Χατζή Προντάν Γκλιγκορίεβιτς
| χατζής Προντάν Γκλιγκορίεβιτς | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Хаџи-Продан Глигоријевић (Σερβικά) |
| Γέννηση | 1760 (περίπου) Nevade |
| Θάνατος | 1825 (περίπου) |
| Χώρα πολιτογράφησης | Σερβία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Σερβικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός επαναστάτης[1] |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | βοεβόδας |
| Πόλεμοι/μάχες | Εξέγερση του Χατζί Προντάνοβα, Πρώτη Σερβική Επανάσταση και Ελληνική Επανάσταση του 1821 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Χατζή Προντάν Γκλιγκορίεβιτς (σερβικά : Хаџи Продан Глигоријевић), (1760—1825) ήταν Σέρβος επαναστάτης, Βοϊβόδας, που συμμετείχε στην Πρώτη Σερβική Εξέγερση της Σερβικής επανάστασης, ο οποίος στη συνέχεια οδήγησε τη Σερβική εξέγερση εναντίον των Οθωμανών το 1814, η οποία έλαβε το όνομά του, η Εξέγερση του Χατζί Προντάνοβα. Το 1821 έλαβε μέρος στις εχθροπραξίες της Ελληνικής επανάστασης στη περιοχή του Δούναβη, που έγιναν εναντίον των Οθωμανών από Έλληνες Φιλικούς.
Ο Πρόνταν γεννήθηκε γύρω στο 1760 και κατάγεται από τη Νεβάδα, κοντά στο Τάκοβο, τον σημερινό Γκόρνι Μιλάνοβιτς. Το επίθετο Χατζής δινόταν τότε σε όσους χριστιανούς ταξίδεψαν στους Άγιους τόπους από τα Βαλκάνια[2], από το οποίο προκύπτει ότι ο Προντάν έκανε πιθανώς ένα ταξίδι στην Παλαιστίνη[3]. Ο Χατζή Προντάν εντάχθηκε στον αγώνα της Σερβικής απελευθέρωσης το 1806[4]. Συμμετείχε στις μάχες στη Σιένιτσα[3], στη Νόβα Βάρος[3], στην Πριεπόλι, στο Μπελόμ Πόλε και στο Σουβόντολ (1809). Μετά την ήττα της εξέγερσης εγκαταστάθηκε σε μοναστήρι Τρνάβα στο Τσατσάκ. Προσπάθησε να πυροδοτήσει μια Σερβική εξέγερση υπό την ηγεσία του. Η κακώς τελικά οργανωμένη εξέγερσή του στην περιοχή το 1814 έμεινε στην ιστοριογραφία με το όνομα του. Η εξέγερση τελείωσε γρήγορα και ο Προντάν έφυγε στην Αυστριακή Αυτοκρατορία και το Σρεμ το 1815[3], κι έπειτα μετέβη στις ημιαυτόνομες ηγεμονίες του Δούναβη.
Βρέθηκε στη Βλαχία[3] και υπό τη διοίκηση του Τούντορ Βλαντιμιρέσκου[5], στις αρχές του 1821, αλλά μετά προσχώρησε στους Έλληνες που ξεκίνησαν στρατιωτικές επιχειρήσεις εδώ στον Δούναβη, στο πρώτο στάδιο του Ελληνικού Απελευθερωτικού Πολέμου. Όταν ο Βλαντιμιρέσκου ξεκίνησε μυστικές διαπραγματεύσεις με τους Τούρκους ο Χατζή Προντάν μαζί με άλλους σέρβους και βούλγαρους οπλαρχηγούς, έστειλαν επιστολή στον Γεωργάκη Ολύμπιο, στον οποίο ανέφεραν ότι δεν θέλουν πλέον να υπηρετούν υπό τη διοίκηση του Βλαντιμιρέσκου, επειδή ήταν ύποπτος για διεξαγωγή μυστικών προδοτικών διαπραγματεύσεων με τους Τούρκους[6]:
Έχοντας λάβει την επιστολή, ο Ολύμπιος πήγε στο στρατόπεδο του Βλαντιμιρέσκου, όπου, με τη βοήθεια του Χαττζή Προντάν και άλλων διοικητών, ανάγκασε τον Βλαντιμιρέσκου να πάει στο ελληνικό στρατόπεδο, όπου αργότερα εκτελέστηκε[6]. Μετά από αυτό ο Προντάν εντάχτηκε στο στρατιωτικό σώμα του Ολύμπιου και συμμετείχε στη ατυχή Μάχη του Δραγατσανίου στις 7 Ιουνίου 1821. Το τελευταίο επιβεβαιώνεται από Τόμας Γκόρντον, ο οποίος σημειώνει ότι η μονάδα του Χατζή Προντάν κατείχε τη θέση «I»[6]. Μετά την ήττα ο Προντάν έφυγε από τη Βλαχία. Πέθανε το 1825.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2019.
- ↑ «Jerusalem and Ancient Temples (in Greek)». apologitis.com. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2010.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Поменик знаменитих људи српског народа новијега доба, Београд, М. Ђ. Милићевић, 1888, стр. 770—774, στα (Σερβικά)
- ↑ Konstantin N. Nenadović, Život i dela velikog Đorđa Petrovića Kara-Đorđa, Vrhovnog Vožda ..., Τόμος 1 ..., Τόμος 1, σελ. 318
- ↑ И овом приликом је доспео у Русију преко Аустрије. Дошавши у Влашку, Хаџи Продан је, наравно, ступио као арнаутин (војник) у кнежеву гарду, како то видимо из писма Стевана Живковића-Телемаха, упућеног 18. октобра 1818. Историјски часопис 14-15 (1963-1965): Historical Review 14-15 (1963-1965), σελ. 362, στα (Σερβικά)
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Δημήτρης Φωτιάδης, Η Επανάσταση του 1821, εκδ. Μέλισσα 1971
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Хаџи Продан Глигоријевић војвода Старог Влаха
- Хаџи Проданова буна Αρχειοθετήθηκε 2012-03-25 στο Wayback Machine.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Hadži-Prodan στο Wikimedia Commons