Χρήστης:Clicklander/Εθνικό πάρκο της Ορδέσα και του Μόντε Περδίδο

Είναι το δεύτερο παλαιότερο εθνικό πάρκο στην Ισπανία, αφού δηλώθηκε στις 16 Αυγούστου 1918 με το βασιλικό διάταγμα 08-16-1918 με το όνομα «Κοιλάδα της Ορδέσα». Με 598.950 επισκέπτες ετησίως (2015), το Εθνικό Πάρκο της Ορδέσα και του Μόντε Περδίδο είναι το έβδομο εθνικό πάρκο στην Ισπανία σε αριθμό επισκεπτών. Στις 13 Ιουλίου 1982 επεκτάθηκε και αναταξινομήθηκε με το τρέχον όνομα.

Σήμερα απολαμβάνει διαφορετικά στοιχεία προστασίας εκτός από εκείνο ενός εθνικού πάρκου, το 1977 ανακηρύχθηκε αποθεματικό βιόσφαιρας, το 1988 περιοχή ειδικής προστασίας για τα πουλιά και το 1997 μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την ΟΥΝΕΣΚΟ . Είναι επίσης ένας τόπος κοινοτικής σημασίας .

Περιγραφή

Καταρράκτης Σοασό, επίσης γνωστός ως «Ουρά του Αλόγου».

Το ανάγλυφο του πάρκου κυριαρχείται από τον ορεινό όγκο των Tres Sorores, Treserols, τον υψηλότερο ασβεστολιθικό ορεινό όγκο στην Ευρώπη. Το υψηλότερο σημείο του είναι το όρος Μόντε Περδίδο, από το οποίο μια σειρά από εντυπωσιακές κορυφογραμμές βουνών και παγετώδεις κοιλάδες κατεβαίνουν περίπου ακτινωτά. Το πιο χαρακτηριστικό και εμβληματικό σημείο του πάρκου είναι η κοιλάδα της Ορδέσα, που διασχίζεται από τον ποταμό Αράθας, σημείο από το οποίο ξεκινά το εθνικό πάρκο, το οποίο ανοίγει προς ανατολική-δυτική κατεύθυνση, αλλά επίσης ξεχωρίζει το φαράγγι του Ανίσκλο, που διασχίζεται από τον ποταμό Μπεγιός, προς κατεύθυνση βορρά-νότου, οι χαράδρες του Εσκουαΐν, από τα οποία περνά ο ποταμός Υάγα, σε νοτιοανατολική κατεύθυνση και η κοιλάδα της Πινέτα, που διασχίζεται από τον ποταμό Σίνκα, σε μια κατεύθυνση ανατολική. Επίσης, αν και δεν ανήκει στην κεντρική περιοχή του πάρκου αλλά στην περιφερειακή του ζώνη, αξίζει να τονιστεί η κοιλάδα Μπουχαρουέλο στα δυτικά. Ήδη στο γαλλικό έδαφος, η κοιλάδα και η λεκάνη του Γκαβάρνι, εντός του εθνικού πάρκου των Πυρηναίων, ένα ακόμη παγετώδες λεκανοπέδιο που στην κεφαλή του έχει τον υψηλότερο καταρράκτη στην Ευρώπη, με περισσότερα από 400 μέτρα κάθετης πτώσης.

Η βασική μορφολογία του πάρκου οφείλεται σε δύο ορογενέσεις, αλλά κυρίως στην αλπική αναδίπλωση και ανύψωση κατά τη καινοζωική εποχή, που αργότερα διαμορφώθηκε από παγετώδη διάβρωση κατά την τεταρτοταγή περίοδο, δημιουργώντας μια σειρά από πολύ ξεχωριστά παγετώδη λεκανοπέδια και κοιλάδες, όπως η κοιλάδα της Ορδέσα και της Πινέτα. Σήμερα υπάρχει ακόμα ένας παγετώνας στη βόρεια όψη του Μόντε Περδίδο, αν και βρίσκεται σε υποχώρηση. Το μεγαλύτερο μέρος των πετρωμάτων στο εθνικό πάρκο είναι ασβεστόλιθος, ο οποίος μέσω της πιο εμφανούς και αρχαίας παγετώδης διάβρωσης, συντελεί σε έναν καρστικό μετασχηματισμό του τοπίου γεμάτο ποτάμια, με πολλαπλές σπηλιές, φαράγγια, βάραθρα κλπ. Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί το φαράγγι του Ανίσκλο και οι χαράδρες του Εσκουαΐν, στις κορυφές των οποίων δημιουργούνται παγετώδη πεδία, που όμως αργότερα αυτά περικλείονται σε βαθιές χαράδρες.

Οι υψηλές περιοχές του πάρκου (υψόμετρα πάνω από 2000 μέτρα) είναι εξαιρετικά ξηρές, καθώς όλο το νερό από τις βροχοπτώσεις συλλέγεται γρήγορα από το καρστικό σύστημα. Αντίθετα, οι πυθμένες των κοιλάδων είναι καλυμμένες με πλούσια βλάστηση που κυριαρχείται από οξιά και έλατα που καθώς το υψόμετρο αυξάνεται, υποχωρούν προς τη μαύρη πεύκη.

Πολλοί χαρακτήρες έχουν ερωτευτεί αυτά τα μέρη και έχουν συμβάλει στη διάδοσή του. Οι Lucien Briet, Lucas Mallada ή Soler i Santaló συνέβαλαν στο να γίνει γνωστό και προστατευμένο αυτό το μέρος. Ο Lucas Mallada, στο βιβλίο του Φυσική και γεωγραφική περιγραφή της επαρχίας της Ουέσκας, που δημοσιεύθηκε το 1878, περιγράφει την κοιλάδα της Ορδέσα ως εξής:

Άποψη του χωριού Τόρλα.

Ο παγετώνας λεκανοπέδιο Σοάσο και ο ορεινός όγκος του Μόντε Περδίδο στο βάθος.

Κλίμα

Σε γενικές γραμμές, το κλίμα είναι συνήθως Πυρηναϊκό, αν και η διαφορά σε υψόμετρο που κυμαίνεται από 750 μέτρα στην είσοδο του φαραγγιού Ανίσκλο (Añisclo) έως τα 3355 μέτρα του όρους Μόντε Περδίδο το οποίο αποτελεί και τον αρχικό προσανατολισμό κάθε κοιλάδας, φανερώνει ότι υπάρχει μια τεράστια κλιματική ποικιλία. Ως προς αυτό, σημειώνονται: οι μεγάλες διακυμάνσεις στην υγρασία και τη θερμοκρασία μεταξύ ημέρας και νύχτας, οι θερμικές αντιστροφές που ανακαλούνται στην κατανομή των επιπέδων βλάστησης, το μεταβλητό καθεστώς των ανέμων των κοιλάδων και των βουνών.

Το χάσμα Ρολάντο από τα βόρεια.