος της επαρχίας Namur. Όταν το Βέλγιο ανακηρύχθηκε εθνικό κράτος με πολίτευμα τη συνταγματική μοναρχία (1831), μετά την απόσχισή του από το Βασίλειο των Κάτω Χωρών, ο Benjamin Mary έγινε αναπληρωματικός αντιπρόσωπος του διαμερίσματος του Namur στη βελγική Εθνοσυνέλευση.

Αργότερα εισήλθε στο διπλωματικό σώμα και υπηρέτησε στη Βραζιλία (Ρίο ντε Τζανέιρο), επιτυγχάνοντας τη σύναψη εμπορικής συνθήκης μεταξύ Βελγίου και Βραζιλίας (1834). Εκεί φιλοτέχνησε μια αξιόλογη συλλογή σχεδίων με θέμα τη χλωρίδα και τα τοπία της. Ορισμένα από τα σχέδια αυτά εκδόθηκαν στο μνημειώδες έργο Flora Brasiliensis του Γερμανού βοτανολόγου και εξερευνητή Carl Friedrich Philipp von Martius, που εκδόθηκε σε 130 τεύχη μεταξύ 1840 και 1906.[3]

Τον Νοέμβριο του 1838 ο Benjamin Mary διορίστηκε διπλωματικός αντιπρόσωπος στην Ελλάδα από τον βασιλιά του Βελγίου Λεοπόλδο Α΄. Φτάνει στην Αθήνα στις 22 Ιουλίου/3 Αυγούστου 1839, μετά από μακρά παραμονή στην Ιταλία, με καθήκον τη σύναψη εμπορικής συνθήκης μεταξύ Βελγίου και Ελλάδας. Οι μακρόσυρτες διαπραγματεύσεις και η παρεμβατικότητα του Όθωνα καθυστερούσαν την υπογραφή της συνθήκης. Αυτό άφησε περιθώριο στον Benjamin Mary να ταξιδέψει στην Ελλάδα (Εύβοια, Κυκλάδες, Πελοπόννησο, Σποράδες, Στερεά Ελλάδα).

Το φθινόπωρο του 1844 ξεκίνησε από την Αθήνα για ένα ταξίδι στην Αίγυπτο μέσω Κωνσταντινούπολης, Ρόδου, Κύπρου και Λιβάνου. Στην Αίγυπτο παρέμεινε έως τον Μάιο/Ιούνιο του 1845, οπότε αναχώρησε με προορισμό τις Βρυξέλλες. Δεν επέστρεψε ποτέ στην Ελλάδα, παρά την επιθυμία του, καθώς η κυβέρνηση του Βελγίου δεν του χορήγησε τη σχετική άδεια. Τελικά, λόγω προβλημάτων υγείας μετέβη για θεραπεία στη γαλλική λουτρόπολη Bagnères-de-Luchon, όπου απεβίωσε το καλοκαίρι του 1846.[4]

Τα πορτραίτα των Ελλήνων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Benjamin Mary βρίσκεται στην Ελλάδα σε καιρό ειρήνης και, παράλληλα με τα διπλωματικά του καθήκοντα, ξεδιπλώνει το ταλέντο του στη ζωγραφική. Η παρατηρητικότητα και η καλλιτεχνική ευαισθησία του, τον ώθησαν να ζωγραφίσει εκ του φυσικού δεκάδες σχέδια, προσωπογραφίες και τοπία, κατά την παραμονή του σε Αθήνα και Πειραιά, αλλά και στη διάρκεια των περιοδειών του στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο.

Τα σχέδια αυτά προσφέρουν μια πινακοθήκη επωνύμων και ανωνύμων της μετεπαναστατικής Ελλάδας στην εποχή του Όθωνα, που συμπληρώνουν τις σειρές των γνωστών πορτραίτων των αγωνιστών του 1821 από τον Δανό φιλέλληνα Adam Friedel[5] και τον Βαυαρό φιλέλληνα Karl Krazeisen.[6]

Δύο σειρές προσωπογραφιών φιλοτεχνημένων από τον Benjamin Mary (την περίοδο 1839-1844 κυρίως) έχουν εκδοθεί βάσει των σχεδίων που βρέθηκαν συγκεντρωμένα σε δύο λευκώματα εποχής. Στο πρώτο λεύκωμα απεικονίζονται περισσότερες από 200 γυναίκες, Ελληνίδες οι περισσότερες, τις οποίες ζωγράφισε ο Mary δίνοντας έμφαση στις ενδυμασίες.[7]  Στο δεύτερο λεύκωμα περιέχονται περισσότερες από 300 προσωπογραφίες ή σχέδια ανδρών, με επώνυμους και ανώνυμους αγωνιστές της Επανάστασης του 1821, πολιτικούς, ιερωμένους, λογίους, φιλέλληνες και καθημερινούς ανθρώπους.[8]  Στο ίδιο λεύκωμα περιλαμβάνονται και σχέδια από την Εθνική Συνέλευση 1843-1844.

Στα σχέδια του Mary υπάρχει συχνά η υπογραφή των εικονιζόμενων προσώπων, όπως συνέβαινε και στα σχέδια του Friedel και του Krazeisen.

Σχέδια από την Εθνική Συνέλευση 1843-1844 στην Αθήνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843, ο Benjamin Mary παρακολουθούσε από το διπλωματικό θεωρείο τις εργασίες της Εθνικής Συνέλευσης του 1843-1844 στην Αθήνα,[9] που οδήγησε στην ψήφιση του Συντάγματος του 1844.[10] Μέσα στην αίθουσα όπου διεξαγόταν η Εθνική Συνέλευση ζωγράφισε δεκάδες πληρεξουσίους και θεατές που είχαν προσέλθει από κάθε μέρος της Ελλάδας. Αυτό το υλικό είναι μοναδικό για την ιστορία της νεώτερης Ελλάδας, χάρη στην αμεσότητα των σχεδίων του Mary, ο οποίος προσπάθησε με ταχύτητα και ακρίβεια να συλλάβει τις εκφράσεις και την στάση των παρισταμένων.    

Ενδεικτικά σχέδια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυπρόσωπο σχέδιο από την Εθνική Συνέλευση 1843-1844
  • Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
  • Νικηταράς ή Σταματελόπουλος
  • Λάζαρος Κουντουριώτης
  • Ιωάννης Μακρυγιάννης
  • Χριστόδουλος Χατζηπέτρου
  • George Finlay
  • Πανούτσος Νοταράς
  • Θεόκλητος Φαρμακίδης
  • Νικόλαος Θησεύς
  • Βασίλειος Πετιμεζάς
  • Αναστάσιος Μαυρομιχάλης
  • Ηλίας Σαλαφατίνος
  • Ιωάννης Κωλέττης
  • Ιωάννης Καρατζάς
  • Δημήτριος Νότη Μπότσαρης
  • Κώστας Μπότσαρης

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. https://www.academieroyale.be/Academie/documents/FichierPDFBiographieNationaleTome2055.pdf
  2. https://www.academieroyale.be/Academie/documents/FichierPDFBiographieNationaleTome2055.pdf
  3. The Martius Project
  4. Γιώργος Τζεδόπουλος, «Ένας ρομαντικός φιλελεύθερος στην οθωνική Ελλάδα: ο βέλγος διπλωμάτης Benjamin Mary» στο Η Ιστορία έχει πρόσωπο – Μορφές του 1821 στην Ελλάδα του Όθωνα από τον βέλγο διπλωμάτη Benjamin Mary, (συλλογικό), επιστ. επιμ. Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου, Ίδρυμα Σύλβιας Ιωάννου και Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος - Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα 2020, σσ. 38-40.
  5. Δήμητρα Κουκίου-Μητροπούλου, Οι Έλληνες του Adam Friedel Προσωπογραφίες Αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης, Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Αθήνα 2014 (Β΄ έκδ. επαυξημένη).
  6. Καρλ Κρατσάιζεν, Προσωπογραφίες Ελλήνων και Φιλελλήνων Αγωνιστών, προλεγόμενα Π. Πρεβελάκη, ΜΙΕΤ, Αθήνα 1996 (2η ανατ.).
  7. Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου (επιμ.), Benjamin Mary Νεοελληνισμού απαρχές – Ελληνικές προσωπογραφίες, La Grèce nouvelle – Portraits grecs (1840-1844), Αθήνα 1992.
  8. Η Ιστορία έχει πρόσωπο – Μορφές του 1821 στην Ελλάδα του Όθωνα από τον βέλγο διπλωμάτη Benjamin Mary, (συλλογικό), επιστ. επιμ. Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου, Ίδρυμα Σύλβιας Ιωάννου και Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος - Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα 2020.
  9. Η της Τρίτης Σεπτεμβρίου εν Αθήναις Εθνική Συνέλευσις. Πρακτικά. Εν Αθήναις, Εκ του Βασιλικού Τυπογραφείου. https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/f3c70a23-7696-49db-9148-f24dce6a27c8/A-ETHNOS-1843-1844_1.pdf
  10. John A. Petropulos, Πολιτική και συγκρότηση κράτους στο ελληνικό βασίλειο (1833-1843), Αθήνα 1985, 2 τόμοι.